به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، محمود شالویی سه شنبه - ۷ تیر - در نخستین نشست ستاد گرامیداشت شیخ شهاب الدین سهروردی (شیخ اشراق) که در محل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد با اشاره به جایگاه عرفانی و فلسفی شیخ اشراق، گفت: شهاب الدین سهروردی یکی از اندیشمندان و چهره‌های شناخته شده در حوزه حکمت، فلسفه، عرفان و معنویت است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره جدید از فعالیت خود نسبت به تجلیل و تکریم این حکیم فرزانه کشورمان اهتمام بسیار دارد.
وی با تاکید بر ضرورت توجه ویژه تمامی دستگاه های عضو ستاد بزرگداشت حکیم سهروردی برای بزرگداشت این فیلسوف، ادامه داد: ساخت بنای یادبود وی نیز در دستور کار قرار دارد و گرامیداشت این دانشمند گرانمایه و کم نظیر تا پیش از ۸ مرداد سال جاری در شهرهای تهران، زنجان، سهرورد و همچنین کشورهای سوریه و هندوستان براساس یک جدول زمان بندی شده برگزار خواهد شد.
شالویی با اشاره به تجربه موفق بزرگداشت حکیم نظامی شاعر پارسی سرای کشورمان، ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به بزرگداشت شیخ اشراق نیز اهتمام جدی دارد و در تلاش است تا با کمک به ساخت بنایی در شان و جایگاه این اندیشمند جهانی در سهرود زنجان ، افزون بر تبدیل شدن منطقه به قطب گردشگری و سیاحتی، زمینه جذب گردشگران علمی و عرفانی را نیز فراهم کند.
وی با تاکید بر اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمادگی برگزاری بزرگداشت شیخ اشراق را دارد، گفت: بزرگداشت حکیم سهروردی نقش تعیین‌کننده‌ای در آشنایی حکمت و فلسفه و عرفان و معنویت دارد و جزو رسالت های فرهنگی ما نیز به شمار می آید.
مدیرکل حوزه وزارتی در ادامه افزود: برپایی چنین مناسبت هایی منجر به پیوند گذشته و آینده و پیوند فرهنگی ایران با جهان با هدف معرفی حکیمان نامدار ایرانی و اسلامی در سراسر جهان می شود.
وی در ادامه با اشاره به نقش هنر در معرفی بزرگانی چون سهروردی به نسل جوان، ادامه داد: از طریق ظرفیت های فرهنگی و هنری مانند نمایش، هنرهای تجسمی، کتاب، فیلم و ... می توان در معرفی این چهره نامدار حکمت و معنویت اهتمام داشت.
مشاور وزیر فرهنگ در ادامه بر نقش رایزنان فرهنگی در معرفی این شخصیت گرانقدر جهان اسلام در کشورهای مختلف تاکید کرد.
در این نشست نجف قلی حبیبی عضو موسسه فرهنگی هنری حکمت سهروردی، حسن بلخاری رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، علیرضا اسماعیلی مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ، مجید زین العابدین مشاور وزیر و مدیرعامل بنیاد فرهنگی و هنری رودکی، علیرضا حبیبی مدیر شبکه رادیویی فرهنگ، امرالله حسنی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان، کاوه خورابه معاون پژوهشی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به عنوان اعضای اصلی این ستاد حضور داشتند و ضمن بیان برخی اقدامات و فعالیت های صورت گرفته، به ارائه نظرات و پیشنهادهای خود پرداختند.
شیخ شهادب الدین سهروردی در یک نگاه
شیخ شهاب‌الدین سهروردی از فلاسفه و عرفای قرن ششم است. او عمر زیادی نداشت؛ اما همان روزهای کوتاهی که در این دنیا گذراند، به تحصیل علم و فلسفه مشغول شد. سهروردی سفرهای زیادی به منطقه عراق و سوریه داشت و در آنجا از محضر علمای زیادی بهره برد. سهروردی در زمان حکومت ایوبیان در آسیای صغیر بود و چندی را به‌عنوان مشاور عالی ملک‌ظاهر ایوبی در خدمت او گذراند. او در مدتی کوتاه، شهرت زیادی کسب کرد و از بسیاری علمای سنی مذهب آن زمان، در زمینه علم و فلسفه پیش افتاد. سهروردی با ارائه حکمت اشراق، در نقطه مقابل ابن‌سینا قرار گرفت و ماهیت را بر وجود ارجح دانست. اندیشه سهروردی از مطالعه و تلفیق فلسفه شرقی زرتشت و برخی نظریات فلاسفه یونان و هند نشات می‌گرفت. سهروردی پس از مرگش، پیروانی داشت که مکتب او را دنبال کردند.
شهاب‌الدین یحیی سهروردی، از فلاسفه مشهور ایرانی است. این فیلسوف بزرگ اهل سهرورد استان زنجان است و بر طبق شرایط و اعتقاداتی که داشت، در طول زندگی و بعد از مرگ، القاب مختلفی برای او به کار برده‌اند. به‌دلیل احاطه سهروردی بر فلسفه مشرق زمین و بنیان‌گذاری اصول فلسفه او بر اندیشه ایران قدیم، به او لقب «شیخ اشراق» داده‌اند.
از دیگر القاب سهروردی «شیخ مقتول» و «شیخ شهید» است. اعطای این القاب به شهاب‌الدین شهروردی به‌دلیل سرنوشتی است که در پایان عمر داشت. به‌قول منابع تاریخی، شهاب‌الدین سهروردی به‌دلیل اعتقاداتی که داشت در هنگام بحث در یک جلسه مناظره، به او اتهام کفر زدند و او را کشتند؛ ازاین‌رو، لقب شیخ شهید گرفت.
آثار سهروردی
از سهروردی آثار فراوانی برجای مانده که کتاب حکمه‌الاشراق مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌رود. موضوع این کتاب در مورد آخرین آراء فلسفی سهروردی است. سهروردی آنچه از کشف و شهود به دست آورده در کتاب حکمت‌الاشراق با زبان فلسفی بیان می‌کند. نام کتاب نیز بر اساس نظریه سهروردی انتخاب شده که بنیان آن بر پایه کشف و شهود است. برخی نیز معتقدند نام این کتاب به این دلیل است که فلسفه سهروردی از مشرق زمین (سرزمین ایران) برمی‌خیزد. آثار سهروردی بر اساس موضوعاتی که دارند، تقسیم‌بندی شده‌اند:
رساله‌های صغیر: سهروردی در رساله‌های صغیر، به مبادی اعتقادی می‌پردازد. این آثار در توضیح مقالات اعتقادی سهروردی نوشته شده‌اند. نام این کتاب‌ها پرتونامه، الواح اعتمادی، هیاکل‌النور، بستان‌القلوب، لمحات سهروردی، فی اعتقاد الحکما و یزدان‌شناخت است. برخی از این کتاب‌ها به زبان فارسی و بعضی دیگر به زبان عربی نوشته شده‌اند.
رسالات فلسفی: موضوع این آثار در مورد آراء فلسفی سهروردی است. سهروردی در این کتاب‌ها به فرقه تصوف نیز می‌پردازد. ترجمه رساله‌الطیر ابن‌سینا، شرح سهروردی بر اشارات و تنبیهات و شرح فصوص فارابی نمونه‌ای از این آثار است. رساله حدیقه‌العشق یکی دیگر از آثار فلسفی سهروردی، به تقلید از ابن‌سینا نوشته شده است. از او چهار رساله بزرگ باقی مانده که به تلویحات، مطارحات، مقاومات و حکمه‌الاشراق معروفند.
سهروردی بر آیات قرآن نیز شرح نوشته است. از دیگر آثار سهروردی می‌توان به منصفات اشاره کرد که در موضوع دعا و ذکر نوشته شده و سهروردی آن‌ها را واردات و تقدیسات نامیده است.
رسالات رمزی: رساله‌های رمزی سهروردی به زبان فارسی و نمادین نوشته شده و در آن‌ها رموز زرتشتی، اسلامی و هرمسی با هم تلفیق و ترکیب شده است. این رساله‌ها با نام‌های قصه الغربه‌الغربیه، آواز پر جبرئیل، عقل سرخ، پرتونامه، صفیر سیمرغ، رساله فی‌المعراج، لغت موران، رساله فی حاله الطفولیه شهرت دارند.
سهروردی در سن ۳۸ سالگی در زندان جان سپرد و او را در شهر حلب به خاک سپردند.