بنا بر آخرین اعلام مسئولان، حادثه سیلاب جمعه ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ در بستر رودخانه رودبال استهبان به وقوع پیوست منجر به جانباختن ۲۱ نفر و مفقود شدن ۲ نفر شده است.
بدین ترتیب، خانواده هایی که برای گذران اوقات فراغت در فصل گرم سال به این محل آمده بودند، با واقعهای هولناک و سیل تابستانی روبرو شدند.
فیلم ها از لحظه وقوع سیل گویای آن است که تعدادی از خودروها بنا بر عادت گذشته در حریم بستر رودخانه و در فاصله حدود دو متری از آب روان متوقف هستند و تلاش رانندگان برای نجات خودروهایشان از سیل ناگهانی منجر به نتیجه نمیشود.
فرماندار استهبان: هشدار جدی صادر نشده بود
پرسشها درباره صادر شدن یا نشدن اعلان هشدار سیل استهبان توسط هواشناسی به طرح برخی دیدگاههای مختلف منجر شده است.
در این پیوند، یوسف کارگر فرماندار شهرستان استهبان شنبه به ایرنا گفت: متأسفانه سازمان هواشناسی آن طور که باید هشداری برای وقوع سیل نداده بود.
هواشناسی: هشدار زرد داده بودیم
از سوی دیگر، مدیرکل هواشناسی فارس گفت: هشدارهای لازم به رنگ موسوم به زرد مبنی بر وقوع بارشهای رگباری و بالا آمدن سطح آب رودخانههای فصلی در شهرستانهای شرقی فارس از روز چهارشنبه ۲۹ تیرماه اعلام شده بود.
مسعود حقیقت در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: روز جمعه ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ در منطقه رودبال ایج باش مقطعی داشتیم که این بارندگی منجر به سیل شد.
نیم ساعت بارش منجر به طغیان رودخانه شد
مدیرکل هواشناسی فارس ادامه داد: با توجه به اینکه بارشهای رگباری معمولا موقت و زودگذر هستند و رودخانه رودبال عمق زیادی نداشته، بسیاری از مردم برای تفریح به این منطقه مراجعه و در بستر این رودخانه حضور یافته بودند.
حقیقت اضافه کرد: بارش باران در این منطقه حدود نیم ساعت به طول انجامید و این بارندگی منجر به طغیان رودخانه رودبال شد.
وی با بیان اینکه هشدارهای لازم برای بالا آمدن سطح آب رودخانههای فصلی از روز چهارشنبه داده شده بود، گفت: روز چهارشنبه در سازمان هواشناسی کشور هشدار سطح زرد مبنی بر وقوع بارندگی و بارشهای رگباری در بسیاری از مناطق جنوب کشور و همچنین منطقه جنوب شرق فارس مانند زرین دشت، استهبان و نیریز و داراب صادر شد.
هشدار زرد در اطلاعیه ۷۰۵
حقیقت اضافه کرد: در اطلاعیه شماره ۷۰۵ که هشدار زرد است و با همکاری اداره کل هواشناسی فارس و سازمان هواشناسی کشور صادر شده اعلام شده که از روز چهارشنبه ۲۹ تیرماه تا روز یکشنبه دوم مردادماه در بسیاری از مناطق جنوب شرق از جمله جنوب شرق فارس احتمال صاعقه، آبگرفتگی معابر، بالا آمدن ناگهانی سطح آب رودخانههای فصلی، جاری شدن آب و شکستن درختان کهنسال به شکل محلی و محدود وجود دارد.
وی در رابطه با توصیههایی که پیش از وقوع این حادثه به عموم مردم داده شده بود گفت: احتیاط در صعود به ارتفاعات، عدم پارک خودرو در کنار درختان فرسوده و ساختمانهای نیمه کاره، پرهیز از استراحت و نشستن در بستر رودخانه و احتیاط در عبور از حاشیه رودخانهها از جمله هشدارهایی بود که پیش از وقوع این حادثه به مردم فارس داده شد.
حقیقت عنوان داشت: این توصیهها از طریق رسانهها به عموم مردم منعکس شده بود. کارشناس سازمان هواشناسی کشور نیز این هشدارها را ظهر پنجشنبه از طریق اخبار اعلام و حتی به وقوع بارشهای رگباری در منطقه جنوب شرق استان فارس تاکید کرد.
معنی هشدار زرد و نارنجی
مدیرکل هواشناسی استان فارس با بیان اینکه سه نوع هشدار زرد نارنجی و قرمز از سوی سازمان هواشناسی اعلام میشود،گفت: در هشدار زرد اعلام میشود که احتمال بروز خسارت یا خسارت نقطهای و آگاهی و اقدام در صورت نیاز وجود دارد و در هشدار نارنجی اقدام ضروری است البته احتمال خسارت به شکل گسترده وجود دارد.
حقیقت اظهار کرد: ما در اطلاعیه ای که منتشر شد هشدارهای لازم را دادیم و این اطلاعیه را به مسئولان مختلف ارسال کردیم.
اعلان وضعیت هشدار نارنجی
مدیرکل هواشناسی فارس ضمن تسلیت به خانواده جانباختگان این حادثه گفت: این بارشهای رگباری تا روز یکشنبه همین هفته در این مناطق ادامه دارد و امروز هم هشدار سطح نارنجی صادر شد. احتمال بارش های شدیدتر در پایان این هفته نیز وجود دارد.
عصر دیروز سی و یکم تیر ماه ، بارش شدید باران در شهرستان استهبان حوالی سلطان شهباز، طغیان رودخانه رودبال و وقوع سیل را به دنبال داشت.
پیش از این، مدیرکل هواشناسی استان فارس چهارشنبه ۲۹ تیرماه ۱۴۰۱ به خبرنگار ایرنا گفته بود: با توجه به نقشه های هواشناسی بتدریج در استان به ویژه در مناطق جنوبی احتمال وقوع بارش های رگباری و رعد و برق در بعد از ظهرها پیشبینی می شود.
محل وقوع سیل در شرق فارس واقع است.
استهبان در فاصله ۱۷۴ کیلومتری شرق شیراز قرار دارد.
از دیگر پرسشهایی که از حادثه سیل استهبان به ذهن میرسد، چرایی نداشتن توجه لازم برخی شهروندان به هشدارهای هواشناسی است. جز این است که برنامه سفر و فعالیتهای خود را با پیشبینی های هواشناسی مطابقت دهیم تا دچار مشکل نشویم؟
این عبارت به معنای تلاش برای تبرئه نهادهای مسئول نیست و قطعا با ماموریت های طرح شده در سطح ملی به مسئولان استانی، علل و بسترهای وقوع سیل استهبان زیر ذره بین خواهد رفت.
در همین راستا، محمد مخبر معاون اول رئیسجمهور روز شنبه پس از ارائه گزارش تلفنی «محمدهادی ایمانیه» از آخرین وضعیت این حادثه، از وی خواست تا زمینه های شکل گیری این حادثه با دقت بررسی و ضمن ارسال گزارش کارشناسی و دقیق، اقدامات لازم برای پیشگیری از تکرار چنین حوادثی صورت گیرد.
پرسشی که در نظرات مخاطبان ایرنا در زیر یکی از خبرهای سیل استهبان دیده میشود این است که دهداران بالادست در زمان وقوع سیلاب، چرا اطلاع رسانی مناسب به ده های پایین دست نداشته اند تا از وقوع خسارت جبران ناپذیر جلوگیری شود؟
مخاطب دیگر ایرنا نیز نوشته است: "اخطار سازمان هواشناسی صادر شده است اما باید به جای هشدار زرد، هشدار قرمز صادر میشده است. در اخطار هواشناسی درباره گرد و خاک هشدار داده شده، گرد و خاک که انسان را نمیکشد. کلیدواژه های مهم مثل رگبار و ایجاد روان آب در هشدار سطح زرد صادره از هواشناسی نبوده است."