مهدی اخویان درباره تغییر قیمت سریع کتاب در بازار نشر به خبرنگار کتاب ایرنا اظهار کرد: کتابفروشیها بیشترین خسارت را از تغییر قیمتها میبینند. زیرا مسئولان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران اعلام کردند کتابفروشیها نمیتوانند قیمت را تغییر بدهند. اگر نگوییم روزانه، حداقل اینطور است که بهصورت ماهانه از ارزش ریالی کتابی که در کتابفروشی مانده کم میشود. این در حالی است که کتابفروش پول کتاب را پرداخت کرده و محصول را خریدهاست.
به گفته مدیر کتابفروشی پاتوق کتاب تهران، در چنین شرایطی ناشر قبول نمیکند که کتابفروش محصول را به ناشر عودت و او کتاب را با قیمت جدید به کتابفروش تحویل بدهد. در چنین شرایطی کتابفروش باید سه جلد کتاب بفروشد تا بتواند یک جلد کتاب جدید خریداری کند.
مدیر کتابفروشی پاتوق کتاب تهران با تاکید بر خسارت کتابفروشان در نتیجه افزایش قیمت کتاب بعد از هر تجدید چاپ، توضیح داد: گاهی قوانینی تصویب میشود و گروهی مجبور میشوند تا خلاف قانون عمل کنند. این در حالی است که باید از ابتدا قوانین درست تصویب شود. قوانینی در کشور تصویب میشود که موجب خلافکار شدن یک صنف میشود.
چرا ناشر اجازه دارد و کتابفروش نه؟
اخویان با بیان اینکه درج نشدن قیمت در کتاب، روشی است که مورد بررسی قرار گرفتهاست، اما با مشکلاتی مواجه شد، ادامه داد: چرا ناشر اجازه دارد تا روی محصول برچسب بزند و کتابفروشی که آن محصول را خریده و در کتابفروشی نگهداری میکند، نمیتواند این اقدامات را انجام بدهد؟ ممکن است کتاب چند ماه تا چند سال در فروشگاه بخوابد، دلیل اینکه کتابفروش حق ندارد قیمت کتاب را تغییر بدهد، متوجه نمیشوم، مساله را پیگیری کردم و به نتیجه نرسیدم.
این کتابفروش افزود: ناشر میتواند لوگوی تغییر قیمت را بچسباند و کتابفروشان میتوانند در ارتباط با ناشران این اقدام را انجام بدهند. هر کتابفروش میتواند لوگویی طراحی کند و به کتابها بزند، اما این اقدام خلاف قانون است و فردا باید پاسخگو باشیم.
ناشران بیشترین آسیب را از فروش کتاب با تخفیف میبینند
اخویان با اشاره به اینکه اگر قیمت پشت جلد درج نشود، قیمت کتاب شناور میشود، ادامه داد: ممکن است چاپهای مختلفی از یک کتاب در کتابفروشی وجود داشتهباشد و ندانیم که کدام چاپ کتاب باید با کدام قیمت فروخته شود. از طرفی مشتری اگر بخواهد برای اطلاع درباره قیمت کتاب از سایت استفاده کند، شاید نتواند در لحظه خرید این اقدام را انجام بدهد.
به گفته او متاسفانه ناشران، کتابفروشان را به عنوان بازوی اساسی برای توزیع خود در نظر نمیگیرند و با ارائه تخفیفهای نامتعارف آسیبهای زیادی به کتابفروشان وارد میکنند. همچنین ناشران به بهانه هر رویداد تقویمی کتاب را با تخفیفهای بالا و ارسال رایگان میفروشند. ممکن است با این روش نیاز کوتاه مدت ناشران برطرف شود، اما خود ناشران بیشترین آسیب را میبینند.
کتابفروشان باید با ناشران در کمترین زمان تسویه کنند
اخویان مشکل آسیبزا میان کتابفروش و شرکتهای پخش را زمان طولانی تسویه حساب با ناشر اعلام کرد و افزود: کتابفروشان باید با ناشران در کمترین زمان تسویه کنند. این درست نیست که ناشر کتاب را به کتابفروش میدهد و کتابفروش ۹ ماه بعد پول را به ناشر برگرداند. ممکن است کتابفروش بتواند کتاب را در ماه نخست بفروشد و ۸ ماه پول ناشر را نگه دارد.
کتابفروشان باید با ناشران در کمترین زمان تسویه کنند، در غیر این صورت ناشران مجبور میشوند برای تامین نقدینگی خود وارد بخش فروش شوند
مدیر کتابفروشی پاتوق کتاب با تاکید بر اینکه ناشران برای تامین هزینهها در مدت ۸ ماه مجبور میشوند از راه دیگری نقدینگی وارد کنند، بیان کرد: در نتیجه این روند ناشران مجبور میشوند برای تامین نقدینگی خود وارد بخش فروش شوند. به نظرم این چرخه باید اصلاح شود، یعنی زمان بازگرداندن وجه به ناشر به شدت کوتاه شود و کتابفروشان در طول یک یا دو ماه هزینه کتابها را به ناشران بازگرداند و از طرفی ناشر نباید فروش داشتهباشد. اگر ناشر تصمیم بگیرد که در فروش تخفیف قائل شود، باید با سیاست کلی و مفید برای ناشر، کتابفروش و شرکت پخش تصمیم بگیرد. این تصمیم مقداری دشوار است.
کتابفروشان به شدت در مضیقه هستند
به گفته اخویان در نتیجه کاهش زمان تسویه حساب کتابفروشان با ناشران، به بازار شُوک وارد میشود، زیرا اگر کتابفروش بخواهد تا یک ماه آینده تسویه کند، روی کالایی که وارد کتابفروشی میکند دقت بیشتری خواهدداشت. کتابفروش محصولی را میآورد که مطمئن باشد تا یک ماه دیگر فروش دارد. همچنین ناشر محصولی را تولید میکند که ارزش و بازار دارد.
اگر کتابفروش بخواهد تا یک ماه آینده تسویه کند، کتابفروش محصولی را میآورد که مطمئن باشد تا یک ماه دیگر فروش دارد. همچنین ناشر محصولی را تولید میکند که ارزش و بازار دارد
او افزود: این روند روی کیفیت محصولاتی که تولید میشود تاثیر دارد؛ اما اگر کتابفروش بداند که ۹ ماه دیگر برای تسویه زمان دارد، اگر هم نتوانست با ناشر برای پرداخت دیرتر مذاکره میکند، این چرخه معیوب ادامه خواهد داشت و سال به سال به جای اینکه سرعت تسویه کاهش پیدا کند، بیشتر میشود. در حدود سال ۸۹ تا ۹۰ کتابفروشیها، چک ۲ تا ۳ ماهه از ناشر میگرفتند؛ اما در این روزها این زمان به ۸ تا ۹ ماه رسیدهاست. این چرخه باید به صورت کلی اصلاح شود.
مدیر کتابفروشی پاتوق کتاب درباره هزینه ماهانه کتابفروشیها توضیح داد: کتابفروشان به شدت در مضیقه هستند؛ زیرا برای یک نیرو در ماه باید حدود ۸ تا ۹ میلیون تومان هزینه کنند، اگر دو نیرو داشتهباشند باید ماهانه ۱۷ میلیون بپردازند. همچنین هزینه اجاره و هزینههای کتابفروشی هم مطرح است. نمیدانم چطور این مبلغ تامین خواهدشد.