به گزارش خبرنگار گروه جامعه ایرنا، با واردات اولین محموله واکسن «اسپوتنیک وی» از روسیه، واکسیناسیون کرونا در ایران از سه‌شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ در کشور با اولویت کادر بخش‌های آی سی یو آغاز شد، با وجود خرید ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار واکسن از سبد کوواکس که برای هشت میلیون و ۴۰۰ هزار نفر کافی بود اما باید میزان بیشتری واکسن به کشور وارد می شد چون این میزان واکسن جوابگو نبود.
واکسیناسیون با واکسن روسی از سه شنبه براساس سند واکسیناسیون برای گروه‌های هدف که در مرحله اول افراد حاضر در خط مقدم نظام سلامت و کارکنان بخش‌های آی سی یو آغاز شد و سپس بقیه کادر درمان، خانه‌های سالمندان و افراد بالای ۶۵ سال در اولویت بودند و همین طور مرحله به مرحله این واکسیناسیون پیش رفت.
آغاز واکسیناسیون در ایران تیتر یک همه رسانه‌ها
شاید در آن شرایط نبود شناخت از ویروس کرونا یکی از مهمترین موضوعات واکسیناسیون علیه کرونا بود تا همه بتوانند از شر آن رها شوند؛ اما چون در مجموع واکسن مورد نیاز در جهان هم محدود بود، در واکسیناسیون هم این محدودیت به وجود آمد اما همین که تیتر یک همه رسانه‌ها آغاز طرح واکسیناسیون در ایران بود همه را به نوعی خوشحال کرد چون این نوید را می‌داد که می‌توانیم با تزریق واکسن به مبارزه با کرونا برویم.
در آن زمان یک دز واکسن کرونا برای مهار آن پیشنهاد داده شد اما کم‌کم زمزمه‌هایی از دزهای دوم تا سوم هم به گوش رسید، واکسیناسیون از کادر سلامت آغاز شده بود، این همان اقدام نویدبخشی بود که دل همه را شاد کرد تا شاید با تزریق به موقع واکسن مهار کرونا را در کشور شاهد باشیم.
واکسیناسیون کرونا در ایران با استفاده از واکسن «اسپوتنیک وی» روسی از روز سه شنبه ۲۱ بهمن ماه ۱۳۹۹ در مراسمی در تالار امام بیمارستان امام خمینی(ره) تهران بطور رسمی آغاز شد، «پارسا نمکی» فرزند وزیر سابق بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نخستین نفری بود که واکسن کرونا در ایران به او تزریق شد.
اسپوتنیک پس از پارسا نمکی به دکتر فتاح قاضی متخصص بیهوشی در بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان نفر دوم، سارا گودرزی پرستار بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) به عنوان نفر سوم و علی آسترکی کمک بهیار بخش آی سی یو این بیمارستان تزریق شد؛ سید جمیل پرستار بخش آی سی یو بیمارستان امام خمینی(ره) نیز نفر بعدی بود.
واکسیناسیون کرونا با روزانه یک هزار نفر در کشور آغاز شد و واکسن به افرادی تزریق شد که تست PCR منفی داشتند. این واکسیناسیون روند چندان خوبی برای سرعت بخشیدن به ایجاد ایمنی عمومی در کشور نداشت و چون میزان واردات نیز پایین بود، هر روز صف‌های طولانی برای تزریق واکسن تشکیل می‌شد.
راه‌اندازی یک هزار و ۴۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون
برای جلوگیری از اجتماع مردم در پایگاه‌های سلامت وزارت بهداشت و دیگر مراکزی که برای واکسیناسیون در نظر گرفته شده بود، یک هزار و ۴۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون در سراسر کشور از تیرماه راه‌اندازی شد تا مردم بتوانند در این مراکز نسبت به تزریق واکسن خود اقدام کنند، چون اولویت‌بندی واکسیناسیون هم از سوی وزارت بهداشت اعلام شده بود، ضرورت ایجاد این مراکز دوچندان بود تا مردم حداقل مدت زمان کمتری در صف برای تزریق واکسن منتظر بمانند.
تزریق واکسن در این مراکز به نوعی کار را راحت‌تر کرده بود اما می‌بایست روزانه آماری از واکسن‌های وارداتی به کشور داشته باشیم تا به این مراکز برای تزریق مراجعه کنیم، چون به نوعی هرکسی مشکلی داشت و هرکدام از واکسن‌های وارداتی به کشور نیز برای افراد خاصی در نظر گرفته شده بود به همین منظور مردم باید برای هر بار مراجعه حتما اطلاعاتی از قبل دریافت می‌کردند.
اولویت‌بندی برای تزریق واکسن
وزارت بهداشت برای تزریق واکسن کرونا اولویت‌هایی را در نظر گرفت تا براساس آن ابتدا کادر درمان و فعالان عرصه سلامت در برابر این ویروس واکسینه شوند، در اولویت دوم سالمندان براساس سن و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و بیماران خاص، اولویت سوم طبق سند ملی واکسیناسیون شامل خبرنگاران، رانندگان، زندانیان، کارکنان بانک‌ها، مبتلایان دیابت و معلولان شد.
در اولویت چهارم و دیگر اولویت‌ها نیز اساتید دانشگاه‌ها و دانشجویان از اواسط مردادماه، فرهنگیان از هفتم مردادماه به صوت نمادین و از ۹ مردادماه همزمان با عیدسعید غدیرخم به صورت رسمی و دانش‌آموزان نیز از۱۵ مهرماه و در نهایت واکسیناسیون کودکان بالای ۵ سال علیه کرونا از اواسط بهمن ۱۴۰۰ در اولویت قرار گرفت.
صف‌های طولانی پس از اعلام اولویت تزریق واکسن کرونا
پس از اعلام اولویت‌بندی‌ها، اهمیت دادن جامعه به مساله تزریق واکسن کرونا و اینکه مردم مشاهده کردند پس از تزریق واکسن کرونا مرگ ناشی از این بیماری کمتر شده و امکان ابتلا و درگیری زیاد با این بیماری نیز روند نزولی دارد، استقبال بیشتری برای تزریق واکسن کرونا بروز داده شد؛ اما صف‌های طولانی و مدت زمان زیاد انتظار برای تزریق واکسن به نوعی همه را کلافه کرده بود.
مردم برای هر تزریق پس از صف‌های طولانی ثبت‌نام وارد مرحله واکسیناسیون می شدند، این روند به حدی طولانی بود که گاها یک نیمروز طول می کشید تا بتوان واکسن کرونا را تزریق کرد؛ هرچند برای بسیاری از مردم رضایت‌بخش نبود اما همین که می‌دانستند با امکان واکسینه شدن آنها تا حدودی وجود دارد، این مساله را نادیده می‌گرفتند و در صف‌های طولانی در انتظار تزریق واکسن می‌ماندند.
نوبت‌دهی اینترنتی برای تزریق واکسن کرونا
زمانی که اوج کرونا در خرداد و تیرماه ۱۴۰۰ را شاهد بودیم، وزارت بهداشت برای تزریق واکسن کرونا موضوع نوبت‌دهی واکسیناسیون را اینترنتی و براساس اولویت برای تزریق واکسن فراخوان اعلام کرد، از سالمندان و ۸۰ ساله‌ها شروع شد و پس از آن متولدین سال‌های دیگر برای تزریق واکسن فراخوانده شدند.
فراخوان برای گروه‌های سنی انجام شد، گروه‌های مختلف مردمی شامل اساتید دانشگاه، دانشجویان، معلمان، فرهنگیان، خبرنگاران، رانندگان، زندانیان، کارکنان بانک‌ها، مبتلایان دیابت و معلولان برای تزریق واکسن مراجعه کردند تا واکسیناسیون سراسری در کشور شکل گیرد.
تیرماه که اوج پیک چهارم کرونا با سویه دلتا در کشور شروع شد، خبرهایی از واکسیناسیون عمومی در کشور به گوش رسید، اخباری هم از تولید واکسن‌های داخلی در برخی محافل شنیده می‌شد، وزارت بهداشت اعلام کرد واکسن پاستور زودتر از برکت آماده می‌شود و قرار است تا اواخر تیر ۱۴۰۰ با تولید صنعتی واکسن در کشور به میزان ۱۰ میلیون دز در ماه، واکسیناسیون عمومی در کشور اجرایی شود.
مردادماه اوج کرونا بود و مردم برای تزریق واکسن کرونا به مراکز تجمیعی کرونا مراجعه می‌کردند و به همین منظور از آن زمان از شهروندان تقاضا شد که بدون دریافت پیامک به مراکز تجمیعی واکسیناسیون مراجعه نکنند.
راه‌اندازی مراکز شبانه و خودرویی واکسیناسیون
وجود بیش از یک هزار و ۴۰۰ و یا شاید ۵۰۰ مرکز تجمیعی واکسیناسیون در کشور کافی نبود که مراکز واکسیناسیون شبانه تزریق واکسن هم در شهرهایی همچون تهران و دیگر شهرهایی که متقاضی برای واکسیناسیون داشتند، راه‌اندازی شد.
با راه‌اندازی این مراکز بخشی از حجم فعالیت زیاد مراکز تجمیعی و پایگاه‌های سلامت وزارت بهداشت کاسته شد، اما سراسری شدن واکسیناسیون کرونا روز به روز با استقبال بیشتر مردم روبه‌رو شد، واکسیناسیون خودرویی هم رونق گرفت.
کسانی که نمی توانستند نوبت تزریق واکسن کرونا را در روز رزرو کنند، از خدمات مراکز واکسیناسیون شبانه یا خودرویی بهره‌مند می شدند اما این موضوع هم به دلیل سراسری شدن واکسیناسیون جوابگو نبود چرا که استقبال مردم از تزریق واکسن کرونا روز به روز بهتر می شد و دزهای اول و دوم برای همه مردم تزریق شد.
تزریق دز اول و دوم کافی نبود
زمانی که مردم با فاصله ۴ تا ۶ ماه از تزریق دز اول در حال واکسینه شدن در برابر ویروس کرونا با دز دوم شدند، دستورالعملی از وزارت بهداشت آمد که باید دز سوم هم تزریق شود، این بار مردم خود را برای دز سوم آماده می‌کردند تا این ویروس منحوس و کشنده را شکست دهند.
در آن زمان تزریق دز اول و دوم کرونا علیه ویروس کرونا به مردم در حال تزریق بود که به دلیل اینکه مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا با استفاده از دز سوم این واکسن به گونه‌ای به اثبات رسید که تا حدودی روند کاهشی خواهد داشت، مردم از تزریق دز سوم هم استقبال کردند.
زمانی که تزریق دز سوم دوباره با اولویت کادر سلامت و سالمندان شروع شد، آمار افرادی که جان خود را به خاطر کرونا از دست می‌دادند، نشان داد که ۹۰ درصد افرادی که واکسینه نشده‌اند در این دوران جان خود را از دست می‌دهند و همین موضوع مردم را مجبور به تزریق دز سوم کرد.
روزگاری مردم براساس اولویت واکسن کرونا برای تزریق یک دز واکسن مشکل داشتند اما حالا دیگر مردم در حال تزریق نوبت سوم واکسن کرونا بودند و این نشان می‌داد که تزریق واکسن تا چه حدی در مهار کرونا موثر بوده است که امروز ایران به روزهای بدون مرگ رسیده است، اگرچه این روزها مسئولان وزارت بهداشت برای دز چهارم نیز فراخوانی داده تا کادر درمانی و افرادی که بیماری زمینه‌ای، بیماران خاص و افراد سالمند از این نظر نیز واکسینه شوند.
۲۰۷ میلیون و ۹۸ هزار و ۱۸۳ دز واکسن داخلی و وارداتی در کشور وجود داشت، تاکنون بیش از ۱۵۱ میلیون دز آن استفاده شده و بیش از ۵۷ میلیون دُز برای استفاده مردم موجود است تا با استقبال مردم از دزهای دوم و سوم برای تزریق این افراد مورد استفاده قرار گیرد.
در حال حاضر بیش از ۱۴ میلیون نفر هنوز واکسن کرونا را تزریق نکرده‌اند، هفت میلیون نفر دز دوم و ۲۹ میلیون نفر برای تزریق دز سوم واکسن کرونا اقدامی نداشته‌اند، شاید اگر این افراد هم برای تزریق واکسن اقدام کنند دیگر مهار کرونا به یک واقعیت تبدیل خواهد شد و آندمیک یا بومی شدن کرونا در ایران رقم بزند.
از ۱۲ خرداد ماه تاکنون سه روز مرگ ناشی از کرونا در ایران به رقم صفر رسیده است و ماههاست که مرگ در ایران تک رقمی شده است و شهرهای قرمز و نارنجی دیگر در ایران نداریم، شهرهای آبی و زرد نقشه ایران را به این شیوه رنگ‌آمیزی کرده‌اند، این ارقام و اعداد اگرچه بسیار خوشایند که مرگ کرونایی از سه رقمی به تک رقمی و حتی صفر رسیده و ابتلا نیز از پنج رقمی به دو رقمی و سه رقمی رسیده اما همه این موارد نباید به گونه ای باشد که مردم با سهل‌انگاری و عادی‌انگاری باعث شوند که کرونا دوباره در ایران اوج بگیرد و گرفتار تبعات شوم این ویروس شوند.