تصویری که از زندان در ذهن داریم این است که زندانیان در اتاقهایی (سلولها) نگهداری میشوند و هر یک تخت دارند که همیشه روی آن دراز میکشند و به اتفاقات گذشته فکر میکنند یا با دیگر همبندیهای خود مشغول دعوا هستند اما شرایط زندانیان تغییر کرده است.
این تصویر کلیشهای و ناقص با اقداماتی که اکنون در زندانها انجام میشود فاصله دارد؛ دیگر زندان فقط محل نگهداری زندانی برای گذران دوران حبس نیست بلکه متولیان زندان برای زندانیان برنامههایی در جهت اشتغال و حرفهآموزی دارند و آنچنان که حجت الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنیاژهای پیش از این تاکید کرده است، زندانیان به ویژه افراد با دوران حبس طولانی مدت نباید عمرشان در زندان تلف شود بنابراین باید در زندان حرفهای بیاموزند و اشتغال داشته باشند.
در سند تحول قضایی و برنامه تحولی قوه قضاییه نیز اشتغال و حرفهآموزی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است و طرح بامداد سازمان زندانها (برنامهریزی، اشتغال، مددجویان و دادگستری) در راستای اجرای سند تحول قضایی و با تاکید بر برونرفت از چالشهای موجود و تدوین راهکارهای لازم برای کمک به زندانیان و خانواده آنها از فروردین سال جاری آغاز شده است.
این طرح با محوریت تحول زندانها در زمینه «اشتغال مولد و پایدار» و «حرفه آموزی» زندانیان و خانواده آنان از زندانهای استان گیلان کلید خورده است.
جامعه هدف طرح بامداد، زندانیان داخل زندان و زندانیان آزادشده و خانوادهها آنها است و قرار است با این طرح، مددجویان مراکز نه فقط در دوران حبس بلکه با حرفهآموزی بتوانند پس از خروج از زندان نیز زمینه اشتغال مستمر خود را فراهم کنند.
در این راستا غلامعلی محمدی رئیس سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور نیز ۳۰ اردیبهشت سال جاری در بازدید از ندامتگاه زنان استان تهران با اشاره به وضع تسهیلات مناسب از سوی مجلس در بودجه و عدم مالیات برای اشتغال در زندانها گفت: خیران و کارآفرینان پای کار آمدهاند بنابراین با وجود این تسهیلات و برقراری دستمزدهای عادلانه، نباید مددجو بیکار باشد.
علی رستمی مدیرکل حوزه ریاست سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور و مدیرکل سابق زندانهای استان تهران نیز درباره اشتغال زندانیان در گفت و گو با خبرنگار قضایی ایرنا گفت: پرداخت حقوق و دستمزد زندانیان با توجه به شرایط کارگاههای زندان در شورای اشتغال سازمان زندانها تعیین میشود و در نهایت میزان آن به حدی خواهد بود که آنها بتوانند خانوادههای خود در بیرون از زندان را تامین کنند.
وی با اشاره به ارتقای حقوق و دستمزد زندانیان ادامه داد: کارآفرینانی که قرار است در زمینه اشتغال زندانیان، سازمان زندانها را یاری دهند این موضوع را باید مدنظر قرار دهند که میزان دستمزد زندانیان با کار ۲۵ روزه در زندان در کارگاهها بتواند بخشی از نیازهای خانواده آنها را پوشش دهد.
رستمی اظهارداشت: اکنون طرح حقوق و دستمزد زندانیان در استان گیلان به صورت آزمایشی در حال انجام است و قرار است این طرح در سایر استانها نیز توسعه یابد.
به گزارش ایرنا، مطابق ماده ٤١ قانون کار، دستمزد کارگران باید بر پایه نرخ تورم و سبد هزینه زندگی خانوار کارگری تعیین شود. در سال جاری دستمزد روزانه کارگران یک میلیون و ۳۹۳ هزار و ۲۵۰ ریال اعلام شده است.