به گزارش روز سه شنبه ایرنا، درحاشیه اجلاس وزیران امورخارجه کشورهای گروه ۲۰ که روز جمعه گذشته در «بالی» اندونزی به پایان رسید، استرالیا در حالی تمایل خود را برای نشان دادن شراکت و روابط دوستانه با چین بجای رقیب بودن با این کشور نشان داد که طرف چینی نیز اراده خود را برای همکاری مشترک برپایه احترام متقابل با استرالیا ابراز کرد.
دیدار میان «پنی وونگ» وزیر امورخارجه دولت جدید استرالیا و «وانگ یی» همتای چینی اش نخستین دیدار در این سطح از سال ۲۰۱۹ بوده است.
بدین ترتیب باوجود اینکه در سالهای اخیر روابط دو کشور به ویژه به دلیل برخی مداخله جویی های قدرتهای غربی و آمریکا در امور منطقه اقیانوسیه به سردی گراییده است، هر دو طرف ابراز امیدواری کردند در پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک میان چین و استرالیا، به بازسازی و بهبود روابط بپردازند.
پیشینه
براساس مقاله ای که به تازگی در روزنامه «چاینا دیلی» منتشر شده، دولت پیشین استرالیا با نزدیک شدن به استراتژی ضدچینی آمریکا، چین را به عنوان دشمن استراتژیک تحریک کرد که به نفع استرالیا نبود. با روی کار آمدن دولت جدید استرالیا، به نظر می‌رسد این کشور تمایل دارد گام‌هایی به سوی بهبود روابط با چین بردارد.
از سوی دیگر چین که هنوز به عنوان بزرگترین شریک تجاری استرالیا در سال ۲۰۲۱ باقی مانده و حجم تجارت دوجانبه این دو کشور به ۲۳۱.۲ میلیارد دلار رسیده است، مایل است کانبرا دست از بازی رقابت ژئوپولتیکی با چین در منطقه هند-اقیانوسیه بردارد.
بخشی از تنش ها در روابط چین و استرالیا هم شاید به همین روزهای اخیر باز می گردد. چند روز پیش از نشست هفته گذشته سران ناتو در مادرید و حضور سران چهار کشور حوزه آسیا-اقیانوسیه شامل استرالیا، ژاپن، کره جنوبی و نیوزیلند در این اجلاس، گمانه‌زنی‌ها بر سر ایجاد یک ناتوی کوچک آسیایی و گسترش مرزهای این ائتلاف نظامی از آن سوی اقیانوس اطلس تا منطقه هند و اقیانوس آرام با هدف مقابله با چین بالا گرفته است.
چین از اینکه کشورهای حوزه آسیا-اقیانوسیه بخواهند به ناتو نزدیک شوند، چندان خرسند نیست. وانگ یی وزیر امور خارجه چین به تازگی به برخی کشورهای آسیایی هشدار داده است تا مراقب باشند "به عنوان مهره بازی شطرنج" برخی قدرتها مورد استفاده قرار نگیرند.
اهمیت موضوع
به نظر می‌رسد باوجود تمامی مسائل اخیر منطقه‌ای که میان دو کشور چین و استرالیا اتفاق افتاد، هنوز هر دو کشور منافع ملی شان را در تقویت و تثبیت روابط با یکدیگر می بینند.
با عملیات نظامی روسیه در اوکراین، شرایط در سراسر جهان تغییر کرد. چین با اینکه مستقیما از روسیه دفاع نکرد اما همواره بر احترام به تمامیت ارضی کشورها و حق حاکمیت تاکید کرده است و ناتو را به دلیل مداخله در امور داخلی که به راه اندازی جنگ منجر شده سرزنش کرده است.
در این میان آمریکا و متحدانش با توجه به اهمیت منطقه آسیا و اقیانوسیه و موضوع تایوان و مطرح کردن ادعای احتمال روی دادن اتفاقی مشابه حمله نظامی روسیه به اوکراین این بار از سوی چین به تایوان، به دنبال ایجاد فضای رعب و وحشت در منطقه اسیا-اقیانوسیه هستند تا از این طریق برخی کشورهای منطقه را با خود همراه کنند و آنان را در مقابل چین قرار دهند. این یارکشی غربی ها در منطقه اقیانوسیه اگر چه بعضا حتی از میان کشورهای بسیار کوچک و کم جمعیت است، اما همین کشورها به لحاظ ژئوپولتیکی اهمیت بسیار دارند.
به علاوه باید فراموش نکرد چین نیز همزمان با وقوف به اهمیت همین مسئله، در تلاش برای بدست آوردن روابط مثبت با کشورهای منطقه هند-اقیانوسیه است که به تعبیر غرب، این تلاش از سوی پکن بعنوان گسترش نفوذ منطقه ای چین نام گرفته است.
وزیر امورخارجه چین در دیدار با وزیر خارجه استرالیا در حاشیه اجلاس گروه ۲۰ در بالی اندونزی نیز بار دیگر تاکید کرد استرالیا باید از مداخله طرف سوم در روابط دوجانبه اش با چین پرهیز کند و بر انجام تعهداتش با چین پایبند باشد و به رقابت‌های غیرسازنده پایان دهد تا روابط دو کشور برپایه احترام متقابل شکل خود را بازیابد.
از سوی دیگر در همین دیدار وزیر امور خارجه استرالیا که در دولت جدید این کشور کارش را از ماه مه آغاز کرده نیز ابراز امیدواری کرد کشورش برپایه منافع مشترک و کمک به حفاظت از پایداری و صلح در منطقه هند-اقیانوسیه مایل به تحکیم روابط دوجانبه با چین است.
ارزیابی
به نظر می رسد در این میان و با توجه به اینکه چین تمایلی ندارد به ناتو اجازه دهد در منطقه اقیانوسیه دست به یارکشی بزند و از آنجا که بدلیل تنش های قدیمی میان چین با ژاپن و کره جنوبی، پکن نتواند به سادگی نظر توکیو و سئول را برای برائت از غرب و هم پیمان شدن با چین متقاعد سازد، لذا تلاش دارد تا با تمرکز بر استرالیا، این کشور پهناور و مهم حوزه اقیانوسیه را به سمت خود سوق دهد و روابط گسترده اش با این کشور را بیش از پیش تقویت کند . چین هم اکنون بزرگترین شریک تجاری استرالیا است.
بدین ترتیب بدیهی است که دو کشور چین و استرالیا به همان اندازه که متقابلا به یکدیگر نیاز دارند، منافع مشترک بسیاری نیز درمیان دارند.
از این رو، دیدار اخیر وزیران امور خارجه چین و استرالیا گامی بسیار مهم در تلاش برای بازسازی روابط دوجانبه به شمار می رود و به نظر می رسد دولت جدید استرالیا بخوبی نسبت به تبعات به ویژه اقتصادی و تجاری کاهش روابط با چین آگاه است و قصد ندارد موهبت مناسبات گسترده با اژدهای زرد را از دست بدهد.