به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری فیز (phys)، بر اساس یک مقاله جدید مقادیر کمی از باقیمانده‌های نفتی بسیار هوازده ناشی از فاجعه دیپ‌واتر هورایزِن در سال ۲۰۱۰ بعد از گذشت سال ها همچنان باقی است.
حادثه‌ای که در آن زمان ۱۱ نفر را به کام مرگ کشاند و در جریان آن حدود پنج میلیون بشکه نفت در آب های خلیج مکزیک جاری شد. با وجود اظهارات مقامات این کشور مبنی بر پاکسازی محل حادثه، ساکنان، ماهیگیران، فعالان و دانشمندان می‌گویند که هنور تا پاکسازی و بازگشت کامل به شرایط قبل راه زیادی مانده است.
نفت خام مخلوطی پیچیده با اجزای فراوان است که در محیط دستخوش واکنش‌های شیمیایی می‌شود. این مواد شیمیایی تبدیل‌شده و محصولات نفتی با ماندگاری بیشتر می‌توانند بر زیست‌بوم‌های (اکوسیستم‌های) محلی تأثیر بگذارند. درک بهتر سرنوشت این مولکول‌ها به تلاش برای پاکسازی در آینده کمک می‌کند.
بر اساس مقاله جدید چاپ‌شده در مجله مرزهای علوم دریایی (Frontiers in Marine Science)، نفتی که طی فاجعه دیپ‌واتر هورایزِن در سال ۲۰۱۰ در سواحل خلیج مکزیک ریخته شد تا پایان تابستان همان سال تا حد زیادی تغییر شکل داد و بعد از ۱۰ سال، مقدار کمی از بقایای شیمیایی آن هنوز در محیط باقی مانده است.
این جدیدترین مطالعه درباره سرنوشت متفاوت اجزای نفتی نشت‌شده را دنبال می‌کند و اطلاعات مهمی درخصوص نشت‌های آتی و تلاش‌های انجام‌شده برای پاکسازی ارایه می‌دهد.
دکتر ادوارد اُوِرتون (Edward Overton)، نویسنده اصلی مقاله در این زمینه گفت: هرچه مواد شیمیایی و خواص واکنش شیمیایی و همچنین خواص فیزیکی آن‌ا را بهتر درک کنیم، بهتر می‌توانیم نشت نفت را کاهش دهیم و آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از آن را درک کنیم و تشخیص دهیم. مقاله تهیه شده فراوان‌ترین مواد شیمیایی تشکیل‌دهنده نفت خام معمولی و سرنوشت بالقوه آنها را در محیط توصیف می‌کند.
اقیانوس، نور خورشید و میکروب‌ها
نفت خام یک مخلوط بسیار پیچیده است. اوِرتون و همکارانش در بررسی خود روی اجزایی که با بالاترین غلظت در نفت وجود دارند و اجزایی که سمی‌ترین هستند (براساس فهرست اولویت‌های آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا) متمرکز شدند.
پژوهشگران با جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل نمونه‌های محیطی از آب، بستر دریا و سواحل اطراف، تداوم و دگرگونی‌های شیمیایی را که در ماه‌ها و سال‌های بعد تا سال ۲۰۲۰ رخ داد، دنبال کردند.
آنها تاکید کردند: هنگامی که نفت در محیط قرار گرفت، درصد معناداری از آن، یعنی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد آن تبخیر شد. مواد شیمیایی محلول در آب، نسبتاً سریع در آب دریا حل و توسط جانداران (ارگانیسم‌های) دریایی تجزیه می‌شوند؛ اما این درباره همه اجزای نفت ریخته‌شده صادق نیست.
بر اساس اظهارات پژوهشگران در این حادثه لایه‌های نفتی، علف‌های خط ساحلی را پوشاندند و برخی از ذرات حتی به کف دریا رفتند که مقادیر کمی از آنها در سال ۲۰۲۰ هنوز باقی مانده بود. با این حال، مقدار زیادی از نفت نشت‌شده نیز تحت تغییرات شیمیایی وابسته به خورشید قرار گرفت یا توسط میکروب‌ها تجزیه شد.
به گفته پژوهشگران نکته مهم درباره نشت نفت این است که ترکیبات نفت نوعی ماده است که می‌تواند بر اثر نور خورشید و باکتری‌های دریایی تجزیه شود (تجزیه زیستی)؛ برعکس سایر آلاینده‌ها از جمله آفت‌کش‌های کلردار مانند د .د.ت.
نشت نفت مواد شیمیایی زیادی را به سرعت آزاد می‌کند و بیشترین آسیب ناشی از آن تقریباً بلافاصله پس از نشت رخ می‌دهد.
این تحقیق نشان می‌دهد که علاوه بر ماندگاری طولانی‌تر بقایای نفت، بسیاری از اثرات زیست‌محیطی نیز توسط اجزایی از نفت ایجاد می‌شود که از نظر شیمیایی تغییر یافته‌اند. ممکن است سمی‌بودن این مواد شیمیایی جدید متفاوت باشد.
چنین تحولاتی به شرایط محلی و آب و هوا بستگی دارد که پیش‌بینی آنها را برای نشت‌های آینده دشوار می‌کند؛ با این وجود، این تحقیق اطلاعات مهمی را درباره بسیاری از مسیرهای رایج در حین تجزیه نفت در محیط ارایه می‌دهد.
اوِرتون معتقد است شرایط محیطی پیرامون نشت‌های خاص تأثیر زیادی بر سرعت واکنش ترکیبات، آنچه آنها پوشش می‌دهند و میزان اکسیژن مصرفی در زیستگاه‌های حیاتی دارد.
پژوهشگران ابراز امیدواری کردند که این مقاله به افزایش درک از انواع مواد شیمیایی موجود در نفت و توانایی آنها در ایجاد آسیب‌های زیست‌محیطی کمک کند.