به گزارش روز یکشنبه ایرنا، کمتر از چهار روز (۲۹ و ۳۰ ژوئن/ هشتم و نهم تیر ماه) تا نشست سران ناتو در مادرید اسپانیا زمان باقی مانده و نشریه ال کنفیدنسیال به منظور تحلیل چگونگی رویارویی ناتو با چالش‌های پیچیده پیش رو و منافع متنوع و متقاطعی که با جنگ اوکراین از نقطه عطفی در تاریخ این نهاد خبر می‌دهد، به گفت‌وگو با «خاویر سولانا» دبیرکل اسبق ناتو (۱۹۹۵- ۱۹۹۹) و نماینده عالی پیشین شورای سیاست خارجی و امنیتی مشترک اتحادیه اروپا (۱۹۹۹- ۲۰۰۹) نشست.
اجلاس قبلی ناتو در سال ۱۹۹۷ در مادرید برگزار شد و گسترش اتحاد آتلانتیک به سمت اروپای شرقی، محور اصلی این نشست بود. اکنون با گذشت ۲۵ سال، مادرید بار دیگر میزبان سران ناتو خواهد بود تا در شرایطی که اوکراین در آتش جنگ می‌سوزد، برای سرنوشت این سازمان امنیتی دفاعی تصمیم‌گیری شود. خاویر سولانا با بیان اینکه «این اجلاس از همان میزان اهمیتی برخوردار است که اجلاس ۱۹۹۷ برخوردار بود» گفت: در آن زمان، کاری که انجام شد، گشودن ناتو به روی کشورهایی بود که بخشی از پیمان ورشو بودند. آن نشست همچنین از این منظر بسیار مهم بود که به دو موضوع بسیار دشوار پرداخته شد، روابط بین ناتو و روسیه و روابط بین ناتو و اوکراین.
وی تاکید کرد: برخی از رویدادهایی که امروز تجربه می‌شود به این دلیل رخ می‌دهد که آنچه در مادرید در سال ۱۹۹۷ بر سر آن توافق شد به خوبی انجام نشد.
این دیپلمات اسپانیایی با بیان اینکه «اگر از من بپرسید که آیا فکر می‌کردم حمله روسیه به اوکراین ممکن است اتفاق بیفتد، می‌گویم: نه، تا ماه فوریه فکر نمی‌کردم این اتفاق بیفتد»، وی پیامدهای این جنگ را در بسیاری از زمینه‌ها از جمله «ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک، انرژی و در بسیاری از زمینه‌های زیست جمعی جهانی» حائز اهمیت دانست.
سولانا در تشریح روزهای سختی که اروپا از منظر اقتصادی تجربه خواهد کرد، گفت: بخش مهمی از بحران اقتصادی که این روزها درگیر آن هستیم، ربطی به جنگ ندارد، اما آنچه واقعیت دارد این است که قطع ارتباط با روسیه در بخش انرژی برای اروپا مهم است. گاز روسیه از طریق یک خط لوله می‌آید و آن خط لوله را بر خلاف نفت، نمی‌توان در هیچ جای دیگری یافت. شاید آلمان یکی از کشورهایی باشد که هم از نظر تامین انرژی و هم از نظر تاثیرات آن بر اقتصاد و به ویژه صنعت، بیشتر از این قطع انتقال انرژی روسیه متاثر شده است با این حال آلمان از ابتدا عکس‌العمل خوبی نشان داد.
وی افزود: آنچه حقیقت دارد این است که جایگزینی نفت آسان‌تر است، زیرا می توان آن را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کرد. این در حالی است که انتقال گاز پیچیده‌تر است، زیرا باید آن را به مایع تبدیل کنید تا بتوانید آن را حمل کنید و سپس آن را برای حمل دوباره به گاز تبدیل کنید. آلمان این مکانیسم را ندارد، اما اسپانیا دارای هفت نیروگاه تبدیل مجدد به گاز است. اگر از قبل یک ارتباط عملیاتی بین اسپانیا و آلمان از طریق فرانسه وجود داشت، همه چیز بسیار آسان‌تر بود.
دبیرکل سابق ناتو در توضیح این پرسش خبرنگار مبنی بر اینکه حمله روسیه به کریمه در سال ۲۰۱۴ به عنوان سیگنالی از احساس تهدید از طرف روسیه و بی توجهی اروپا به نشانه‌های پیش از جنگ اوکراین بود، گفت: موضوع کریمه بر سر امضای توافق تجاری اوکراین با اتحادیه اروپا سر زبان‌ها افتاد و پوتین که در آن زمان نخست وزیر روسیه بود به یانوکوویچ رئیس‌جمهوری اوکراین فرمان داد که «آن را امضا نکنید». یاکونوویچ امضا نکرد و پوتین یک درس مهم داد: اینکه ما از امنیت و دفاع هم حرف نمی‌زنیم، حرف ما هر گونه ارتباط با اتحادیه اروپا است. این یک پیام خیلی مهم بود. اوکراین برای روسیه خیلی مهم است.
سولانا با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی «بازیگر اصلی، چین است و نه روسیه» گفت: روسیه اگر چه برای ما مهم است است و با او در وضعیت جنگی قرار داریم اما عامل اصلی برای ما در این لحظه، چین است. روابط میان چین و سایر جهان در زمینه‌های زندگی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و بین‌المللی ما بسیار حائز اهمیت است.
این دیپلمات اسپانیایی در تشریح روابط «مثلث آمریکا، چین و روسیه» گفت: این مثلث بارها به شکل‌های گوناگونی مطرح شده است. نیکسون روابط را به صورت ایالات متحده و چین در برابر اتحاد جماهیر شوروی مطرح کرد و امروز در وضعیت کاملا متفاوت و البته بدترین وضعیت قرار داریم؛ چین و روسیه در برابر آمریکا و غرب. آنچه برای ما -اکنون من به عنوان یک اروپایی صحبت می‌کنم- مهم است اینکه چنین تنش دو قطبی میان چین و روسیه و بقیه جهان غرب وجود نداشته باشد.
سولانا در بیان دیدگاه خود نسبت به سرانجام جنگ اوکراین به صورت دو موضع متقابل، لزوم آتش‌بس حتی اگر به معنای از دست دادن ارضی برای اوکراین باشد و یا تعهد به عدم اعطای امتیاز به روسیه حتی در صورت طولانی شدن جنگ گفت: من نمی‌دانم کدام یک از این دو دیدگاه، برنده است اما آنچه من از آن حمایت می‌کنم، آتش‌بس است. این آسان نخواهد بود، اما قبل از پایان تابستان، یا قبل از فرا رسیدن کریسمس، باید آتش‌بسی برقرار شود که به ما امکان می‌دهد به گفت‌وگو همانطور که قبلا مذاکره کردیم، بازگردیم. این آسان نیست و گامی که روسیه برداشته است بسیار غم‌انگیز است.