به گزارش خبرنگار ایرنا، عطاءلله کاویان روز شنبه در نشست محیط زیست و توسعه پایدار مازندران که به مناسبت هفته محیط زیست با حضور تعدادی از دانشگاهیان و کنش‌گران محیط زیستی استان به میزبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری برگزار شد، اظهار کرد: در این دو ماه که مسئولیت محیط زیست مازندران را به عهده گرفتم پس از بررسی‌ها و ارزیابی‌ها به یک سری کمبودهایی رسیده ام که باید برای حل مشکلات محیط زیست استان آن‌ها را برطرف کنیم.
وی افزود: اول از همه قوانین و مقررات مربوط به محیط زیست است که حتما نیاز به اصلاحات دارد و این نقص را به مجمع نمایندگان استان هم گفتیم که در برخی جاها باید پیگیر تغییر و اصلاح قوانین باشند. برای مثال در یک موضوع مشخص پنج قاضی پنج رأی متفاوت می‌دهند که نشان می‌دهد قوانین ما نیاز به اصلاح دارد.بسیاری از قوانین محیط زیستی ما بیش از پنج دهه پیش تدوین و تصویب شدند و باید مورد بازنگری قرار بگیرند.
این مسئول خاطرنشان کرد: یکی دیگر از چالش‌های محیط زیست در مازندران کمبود امکانات و تجهیزات است. در ماجرای پلنگ قائمشهر همه دیدیم که به دلیل کمبود تجهیزات چه اتفاقی افتاد و مشخص شد که تجهیزات کافی نداریم. بلافاصله پس از آن ماجرا پیگیر دریافت اعتبارات مناسب برای تأمین تجهیزات شدیم و خوشبختانه ردیف اعتباری خوبی هم در این زمینه دریافت کردیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران افزود: مدتی بعد از ماجرای پلنگ قائمشهر نیز شاهد بودیم که شوکای رامسر در مسیر انتقال به پناهگاه حیات وحش سمسکنده ساری به دلیل دوری راه و در محمودآباد تلف شد. خوشبختانه قرار شد تعداد این مراکز مربوط به حیات وحش در استان از یک مرکز به سه مرکز افزایش یابد. مقرر شد که یک مرکز در چالوس و یک مرکز در آمل ایجاد شود تا خدمات تخصصی مربوط به حیات وحش در غرب، مرکز و شرق استان ارائه شود. اعتبار لازم برای این موضوع اختصاص داده شده و اکنون در مرحله خرید تجهیزات هستیم.
کاویان با اشاره به وقوع آتش‌سوزی در میانکاله طی دو روز اخیر به کمبود تجهیزات مهار آتش‌سوزی عرصه‌های طبیعی در استان نیز اشاره کرد و گفت: در میانکاله هم می‌بینیم که امکانات اطفاء نیست. البته دیروز بالاخره مهار آتش میانکاله با بالگرد محقق شد. تمام تلاش‌مان را به کار گرفتیم که برای نخستین بار حریق میانکاله را بالگرد مهار کند. نهایتا بالگرد در ۱۶ مرحله آبگیری از دریا به مهار حریق کمک کرد.
ناهمخوانی نگرش توسعه با نگاه آمایشی در استان
کاویان در بخش دیگری از اظهارات خود از ناهماهنگی در نگرش‌های توسعه‌ای و آمایشی در استان انتقاد کرد و افزود: همچنان علیرغم شعارهای زیادی که برای حفاظت از محیط زیست داده شد، نیاز توسعه‌ای با نگاه آمایشی ما همخوانی ندارد. مثلا اگر می‌گوییم گردشگری را به غرب استان و صنعت را به شرق مازندران ببریم چه زیرساختی داریم؟ برای صنعت آب و زمین نیاز است. آیا در شرق استان با رعایت همه ضوابط محیط زیستی زمین مناسب کافی و آب لازم قابل تأمین است؟
وی اظهار کرد: وقتی بخواهی با این نگاه توسعه‌ای که در استان وجود دارد مخالفت کنیم با چالش مواجه می‌شویم. ۸۰ درصد زمین‌های استان ما درجه یک و دو است. پس باید روی کشاورزی متمرکز شویم.
این مسئول تصریح کرد: برخی افراد دائم می‌گویند که صنایع در قلب اروپا هم فعال هستند و دائم از اروپا مثال می‌زنند. حالا که این همه از صنعت اروپا برای توجیه راه‌اندازی صنایع در مازندران مصداق آورده می‌شود، چرا برای کشاورزی مازندران از اروپا و کشوری مانند هلند که بخش مهمی از غذای جهان را تأمین می‌کند مثال نمی‌زنند؟
مشکلات نیروی انسانی حفاظت محیط زیست
کاویان وجود مشکلات حوزه نیروی انسانی را هم بخشی از چالش‌های محیط زیست در کشور و مازندران برشمرد و گفت: امروز نیمی از ظرفیت محیطبانی ما خالی است و به همین دلیل برای حفاظت مشکل داریم. در بعضی مناطق استان ۷۰ تا ۸۰ کیلومتر مربع توسط یک محیطبان مراقبت می‌شود. این عرصه گسترده چطور باید توسط یک نفر مراقبت شود؟ اگر فعالیت برخی اهالی بومی و همیاران محیط زیست نباشد محیطبانان نمی‌توانند همین مقدار عملکردی را که دارند ، داشته باشند.
وی افزود: نکته دیگر هم حقوق و مزایای کارکنان است. دریافتی‌ها بسیار ناچیز است. با رقم دریافتی که محیطبانان دارند واقعا کاری که می‌کنند از سر عشق و علاقه است. با این حقوق کسی نمی‌تواند زندگی را پیش ببرد. البته دکتر سلاجقه خیلی پیگیر است و امسال هم اعتبارات خوبی دریافت کرد که به دنبال راه برای تخصیص اعتبار هستند.
این مسئول تصریح کرد: هیچ اجر مادی نمی‌تواند پاسخگوی تلاش محیطبانان باشد. در این مدت تلاش کردم از نزدیک کوشش محیطبانان را ببینم. چند بازدید از مناطق مختلف و فعالیت محیطبانان داشتم. دیروز هم در اطفاء حریق میانکاله شکل دیگری از تلاش محیطبانان را دیدم. کار کردن خیلی سخت است وقتی ببینی محیط زیست در حال از دست رفتن است و امکانات نداری. برای ما که از دانشگاه وارد محیط زیست شدیم وقتی می‌بینیم که محیطبانان و نیروهای این سازمان با چه دشواری‌هایی کار می‌کنند، این سختی‌ها بیشتر به چشم می‌آید.
محیط زیست مردم‌پایه و هوشمند و فناورانه
این مسئول با اشاره به شعار هفته محیط زیست امسال اظهار کرد: امسال برای هفته محیط زیست شعار «محیط زیست مردم‌پایه و هوشمند و فناورانه» انتخاب شد. بر همین اساس نیز برنامه‌ها و اقداماتی برای هفته محیط زیست در مازندران در نظر گرفته شد که عمدتا متکی بر ترویج فرهنگ مشارکت و تقویت فرهنگ محیط زیست هستند.
وی افزود: در هفته محیط زیست امسال برنامه‌ریزی کردیم بیش از ۱۴۰ برنامه در استان برگزار شود. فرهنگسازی، دیدار با سمن‌ها، تقویت مشارکت و توجه به آموزش فرهنگ محیط زیست در مدارس استان بخشی از این برنامه‌ها هستند. تفاهمنامه‌ای با آموزش و پرورش داشتیم که یک ساعت در هفته محیطبان در کلاس درس حضور یابد و فرهنگ محیط زیست را ترویج دهند. مقرر شد با کمک فنی و حرفه‌ای دیپلم محیطبانی را هم در استان ارائه دهیم تا برای جذب محیطبان در آینده نیروهای علاقه‌مند متخصص و آشنا به مبانی محیط زیست داشته باشیم.
کاویان گفت: در اداره کل حفاظت محیط زیست به دنبال این هستیم که فضای گفتمانی مشورت علمی را تقویت کنیم که با توجه به طیف وسیع مجموعه‌های علمی در استان کارگروه‌هایی تشکیل شود تا درباره بعضی موضوعات به اجماع کلی برسیم. دنیا به این سمت رفت که محیط زیست، دستگاهی اجرایی با مدیریت علمی است. اما زیرساخت‌ها باید فراهم باشد تا دستگاه‌های مختلف را همسو کنیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران اظهار کرد: راهبرد دیگر تقویت سمن‌هاست. دوستانی که طی سال‌های اخیر با هم ارتباط کاری داشتیم می‌دانند به سمن‌ها اعتقاد دارم. اما واقعیت این است که سنگ بنای سمن‌ها در کشور ما از ابتدا درست بنا نهاده نشد. هرچند سازمان حفاظت محیط زیست یکی از معاونت‌ها را به این بخش اختصاص داد، اما در این بخش ساختار تشکیلاتی سازمان باید تغییر کند. چون خیلی قدرت اجرایی ندارد.
وی تصریح کرد: من معتقدم سازمان در بخش آموزش باید بیشترین اعتبار را داشته باشد. اما کمترین اعتبار متعلق همین بخش است. چون این سازمان ابتدا شکاربانی بود و بر همان ساختار تقویت شد. یعنی آموزش کمتر مورد توجه قرار گرفت. امیدوارم که با کمک جامعه علمی و سمن‌ها شاهد افزایش فرهنگ مشارکت در حوزه محیط زیست استان باشیم.
در این نشست تعدادی از اساتید دانشگاه، پژوهشگران و کنش‌گران حوزه محیط زیست نیز برخی مبانی و مسائل مرتبط با این حوزه را مطرح کردند و خواستار افزایش توجه در سطح ملی و استانی به محیط زیست مازندران شدند.