تهران- ایرنا- رادیو فرانسه در گزارشی از سفر روسای جمهوری روسیه و ترکیه به تهران، این نشست با محور سوریه را فرصتی برای تعمیق روابط سه‌جانبه تهران، آنکارا و مسکو خواند و به سرفصل مباحث مطرح شده در آن پرداخت.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از رادیو فرانسه، تهران سه‌شنبه شب میزبان ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان روسای جمهوری روسیه و ترکیه بود. این نشست که محور اصلی آن مساله سوریه بود فرصتی برای نزدیکی بیشتر ایران با روسیه را هم فراهم کرد.

این گزارش با اشاره به دیدار مقام معظم رهبری و رئیس جمهوری روسیه، نوشت: در این دیدار بر تعمیق روابط اقتصادی و نظامی دو کشور تاکید شد.

مساله سوریه روی میز مذاکرات

رادیو فرانسه در گزارش خود نوشت: ایران و روسیه هر دو از مدافعان رئیس جمهوری سوریه تاکید کردند که نیروهای آمریکایی باید مناطق شمال شرقی سوریه را که در کنترل نیروهای کرد است، ترک کنند. این مساله احتمالا رضایت ترکیه را که قصد دارد به عملیات نظامی علیه کرده دست بزند، جلب خواهد کرد. اما سه کشور نقطه نظر واحدی در مورد اقدام نظامی احتمالی ترکیه در شمال شرقی سوریه و علیه شبه‌نظامیان کرد ندارند. رهبر عالی ایران بر مخالفت کشورش با اینگونه مداخلات تاکید و آن را برای سوریه، ترکیه و منطقه «مضر» خواند.

مسکو و تهران تنها در یک مساله در مورد کردها از اردوغان حمایت کردند: در این نشست «ابتکارات غیرمشروع خودمختاری» رد شد. به این ترتیب هر سه کشور نشان دادند که با تشکیل «کردستان مستقل» مخالف و با تداوم همکاری‌ها برای «حذف تروریست‌ها» متعهد هستند.

این در حالی است که ولادیمیر پوتین معتقد بود تهدید تروریستی در سال های اخیر در سوریه کاهش یافته است. این امر به معنای چراغ سبز روشنی برای مداخله یکجانبه ترکیه نیست. رجب طیب اردوغان روز سه شنبه ابراز تاسف کرد که اقدامات شرکای ترکیه دنباله‌روی تعهدات این کشور نیست.

رهبر عالی ایران تاکید کرد که دلار باید به تدریج از تبادلات بین‌المللی حذف شود. این در حالی است که دو کشور ایران و روسیه با تحریم های غربی مواجه هستند.

این گزارش مدعی شد که روسیه همچنین با برنامه خرید پهپاد جنگنده از ایران، رابطه نظامی خود را با این کشور تقویت می کند.

چالش انرژی در میان مباحث مطرح شده

در فرصت این دیدار توافق اصولی برای ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری روسیه در بخش نفت و گاز ایران به امضا رسید. در بیانیه دفتر مقام معظم رهبری در این باره آمده است: همکاری بلند مدت میان ایران و روسیه بسیار برای دو کشور مفید است (...). توافق‌نامه‌ها و قراردادهایی میان دو کشور در زمینه نفت و گاز وجود دارد که باید پی گرفته و کاملا اجرا شود.

پوتین همچنین در نشست خبری پس از گفت‌وگوها در تهران به انتقادها از عملکرد شرکت نفت و گاز روسیه (گازپروم) در آلمان نیز پاسخ گفت: گازپروم هنوز «اسناد رسمی» را برای آوردن این توربین از کانادا دریافت نکرده است. گازپروم به تعهدات خود عمل کرده و به انجام آن ادامه می دهد.

وی با بیان اینکه «گازپروم آماده است تا به قدر لزوم گاز پمپاژ کند»، خاطرنشان کرد: غربی ها به سختی افتاده اند چون تحریم هایی علیه مسکو وضع کردند و کانال های تحویل سوخت را «بستند».

رئیس جمهوری روسیه همچنین رفع محدودیت های غرب بر صادرات غلات روسیه را در مقابل دستیابی به پیشرفت در صادرات محصولات کشاورزی اوکراین خواستار شد.

وی پس از مذاکرات در تهران، گفت: ما صادرات غلات اوکراین را تسهیل می‌کنیم در صورتی که همه محدودیت ها مرتبط با تحویل هوایی در زمینه صادرات غلات روسیه برداشته شود. ما از ابتدا در این مورد با سازمان های بین المللی به توافق رسیده بودیم. اما هیچ کس مسئولیت نهایی کردن همه اینها را نپذیرفت، از جمله شرکای آمریکایی ما.

پوتین گفت: محدودیت‌های ارسال کودهای روسیه به بازار جهانی توسط آمریکایی‌ها در عمل برداشته شده است. اگر آنها صادقانه می خواهند وضعیت بازارهای جهانی مواد غذایی را بهبود بخشند، امیدوارم همین امر را در مورد صادرات غلات روسیه نیز در پیش گیرند.

پوتین روز سه شنبه پیش از نشست تهران با تقدیر از «میانجی‌گری» همتای ترک خود، از پیشرفت‌هایی در زمینه صادرات غلات از طریق دریای سیاه خبر داده بود.

رادیو فرانسه با بیان اینکه «با وجود برخی اختلاف‌ها» پوتین نشست تهران را «مفید و بسیار سازنده» خواند، گفت: پوتین از همتایان خود برای ادامه این مذاکرات در مسکو «تا پایان سال میلادی» دعوت کرد. این شکل از نشست با مشارکت سه کشور به‌عنوان فعالان اصلی در مساله سوریه از سال ۲۰۱۷ آغاز شده و ادامه خواهد یافت.