تهران- ایرنا- پژوهشگران دانشگاه کلرادو در آمریکا با بررسی بیشتر آزمون مارشمالو (از مشهورترین آزمایش‌های روانشناسی) به نتایج جدیدی رسیدند مبنی بر این که تربیت فرهنگی بر مقاومت کودکان در مقابل وسوسه تاثیرگذار است.

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری فیز(phy)، مطالعات در چند دهه‌ گذشته نشان داده‌ است کودکانی که قادر هستند در برابر وسوسه مقاومت کنند (ترجیح می‌دهند در زمان حال از خوردن یک مارشمالو خودداری کنند و منتظر بمانند تا بعداً دو مارشمالو بخورند)، در آینده از نظر معیارهای سلامت و موفقیت عملکرد بهتری دارند اما ۵۰ سال بعد از اینکه آزمون مارشمالو این نتایج را نشان داد، رویکردی تازه و چندفرهنگی به این آزمون، بخش گمشده‌ای را به آن اضافه کرد،‌مبنی بر این که آنچه بچه‌ها مایل‌ هستند منتظر آن باشند تا حد زیادی به تربیت فرهنگی آنها بستگی دارد.

این پژوهش نشان داد که کودکان کیوتویی در ژاپن برای دریافت هدیه سه برابر بیشتر منتظر می‌مانند تا برای دریافت  غذا، در حالی که کودکان در بولدر و کلرادو آمریکا تقریباً چهار برابر بیشتر منتظر دریافت غذا می‌مانند تا دریافت هدیه.

یوکو موناکاتا (Yuko Munakata) از پژوهشگران گروه (دپارتمان) روانشناسی و علوم اعصاب دانشگاه کلرادو بولدر آمریکا درمورد این پژوهش  گفت: در این تحقیق دریافتیم توانایی به تأخیر انداختن آنچه که باعث احساس رضایت می‌شود و بسیاری از اتفاقات مهم زندگی را رقم می‌زند، فقط به تغییرات ژن‌ها یا رشد مغز مربوط نمی‌شود؛ بلکه به عادات حمایت‌شده از سوی فرهنگ نیز مربوط می‌شود.

این یافته‌ها حاکی از اخبار خوش برای والدین است که نشان می‌دهند پرورش عادات ساده و فرهنگی مناسب در کودکان خردسال ممکن است بر رشد آنها تأثیر بگذارد، به‌گونه‌ای که تأخیر در ایجاد رضایت را برای آنان آسان‌تر کند.

اما این یافته‌ها بسیاری از پژوهش ها در زمینه علوم اجتماعی را نیز زیر سؤال برد و نشان داد برخی از کودکانی که به نظر می‌رسد فاقد خودکنترلی هستند، ممکن است ارزش‌های فرهنگی متفاوتی درباره «انتظار» داشته باشند.

موناکاتا این سوال را مطرح کرد که دیدگاه فرهنگی پژوهشگران چقدر در نتیجه‌گیری‌های علمی‌مان تأثیر می‌گذارد؟

تاریخچه آزمون مارشمالو

آزمون یا آزمایش مارشمالو برای اولین‌بار در اوایل دهه ۱۹۷۰ توسط والتر میشل (Walter Mischel) روانشناس به این صورت انجام شد که یک کودک پیش‌دبستانی را در اتاقی با مارشمالو تنها گذاشتند، به وی گفتند می‌توانند یک مارشمالو را بخورد یا صبر کند و بعداً دو مارشمالو بخورد. صدای تیک‌تاک ساعت شنیده می‌شد و یک دوربین فیلمبرداری مشغول ضبط کردن تصاویر بود.

مطالعات مختلفی درباره این موضوع انجام شد. بسیاری از پژوهش‌ها نشان دادند که آن دسته از کودکان پیش‌دبستانی که بیشتر منتظر ماندند، در آزمون تحصیلی، نمرات بهتری کسب کردند. کمتر احتمال داشت که آنها رفتار مشکل‌زا از خود نشان دهند. در آینده نیز آنان شاخص توده بدنی سالم‌تر و روابط بهتری داشتند.

برخی مطالعات نیز نشان دادند که تعداد کمی از این افراد در زندان به‌سر می‌برند، ضمن اینکه می‌توانند پول بیشتری به‌دست ‌آورند.

در ابتدا، پژوهشگران بر روی توضیحات ذاتی و شناختی تمرکز کردند.

موناکاتا که درحال حاضر استاد روانشناسی دانشگاه کالیفرنیا دیویس هم هست، تصریح کرد: این ایده وجود داشت که خودکنترلی برخی کودکان بیشتر و برخی از آنان کمتر است.

این استاد دانشگاه که اصالت ژاپنی دارد در آمریکا بزرگ شده است. ایده مطالعه جدید در حالی به ذهن وی خطور کرد که در کیوتو به‌سر می‌برد.

در روز اول مدرسه، وقتی دو فرزند خردسالش با عجله و هیجان به سراغ ظرف‌های غذایشان رفتند، همسالانشان به‌سرعت آنها را آگاه کردند و گفتند: در ژاپن تا زمانی که همه ننشینند، کسی غذا نمی‌خورد. در مقابل، در حالی که فرزندان عادت داشتند برای بازکردن هدایای خود در روزهای تولد و کریسمس منتظر بمانند، همسالان ژاپنی آنها تمایل داشتند به محض دریافت هدیه، آن را باز کنند؛ چه هدیه‌دهنده حضور داشته باشد، چه حضور نداشته باشد.

فرهنگ چه مقدار بر میزان صبر ما تأثیر می‌گذارد؟

برای کشف این موضوع، وی با دکتر ساتورو سایتو (Satoru Saito) در دانشکده آموزش در ژاپن و کایچی یانائوکا (Kaichi Yanaoka) که در آن زمان دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشگاه توکیو بود، همکاری کرد.

آنها ۱۴۴ کودک را از بولدر و کیوتو انتخاب کردند و به هرکدام از آنان به صورت تصادفی یک مارشمالو یا یک هدیه بسته‌بندی‌شده دادند. پژوهشگران و والدین تصاویر این پژوهش را تماشا می‌کردند.

گریس دوستارت (Grace Dostart) دستیار حرفه‌ای پژوهش در مؤسسه پژوهشی رنه کرون (Wellness Institute Renée Crown) که به بولدر در پژوهش کمک کرد، گفت: یکی از بچه‌ها نقاط روی سقف را می‌شمرد. دیگری نام خود را روی میز می‌کشید و دیگری در اتاق قدم می‌زد. دیدن روش‌های خودآرام‌بخشی این کودکان جالب بود.

قدرت ادب

کودکان ژاپنی برای خوردن مارشمالو صبر بسیار بیشتری داشتند. میانگین زمان انتظار آنها ۱۵ دقیقه بود.

موناکاتا گفت: اگر فقط به رفتار کودکان در مقابل شیرینی‌جات نگاه می‌کردیم، به نظر می‌رسید که کودکان ژاپنی خودکنترلی بهتری دارند؛ اما این پایان ماجرا نبود.

در ژاپن، کودکان برای بازکردن هدایایشان کمتر از ۵ دقیقه صبر می‌کردند. رفتار کودکان آمریکایی برعکس بود. آنها تقریباً ۱۵ دقیقه صبر می‌کردند و بعد هدایایشان را باز می‌کردند در حالی که تحمل آنان برای خوردن مارشمالو کمتر از چهار دقیقه بود.

قابل توجه است که کودکانی که عادت داشتند در خانه و مکان های دیگر منتظر غذا باشند برای خوردن مارشمالو هم بیشتر منتظر ماندند. از لحاظ فرهنگی هم کودکانی که بیشتر با قراردادهای اجتماعی سازگار بودند (این موضوع با نظرسنجی از کودکان اندازه‌گیری می‌شود) بیشتر منتظر ماندند.

دوستارت دستیار حرفه‌ای پژوهش در مؤسسه پژوهشی رنه کرون هم اظهار داشت: این نشان می‌دهد که نحوه رشد شما، قراردادهای اجتماعی مکانی که در آن بزرگ شده‌اید و میزان توجه شما به آن‌ها، همه، مهم هستند.

طبق اظهارات موناکوتا، این پژوهش یافته اصلی آزمون مارشمالو مبنی بر اینکه توانایی مقاومت در برابر پاداش‌های «اینجا و اکنون» با موفقیت در اهداف بلندمدت مرتبط است، را رد می کند.

وی تایید کرد: ژنتیک، عوامل عصبی شناختی و عوامل اجتماعی در میزان اراده کودک نقش دارند. پژوهش وی در سال ۲۰۱۸ میلادی نشان داد که وقتی کودکان پیش‌دبستانی در «داخل گروه» خود تصمیم می‌گیرند برای دومین مارشمالو منتظر بمانند، بقیه نیز تمایل دارند همین کار را انجام دهند. اقداماتی نیز وجود دارند که والدین و مراقبان کودکان می‌توانند انجام دهند تا از مزایای خودکنترلی بهره بیشتری ببرند.

این استاد دانشگاه معتقد است: پرورش عادت منتظرماندن برای دیگران، غیر از رعایت ادب منافع ارزشمندتری هم دارد. این ممکن است موفقیت کودکان را در موقعیت‌های مختلف در زندگی آینده آسان‌تر کند بدون اینکه نیاز به تلاش بسیار شدید داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: چنین عاداتی ممکن است سیستم‌های مغز را به گونه‌ای تغییر دهد که تأخیر در کسب رضایتمندی را به صورت خودکارتر انجام دهد.