نشست علمی با عنوان «تحلیل لایحه خانواده آقای حمید نوری در محضر دادگاه سوئد؛ آثار آن بر آینده حقوق حقوق بینالمللی کیفری» (با حضور خانواده آقای نوری) و توسط انجمن علمی دانشجویی حقوق بین الملل دانشگاه علامه در روز ۱۷ تیرماه ۱۴۰۱ در دانشکده اقتصاد این دانشگاه برگزار شد.
در این نشست «هیبتالله نژندیمنش» مشاور حقوقی خانواده حمید نوری، «ناتالیا کاردوسو فرانکا» پژوهشگر ارشد حقوق بینالملل دانشگاه مکنزی برزیل و «ادواردو تولیدو» مشاور حقوقی خانواده نوری به ایراد سخنرانی پرداختند که در بخش نخست این گزارش سخنان هیبتالله نژندیمنش به شرح ذیل ارائه میشود.
در بخش نخست این نشست علمی هیبتالله نژندیمنش به بررسی کیفرخواست و لایحه اضافی خانواده نوری پرداخت.
در بخش دوم هم که مشرح آن در ادامه میآید «ادواردو تولیدو و ناتالیا کاردوسو فرانکا» سخنانی در این مورد ایراد کردند.
در سوئد بهترین قانون برای حمید نوری نمیتواند اعمال شود
«ادواردو تولیدو» مشاور حقوقی خانواده نوری ساختار کیفرخواست حمید نوری را مورد بررسی قرار میدهد و میگوید: «ساختار قانونگذاری سوئد نسبت به حقوق بینالمللی که در حال حاضر حاکم است، به روزرسانی نشده و قوانین حاکمی که در پرونده نوری اعمال شده قوانین مربوط به سالهای ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ است و دولت سوئد بعد از آن بود که اساسنامه روم را تصویب کرد و قوانین خودش را در ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ به روز کرد. بنابراین نمیتواند قوانین جدید را نسبت به وقایع ادعایی در سالهای گذشته اعمال کند. ما انتظار نداریم که ساختار حقوق داخلی عین همان ساختاری را داشته باشد که حقوق بینالملل دارد اما میبایست اهداف اصلی حقوق بینالملل در حقوق داخلی مورد ملاحظه قرار گیرد. یکی از مشکلات و چالشهایی که اکنون وجود دارد این است که بهترین قانون برای حمید نوری نمیتواند اعمال شود.»
ادله و شواهد ما میتواند نظر کارشناسان حقوقی پرونده حمید نوری را به چالش بکشد
مشاور حقوقی خانواده نوری بحث بعدی خود را به جرائم جنگی اختصاص میدهد و معتقد است: «دو عنصر از جرم جنگی به درستی در کیفرخواست حمید نوری مورد نظر قرار نگرفته و از ۴۴ صفحه کیفرخواست فقط یک صفحه به فضایی که آن جرائم ادعا شده در آن رخ داده اشاره کرده است.»
مشاور حقوقی خانواده نوری: از ۴۴ صفحه کیفرخواست حمید نوری فقط یک صفحه به فضایی که آن جرائم ادعا شده در آن رخ داده اشاره کرده استوی در ادامه میافزاید: «این کیفرخواست در ارتباط با سازمان مجاهدین خلق(منافقین) به عنوان یک گروه مسلحانه یا یک گروه سازمان یافته غیردولتی که علیه ایران اقداماتی انجام داده، توصیف درستی انجام نداده و معیارهای آن گروه را برنشمرده است. فقط آن چیزی که در کیفرخواست مورد اشاره قرار گرفته این است که این گروه هماهنگ هستند که وارد مبارزه مسلحانه با دولت ایران شدهاند. ما ادله و شواهدی داریم که میتوانیم نظر کارشناسان حقوقی را که به دادستان سوئد در این پرونده مشاوره دادهاند، به چالش بکشیم.»
در کیفرخواست نوری ارتباط میان کشتار جمعی ادعایی و فضای حاکم مشاهده نمیشود
تولیدو در خصوص فضای حاکم بر جرم اتفاق افتاده براساس کیفرخواست حمید نوری معتقد است که «ارتباط میان کشتار جمعی ادعایی که در کیفرخواست حمید نوری آمده و فضای حاکم در آن زمان مشاهده نمیشود. به همین دلیل آن فضای حاکم میبایست به طور دقیق بررسی شود و ببینیم که چه عللی منجر به اتفاقات در زندانها شده است.»
وی ادامه میدهد که «در این کیفرخواست صلاحیت جهانی که مورد استناد دادستان سوئد قرار گرفته به درستی توجیه نشده است. قتل عمد یک جرم بینالمللی نیست، به همین دلیل صلاحیت جهانی را شامل نمیشود. صلاحیت جهانی براساس حقوق بینالملل جهانی است و شامل جرائمی میشود که ممکن است بر کل بشریت تاثیر بگذارد. وقتی ما در مورد صلاحیت جهانی صحبت میکنیم مربوط به جرائم بینالمللی است که کل بشریت را تحت تاثیر قرار میدهد. به همین دلیل وقتی بخواهیم قتل را به عنوان یک جرم مشمول صلاحیت جهانی قرار بدهیم باید جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت، مصداق نسلکشی و دزدی دریایی باشد. در اینجا چون قانون سوئد قتل را به عنوان یک جرم عادی در صلاحیت جهانی قرار داده، پس اصل صلاحیت جهانی را هم زیر سوال برده است. به همین شرایط لازم برای دلیل قتل و یا قتلهای ادعایی در کیفرخواست، برآورده نشده است.»
تولیدو: حمید نوری یکی از قربانیانی نقض حقوق بشر در نظام حقوقی سوئد است. به همین دلیل امیدوار هستم که قضات بتوانند این شرایط ایجاد شده را تغییر دهند که سبب شده حقوق اساسی بشر مورد نقض فاحش قرار بگیرد و رای که صادر میشود منطبق با موازین منصفانه باشدکشور سوئد نباید در امور داخلی ایران دخالت کند
تولیدو معتقد است: «کشورها میبایست به چارچوبهای حقوقی سایر کشورها در عرصه بینالملل احترام بگذارند. در مورد پرونده حمید نوری اگر هم در سالهای گذشته قتلی اتفاق افتاده باشد نباید توجیهی برای کشوری مانند سوئد باشد که در امور داخلی ایران دخالت کند. در صورتی که کشورهای توسعه یافته مداخلات زیادی در کشورهای در حال توسعه میکنند.»
مشاور حقوقی خانواده نوری میگوید: «با احترام به قربانیان ادعا شده در این پرونده، حمید نوری یکی از قربانیانی نقض حقوق بشر در نظام حقوقی سوئد است. به همین دلیل امیدوار هستم که قضات بتوانند این شرایط ایجاد شده را تغییر دهند که سبب شده حقوق اساسی بشر مورد نقض فاحش قرار بگیرد و رای که صادر میشود منطبق با موازین منصفانه باشد.»
تیم مشاوران حقوقی برای حقوق حمید نوری میجنگند
«ناتالیا کاردوسو فرانکا» پژوهشگر ارشد حقوق بینالملل دانشگاه مکنزی برزیل به حقوق بینالملل اشاره می کند و میگوید: «بر همه افراد شفاف است که اساسنامه دیوان بین المللی کیفری روم یک سند تکمیلی است و نمیخواهد خودش را بر نظام حقوقی داخلی یک کشور تحمیل کند مگر اینکه در موراد استثنایی. به همین دلیل حقوق بینالملل را نمیتوان دست کم گرفت چرا که از افراد ضعیف حفاظت میکند و نمیتواند ابزاری در دست دولتهای قوی باشد.»
کاردوسو فرانکا به پرونده حمید نوری اشاره میکند و میگوید: «از تمام تیم حقوقی که برای این پرونده تلاش میکنند تشکر میکنم. خانواده نوری هم مطمئن باشند که تیم حقوقی خوبی دارند که برای حقوق حمید نوری میجنگند.»