به گزارش خبرنگار ایرنا، ۱۱ سال قبل گفته شد که بندرگاه نخل ناخدا با هدف کوتاه‌تر کردن مسیر بندرعباس به جزیره هرمز در ساحل شرقی بندرعباس و ایجاد نخستین بندر تفریحی مسافری به طول چهار کیلومتر به عنوان یکی از طرح های مهم و منحصر به فرد در کشور به شکل نخل ساخته می شود.
تاکنون اظهارنظرهای متفاوتی از این طرح مهم از سوی مسوولان به ویژه مدیران بنادر و دریانوردی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای شهر بندرعباس شده است که وضعیت آن چگونه اداره شود؟ آیا به بخش خصوصی واگذار شود یا دولت فعلی آن را ادامه دهد.
از آنجایی که طرح های بزرگ و هزینه بَر همچون بزرگراه ها، بنادر و اسکله ها که اعتبار زیادی می بَرد لذا بخش خصوصی چندان استقبالی از آن نمی کند؛ از همین رو دولت در آن سال ها به امید اینکه بخش خصوصی آن را اداره می کند وارد عرصه هزینه کلان شد ولی نتوانست ادامه دهد.
همچنین بحث هایی از جمله داشتن مشکل زیست محیطی، سپردن به شهرداری بندرعباس با هدف توسعه و عمران شهری و واگذاری به بخش خصوصی نیز مطرح بود که امروز پس از یک دهه وقفه در انتظار تعیین تکلیف از سوی دولت سیزدهم است.
از همان زمان ها واگذاری به شهرداری یا تخریب این طرح برای نجات ساحل بندرعباس از یک فاجعه زیست محیطی و قبول کردن این واقعیت که اجرای آن از ابتدا اشتباه بود، از سوی دوستداران محیط زیست به عنوان یک راهکار اساسی مطرح شد.
این درحالی است که معاون مهندسی و عمران وقت اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان نیز در آن زمان ( اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ ) از پایان ساخت بندرچند منظوره نخل ناخدا به عنوان نخستین بندر نخلی شکل کشور در بندرعباس در سال ۱۳۹۲ خبر داد و گفته بود: مدت قرارداد ساخت این بندر ۱۸ ماه و مبلغ آن ۳۰۰ میلیارد ریال است.
این اسکله در نهم بهمن ماه سال ۱۳۹۰ با عقد قرارداد بین اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و شرکت «کران دریا» که مراحل مطالعه خود را توسط شرکت «مهندسین مشاور پویا طرح پارس» پشت سرگذاشته بود، وارد مرحله عملیاتی شد و از سال ۱۳۹۲ تاکنون حدود هشت سال متوقف مانده است.
از سوی دیگر تعیین تکلیف بندرگاه نخل ناخدا از خواسته های به حق مردم هرمزگان است که انتظار می رود با بازدیدهای اخیر اعضای کمیسیون عمران مجلس و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی این امر به زودی محقق شود؛ چرا که هدف از احداث بندرگاه نخل ناخدا دسترسی آسان به هرمز و توسعه صنعت گردشگری دریایی بوده و با احداث این بندرگاه فاصله بندرعباس تا این جزیره به طول ۱۰ کیلومتر کاهش می یابد. همچنین در این مجموعه علاوه بر اسکله و پایانه های مسافربری، مرکزهای تفریحی، توریستی، تجاری و ورزش های دریایی نیز پیش بینی شده است.
بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس طرح منحصر به فرد کشوری
بندرگاه چندمنظوره نخل ناخدا از طرح های منحصر به فرد بندری کشور قلمداد می شود که با هدف کاهش ترافیک دریایی، دسترسی آسان به جزیره هرمز، ایمن سازی سفرهای دریایی و رونق گردشگری ساحلی و دریایی در منطقه شرق بندرعباس در دست احداث می‌باشد.
معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان با اشاره به اینکه در سال های گذشته (از سال ۱۳۹۱ تاکنون) نزدیک به ۲۰۰ میلیارد ریال برای بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس هزینه شده است، گفت: یکی دیگر از دلایل متوقف شدن این طرح بندری، کمبود منابع اعتبای بود که قرار شد این طرح به نتیجه برسد.
رضا مدرس در گفت و گو با ایرنا افزود: مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی کشور که خود نیز در آبان ماه پارسال در بازدید اعضای کمیسون عمران مجلس از این طرح حضور داشت، قول داد: در سریع ترین زمان ممکن فرایند تکمیل، مطالعه و اجرای طرح را انجام دهند به گونه ای که فرایند آن تا پایان امسال انجام شود و متولی تکمیل و راه‌اندازی آن خود سازمان بنادر باشد.
وی ادامه داد: قرار بود بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس در ۲ مرحله انجام شود که مرحله نخست که شامل احداث زیرساخت های اولیه بندری و دریایی همچون جاده دسترسی، موج شکن ها و حوضچه پهلوگیری شناورهاست، تا قبل از پایان سال عملیات اجرایی آن شروع شود و مرحله دوم نیز استحصال اراضی بوده که بعد ساختار تجاری و اقامتی و گردگشری پیدا می کند.
معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان یادآورشد: در کنار این موضوع، بلوار ساحلی بندرعباس به سمت میناب نیز که یک بخش ۱۰ کیلومتری آن اجرا شده است، هم قرار شد که اداره کل راه و شهرسازی با همکاری شهرداری طرح توجیهی را آماده کنند و کمیسیون عمران مجلس نیز مساعدت لازم در خصوص دریافت ماده ۲۳ این طرح گیرد و در حقیقت به عنوان یکی از طرح هایی که برای آن ایجاد ردیف در بودجه سال آینده انجام دهند، اتفاق های مثبتی شود.
۳۰۰ میلیارد ریال هزینه بدون مجوز محیط زیست برای اسکله نخل ناخدا
طبق اعلام اداره کل حفاظت محیط زیست هرمزگان، با گذشت یک دهه از ساخت بندر نخل ناخدای بندرعباس مسوولان و متولیان ساخت این طرح از سازمان محیط زیست مجوز ساخت و فعالیت دریافت نکرده اند و تا زمانی که استانداردهای زیست محیطی رعایت نکنند، اجازه فعالیت تجاری ندارند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان در این راستا به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اینکه این طرح به عنوان یک طرح ملی مطرح بوده، اداره کل محیط زیست استان در همان زمان از دستگاه های متولی از جمله استانداری و بنادر و دریانوردی خواست که در ساخت این بندر استانداردهای لازم از جمله ایجاد کانال هدایت آب به شکل موج شکن ایجاد کند که تاکنون برای آن اقدامی صورت نگرفته است.
حبیب مسیحی تازیانی افزود: این کانال موجب می شود که تبادل آب به هنگام جزر و مد و توفان به خوبی صورت گیرد و از خسارت به بندرگاه جلوگیری کند لذا برای تکمیل این طرح ملی، یک الزام زیست محیطی لازم بوده که قبل از بهره‌برداری اقدام شود.
وی یادآورشد: البته اسکله نخل ناخدا شاید برای گردشگری قابلیت داشته باشد ولی برای استفاده در امور تجاری و اقتصادی بواسطه همان مسائلی که یادشده باید داشته باشد تا مجوز بهره‌برداری بگیرد.
مدیرکل سابق حفاظت محیط زیست هزمزگان نیز در سال ۱۳۹۳ گفته بود: متولی احداث اسکله در حال ساخت «نخل ناخدا» بندرعباس باید مجوز لازم زیست محیطی را از این سازمان دریافت کند، اگر این طرح یا هر طرح دیگری در سواحل هرمزگان بدون دریافت مجوز احداث شود، در آینده با مشکل روبرو خواهدشد.
مجید وفادار افزود: برخی طرح ها کلان هستند که اگر خارج از چارچوب اجرا شوند مشکل هایی را در آینده ایجاد می کنند، اداره بندر و دریانوردی یکی از نهادهایی است که در یکی از طرح هایش در اسکله شهید رجایی بدون مجوز اقدام به خشک کردن زمین کرده در صورتی که این سازمان باید همکاری بیشتری با محیط زیست داشته باشد.
وی این را نیز گفته بود که از اداره ها و نهادها درخواست می شود مجوزهای زیست محیطی برای اجرای طرح های خود اخذ کنند، چرا که حجم مکاتبه های صورت گرفته با برخی دستگاه های اجرایی از نامه فراتر رفته و کتابچه شده است.
سازمان بنادر مشکل زیست محیطی بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس را بررسی می کند
از آنجایی که بازنگری زیست محیطی بندرگاه در دست احداث نخل ناخدا در شرق بندرعباس به عنوان یک چالش در توقف این طرح مطرح است، سازمان بنادر و دریانوردی رفع این موضوع را در دستورکار خود قرار داده است.
مدرس معاون امور عمرانی استانداری هرمزگان در این راستا نیز با اشاره به بازدید اخیر اعضای کمیسیون عمران مجلس به همراه مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس گفت: استانداری هرمزگان و دستگاه های متولی از جمله محیط زیست استان این موضوع را مطرح کرد که بندرنخل ناخدا مشکل زیست محیطی دارد و برای همین منظور باید در مطالعات به طور حتم ارزیابی زیست محیطی و رفع چالش های زیست محیطی هم در برنامه سازمان بنادر و دریانوردی قرار گیرد.
سازمان بنادر اسکله نخل ناخدا بندرعباس را تکمیل می‌کند
برای حل مشکل اسلکه نخل ناخدا بندرعباس، قرار شد تا سازمان بنادر و دریانوردی خود نسبت به تکمیل و ایجاد زیربناها در این اسکله اقدام و آن را به بستری برای رفت و آمد به جزیره هرمز تبدیل کند.
عضو کمیسیون عمران مجلس شوراری اسلامی و نماینده مردم بندرعباس، حاجی آباد، قشم، بندرخمیر و بوموسی نیز در جریان بازدید اخیر اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی از اسکله نخل ناخدای بندرعباس گفت: با پیگیری از سازمان بنادر و دریانوردی مقرر شد تا اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان اقدام به ایجاد و توسعه زیربناهای مورد نیاز فعالیت اسکله نخل ناخدا اقدام کرده و آب وبرق و آسفالت و دسترسی به این بندر را کامل کند.
منصور آرامی در این زمینه ادامه داد: همچنین بنا شد تا امکان پهلوگیری شناورهای مسافری در این اسکله و رمپ‌های لازم برای بهره‌برداری از این مکان جهت سفر به جزیره هرمز و دیگر امکانات مرتبط با توسعه تفریحی و گردشگری آن از سوی سازمان بنادر و دریانوردی ایجاد شود.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اظهارداشت: اگر اسکله نخل ناخدا عملیاتی و برای سفر به جزیره هرمز از شرق بندرعباس مهیا شود، می‌توان در مدت زمان کمتری به این جزیره رفت و آمد کرد و در عین حال مسافران از طریق مسیر جدیدی بتوانند پس از بحران کرونا به این منطقه سفر کنند که این محدوده دریایی نیز بستر برنامه ریزی‌های جدید اقتصادی و گردشگری باشد.
عملیات هیدورگرافی بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس
عملیات هیدروگرافی و توپوگرافی بندرگاه نخل ناخدا در شرق شهر بندرعباس با هدف تهیه نقشه‌های دریایی و اراضی پسکرانه با مقیاس‌های مناسب انجام شده و می رود که مراحل بعدی آن اجرا شود.
«آبنگاری (هیدروگرافی) اطلاعات پایه‌ای و زیربنایی لازم به منظور شناخت بهتر پهنه‌های آبی و مطالعات ساحلی و دریایی را فراهم می‌کند، به طوری که بدون هیدروگرافی، شناخت پهنه‌های آبی ممکن نیست و توسعه دریایی امکان پذیر نخواهد بود.»
مدیر بنادر و دریانوردی شهید باهنر و شرق هرمزگان همچنین به طرح جامع مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی و بنادر شرق استان اشاره کرد و گفت: هم اکنون طرح جامع بندر شهید باهنر، تیاب ، بندر سیریک و بندرجاسک پایان یافته و سند طرح بندر هرمز و شهید حقانی بدلیل تخصصی درحوزه مسافری تا ماه آینده تکمیل می شود و طرح جامع بندر نخل ناخدا نیز در دست مطالعه و بررسی است.
حمید رضا محمد حسینی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهاریادآورشد: بندر نخل ناخدا جز پروژه های طرح ماندگار است که بعد از وقفه ای چند ساله مطالعات جدید آن درحال انجام است و قرار شد که مشاور در صورت تکمیل طراحی جدید این طرح، در مردادماه امسال نتیجه مطالعات آن را به صورت جمع بندی شده برای اجرا مطرح کند.
وی ادامه داد: به دنبال بازدید اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی و مدیرعامل و اعضای هیات عامل سازمان بنادر و دریانوردی در یازدهم آبانماه سال گذشته از طرح در دست احداث بندرگاه نخل ناخدا بندرعباس، انجام عملیات هیدروگرافی و توپوگرافی این بندرگاه با هدف تهیه نقشه‌های دریایی و اراضی پسکرانه با مقیاس‌های مناسب جهت انجام مطالعات هیدرودینامیک و طراحی سازه‌های ساحلی و فراساحلی آغاز شد.
مدیر بنادر و دریانوردی شهید باهنر و شرق هرمزگان اظهار داشت: عملیات هیدروگرافی در ۲ ناحیه شامل زون یک (منطقه یک) با مقیاس یک در پنج هزار با خطوط برداشت اصلی با فاصله ۵۰ متر در جهت عمود بر خط ساحل و خطوط کنترلی با فاصله ۲۵۰ متر و عمود بر خطوط اصلی و زون ۲ (منطقه ۲) با خطوط برداشت اصلی با فاصله ۱۰ متر در جهت عمود بر خط ساحل و خطوط کنترلی با فاصله ۵۰ متر و عمود بر خطوط اصلی انجام می‌شود.
محمد حسینی، اجرای عملیات احداث و تعیین موقعیت نقاط بتنی به تعداد سه عدد به صورت بتن درجا طبق استاندارد در محدوده سایت، برداشت تمامی عوارض کمک ناوبری در ساحل تا شعاع ۱۰۰ متر بالاتر از حد آب در حاشیه محدوده کاری، عملیات توپوگرافی در محدوده عملیات شامل راه دسترسی توده سنگی حدود چهار کیلومتر و محدوده زمین پسکرانه، ترسیم و کارتوگرافی نقشه‌ها از جمله فرایندهایی برشمرد که در اجرای عملیات هیدروگرافی این بندرگاه انجام می‌گیرد.
چرا نمایندگان مجلس شورای اسلامی از طرح نیمه تمام اسکله نخل ناخدای بندرعباس بازدید کردند
در نهایت این طرح (بندرگاه نخل ناخدای بندرعباس) باتوجه به طولانی شدن ساخت آن و همچنین توقف طولانی مدتش، اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به همراه مدیرعامل بنادر و دریانوردی ابان ماه پارسال را به بندرعباس کشاند تا در برنامه بازدیدی بنادر هرمزگان، بندر نخل ناخدا را به عنوان نخستین سوژه خود درنظر بگیرند و به دنبال راه چاره باشند.
مدیرکل بنادر و دریانوردی هرمزگان در جریان این بازدید گفت: مرحله نخست اجرای این طرح بندری، شامل احداث زیرساخت های اولیه بندری و دریایی همچون جاده دسترسی، موج شکن ها و حوضچه پهلوگیری شناورها است که ساخت آن از سال ۱۳۹۱ توسط سازمان بنادر و دریانوردی آغاز شد و تا سال ۱۳۹۶ به پایان رسیده است.
علیرضا محمدی کرجی ران افزود: در این مرحله، اعتباری افزون بر۳۵۰ میلیارد ریال از محل منابع داخلی سازمان بنادر هزینه شده است و با بهره‌برداری از طرح نخل ناخدا، فاصله ۱۹ کیلومتری بندرعباس به جزیره هرمز به ۱۳ کیلومتر کاهش یافته و با رونق تجارت و گردشگری، توسعه چشمگیر جزیره زیبا و تاریخی هرمز را درپی خواهدداشت.
وی خاطرنشان کرد: مرحله نخست این طرح شامل احداث یک جاده دسترسی و موج شکن به طول چهارهزار و ۴۰۰ متر در داخل دریا و حوضچه ای جهت نصب اسکله های شناور برای شناورهای مسافری و قایق های تفریحی است.
این مسوول یادآورشد: با پایان مرحله نخست این طرح و احداث زیرساخت های اولیه بندری و دریایی، مرحله دوم که شامل احداث پایانه مسافری، هتل، رستوران و کافی شاپ، مرکز تفریح دریایی و ورزش های آبی خواهد بود با سرمایه گذاری بخش خصوصی اجرا می شود.
مدیرکل سابق بنادر و دریانوردی هرمزگان نیز که اکنون مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی است نیز در سال ۱۳۹۱ با اشاره به ساخت مرحله نخست بندر نخل ناخدا گفته بود: عملیات ساخت مرحله نخست این بندر با اعتباری افزون بر ۱۷۲ میلیارد و ۸۱ میلیون و ۴۹۲ هزار و ۸۰۴ ریال از بهمن ماه سال ۱۳۹۰ آغاز شده و طبق قرارداد باید در مردادماه سال ۱۳۹۲ به بهره‌برداری برسد.
علی اکبر صفایی افزوده است: طول کلی موج شکن این بندر چهارهزار و ۱۳۰ متر است که تاکنون هزار و ۸۸۰ متر آن ساخته شده است و مساحت حوضچه بندرگاه نخل ناخدا ۲.۵ هکتار می باشد که علاوه بر اسکله و ترمینال های مسافری، مرکزهای اقامتی و تفریح های ورزشی نیز در نظرگرفته شده است.
وی ادامه داد: احداث این بندرگاه چندمنظوره تاثیر بسزایی در توسعه و عمران جزیره هرمز و بخش قابل توجهی از نیازهای حوزه حمل و نقل دریای استان هرمزگان را برآورده می سازد و برای این بندرگاه پسکرانه ای به مساحت ۲۵ هکتار درنظرگرفته شده که در محدوده ساحل شرقی بندرعباس و در فاصله یک کیلومتری از بلوار خلیج فارس واقع شده است.
بندرگاه چند منظوره نخل ناخدا که نام خود را از محله به همین نام در شهر بندرعباس گرفته است، از طرح های منحصر بفرد بندری کشور بوده که با هدف کاهش ترافیک دریایی، دسترسی آسان به جزیره هرمز، ایمن‌سازی سفرهای دریایی و رونق گردشگری ساحلی و دریایی در منطقه شرق هرمزگان در حال ساخت است.
وجود طولانی شدن این طرح و بازدید نمایندگان مجلس شورای اسلامی از طرح اسکله نخل ناخدا تاکنون درباره اینکه وضعیت آن چه می شود و آیا به بخش خصوصی واگذار می شود یا دولت سیزدهم آن را برعهده می گیرد تاکنون خبری از سوی مسوولان به رسانه ها اعلام نشده است.
این هم باید گفت که با بهره‌برداری از طرح نخل ناخدا، فاصله ۱۹ کیلومتری بندرعباس به جزیره هرمز به ۱۳ کیلومتر کاهش یافته و با رونق تجارت و گردشگری، توسعه چشمگیر جزیره زیبا و تاریخی هرمز را درپی خواهدداشت.
بهره برداری از بندر نخل ناخدا موجب رونق جزیره هرمز که به عنوان جزیره رنگ ها (به خصوص خاک سرخ آن) شهرت دارد و همچنین توسعه فعالیت های توریستی با محوریت گردشگران داخلی در فصل های سرد سال که بیشتر مناطق کشور را برف و باران دربرگفته خواهد شد.
هم اکنون از ۷۱ بندر، ۳۲ بندر کوچک و بزرگ در شرق و غرب هرمزگان و جزیره های ۱۴ گانه است که نقش اساسی در مبادلات اقتصادی در جنوب برای کشور دارندفعال هستندکه علاوه بر جابه جایی مسافر، سهم ۵۲ درصدی در تخلیه و بارگیری کالاها، ۴۱ درصدی عملیات نفتی، ۶۰ درصدی عملیات غیرنفتی و ۸۲ درصدی تخلیه و بارگیری محموله‌های کانتینری کل بندرهای کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
گروه اخبار استان‌های خبرگزاری جمهوری اسلامی برای پیگیری اجرای طرح‌های نیمه تمام در کشور پرونده خبری عزم دولت سیزدهم برای تکمیل طرح های نیمه تمام را تشکیل داده است؛ برای آگاهی از مهمترین طرح های در دست اجرا و میزان پیشرفت آنها را می توانید این پرونده را دنبال کنید.