به گزارش گروه نظرسنجی ایرنا، تعطیلی طولانی مدت نهادهای آموزشی (اعم از مدرسه و دانشگاه) در دوران اپیدمی کرونا تجربه بی‌سابقه‌ای بود که نظام‌های نوین آموزشی در تمامی کشورهای جهان از سر گذراندند.
در این دوران که آموزش مجازی جایگزین آموزش حضوری شد به گواه کارشناسان حوزه‌های آموزشی و رفتاری، معضلات متعدد و گاه غیرقابل جبرانی برای دانش‌آموزان پیش آمد که برآیند آنان افت تحصیلی، ضعف مهارت‌های اجتماعی، مشکلات روحی روانی و حتی آسیب‌های جسمانی است.
در راستای آسیب‌شناسی تبعات آموزش غیرحضوری و راهکارهای جبران آن، گروه نظرسنجی خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در راستای رسالت پژوهشی و خبری خود، با طرحی پیمایشی تلاش کرده است نقطه نظرات شهروندان تهرانی را جویا شود.
جامعه آماری تحقیق شامل تمامی خانواده‌های دارای فرزند دانش‌آموز در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران است که به روش تصادفی با حجم نمونه ۶۰۰ نفر انتخاب شدند.
۶۸.۴ درصد از حجم نمونه را زنان و ۳۱.۶ درصد را مردان تشکیل داده‌اند.
بیش‌تر مشارکت‌کنندگان در نظرسنجی به ترتیب در طیف سنی ۳۶ تا ۴۵ سال (۵۰.۸ درصد)، ۴۶ تا ۵۵ سال (۲۴.۱ درصد) و ۲۶ تا ۳۵ سال (۱۹درصد) قرار دارند هم‌چنین طیف‌های سنی ۵۶ تا ۶۵ سال (۳.۲ درصد)، ۱۸ تا ۲۵ سال (۲.۱ درصد) و ۶۶ سال به بالا (۰.۸ درصد) کم‌ترین میزان مشارکت‌کنندگان را شامل می‌شود.
همان‌گونه که نمودار زیر نشان می‌دهد، بیش‌تر مشارکت‌کنندگان در نظرسنجی به ترتیب دارای تحصیلات دیپلم (۳۵.۳ درصد)، لیسانس (۲۶.۵ درصد)، فوق دیپلم (۱۶.۷ درصد) و فوق لیسانس (۱۰.۵ درصد) هستند هم‌چنین کم‌ترین درصد، مربوط به مشارکت‌کنندگان دارای مدرک تحصیلی زیر دیپلم با ۷.۸ درصد، دکتری با ۲.۳ درصد و افراد بیسواد با ۰.۷ درصد است.
بیش‌تر مشارکت‌کنندگان در نظرسنجی به ترتیب خانه دار (۴۸.۱ درصد)، دارای مشاغل آزاد (۲۱.۶ درصد)، کارمند (۱۴.۴ درصد) و امور فرهنگی (۵.۴ درصد) هستند هم‌چنین ۱۰.۵ درصد از مشارکت‌کنندگان دارای مشاغلی هم‌چون بازنشسته، فنی- مهندسی، دانشجو، پزشکی، کارگر، نظامی، حقوقی و یا بیکار هستند.
۳۷ درصد از پاسخگویان در این پژوهش، دارای یک فرزند دانش‌آموز در مقطع ابتدایی، ۲۶ درصد دارای یک فرزند دانش‌آموز در مقطع متوسطه اول و ۱۷ درصد دارای یک دانش‌آموز در مقطع متوسطه دوم هستند.
هم‌چنین ۲۰ درصد خانواده‌های پاسخ‌گو در این پژوهش دارای بیش از یک فرزند دانش‌آموز در خانواده هستند که از این تعداد ۹ درصد دارای دانش‌آموز در دو مقطع ابتدایی و متوسطه اول، ۶ درصد دارای دانش‌آموز در دو مقطع ابتدایی و متوسطه دوم، ۴ درصد دارای دانش‌آموز در دو مقطع متوسطه اول و دوم و ۱ درصد نیز دارای فرزندان دانش‌آموز در هر سه مقطع هستند.
در این پژوهش از خانواده‌های تهرانی پرسیده شد که فرزندشان چه میزان در دوران کرونا با افت تحصیلی روبه‌رو شده است و ۷۱.۱ درصد از پاسخگویان ابراز داشتند که فرزندشان در دوران کرونا با افت تحصیلی روبه‌رو شده است (جمع گزینه‌های خیلی‌زیاد، زیاد و تاحدی) از طرفی ۲۸.۹ درصد از پاسخگویان بیان کردند که فرزند آن‌ها در دوران کرونا با افت تحصیلی چندانی مواجه نشده است(جمع گزینه‌های کم، خیلی‌کم و اصلا).
به گفته پاسخگویان بیش‌تر دانش‌آموزان در دوران کرونا و به واسطه آموزش مجازی به ترتیب عوارضی چون کاهش عملکرد تحصیلی (۲۰.۳ درصد)، دلزدگی از آموزش (۱۸.۵۳ درصد)، اعتیاد به اینترنت (۱۷.۴۲ درصد)، کاهش مهارت‌های ارتباطی با همسالان (۱۶.۶۸ درصد)، اضافه وزن و تهدید سلامتی(۱۲.۷۴ درصد) و آسیب‌های روحی و روانی (۱۱.۴۵ درصد) را تجربه کرده‌اند هم‌چنین ۲.۸۸ درصد از خانواده‌های تهرانی نیز عوارض دیگری هم‌چون بی‌توجهی دانش‌آموزان به نظم و قوانین مدرسه، کاهش تمرکز و توجه در فرزندان و بروز تنش در فضای خانواده را به عنوان جدی‌ترین تبعات آموزش مجازی عنوان کرده‌اند.
بیش‌تر پاسخگویان (۴۳.۳ درصد) معتقدند که «آموزگاران و مدیران مدارس» بیش‌ترین سهم را در جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان دارند، هم‌چنین ۳۷.۹ درصد از پرسش‌شوندگان عقیده دارند که «دولت» باید نقش اصلی را در جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان ایفا کند. ۱۲.۵ درصد از پاسخگویان نیز مسئولیت اصلی جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان را بر عهده «خود دانش‌آموز» و ۶.۳ درصد بر عهده «خانواده‌ها» می‌دانند.
۵۱.۸۳ درصد از پاسخگویان ابراز کرده‌اند که برای جبران افت تحصیلی دانش‌آموزشان، همراهی و حمایت بیش‌تری با آن‌ها داشته اند هم‌چنین برخی والدین (۲۶.۵۵ درصد) گفته اند که برای جبران افت تحصیلی ناشی از آموزش مجازی، دانش‌آموز خود را در کلاس‌های تقویتی ثبت نام کرده‌اند و ۱۶.۹۴ درصد پاسخگویان نیز از معلم خصوصی برای فرزند خود استفاده کرده‌اند. تعداد کمی از پاسخگویان (۴.۶۸ درصد) نیز بیان کرده‌اند که برای جبران افت تحصیلی فرزندانشان از روش‌های دیگری هم‌چون تهیه منابع کمک آموزشی، مراجعه به مشاوران تحصیلی، بهره‌گیری از توان همکلاسی‌های دانش‌آموز و تشویق دانش‌آموز به تلاش بیش‌تر استفاده کرده‌اند.
در این پژوهش در قالب یک سوال باز از پاسخگویان خواسته شد تا با توجه به حضوری‌شدن آموزش‌ها، انتظارات خود را از مدارس برای جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان‌شان بیان کنند. ۲۷.۵۲ درصد از پاسخگویان از مدارس انتظار دارند که برای جبران افت تحصیلی دانش‌آموزان، کلاس‌های تقویتی برگزار کنند. ۲۱.۷۱ درصد خانواده‌های تهرانی نیز درخواست کرده‌اند که مدارس کیفیت آموزش و روش‌های تدریس را بهبود دهند و ۱۱.۳۲ درصد نیز خواستار توجه بیش‌تر به نیازهای روانی دانش‌آموزان شده‌اند.
مرور درس‌های سال قبل با ۸.۸۶ درصد، افزایش ساعات کلاس‌های درس با ۵.۶۵ درصد، بهبود مدیریت مدارس و توجه به نیازهای معلمان با ۴.۱۴ درصد، تداوم جبران ضعف‌های درسی در سال‌های آتی با ۲.۲۹ درصد، تکرار پایه تحصیلی با ۱.۸۴ درصد، افزایش طول ترم تحصیلی با ۱.۸۳ درصد، تمرکز بر بخش‌های مهم درس‌ها و صرف‌نظر از بخش‌های کم اهمیت‌تر با ۱.۲۳ درصد و ارتباط بیش‌تر بین خانواده و مدرسه با ۰.۹۲ درصد در رده‌های بعدی انتظارات خانواده‌ها از مدارس قرار دارند. لازم به ذکر است که در پاسخ به این پرسش ۱۲.۶۹ درصد پرسش شوندگان نظری نداشته‌اند.
این نظرسنجی به صورت تلفنی در نیمه نخست خرداد ۱۴۰۱ انجام شده است.