احمد زمانیان یزدی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ۲ هفته قبل ایران و روسیه در سیزدهمین جلسه کمیته کاری حمل و نقل مشترک میان ۲ کشور درباره جزئیات انتقال ۱۰ میلیون کالای ترانزیتی روسیه از طریق مسیرهای زمینی و ریلی کشور به توافق رسیدند.
وی ادامه داد: در این راستا مسیرها و گذرگاه های متنوعی در ایران وجود دارد، ۲ گذرگاه زمینی و ریلی سرخس و اینچه برون در خراسان رضوی و گلستان ظرفیت بسیار خوبی به ویژه در بخش ریلی دارند و می توانند بخش قابل توجهی از ترانزیت ریلی روسیه را از طریق شبکه ریلی به بندرعباس منتقل کنند.
رییس انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی گفت: به تازگی یک محموله ترانزیتی شامل ۳۹ کانتینر ۲۰ فوتی حامل ایزوگام سطحی از ایستگاه راه آهن چخوف روسیه بارگیری شد و پس از عبور از روسیه، قزاقستان و ترکمنستان، ۲ روز قبل وارد سرخس شد و احتمالا تا روزهای آینده با طی مسیر هزار و ۶۰۰ کیلومتری به بندرعباس برسد.
زمانیان یزدی افزود: این بار ترانزیتی که به مقصد هند بارگیری شده در ایستگاه راه آهن سرخس از قطار خط عریض روسی به قطارهای ایران ترانشیپمنت شد تا در نهایت از بندر عباس و مسیر دریایی به هند انتقال یابد.
وی ادامه داد: روسیه می تواند از بنادر خود در دریای خزر و از طریق کشتی بار ترانزیتی خود را از ۲ بندر امیرآباد و انزلی به ایران منتقل کند و از آنجایی که بندر امیرآباد به ریل متصل است می توان بار یاد شده را با شبکه ریلی به بنادر جنوبی انتقال داد.
رییس انجمن صنفی شرکتهای حمل و نقل بین المللی خراسان رضوی گفت: با توجه به عدم اتصال بندر انزلی به خطوط ریلی، مسیر جاده ای انزلی تا جنوب کشور نیز می تواند بارهای ترانزیتی روسیه را به بنادر و گذرگاه های مرزی ایران برساند.
زمانیان افزود: روسیه می تواند علاوه بر این که با ناوگان جاده ای خود و به صورت مستقیم کالای خود را از طریق مرز زمینی آستارا وارد ایران می کند کالای ترانزیتی خود را از طریق ناوگان حمل و نقل بین المللی ایران و از گذرگاه مرزی آستارا با کشور جمهوری آذربایجان وارد ایران کند تا به بنادر جنوبی انتقال دهد.
زمانیان یزدی به تفاوت ناوگان حمل و نقل ریلی و جاده ای اشاره کرد و گفت: معمولا برای انتقال بارهای عمده و زیاد ناوگان ریلی مورد استفاده قرار می گیرد که البته مقرون به صرفه تر نیز هست اما برای کالاهای کمتر ناوگان جاده ای در اولویت قرار دارد.
وی اضافه کرد: معمولا حمل کالای تجاری و ترانزیتی از طریق شبکه ریلی و کشتیرانی به یک میزان زمان بَر است و مالکان بار و شرکتهای حمل و نقل کنترل کمتری در مسیر روی محموله خود دارند اما در حمل و نقل جاده ای امکان رصد بار توسط تاجر فراهم است و از این رو قدرت مانور صاحبان بار بیشتر است همچنین با ناوگان جاده ای حمل بار سریع تر صورت می گیرد.
این فعال عرصه حمل و نقل بین المللی کالا گفت: بندرعباس مقصد نهایی و اصلی برای خروج کالای ترانزیتی روسیه از ایران است اما باید توجه داشت از ظرفیت بندر چابهار بویژه برای کالای ترانزیتی به مقصد هند نیز می توان بهره گرفت و می توان برای انتقال بخشی از ۱۰ میلیون تن ترانزیت روسیه از این بندر اقیانوسی استفاده کرد.
زمانیان یزدی افزود:مطابق برنامه ریزی صورت گرفته فقط سهم عبور کالای روسی از ایران ۱۰ میلیون تن است و باید ترانزیت کالا به آسیای مرکزی، ترکیه، عراق و افغانستان را نیز لحاظ کرد.
وی ادامه داد: اخیرا توافقاتی با کشور قزاقستان برای انتقال پنج میلیون تن کالا در سال صورت گرفته است که این کالاها بیشتر از مسیر ریلی ایران عبور خواهند کرد لذا می توان در مجموع چشم انداز عبور ۲۰ میلیون تن کالای ترانزیتی از کشور را برای سال جاری در نظر گرفت.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی لغو دریافت روادید برای مسافران و رانندگان ایرانی توسط قزاقستان را مثبت ارزیابی کرد و گفت: هرچند تعرفه های حمل و نقلی در منطقه همانند گذشته است اما باید در نظر داشت برای توفیق در زمینه ترانزیت حدود ۲۰ میلیون تن کالا از مسیر ایران باید برخی نواقص در این مسیر برطرف شود.
زمانیان یزدی افزود: باید مرزها و بنادر برای تسهیل در امر بارگیری، تخلیه و برای انجام تشریفات مرزی و گمرکی تجهیز شوند، الان در بحث دموراژ (جریمه دیرکرد عودت کانتینر) صاحبان کانتینر هزینه ها و گاهی خسارتهای زیادی بابت تاخیر در ترخیص کالا می پردازند و اگر بخواهیم ترانزیت کانتینری روسیه از ایران انجام شود باید این نواقص برطرف شود.
وی اضافه کرد: هم اکنون تحریم ها علیه تجارت روسیه و همچنین تداوم جنگ اوکراین در اروپا موجب شده مسیرهای قدیمی تردد تجاری و ترانزیت کالای روسیه از مسیر(شمال) اروپا مسدود شود و از طرفی تجارت روسیه از دریای سیاه به دلیل ممانعت ترکیه نیز میسر نیست.
این فعال عرصه ترانزیت گفت: هم اکنون ایران به واسطه زیرساختهای لجستیکی ریلی و جاده ای مناسب و دسترسی به آبهای آزاد بهترین گزینه برای کشور پهناور روسیه است تا تجارت خود با سایر کشورهای جهان ادامه دهد و همین موضوع به تلاشها و توافقهای امید بخش برای عبور ۱۰ میلیون تن کالای ترانزیتی این کشور از ایران منجر شده است.