انگار این سخن "ابوالطیب المتنبی" شاعر شهیر دوره عباسی (متولد۳۰۳ - وفات۳۵۴ق) که می گوید "عید آمدی اما چه آمدنی"، وصف اوضاع امروز لبنانی ها همزمان با عید قربان است، بحران ها بیشتر و وخیمتر می شوند و راه حلی غیر از امید به رحمت خدا در افق پدیدار نیست، تا جایی که اکثر لبنانی ها هم اکنون حسرت سال های گذشته را می خورند.
این روزها قیمت های اجناس در لبنان با ارزش دلار بالا می رود و حرص و ولع بازرگانان و نایابی بیشتر کالاها، لبنانی ها را از شادی عید محروم کرده است؛ عیدی که باید موجب خوشحالی مردم لبنان باشد به اسباب نگرانی و افسردگی بیشتر این ملت تبدیل شده است.
دولت لبنان از زمان برگزاری انتخابات پارلمان (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱) به دولت پیشبرد امور تبدیل و تولد دولت جدید نیز با دشواری هایی روبرو و امید به استخراج نفت و گاز لبنان هم به خاطر سنگ اندازی ها و مخالفت های آمریکا و رژیم صهیونیستی به آرزویی دست نایافتنی تبدیل شده است.
عیدهای لبنانی ها همواره با شادی و هدیه همراه بوده است، دارا همسایگان ندار خود را فراموش نمی کرد، چه کمک های نقدی و چه غیر نقدی و چه قسمتی از گوشت قربانی.
مردم لبنان عادت دارند هر ساله و در عید قربان انواع مختلف حیوانات را ذبح و گوشت آن را میان فقرا و درماندگان تقسیم کنند و از طریق دید و بازدیدهای خانوادگی و اجتماعی و تجمعات دینی مانند نماز عید و جشن ها از احوال یکدیگر خبر بگیرند.
آداب و رسوم لبنانی ها در اعیاد بویژه عید فطر و قربان، شبیه آداب دیگر مسلمانان است و ابتدا به زیارت قبور درگذشتگان خود و شهدا و بویژه شهدای مقاومت می روند، این زیارت اولین اقدام آن ها در روز عید است و قبل از طلوع آفتاب روز عید به خاطر قدردانی از شهدا و تاکید بر اینکه آن ها را در شادی و جشن ها فراموش نمی کنند، انجام می شود.
در لبنان پس از زیارت قبور، همه مسلمانان از مذاهب مختلف برای مشارکت در نماز عید و شنیدن خطبه ها به مساجد می روند.
از دیگر رسوم لبنانی ها در عید قربان و دیگر اعیاد، خریدن لباس های نو برای فرزندانشان است. کودکان با پوشیدن این لباس ها در نزد دوستان خود لذت می برند، شهربازی ها هم با تاب و ماشین های برقی و دیگر وسایل بازی خود، رونق دیگری به عید کودکان می بخشند.
از دیگر آداب و رسوم عید در لبنان، دید و بازدید میان خانواده ها و نزدیکان و همسایه هاست. در این دید و بازدیدها مردم مسلملن لبنان از احوال یکدیگر مطلع می شوند و عیدی و شیرینی داده و گرفته می شود.
اما امسال عید قربان در لبنان نیز مانند عید فطر از هدیه و عیدی خبری نیست، بازارها پراز کالا است، اما حقوق کارمندان کفاف تامین غذا را هم نمی دهد؛ وقتی وارد فروشگاه های کفش و لباس و اسباب بازی می شویم می بینیم که مردم وارد می شوند و دست از پا درازتر خارج می شوند، وقتی از فروشنده ها درباره وضع بازار می پرسیم، در جمله ای مختصر می گویند: " حرکت هست، اما برکت نیست".
از نظر رسمی، عید قربان در لبنان از اعیاد و تعطیلات رسمی به شمار می رود که ادارات دولتی به این مناسبت چهار روز تعطیل می شود چرا که مسلمانان پس از عید فطر که عید کوچک است آن را عید بزرگ می دانند.
آداب و رسوم لبنانی ها در عید قربان از ویژگی های اجتماعی به ارث رسیده از گذشته متمایز است که با ارزش های انسانی مانند شادی، بخشندگی، کمک به دیگران و نشاندن لبخند بر لبان آن ها درهم آمیخته است، مظاهر این عید هر سال افزوده می شود و نشانه های سنتی و جدید با هم می آمیزد. خیابان ها چراغانی می شود و پارچه نوشته هایی از احادیث پیامبر اکرم (ص) درباره عید و عبارت های تبریک در همه جا دیده می شود، اما امسال همه این آداب و رسوم در زیر آوار بحران اقتصادی و مالی بیشتر مردم لبنان پنهان گشته است.
هر ساله مسئولان لبنانی با فرا رسیدن عید، پیام های تبریک و تاریخ دیدارهای عمومی صادر می کنند ولی امسال به خاطر اطلاع از احساسات مردم و بحران های رو به افزایش، فقط به صدور پیام های عذرخواهی و نبود دیدار عمومی اکتفا کرده اند.
در همین خصوص "نبیه بری" رئیس پارلمان لبنان با عذرخواهی اعلام کرده که "باتوجه به شرایط کنونی کشور" دید و بازدیدهای عیدانه ندارد. وی برای حجاج خانه خدا آرزوی قبولی حج کرده و از خداوند متعال درخواست نموده که لبنانی ها و همه مسلمانان اعیاد آینده را در شرایط و اوضاع بهتری تجربه کنند.
بری ابراز امیدواری کرد که همه از مناسک حج و قربان، تعالیم فداکاری، همبستگی و گفت وگو را برای عزت و کرامت انسان ها و حفظ و حفاظت از کشورشان بیاموزند.
"میشل عون" رئیس جمهوری لبنان نیز در توئیتر درباره عید قربان نوشته است: در عید مبارک قربان، والاترین معانی فداکاری را بیاموزیم و چه زیباست که برخی به خاطر منافع کشور و آسایش ملت، منافع خود را قربانی کنند. عید لبنان و لبنانی ها مبارک.
در این میان اما کمیته امداد امام خمینی (ره) شعبه لبنان، با توجه به شرایط جاری اقتصادی این کشور که به واسطه تحریم های آمریکا و کارشکنی های برخی کشورهای عرب منطقه رقم خورده است، بیکار ننشسته تا از اثر تحریم ها و اوضاع اقتصادی نابهنجار در این ایام مبارک، در خانواده های تنگ دست لبنانی، حتی اگر شده اندکی، کاسته شود.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) در لبنان در همین زمینه در گفت و گویی با ایرنا توضیح داد: این کمیته در راستای احساس مسئولیت در قبال فقرا و نیازمندان کمک های نقدی و غیرنقدی خود را به خانواده های تحت پوشش خود ارائه کرده است که شامل سبدهای کالا، کمک های مالی و کمک های بهداشتی و لوازم خانگی بوده است.
"محمد برجاوی" افزود: این کمیته برغم بحران اقتصادی موجود، کمک های خوبی را از خیرین از جمله لباس و قربانی دریافت کرده است که همه خانواده های تحت پوشش از آن بهره بردند.
این نماینده سابق پارلمان لبنان اضافه کرد: بیشترین مراجعات خانواده های فقیر و کم درآمد برای تامین هزینه های درمانی است که بسیار فراتر از توان مردم افزایش یافته است و بیمه ها و نهادهای مربوطه فقط بخش کمی از این هزینه ها را پرداخت می کنند، بویژه هزینه های بستری در بیمارستان ها که فاصله مبلغ پرداختی با مبلغ حمایتی گاهی تا ده ها و صدها میلیون لیره لبنان می رسد.
برجاوی می گوید: کمیته امداد امام خمینی (ره) لبنان با همکاری دیگر نهادها اقدام به پرداخت بخشی از هزینه های درمانی نیازمندان کرده و این درحالی است که هزینه ها سرسام آور و دارو نایاب است و این کمیته اقدام به تامین دارو از ایران و سوریه کرده است.
وی معتقد است، بزرگترین نگرانی این روزهای مردم لبنان ابتدا نرخ اجاره خانه است که چند برابر شده و سپس هزینه خرید برق می باشد که با توجه به نبود برق دولتی، هزینه سنگینی را بر شهروندان لبنانی تحمیل می کند و نهادهای خیریه نیز از پوشش آن ناتوان هستند. پرداخت کمک هزینه های تحصیلی خانواده های تحت پوشش و ایتام با وجود افزایش بسیار زیاد اقساط مدارس برای سال آینده از دیگر اقدامات این کمیته است.
دبیر هیات امنای جمعیت علمای مسلمین لبنان نیز در گفت وگو با ایرنا مشکلات لبنانی ها و دیگر مسلمانان را با اشغالگری صهیونیست ها در فلسطین مرتبط دانسته و می گوید، آزادسازی فلسطین از چنگال اشغالگران، راه حل همه بحران های مسلمانان است.
شیخ "علی خازم" می افزاید، عید قربان در لبنان درحالی فرا رسیده که لبنانی ها از بحران های اقتصادی و اجتماعی دشواری رنج می برند و بیماری کرونا و پیامدهای ناشی از آن نیز بر وخامت این اوضاع افزوده است.
وی معتقد است که برغم همه این مشکلات، لبنانی ها و مسلمانان تلاش می کنند با استفاده از ارزش های اسلامی و بویژه ارزش های موجود در فریضه حج که همه افراد جامعه اسلامی از سراسر جهان را در کنار هم جمع می کند از این بحران ها عبور کنند.
دبیر هیات امنای جمعیت علمای مسلمین لبنان می گوید، لبنانی ها نیز مانند دیگر مسلمانان جهان در اندیشه اتحاد امت اسلامی در مقابله با دشمنانی هستند که در کمین امت هستند و هر روز در صحنه های مختلف برای درهم شکستن عزت مسلمانان و ادامه تسلط بر سرنوشت و مقدرات آن ها تلاش می کنند.
خازم در قسمتی دیگری از سخنان خود با اشاره به مساله اشغال سرزمین فلسطین از سوی رژیم صهیونیستی می گوید، موضوع فلسطین سرفصل زندگی مسلمانان باقی خواهد ماند و اساسی ترین موضوع اقدامات مقاومت با هدف آزادسازی آن است و از این طریق امت اسلامی می تواند بر موضوعی واحد مورد رضایت الهی اتفاق و اجتماع کند.