به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، آیین اهدای جوایز پدیدآورندگان آثار شایسته تقدیر سی‌ونهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران همزمان با روز قلم (چهاردهم تیرماه ۱۴۰۱) با حضور محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعضای هیأت علمی، داوران، پدیدآورندگان و ناشران آثار شایسته تقدیر این دوره از جایزه کتاب سال، مدیران و مسئولان فرهنگی کشور، اندیشمندان و اصحاب فرهنگ و رسانه در تالار رودکی برگزارشد.
حمید پارسانیا دبیر علمی جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در ابتدای این مراسم با بیان اینکه تقدیر از اهل کتاب، تقدیر از حیات و زیست جمعی است، اظهار کرد: پاسداشت و احترام به این عرصه لازم و ضروری است. باید توجه داشت مراکز و مجموعه‌های متعددی مانند جوایز فارابی، خوارزمی را برای تقدیر از کتاب و کتابت داریم. ممکن است مقداری همپوشانی میان این جوایز وجود داشته‌باشد. باید توجه داشت شان و منزلت جوایز در همه موارد حفظ و بیشتر پیگیری شود.
فعالیت‌های علمی پیشرفت زیادی نسبت به سابق داشته‌است.
یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت گسترده ایران در عرصه علمی در این قرن بیان کرد: ایرانیان با گاوآهن وارد این قرن شدند و با دانش هسته‌ای از آن خارج شدند. افتخار می‌کنیم که تولیدها و فعالیت‌های علمی پیشرفت زیادی نسبت به سابق داشته‌است. اگر در هر حوزه بدون سرمایه‌گذاری روی کتاب فعالیت کنیم، شکست می‌خوریم.
احمدوند با گرامیداشت روز قلم بیان کرد: امیدوارم اجمال دانش و دانش‌پژوهی در کشور منجر به گسترش بیشتر علم شود. وظیفه دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که برای تکریم اهل علم فعالیت بیشتری کند. این در حالی است که برخی از آثار با سرمایه شخصی و برخی در شمار اندک منتشر می‌شود. این روند زیبنده ایران با فرهنگ غنی نیست. امیدوارم در این حوزه فعالیت‌هایی انجام دهیم که کتاب در جایگاه درست قرار بگیرد. همت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی براین است که این حوزه ارتقا پیدا کند.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان اعلام کرد که مجموعه دولت برای برگزاری چهلمین دوره جایزه کتاب سال اقدامات مهمی در دست اجرا دارد تا در نتیجه آن امکانات این حوزه افزایش پیدا کند.
آثار شایسته تقدیر سی‌ونهمین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر اعلام شدند:
کلیات:
دانشنامه‌ها و فرهنگ‌ها:
- دانشنامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، ویراست دوم، تألیف پوری سلطانی و شیفته سلطانی، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۹، ۶۸۰ ص.
دانشنامه‌نگاری:
- دانشنامه و دانشنامه‌نگاری: تاریخچه، روش‌ها و نمونه‌ها، طراحی و تدوین محمدمنصور هاشمی و حسین خندق‌آبادی، زیرنظر غلامعلی حدادعادل، تهران: بنیاد دایره‌المعارف اسلامی؛ کتاب مرجع، ۱۳۹۹، ۸۸۰ ص.
روزنامه‌نگاری و تاریخ مطبوعات:
- تاریخ تحولات اجتماعی و روزنامه‌نگاری سیاسی در بروجرد ۱۳۳۲ـ۱۲۸۵، تألیف محمد گودرزی (ا. فرهیخته)، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۹، ۳۸۰ ص.
نسخ خطی و تألیف:
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- فهرست نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، جلد ۱: از شمارۀ ۱۷۸۰۱ تا ۱۷۹۹۹، جلد ۲: از شمارۀ ۱۸۰۰۰ تا ۱۸۱۰۰، تألیف مریم تفضلی‌شادپور، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، ۱۳۹۹، ۲ ج.
- فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانۀ کنگره (آمریکا)، تألیف علی صفری‌آق‌قلعه، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹، بیست‌وچهار، ۳۱۶، ۷ ص.
ترجمه:
- فهرست نسخه‌های خطی فارسی کتابخانۀ آکادمی علوم مجارستان، تألیف بندیک پِری با همکاری مژده محمدی و میکلوش شارکوزی، ترجمۀ پریسا کرم‌رضایی با همکاری مژده محمدی، تهران: وزارت امور خارجه، ادارۀ چاپ و انتشارات، ۱۳۹۸، ۳۴۶ ص.
فلسفه و روان‌شناسی:
فلسفه غرب:
- پدیدارشناسی روح، تألیف گئورگ ویلهلم فریدریش هگل، ترجمۀ سیدمسعود حسینی و محمدمهدی اردبیلی، تهران: نی، ۱۳۹۹، ۶۸۸ ص.
منطق و تصحیح:
- قسطاس الافکار فی المنطق، تألیف شمس‌الدین سمرقندی، تصحیح اسدالله فلاحی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، ۱۳۹۹، ۶۷۶، ۱۷ ص.
ترجمه:
- منطق یا فن اندیشیدن [مشهور به منطقِ پوررویال]: بر اساس ویراست پنجم (۱۶۸۳)، تألیف آنتوان آرنو و پی‌یر نیکول، ترجمۀ علیرضا اسدی، تهران: ققنوس، ۱۳۹۹، ۶۵۴ ص.
دین:
کلیات اسلام:
- صدرنامه: احوال و آثار آیت‌الله العظمی سیدصدرالدین صدر (م ۱۳۷۳ق.) و فرزندش آیت‌الله سیدرضا صدر (م ۱۴۱۵ق.)، به‌اهتمام سیدباقر خسروشاهی، قم: مؤسسۀ کتاب‌شناسی شیعه، با همکاری مؤسسۀ فرهنگی ـ تحقیقاتی امام موسی صدر، ۱۳۹۹، ۲ ج.
علوم قرآنی:
- رابطۀ قرآن و کتاب مقدس: بررسی دیدگاه آنجلیکا نویورت، تألیف سیدحامد علیزاده‌موسوی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۹، ۳۴۰ ص.
حدیث و تصحیح
- الفوائد المکیه: شرح الاستبصار، تألیف محمدامین الاسترآبادی، و تلیه حاشیه الاستبصار، تألیف محمدامین الاسترآبادی و محمد الاسترآبادی، تصحیح علی فاضلی، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار (علیهم‌السلام)، ۱۳۹۹، ۸۰۸ ص.
فقه و اصول:
- تحف العقول فی علم الاصول: تقریر ابحاث حسین وحید خراسانی، ج ۱، تألیف علی کرباسی، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله وحید خراسانی؛ مدرسه امام باقر العلوم (علیه‌السلام)، ۱۳۹۹.
ادیان دیگر:
- دانشنامۀ فلسفۀ دین، ویراستۀ پل ادواردز و دونالد بورچرت، ترجمه، تألیف و تدوین انشاءالله رحمتی، تهران: سوفیا، ۱۳۹۹، ۷۶۰ ص.
علوم اجتماعی:
اقتصاد:
- اقتصاد روایی: چگونه داستان‌های ویروسی رخدادهای بزرگ اقتصادی را می‌سازند، تألیف رابرت شیلر، ترجمۀ سعید زرگریان، اصفهان: آموخته، ۱۳۹۹، ۴۱۶ ص.
زبان:
زبان‌های باستانی:
- فارسی باستان: کتیبه‌ها، واژه‌نامه، تألیف محمد حسن‌دوست، ویراستار علمی: چنگیز مولایی، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۹۹، ۵۴۴ ص.
زبان‌شناسی:
- نگاهی به تاریخ معنی‌شناسی، تألیف کورش صفوی، تهران: علمی، ۱۳۹۹، ۵۲۰ ص.
علوم خالص:
کلیات و تاریخ علم:
- التشریح، تألیف محمود بن مسعود عمادالدین‌شیرازی، تصحیح: محمدابراهیم ذاکر، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹، ۲ ج.
علوم کاربردی:
علوم پزشکی:
تألیف:
- مرجع دندانپزشکی نظامی، تألیف رضا فکرآزاد، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ سازمان جهاد دانشگاهی تهران، ۱۳۹۹، ۵۲۶، ۳۷ ص.
ترجمه:
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- فلسفۀ پزشکی مقدماتی: انسانی‌کردن پزشکی مدرن، تألیف جیمز مارکم، ترجمۀ پیروزه شهباز، فرشته محمدی‌زاده، علی نجارنژاد، پردیس نعمت‌اللهی، آذر نعیمی و مازیار نعیمی، تهران: لوح فکر، ۱۳۹۹، ۴۹۲ ص.
- ریه در فعالیت‌های بدنی و ورزش (سازگاری‌های پاتوفیزیولوژیکی و توانبخشی)، تألیف آنالیسا کوگو، متئو بونینی و پائولو اونوراتی، ترجمۀ مصطفی قانعی، حسین شیروانی، رضا سبزواری‌راد، تهران: تیمورزاده نوین، ۱۳۹۹، ۲۷۸ ص.
- تهویۀ مکانیکی پِیل بِیم: کاربرد فیزیولوژیکی و بالینی، ویرایش ششم، تألیف جیمی کایرو، ترجمۀ معصوم خوش‌فطرت، امیر واحدیان‌عظیمی، مرضیه یوسفی و فرشید رحیمی‌بشر، تهران: آناطب، ۱۳۹۹، ۷۲۸ ص.
دامپزشکی:
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- بیماری‌های دستگاه گوارش در اسب‌های ایران، تألیف فریدون رضازاده، تهران: سازمان جهاد دانشگاهی تهران، ۱۳۹۹، ۴۴۲ ص.
- فارماکولوژی کاربردی دام‌های کوچک، تألیف سیدمحمد فقیهی، تهران: سیمین، ۱۳۹۹، ۱۶۰۰ ص.
مهندسی برق:
- کنترل دیجیتال و غیرخطی، تألیف محمدعلی معصوم‌نیا، تهران: دانشگاه صنعتی شریف، ۱۳۹۹، ۴۹۴ ص.
مهندسی مواد و معدن:
-پوشش‌های نفوذی، تألیف محمود علی‌اف‌خضرایی، ویراستار: عبدالسلام کریم‌زاده، تهران: دانش‌بنیاد، ۱۳۹۹، ۷۸۲ ص.
مهندسی کشاورزی و دامپروری:
- اصلاح چوب و فرآورده‌های مرکب: روش‌های صنعتی و نوین، تألیف مریم قربانی، ساری: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ۱۳۹۹، ۷۰۸ ص.
هنر:
کلیات هنر:
- نگاه و نقاشی: منطق نگاه خیره، تألیف نورمن برایسون، ترجمۀ مهدی حبیب‌زاده، تهران: حرفۀ نویسنده، ۱۳۹۹، ۳۵۲ ص.
هنرهای تجسمی:
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- سطر مستور: تاریخ و سبک‌شناسی کوفی شرقی، تألیف مهدی صحراگرد، تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران؛ مشهد: بنیاد بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا (علیه‌السلام)، ۱۳۹۹، ۴۰۲ ص.
- فرش کاشان در سایه روشن تاریخ، تألیف شیرین صوراسرافیل، ترجمۀ سارا صفاتی، تهران: کتابسرای میردشتی؛ فرهنگسرای میردشتی، ۱۳۹۹، ۶۵۶ ص.
عکاسی:
- تاریخ فرهنگی عکاسی، تألیف مری وارنر مارین، ترجمۀ هادی آذری‌ازغندی، تایماز پورمحمد، نیلوفر سَرلَتی، نگین شیدوش، کیوان موسوی‌اقدم و مهران مهاجر، تهران: حرفۀ نویسنده، ۱۳۹۹، ۶۴۸ ص.
هنرهای نمایشی:
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- فلسفه و تئاتر: یک دیباچه، تألیف تام استرن، ترجمۀ علی منصوری، تهران: بیدگل، ۱۳۹۹، ۳۲۰ ص.
- فلسفۀ فیلم‌نامه، تألیف تد نانیچلی، ترجمۀ احسان شاه‌قاسمی، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹، چهارده، ۴۶۸ ص.
- مدرنیسم در سینما: سینمای هنری اروپا (۱۹۵۰ـ۱۹۸۰)، تألیف آندراش بالینت کوواچ، ترجمۀ محمدرضا سهرابی، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹، بیست‌وهفت، ۶۷۸ ص.
معماری و شهرسازی:
تألیف:
- شهرسازی در مدار پیاده راهوری، تألیف مصطفی بهزادفر و کیومرث حبیبی، تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران، ۱۳۹۹، ۷۸۰ ص.
ترجمه
- تاریخ طراحی داخلی از ۱۹۰۰، تألیف آن مسی، ترجمۀ حمیدرضا انصاری، تهران: سمت؛ پژوهشکدۀ تحقیق و توسعه علوم انسانی، ۱۳۹۹، پنج، ۳۰۴ ص.
موسیقی:
تألیف:
- سازشناسی کاربردی: سازهای موسیقی کلاسیک ایران، تألیف مجید کولیوند، تهران: نای و نی، ۱۳۹۹، ۱۵۲ ص.
ترجمه:
- درآمدی بر فلسفۀ موسیقی، تألیف رابرت آگوستوس شارپ، ترجمۀ حسن خیاطی، تهران: بان، ۱۳۹۹، ۳۱۲ ص.
تربیت بدنی:
- کاربرد روان‌شناسی تربیتی در مربیگری ورزشکاران، تألیف جفری هوبر، ترجمۀ امیر دانا، گلین مهدی‌نژادگرجی، سحر محرابی‌پری، میترا مصلحی‌جویباری و رمضان حسن‌زاده، زیرنظر و به ویراستاری رمضان حسن‌زاده، تهران: ویرایش، ۱۳۹۹، سی‌ودو، ۵۱۲ ص.
ادبیات:
داستان بلند و رمان:
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- بی‌نام پدر، نوشتۀ سیدمیثم موسویان، قم: کتاب جمکران، ۱۳۹۹، ۲۷۰ ص.
- ماه غمگین، ماه سرخ، نوشتۀ رضا جولایی، ویراستار: علی حسن‌آبادی، تهران: چشمه، ۱۳۹۹، ۱۶۴ ص.
مجموعه داستان:
دو کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- ساعت دنگی: مجموعه داستان کوتاه سه‌گانه، نوشتۀ محمداسماعیل حاجی‌علیان، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹، ۲۳۶ ص.
- قدیس دیوانه: مجموعه داستان، نوشتۀ احمدرضا امیری‌سامانی، ویراستار: سیدجواد موسوی، تهران: یارمند؛ نشر صاد، ۱۳۹۹، ۱۵۲ ص.
شعر بزرگسال (محاوره):
- ردّ زنجیرهای بازشده: مجموعۀ ترانه، سرودۀ سیدمهدی نقبایی، رشت: ریما، ۱۳۹۹، ۶۸ ص.
نقد ادبی:
تألیف:
- آلبر کامو در ایران، تألیف محمدرضا فارسیان و فاطمه قادری، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۹۹، ۳۲۰ ص.
ترجمه:
- حدیث دیگران: شرق‌شناسی در برابر غرب‌شناسی (تصویرهای فرهنگی و ادبی ایران و فرانسه)، تألیف لیتیسیا نَنکت، ترجمۀ احیاء عمل‌صالح و منیژه عبدالهی، تهران: تمدن علمی، ۱۳۹۹، ۲۷۲ ص.
متون قدیم:
سه کتاب زیر به‌صورت مشترک انتخاب شدند:
- دیوان مولانا امیربهاءالدین برندق خجندی، تصحیح: امید سُروری، تهران: تراث اسلامی، ۱۳۹۹، ۴۸۲ ص.
- مجمل التواریخ و القصص، تصحیح اکبر نحوی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار؛ با همکاری سخن، ۱۳۹۹، ۹۰۷ ص.
- رسائل خواجو: شمع و شمشیر، سراجیّه شمس و سحاب، نمد و بوریا، تألیف خواجوی کرمانی، تصحیح و تعلیقات: محمد شادروی‌منش و محمود عابدی، تهران: مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب، ۱۳۹۹، هشتادوپنج، ۳۵۷، ۶ ص.
داستان و رمان عربی:
- شیخ در محبس: رمانی براساس زندگی شیخ‌الرئیس بوعلی سینا، نوشتۀ یوسف زیدان، ترجمۀ علیرضا باقر، تهران: شایا، ۱۳۹۹، ۲۹۶ ص.
تاریخ و جغرافیا:
تاریخ:
تألیف:
- بازرگانی و اصناف پیشهور در عهد صفوی، تألیف مهدی کیوانی، تهران: مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی، ۱۳۹۹، ۲ ج، در یک مجلد (۶۹۵ ص).
تصحیح:
- سفرنامۀ ناصرخسرو: بر پایۀ کهن‌ترین نسخۀ موجود در کتابخانۀ لکهنو، به‌کوشش محمدرضا توکلی‌صابری، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۹۹، ۵۹۲ ص.
کودک و نوجوان:
داستان تألیف کودک:
- ماهک و پارچه‌باف‌های کلینجا ملینجا، نوشتۀ اعظم سبحانیان، ویراستار: مجید محبوبی، تصویرگر: فرشته جعفری‌فرمند، مشهد: آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر، ۱۳۹۹، ۱۰۴ ص.
شعر نوجوان:
- سکوت به زبان مادری، سرودۀ مهدی مردانی، تصویرگر: سیدرسول آمالی، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹، ۵۲ ص.
داستان ترجمه نوجوان:
- شاگرد ته کلاس، نوشتۀ آنجالی رئوف، ترجمۀ شهره نورصالحی، تهران: پیدایش، ۱۳۹۹، ۲۷۶ ص.
علوم انسانی نوجوان:
- سرگذشت استعمار، تألیف مهدی میرکیایی، تهران: سورۀ مهر، ۱۳۹۹، ۱۵ ج.
علوم و فنون کودک:
- علوم برای کودکان، تألیف مارگریت تیبرتی و دیگران، ترجمۀ مهناز عسگری، تهران: علمی و فرهنگی، کتاب‌های پرندۀ آبی، ۱۳۹۹، ۱۶ ج.
علوم و فنون نوجوان:
- دایره‌المعارف مصور شگفتی‌های فضا، تألیف کلایو گیفورد، ترجمۀ ذوالفقار دانشی‌نسب، تهران: سایان، ۱۳۹۹، ۲۰۰ ص.