به گزارش ایرنا، عبارت "آب نیست" را کسی درک می‌کند که روزهای گرم تابستان، آبی برای گذران زندگی نداشته باشد و قدر آب را کسی می شناسد که روزهای متوالی به انتظار جاری شدن آب در شیرهای بی‌آب، شریان های حیات، مانده باشد.
بی‌آبی و کم‌آبی پدیده‌ای درآمیخته با مناطق خشک و کویری است، موضوعی که هر سال حاد و حادتر می‌شود و روند گرم شدن هوا نیز چون نمکی بر این زخم ناسور است.
خراسان رضوی و مشهد بیش از دو دهه گرفتار دیو خشکسالی است، ۹۱ درصد دشت‌های خراسان در وضعیت بحرانی قرار دارد و از مجموع ۳۷ دشت استان، وضعیت ۳۴ دشت بحرانی و ممنوعه است.
با توجه به زمانبر بودن اقدامات ریشه‌ای برای حل مشکل کم‌آبی در این منطقه نظیر طرح انتقال آب از خلیج فارس و سایر اقدامات بلندمدت، همچنان تاکید بر مدیریت مصرف برای گذر از وضعیت بحرانی کم‌آبی است.
شاه کلید اصلی در حوزه مدیریت مصرف نیز شهروندان هستند و بدون همراهی مردم، عبور از بحران کم‌آبی بویژه در تابستان میسر نیست، رعایت این مهم در شهر ۳.۵ میلیون نفری مشهد بسیار ضروری است چرا که این کلانشهر علاوه بر درگیر بودن با معضل کم‌آبی، سالانه پذیرای بیش از ۳۰ میلیون زائر و گردشگر است که حضور این تعداد مسافر معضل بی‌آبی را دوچندان می‌کند.
سال خشکی پیش رو داریم
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد تامین آب شرب را، به خصوص در تابستان، از دغدغه‌های اصلی این شرکت بیان و خاطرنشان کرد: شدت خشکسالی پارسال و امسال در ۸۰ سال گذشته سابقه نداشته است و کل حوزه شهرستان مشهد در وضعیت خشکسالی است.
حسین اسماعیلیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: سال گذشته بدترین وضعیت بارندگی در استان و به ویژه در دشت مشهد به ثبت رسید و کماکان به رغم بهبود نسبی بارندگی‌ها در بهار امسال، همچنان با کاهش ۲۲ درصدی بارندگی نسبت به دوره بلندمدت مواجه هستیم و ۹۵ درصد گستره دشت مشهد درگیر خشکسالی است.
وی اضافه کرد: هم اکنون تنها حدود ۲۶ درصد از حجم ذخیره سدهای مشهد آب دارد که این رقم نسبت به مدت مشابه پارسال کاهش ۳۵ درصدی یافته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد ادامه داد: در وضعیت خشکسالی اگر برنامه‌ریزی مناسبی برای تامین آب وجود نداشته باشد، در آینده دچار مشکل خواهیم شد.
لزوم کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی مصرف آب
اسماعیلیان گفت: بیش از ۵۰ درصد آب مشهد از طریق سدها تامین می شود و وضعیت بارندگی و خشکسالی، تاثیر مستقیم و سریعی بر حجم ذخایر آب سدها می‌گذارد، این در شرایطی است که بیش از ۹۸ درصد گستره مشهد و ۹۵ درصد گستره استان گرفتار خشکسالی است.
وی گفت: نیاز آبی مشهد از ۵۰۰ حلقه چاه، ٢ رشته قنات، یک رشته چشمه و سدهای دوستی، کارده، ارداک و طرق تامین می شود و بر این اساس این شهر عمدتا به منابع آب سطحی وابسته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد اضافه کرد: با افزایش دما، میزان مصرف آب و تبخیر آن نیز افزایش می‌یابد و این مهم چالش کم آبی را مضاعف می‌کند، پیش بینی می شود تابستان امسال هشت درصد افزایش مصرف نسبت به سال قبل ثبت شود.
اسماعیلیان تاکید کرد: مدیریت مصرف از مهمترین و در دسترس‌ترین راهکارها برای عبور از شرایط تنش آبی است و با کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی مصرف روزانه آب و اجرای برنامه‌های تامین آب، می‌توان شرایطی را رقم زد که نیازی به جیره‌بندی آب نباشد.
وی خاطرنشان کرد: متوسط مصرف آب در مشهد برای مشترک خانگی ماهانه حدود ١٢٠ لیتر در شبانه روز است و این میزان مصرف بدون وارد آمدن آسیب به شرایط بهداشتی تا ٧٠ لیتر در شبانه روز قابل کاهش است، لذا مشترکان با مساعدت در مدیریت مصرف، کمک مهمی به عبور از تابستان بدون جیره بندی آب خواهند داشت.
وی گفت: جیره‌بندی، بدترین سناریوی وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب مشهد است و نه تنها باعث کاهش مصرف نمی‌شود بلکه منجر به وارد آمدن آسیب به تاسیسات نیز می‌شود، لذا همه تلاش خود را خواهیم کرد تا وارد این مرحله نشویم.
اقدامات آبفای مشهد در حوزه مدیریت تولید و توزیع
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد اضافه کرد: در حوزه مدیریت تولید و مدیریت توزیع نیز، سال گذشته برنامه هایی در دستور کار این شرکت قرار گرفت که بخشی از آن استانی و بخشی ملی است.
اسماعیلیان افزود: سعی بر این است که با مدیریت تامین آب از منابع مختلف، میزان ذخایر سدها مدیریت شود تا در شرایط بحرانی از حجم ذخیره سدها استفاده بیشتری صورت گیرد.
وی ادامه داد: پروژه اجرای خطوط جمع آوری آب شرب چاه‌های مشهد نیز در دست اجراست که با تکمیل این طرح، میزان تامین آب مشهد ٩٠٠ لیتر در ثانیه افزایش می یابد.
فعالیت مروجان مصرف بهینه آب
در حوزه فرهنگسازی مدیریت مصرف، شرکت آب و فاضلاب مشهد اقدام به راه‌اندازی گروه مروجان فرهنگ مصرف بهینه آب کرده است که این گروه با برگزاری دوره‌های آموزشی و بازدیدهای میدانی در رده های مختلف سنی، فعالیتهای فرهنگی برای ترویج مدیریت مصرف را عملیاتی می‌کند.
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب مشهد در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: مروجان در مناطق شهری و روستایی و فضای مجازی برنامه های مختلفی برای بالابردن سطح آگاهی مردم در خصوص وضعیت آب و مدیریت مصرف در دستور کار دارند.
محمود محتشمی افزود: برگزاری کلاسهای آموزشی مصرف بهینه آب، رسیدگی به شکایات آبریزی، گشت های میدانی آب و برگزاری نمایشگاه عکس مرتبط با مدیریت مصرف در ادارات از جمله اقدامات گروه مروجان آب است.
وی ادامه داد: در بخش شکایات حوزه آب، پارسال ۳۰۶ شکایت آبریزی توسط مروجان آب رسیدگی شد که ۱۹۵ مورد آن مربوط به شست و شوی محوطه ها بود.
مدیر روابط عمومی و آموزش همگانی شرکت آب و فاضلاب مشهد اضافه کرد: در فضای مجازی نیز اقدامات فرهنگسازی مدیریت مصرف آب محتوایی است و این گروه در تولید محتوای اثرگذار فعال است.
محتشمی افزود: همکاری با شهرداری مشهد در قالب برند طرح "مشهد، شهر دوستدار آب"، مراجعه به ادارات در سطح شهر مشهد با هدف آموزش مدیریت مصرف آب و ارائه گواهی حضور در کلاس به شرکت کنندگان در ادارات ذیربط، برگزاری مسابقه از طریق دریافت شماره اشتراک شرکت کنندگان ادارات به منظور بررسی وضعیت مصرف آب نسبت به مصرف دوره مشابه در سال گذشته و اعطای جوایز به برندگان خوش مصرف و چاپ کتاب مرتبط با مدیریت مصرف برای توزیع در کلاسهای اوقات فراغت دانش آموزان، فرهنگسراها، پایگاههای بسیج و مساجد از دیگر اقدامات این بخش است.
سامانه سوت‌زنی
مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب مشهد انشعابات غیرمجاز را از چالش های اصلی حوزه آب به خصوص در شرایط کم‌آبی بیان و اظهار کرد: این شرکت در برخورد با انشعابات غیرمجاز با همکاری دستگاه قضا ورود جدی دارد و سامانه "سوت‌زنی" نیز توسط این شرکت برای دریافت گزارش مردمی در حوزه انشعابات غیرمجاز فعال شده است.
محتشمی افزود: از حدود یک ماه قبل که سامانه سوت‌زنی برای دریافت و ثبت گزارش مرتبط با انشعابات غیرمجاز در این شرکت فعال شد تا کنون بیش از ۱۵۰ گزارش مردمی در مورد وجود انشعابات غیرمجاز به سامانه سوت‌زنی این شرکت اعلام شده است.
وی اضافه کرد: شهروندان مشهدی و روستاییان ساکن در اطراف مشهد می‌توانند در صورت اطلاع و یا مشاهده انشعاب غیرمجاز، دستکاری شمارشگر و یا هر مورد مشکوک در این خصوص، از طریق تماس با شماره ۱۲۲ و ورود به کلید چهار و یا مراجعه به وبگاه شرکت آب و فاضلاب مشهد به نشانی www.abfamashhad.ir بخش "سوت‌زنی" گزارش خود را اعلام کنند.
محتشمی گفت: تماس با پیغام‌گیر دفتر حراست به شماره ۳۷۶۴۴۱۰۰ و تماس با شماره همراه ۰۹۹۸۱۴۵۹۳۸۱ متعلق به دفتر بازرسی و رسیدگی به شکایات، در ساعات اداری و یا ارسال پیامک در تمامی ساعات شبانه روز از دیگر روش‌های اعلام گزارش مربوط به انشعابات غیرمجاز است.
وی افزود: اطلاعات سوت‌زنان کاملا محرمانه است و در صورت صحت گزارش، پاداشی نیز به اعلام کنندگان تعلق می‌گیرد.
وی اضافه کرد: در سال ۱۴۰۰ نیز با همراهی شهروندان و حمایت همه‌جانبه مراجع قضایی و انتظامی، ۱۰ هزار و ۴۰۰ انشعاب غیرمجاز در مشهد کشف شد و برای امسال نیز ساماندهی هشت هزار انشعاب غیرمجاز آب در این شهر هدف‌گذاری شده است.
تبلیغات محیطی
تبلیغات محیطی و فضاسازی شهری در موضوعات خاص و مورد تاکید نظیر مصرف بهینه انرژی نقش مهمی در اطلاع رسانی و حساس سازی شهروندان دارد که این اقدام عموما توسط شهرداری‌ها انجام می‌شود.
در شهر مشهد نیز همزمان با فرارسیدن روزهای گرم سال، تبلیغات مرتبط با مدیریت مصرف انرژی به خصوص در بخش آب آغاز شده است.
معاون فرهنگی سازمان فرهنگی و تفریحی شهرداری مشهد در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با توجه به خشکسالی و معضل کم آبی، این سازمان سعی کرده با تولید محتوا در حوزه مدیریت مصرف آب و نصب آن در سطح شهر شهروندان را نسبت به صرفه جویی به خصوص در فصل تابستان ترغیب کند.
یوسف اسماعیل‌زاده افزود: هم‌اینک حدود ۱۰۰ بنر برای مدیریت مصرف انرژی در حوزه آب و برق در سطح شهر به نمایش درآمده است.
وی اضافه کرد: شهرداری با همکاری شرکت آب و فاضلاب مشهد در تولید محتوا برای فرهنگسازی مدیریت مصرف همکاری دارد و در دوره های مختلف، از امکانات تبلیغاتی مدیریت شهری برای نهایدنه کردن این مهم استفاده می شود.
قطره قطره آب، لحظه لحظه زندگی است، آبی که مایه حیات است را باید قدر دانست و هنگام مصرف آن دسترسی همه همنوعان را مدنظر داشت.