شهرستان های دماوند، فیروزکوه، ورامین، پاکدشت و همچنین ملارد و شهریار از شهرستان های عشایر نشین استان تهران هستند که بیشترین عشایر را به خود اختصاص داده و سالانه بیش از ۶۰ هزار تن انواع محصولات پروتئینی تولید و جهت عرضه روانه بازار مصرف می کنند.
با توجه به شرایط اقلیمی مسیر کوچ عشایر از ورامین شروع شده و در مسیرهای پاکدشت، روستای توچال، سد ماملو، کرشت، پورزن، ایرا و سپس به مقصد دشت لار در حرکت هستند.
هر ساله شهرستان پردیس در مسیر کوچ عشایر و میزبان آنان هستند و برای توقف دام و استراحت چند روزه عشایر در سطح شهرستان چراگاه‌هایی برای تأمین منابع دامی و علوفه غنی در نظر گرفته می شود.
جمعیت عشایر کوچ‌نشین حدود ۱۳۰ خانوار که با احتساب هر خانواده ۴ نفر، جمعیتی حدود ۵۲۰ نفر را تشکیل می‌دهد و این خانواده‌های کوچ‌نشین مستلزم امکانات رفاهی، بهداشتی و امنیتی در تمام مسیرهای مشخص شده هستند که توسط مسئولان امور عشایری تهیه و تأمین می‌شود.
به گفته مسوولان برای اقامت عشایر در دشت لار امکاناتی از قبیل چادر، تأمین منابع سوخت فسیلی، کپسول گاز و لوله‌کشی آب فراهم شده که این امکانات کافی نیست و نیازمند توجه و نظارت بیشتر مسئولان است.
یکی از عشایر این منطقه در گفت وگو با ایرنا با بیان اینکه دولت در سال های اخیر خدمات زیادی به عشایر ارائه کرده است، گفت: زندگی عشایری درسته که با ۳۰ سال قبل قابل مقایسه نیست اما این زندگی نیز همچنان با مشکلاتی مواجه است.
وی که خود را حسین لاله و از عشایر شهرستان پردیس معرفی کرد در این باره می گوید: توسعه شهرنشینی و همچنین ساخت اتوبان بخش زیادی از راه های عشایری را از بین برده به عنوان مثال با ساخت مسکن مهر در پردیس و همچنین آزاد راه تهران- پردیس بخش زیادی از ایلراه های عشایری در تصرف این طرح ها قرار گرفته و برای کوچ مجبوریم کیلومترها مسافت طی کنیم تا به منطقه عشایری لار برسیم.
وی با بیان اینکه طبق تقویم کوچ عشایر با گرم شدن هوا از مناطق گرمسیر به مناطق سردسیر اتفاق می افتد ، ادامه داد: عشایر مدتی میان این مسیرها در شهرستان پردیس اطراق می کنند و پس از آن به مدت ۱۰۰ روز وارد مناطق دشت لار می شوند، وضعیت رفت و آمد خود عشایر به ویژه دام آنها مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده و مجبور هستیم دام های خود را از این مناطق پرتردد و پرخطر عبور دهیم.
وی اظهار داشت: مشکل بعدی رفت و آمد بی ضابطه گردشگران در منطقه عشایری لار است که ضمن تخریب محیط زیست تمامی مشکلات به حساب عشایر نوشته می شود، این افراد خوش نشین با روشن کردن آتش و استفاده بی ضابطه از مراتع موجب تخریب این اراضی می شوند و این مشکلات به پای عشایر نوشته می شود، عشایر از حافظان محیط زیست هستند و حتی خود ما برای پخت و پز از کپسول و گازهای خوراک پزی استفاده می کنیم.
کمبود نهاده دامی و خشکسالی از عمده مشکلات عشایر است
همچنین دیگر عشایر استان تهران نیز در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: خشکسالی و کمبود نهاده دامی از مشکلات جدی عشایری است و مسئولین باید در تامین نهاده های دامی اقدام جدی انجام دهند.
ماشاالله هداوندخانی اظهار داشت: حدود ۵۰ سال است که عشایر و دامدار هستم اما فقیر شدن مراتع به واسطه خشکسالی و همچنین کمبود نهاده های دامی منجر شده که تعدادی از عشایر قید دامداری را بزنند، مشکلات در این شرایط بسیار زیاد است و واقعا هزینه دامداری با این قیمت جو و سبوس بالا رفته است.
وی ادامه داد: مدیران امور عشایر استان تهران در این سال های سخت حامی عشایر بودند اما افزایش غیرقابل پیش بینی نهاده منجر شده که بسیاری از عشایر با مشکلاتی مواجه شوند.
او همچنین به برگزاری شورای عشایری استان تهران به ریاست استاندار تهران نیز اشاره کرد و گفت: در این جلسه بسیاری از مشکلات عشایر مطرح و استاندار قول پیگیری این موضوعات را صادر کرد.
قیمت خرید دام از عشایر اصلاح می شود
استاندار تهران در این باره می گوید: تلاش می کنیم تا به قیمت عادلانه و منصفانه برای خرید دام از عشایر برسیم و با توجه به اینکه قیمت گذاری در این خصوص به استان ها واگذار شده، حتما باید نظر عشایر استان تامین شود.
محسن منصوری با اشاره به عزم دولت برای پیگیری مسائل و مشکلات عشایر اظهار کرد: همه باید تلاش کنیم تا سبک زندگی عشایر استمرار پیدا کند و در این راستا با تمام توان درصدد رفع مشکلات این قشر هستیم و بایستی ابتدا موضوعات اقتصادی عشایر حل و فصل شود.
وی ادامه داد: در مورد اصلاح قیمت خرید دام البته گلایه هایی از سوی عشایر مطرح شد که تلاش می کنیم تا به قیمت عادلانه و منصفانه برای خرید دام از عشایر برسیم و با توجه به اینکه قیمت گذاری در این خصوص به استان ها واگذار شده، حتما باید نظر عشایر استان تامین شود.
منصوری با اشاره به لزوم اجرای تعهدات شرکت پشتیبانی امور دام تاکید کرد: خرید دام از عشایر حتما باید با پرداخت به موقع مطالبات به آنها همراه باشد، همچنین یکی از ظرفیت های مهم این منطقه بخش گردشگری است که باید طرح گردشگری مناسبی در این منطقه تدوین و عملیاتی شود.
وی افزود: در مورد ایل راه ها در چهار مسیر از جمله شهرستان پردیس و پاکدشت مشکلاتی وجود دارد که معاونت عمرانی استانداری موضوع را پیگیری می کند تا مشکلات مرتفع شود.
استاندار تهران همچنین در مورد آبرسانی به عشایر، تقویت مجموعه درمانی، هماهنگی استقرار اورژانس، هماهنگی برای تعریف خطوط تردد اورژانس هوایی، افزایش سهمیه آرد عشایر و تامین حقآبه آنها دستورات لازم را صادر کرد.
وی همچنین با اشاره به اینکه تخصیص منابع امور عشایری به صورت ۱۰۰ درصد نقدی انجام شده است، گفت: زمین هایی جهت عرضه مستقیم دام عشایر اختصاص پیدا می‌کند.
منصوری خاطرنشان کرد: بازدید میدانی و همچنین جلسه شورای عشایری استان تهران برگزار شد در این جلسه بسیاری از مشکلات عمده عشایر شناسایی و قرار شد در برنامه های کوتاه و بلند مدت بخش قابل توجهی از این مشکلات برطرف شود که معاون اقتصادی استانداری تهران نیز به عنوان نماینده تام الاختیار استاندار و مسئول پیگیری این مصوبات تعیین شد.
۲۰ هزار تن نهاده به عشایر استان تهران اختصاص یافت
همچنین مدیر امور عشایر استان تهران نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در سال گذشته با توجه به مشکلات زیاد ۲۰ هزار تن انواع نهاده دامی به عشایر این استان پرداخت شد که به جهت میزان در میان سایر استان های عشایری قابل توجه بود.
فرشید ذبیحی افزود: عشایر استان تهران با دارابودن ۷۰۰ هزار راس دام سبک از تولید کنندگان عمده گوشت قرمز در پایتخت هستند که این افراد نیازمند توجه دولتمردان هستند.
وی همچنین از عرضه حدود ۱۰ هزار راس دام زنده در روزهای عرفه و عید قربان در استان تهران خبر داد و گفت: واقعا اگر دام های عشایری در بازار عرضه نشود قیمت گوشت قرمز چند درصد افزایشی خواهد بود به همین منظور عشایر در خط مقدم جبهه تولید کالاهای اساسی مردم قرار دارند.
مدیر امور عشایر استان تهران خاطرنشان کرد: اجرای طرح خرید تضمینی از دام های عشایری و همچنی افزایش سهمیه نهاده های دامی به عشایر تا حدودی می تواند عمده مشکلات عشایر را مرتفع کند.
به گزارش ایرنا، حدود سه هزار خانوار عشایری در استان تهران زندگی می کنند که این جامعه تولید کننده در پایتخت قدمت ۴۰۰ ساله دارند.
این عشایر سالانه بیش از ۶۰ هزار تن انواع محصولات پروتئینی تولید و جهت عرضه روانه بازار مصرف می کنند.
شهرستان های دماوند، فیروزکوه، ورامین، پاکدشت و همچنین ملارد و شهریار از شهرستان های عشایر نشین استان تهران هستند که بیشترین عشایر را به خود اختصاص داده است.