خبر تلخ بود؛ آمار جانباختگان در سیل استهبان تا این لحظه به بیش از ۲۰ نفر رسیده است؛ یعنی ۲۰ خانواده از امروز به بعد زندگی‌شان تغییر می‌کند و مشکلات زیاد را تجربه خواهند کرد؛ اما چرا در این شکل از حادثه‌ها که قابل پیش بینی بود، کشور متحمل این میزان خسارت می‌شود؟ تصاویر متعددی از این حادثه در فضای مجازی منتشر شده که تعدادی اتومبیل که کنار رودخانه پارک کرده‌اند در آب جاری شده ناشی از سیل شناور می‌شود؟ سوال این است که آیا سازمان هواشناسی یا مدیریت بحران هشدار و قوع سیل صادر نکرده است؛ یا در صورت صدور چرا مردم به این هشدارها توجه نمی‌کنند؟
آموزش امداد و نجات
هر ساله با بلایای طبیعی از جمله سیل و خشکسالی مواجه می‌شویم اما تنها مساله‌ای که در این زمینه مطرح می‌شود وعده جبران خسارات وارد شده است درحالی که برخی موارد مانند تلفات انسانی و از بین رفتن برخی گونه‌های گیاهی و جانوری قابل جبران نیست و موضوع دیگر، که فراموش می شود، ضرورت آموزش برای جلوگیری از بروز این حجم از خسارت و تلفات است.
سیل زمانی رخ می‌دهد که رودخانه‌ها و نهرها کشش حمل روان آب را نداشته باشند و آب از بستر طبیعی خود خارج شود توجه به بالادست حوضه آبریز ضروری است. احیای جنگل‌ها و مراتع و تقویت پوشش گیاهی در بالادست حوضه آبریز باعث نفوذ آب باران به اندام گیاه و از طریق ریشه گیاه به اعماق خاک می‌شود و دیگر آب باران به روان آب تبدیل نمی‌شود
زمانی که قطرات باران با خاک عاری از پوشش گیاهی برخورد می‌کند کلوخه‌های خاک و خاک سنگینی که روان آب توانایی حمل آنها را ندارد، متلاشی می‌شود و این نوع فرسایش دو پیامد به‌همراه دارد؛ یکی از پیامدها این است که ذرات متلاشی شده کلوخه‌ها منافذ خاک را می‌پوشانند و مانع از نفوذ آب به خاک می‌شوند همچنین زمانی‌که کلوخه‌های سنگین به ذرات سبک تبدیل می‌شوند به راحتی می‌تواند تبدیل به گل و لای و در نتیجه باعث افزایش چگالی روان آب و افزایش قدرت تخریب و قدرت فرسایندگی سیلاب شود.
خودرو چه موقع در سیلاب شناور می‌شود؟
مرتضی مرادی پور سرپرست معاونت عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر با اشاره به رفتار مردم در مواجه با سیل اخیر در استهبان گفت: رفتار مردم را باید از دو وجه بررسی کرد؛ از یک طرف به فرهنگ مردم بر می‌گردد که تصور می‌کنند از خسارات ناشی از سیل می توانند فرار کنند. برخی از مردم با وجود هشدارهای سازمان های امدادی مبنی بر خطرناک بودن رودخانه‌ها به آنجا می‌روند و بساط تفریحشان را مهیا می‌کنند.
وی افزود: این افراد با اتومبیل و بدون آن، به تصور این که اگر سیل بیاید نیز می‌توانند از آنجا بگریزند به آن محوطه می روند بی‌خبر از این که قدرت رودخانه‌ای که حالا سیل آبی شده بسیار بیشتر از آنها است.
مرادی پور با بیان این که مماس شدن آب رودخانه با کف اتومبیل موجب شناور شدن ماشین می‌شود، گفت: در این شرایط امکان کنترل خودرو هیچ عنوان ممکن نیست و راننده باید خودرو را رها کند.
این کارشناس امداد و نجات افزود: برخی از افراد محلی تصور می کنند با رودخانه آشنا هستند و می توانند در صورت سیلابی شدن از آن عبور کنند در صورتی که وقتی رودخانه سیلابی شود، قدرت تخریبی زیادی پیدا می کند و حتی می‌تواند خودورهای سنگین را نیز شناور کند.
اعلام هشدارها با محتوای هشدار قرمز و نارنجی و زرد برای مخاطب عام بی فایده است؛ باید در محتوا هشدارها به مردم به صورت مصداقی گفته شود که چه خساراتی ممکن است، اتفاق افتد
سرپرست معاونت عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر، مقصر خسارات و حتی ناآگاهی مردم را مسئولان دانست و گفت: انقلاب جدی در عرضه پیشگیری از حوادث برای مسئولان امدادی نیاز است. بسیاری از ساختمان و سازه‌های امدادی کشور در شرایط ایمن قرار ندارد و در صورت بروز حادثه خودشان دچار بحران می‌شود.
هشدارهای رنگی برای مردم مفهوم ندارد
وی با اشاره به وجود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار کارمند دولت گفت: اگر این افراد به همراه خانواده‌هایشان آموزش کامل امدادونجات داشته باشند؛ بخشی بزرگی از جامعه در هنگام بروز سانحه بهترین واکنش را نشان می‌دهد و قطعا میزان خسارات و تلفات حوادث کاسته می شود.
این کارشناس سازمان امداد و نجات، شیوه کنونی اعلام هشدارهای سوانح و بلایا در کشور را مطلوب و کافی ندانست و گفت: این شیوه که تنها محدود به زیرنویس در رسانه ملی است، کافی نیست؛ امروز بسیاری از افراد اطلاعات و اخبار را از فضای مجازی می‌گیرند، بهتر است این هشدارها به صورت تصویری در فضای مجازی قرار گیرد تا مخاطب فهم بهتری پیدا کند. همچنین باید این شکل از هشدارها بصورت منطقه‌ای و کاملا نقطه‌ای اعلام شود تا مردم حساس شوند.
مرادی پور با بیان این که اعلام هشدارها با محتوای هشدار قرمز و نارنجی و زرد برای مخاطب عام بی فایده است؛ اضافه کرد: باید در محتوا هشدارها به مردم به صورت مصداقی گفته شود که چه خساراتی ممکن است، اتفاق افتد.