به گزارش خبرنگار گردشگری ایرنا، «گردشگری جایگزین اقتصاد نفتی، گردشگری مزیت رقابتی ایران، گردشگری صنعتی درآمدزا و ثروت‌آفرین»؛ اینها جملات جذابی است که کمابیش از همه سیاست‌گذاران و برنامه ریزان صنعت گردشگری در چند دهه اخیر شنیده ایم و هنوز هم می‌شنویم، اگر چه از ایران به عنوان ۱۰ کشور جذاب برای سفر و گردشگری یاد می‌شود، اما سوال اینجاست آیا زیرساخت‌های لازم هم به همین تناسب رشد داشته و برای پذیرش و میهمان‌نوازی از گردشگران مشتاق سفر به ایران مهیا است؟
نوروز ۱۴۰۱ بعد از دو سال کرونایی و توقف و رکود در صنعت گردشگری با اینکه امید به رونق و احیا را در گردشگری ایجاد کرد، اما ناترازی میزان تقاضای سفر و عرضه خدمات بسیار قابل تامل است؛ حجم انبوه ترافیک جاده‌ای خسته‌کننده، بی نظمی و شلختگی در سطح شهرهای گردشگرپذیر، مسافران اتراق کننده در کنار جاده‌ها و چادرها در بوستان‌های شهری حکایت از آن دارد که زیرساخت‌های موجود گردشگری جوابگوی تقاضای سفر در فصول گردشگری نیست. حال آنکه اگر قرار باشد گردشگر ورودی هم داشته باشیم آیا تاسیسات گردشگری می‌تواند چنین باری را تحمل کند یا خدمات استاندارد به گردشگران ارائه کند؟ همه علائم نشان می‌دهد صنعت گردشگری ایران و صنایع وابسته آن از حمل و نقل تا پذیرایی و اقامت، نیازمند یک بازبینی عمیق و برنامه‌ریزی علمی و منطقی برای توسعه است.
امیر هاتفی نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی گردشگری و زیارتی استان تهران معتقد است «با همه اقداماتی که انجام می‌شود و شعارهایی که داده می‌شود صنعت گردشگری هنوز اولویت اقتصادی در نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کشور نیست، هنوز هم تصمیمی برای گسترش جذب گردشگر خارجی وجود ندارد، تا قبل از آن تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جایگاه تشکیلاتی آن در کابینه دولت‌ها تقریبا تشریفاتی بود و صنعت گردشگری مورد توجه قرار نمی‌گرفت، به نظرم با اینکه سه سال از تشکیل این وزارتخانه می گذرد،این نگاه هنوز هم وجود دارد».
گردشگری ایران می‌تواند ۵ برابر ترکیه درآمد داشته باشد
هاتفی در گفت‌وگو با خبرنگار گردشگری ایرنا گفت: ترکیه توانست با صنعت گردشگری جلوی توسعه اقتصاد نفتی بایستد. ترکیه دوبرابر درآمد نفتی ایران از گردشگری درآمد دارد، صنعت گردشگری ایران می‌تواند ۵ برابر گردشگری ترکیه درآمد داشته باشد، جاذبه‌های باستانی ایران در شهرهای شیراز، اصفهان، یزد،کرمان و کاشان هوش از سر گردشگر می‌برد و یک بار سفر و دیدن این شهرها آنها را راضی نمی‌کند، اما مساله اصلی فراهم نبودن زیرساخت‌های گردشگری برای پذیرش گردشگری خارجی است.
نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی گردشگری و زیارتی استان تهران خاطرنشان کرد: حدود ۱۲ سال پیش در سفر به عربستان سعودی در شهر مدینه به هتلی تازه تاسیس رفتیم. دو سال پیش مجدد به مدینه سفر داشتم در حال تخریب آن بودند، سوال کردیم، گفتند «یک هتل دیگر جای آن می‌سازیم، عمر آن تمام شده است»، این نوع رویکرد و تفکر است که می‌تواند صنعت گردشگری را زنده و تازه نگه دارد.
وی تصریح کرد: هتل‌های بزرگ ما ۴۰ سال قبل از انقلاب ساخته شده، ۴۰ سال هم که این طرف انقلاب از عمر آن می‌گذرد، بعید می‌دانم تا ۲۰ سال دیگر هم فکر تخریب و جایگزینی آن را داشته باشند. از طرفی تجهیزات و تاسیسات هتل وارداتی است و در این شرایط تحریم، بازسازی‌ها چیزی جز وصله و پینه است.
ضرورت احداث ۲۰ هتل پنج ستاره در تهران
هاتفی با اشاره به شرایط تحریم و کرونا در چند سال اخیر اظهار داشت: کرونا خسارت شدیدی به صنعت گردشگری ایران و جهان وارد کرده است البته کشورهای دیگر زودتر مرزهای خود را باز کردند اما چرخ این صنعت توقف سنگینی داشته است، همه در انتظاریم که مجدد به راه بیفتد؛ اگر قرار است صنعت گردشگری ایران رونق بگیرد باید مقداری موانع و محدودیت‌های ورود گردشگر کاهش یابد، تا تقاضا افزایش یابد و قیمت و عرضه خدمات متناسب می‌شود، جاذبه کم نداریم، اما مشکل اساسی گردشگری ایران نبود زیرساخت است.
نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی گردشگری و زیارتی استان تهران گفت: تا پیش از انقلاب اسلامی هفت هشت هتل پنج ستاره داشتیم، در طول چهار دهه فقط یک هتل پنج ستاره آن هم در تهران اضافه شده است، کدام هتل پنج ستاره در این مدت ساخته شده که گردشگر بتواند با قیمت مناسب اتاق بگیرد. زیرساخت گردشگری ایران شخم اساسی نیاز دارد. دولت باید تسهیلات کلان و کم بهره به صنعت گردشگری بدهد تا سرمایه‌گذاری در این بخش جذابیت پیدا کند، در تهران به عنوان پایتخت باید حداقل ۲۰ هتل پنج ستاره ساخته شود تا قیمت‌ها رقابت‌پذیر شود.
وی افزود: با همه اقداماتی که انجام می‌شود و شعارهایی که داده می‌شود صنعت گردشگری هنوز اولویت اقتصادی در نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کشور نیست، هنوز هم تصمیمی برای گسترش جذب گردشگر خارجی وجود ندارد، تا قبل از تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جایگاه تشکیلاتی آن در کابینه دولت‌ها تقریبا تشریفاتی بود و صنعت گردشگری مورد توجه قرار نمی‌گرفت، به نظرم با اینکه سه سال از تشکیل این وزارتخانه می گذرد، این نگاه هنوز هم وجود دارد»
درآمد اقامت گردشگر داخلی جوابگوی هزینه هتل نیست
هاتفی درباره دونرخی سازی قیمت اقامت هتل‌ها گفت: هتل‌ها یک سری هزینه‌هایی دارند که درآمدی که از اقامت گردشگران داخلی به دست می‌آید جوابگوی آن هزینه‌ها نیست؛ هتلدار مجبور است مبلغ دریافتی از گردشگران را به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم کند تا بتواند هزینه‌های مجموعه اقامتی خود را مدیریت کند، به همین دلیل دو نرخ جداگانه را در نظر می‌گیرد از گردشگر خارجی به دلار یا یورو و از گردشگر داخلی به ریال هزینه‌های اقامت و پذیرایی را دریافت می‌کند.
نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی گردشگری و زیارتی استان تهران گفت: گفت: هتلدار مجبور است برای سرپا نگه داشتن و روشن نگه داشتن چراغ هتل از نظام دو نرخی استفاده کند. به طور میانگین قیمت یک شب اقامت اتاق دو نفره هتل در هر جای دنیا ۱۱۰ تا ۱۲۰ دلار است که حدود ۴ میلیون تومان می‌شود که برای گردشگر داخلی غیر قابل تصور است و اصلا این مبلغ را نمی‌پردازد. به همین دلیل هتلدار مجموع هزینه‌ها را سرشکن می‌کند و از نظام دو نرخی استفاده می‌کنند تا بتوانند در پایان سال مالی به سود معقولی برسد.
دو نرخ اقامت هتل در دنیا مرسوم نیست
هاتفی اظهار داشت: اگر چه نظام دو نرخی اقامت هتل منطقی نیست، اصلا در دنیا مرسوم نیست، اما چاره‌ای هم نیست، زیرا اگر بخواهند سیستم بین‌المللی جهانی اجرا شود باید نرخ جهانی رعایت شود، در همه جای دنیا قیمت انواع اتاق‌های هتل در لابی و بخش پذیرش شفاف اعلام شده است، مسافری که مستقیم به هتل آمده همان مبلغ را می‌پردازد، اما اگر همراه تور دفاتر خدمات سفر آمده باشد به دفاتر به عنوان مشتری‌های ثابت خود، چند درصد تخفیف می دهند، اما قیمت اصلی هتل همان مبلغی است که در تابلو اعلام شده است.
وی توضیح داد: نرخ صحیح اقامت هتل همان مبلغی است که از گردشگر خارجی گرفته می‌شود، زیرا همان مبلغی است که او روز گذشته در هتلی در استانبول در ترکیه پرداخت کرده یا چند روز آینده اگر به دُبی سفر کند برای اقامت در یک هتل چهار ستاره پرداخت می کند. همه جای دنیا هتل ۴ ستاره و پنج ستاره یک قیمت است، اما برای ایرانی‌ها به دلیل تفاوت نرخ ارز و ریال خیلی تفاوت دارد، به همین دلیل اقامت هتل دو نرخی است.
نایب رئیس انجمن صنفی کارفرمایی دفاتر سفر هوایی گردشگری و زیارتی استان تهران گفت: برای تک‌نرخی شدن هتل‌ها، نرخ تفاوت ارز با ریال باید تغییر کند، دوم اینکه پای گردشگر به صورت گسترده و عمومی باز شود، جایگاه گردشگری در ایران با کشورهای منطقه مانند ترکیه و امارات یا یونان و بلغارستان یکسان نیست. همین کاهش سفر و گردشگر باعث می‌شود که درآمد هتلدار به طور خاص و فعالان صنعت گردشگری به طور کلی در طول سال بسیار پایین باشد در صورتی که ایران مقصد بسیار جذاب تری برای گردشگران است و همین شرایط باعث راه کارهایی مانند دو نرخی‌سازی می‌شود.
فعال صنعت گردشگری اظهار داشت: اگر گردشگر به صورت گسترده وارد ایران شود هتلدار قطعا با یک نرخ ثابت خدمات اقامت برای گردشگر داخلی و خارجی ارائه می‌کند، اتفاقا باعث می شود رقابت ایجاد می‌شود و کف قیمت را بگیرد. از طرفی گردشگر که هم به راحتی محاسبه می‌کند و سفر به ایران را در اولویت قرار می‌دهند.