محمدعلی زلفی‌گل امروز (یکشنبه) در نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا درمورد مشکلات مالی دانشگاهها با توجه به افزایش قیمت برخی اقلام و درخواست افزایش بودجه، ضمن تایید مشکلات دانشگاه ها اظهار داشت: هزینه یک نوبت غذا با مبلغی که سازمان برنامه بودجه اختصاص داده، اصلاً سازگاری ندارد.
وی ادامه داد: بودجه دانشگاهها برای غذای یک روز دانشجو بین ۸۵۰۰ تومان تا ۲۱ هزار تومان است. این وضع شرایط سختی را رقم زده و به همین دلیل دانشگاهها اولویت هایی برای خود دارند. اولویت اول پرداخت حقوق است و پس از آن تامین غذا، خوابگاه و وسیله ایاب و ذهاب برای دانشجویان است، در نتیجه کمبود بودجه دانشگاه ها، بودجه پژوهشی و بودجه فرهنگی از بین می رود.
وزیر علوم گفت: به همین دلیل مشکلات مالی، در برخی دانشگاه ها برای کارهای علمی اعتبارات لازم وجود ندارد، تجهیزات آزمایشگاهی مستهلک می شود و بازسازی و تعمیر و تجهیز در دانشگاه ها به درستی انجام نمی شود. امروز با مشکل مالی روبرو هستیم و باید سعی کنیم این مشکلات را منعکس و پیگیری بکنیم تا روسای دانشگاهها کمتر مشکل داشته باشد.
زلفی گل تاکید کرد: اگر نتوانیم این کار را انجام بدیم، ممکن است مجبور شویم بخشی از آموزش را مجازی کنیم که باعث افت علمی می شود.
وی اظهار داشت: امیدواریم مسئولان سازمان برنامه و بودجه شرایط را درک کنند و در حد مقدورات خود که با محدویت دارند، به آموزش عالی کمک کنند.
وزیر علوم در پاسخ به سوالی درباره ظرفیت پذیرش دانشجو در خوابگاه دانشگاه ها با توجه نزدیکی سال تحصیلی گفت: تا سال تحصیلی سال گذشته حدود ۹۲۰ بلوک حوابگاهی با ظرفیت ۱۹۶ هزار دانشجو داشتیم.
زلفی گل افزود: در حال حاضر تعداد بلوک خوابگاه های دانشگاه ها از ۹۲۰ به ۱۰۲۱ بلوک رسیده است و ظرفیت آنها به ۲۱۴ هزار دانشجو رسیده است، در واقع ۱۰۱ بلوک با ظرفیت ۱۸ هزار دانشجو اضافه شده است. خوابگاه های متاهلی حدود ۲۹۶ واحد بوده یعنی برای ۱۲۹۶ نفر و الان به ۱۵۰۴ واحد رسیده است.
وی ادامه داد: همچنین برای حل مشکل کمبود خوابگاه ها ودیعه در اختیار دانشگاه ها قرار می دهیم تا خوابگاه را اجاره کنند و سعی می کنیم در حد مقدورات کمک کنیم دانشگاهها مشکلات را حل کنند.
وزیر علوم همچنین گفت: با بحث شیوع ویروس کرونا و آموزش غیرحضوری دانشگاه ها برخی خوابگاه های خودگردان تغییر کاربری دادند، در این مدت که آموزش حضوری دوباره پیگیری شد برخی دانشگاه ها با محدودیت خوابگاه رو برو بودند که به صندوق رفاه دانشجویی درخواست دادند تا خوابگاه های خودگردان تجهیز شود، در حد توان سعی کردیم بازسازی و بازگردانی کنیم.
زلفی گل با بیان این که تعدادی خوابگاه جدید هم به ظرفیت خوابگاه ها اضافه شده است، یادآور شد: از دانشگاه ها هم خواسته شد که در پذیرش دانشجویان جدید به امکانات تأمین فضاهای رفاهی و ورزشی و خوابگاه ها توجه داشته باشند.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چه تسهیلاتی برای شرکت های دانش بنیان در نظر گرفته است، گفت: ۶۳ صندوق فناوری در استان ها تاسیس شده است و بعضی از دانشگاه های بزرگ ما که به شرکت های دانش بنیان، فناوری و هسته های نوآور خدماتی می دهند و صندوق نوآوری و شکوفایی حمایت های ویژه ای می کند. ما از تمام ظرفیت های موجود از قانون استفاده می کنیم. اخیرا هم صندوق عالی علوم ، تحقیقات و فناوری تاسیس شده است که ظرفیت هایی دارد که از آن هم استفاده می کنیم.
وزیر علوم همچنین درخصوص بحث فناوری نرم که متعلق به رشته های علوم انسانی و هنر است، گفت: ایجاد خانه های خلاق در استان ها، پارک های علم و فناوری و دانشگاه ها دقیقا به همین منظور است که مورد توجه ویژه معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم است. تلاش می کنیم در این زمینه از ظرفیت های قانونی استفاده کنیم. شاید در قبل کم مهری شده باشد اما در این دوره جدید سعی می کنیم توجه ویژه ای داشته باشیم. چرا که بحث توجه به فناوری های نرم و سخت باهم معنا پیدا می کند.
زلفی گل در پاسخ به سوالی درباره این که تغییر نکردن بعضی از روسای دانشگاه ها گفت: بیشتر روسای دانشگاه ها تغییر کرده است البته حکم روسای دانشگاه ها چهار ساله است بنابراین آنهایی که ضرورت نداشت، اجازه دادیم که حکم آنها به پایان برسد. بعضی از روسای دانشگاه هم شاید ضرورتی بر تغییر نباشد، وقتی فردی موفق است و رضایتمندی از آن بالا است دلیلی بر تغییر نیست.
وی درباره پارک علم و فناوری بین المللی گفت: کارهای مقدماتی آن انجام شده است و درواقع در حال تاسیس است و هنوز به مرحله بهره برداری نرسیده است.
وزیر علوم همچنین درباره چگونگی رسیدگی به پرونده بورسیه های سال ۹۲ که برخی دانشجویان بورسیه را با مشکل جذب در دانشگاه ها مواجه کرد، گفت: یکی از اقداماتی که ما انجام دادیم، این است که به دانشگاه های در حال توسعه امتیازی دادیم که به آنها گفتیم هرچقد از دانش آموختگان بورسیه استفاده کنند جزو ظرفیت آنها حساب نمی شود و با سازمان امور اداری استخدامی رایزنی کردیم برای تمامی دانش آموختگان بورسیه شناسه استخدامی اختصاص داده اند که برای جذب آنها مشکلی وجود ندارد و به مرور این موضوع برطرف می شود.
زلفی گل در پاسخ به سوالی درباره نحوه آموزش حضوری و غیرحضوری در دانشگاهها، گفت: دانشگاهها مستقل هستند. از طرف دیگر دانشگاه ها در خصوص تعداد دانشجویی که می خواهند، بپذیرند بر اساس ظرفیت خوابگاهی، ظرفیت کلاس ها، عضو هیات علمی، نوع رشته و ماهیت رشته‌ای که دارند عمل می کنند و وزارت علوم خیلی دخالتی در امور دانشگاهها نمی کند مگر مواردی که نیاز به باشد که وزارت ورود کند.
وی درباره برخورد با تقلب‌های علمی گفت: بحث تقلب از جمله مواردی است که حتی یک مورد آن هم ناپسند است و در شان جامعه علمی نیست اما به هر حال شما هرکاری هم که انجام دهید این موارد به صفر میل نمی کند بنابراین در این امور هم مانند سایر امور جامعه مواردی رخ می دهد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: سیاست ما پیشگیری به جای برخورد است یعنی شرایطی ایجاد کنیم که تخلف شکل نگیرد تا بخواهیم برخورد کنیم، یکی از برنامه های مدنظر این است که دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری قبل از این که طرح پایان نامه و رساله آنها تصویب شود باید در کارگاه آموزشی رعایت اخلاق علمی را گذرانده باشند و گواهی آن را ضمیمه طرح پژوهشی خود کنند. برخی اشتباهاتی که صورت می گیرد بر اثر ناآگاهی از قوانین و مقررات است البته آنهایی که عامدانه است حتما باید برخورد شود و قانون هم در این زمینه وجود دارد.
زلفی گل همچنین درباره آیین نامه ارتقای اعضای هیات علمی گفت: این بحث در دولت قبل مسکوت مانده بود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم در پی بررسی آن هستیم، اولویت هایی داریم که ابتدا باید آن اولویت ها مورد بررسی قرار گیرد، دیپلماسی و مرجعیت علمی، فناوری و نوآوری از اولویت های این وزارتخانه است که در سال ۲۰۲۱ بیش از ۷۸ هزار سند و مقاله علمی در پایگاه بین المللی اسکوپوس نمایه شده و در منطقه با اختلاف بالا رتبه اول علمی را داریم.
وی همچنین گفت: پس از بررسی پنج اولویت اول، وزارت علوم به سراغ آیین نامه ارتقا می رود چرا که ابتدا باید زیرساخت ها اصلاح شود تا این آیین نامه به خوبی اجرا شود.
وزیر علوم در پاسخ به سوالی درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها اظهار داشت: یک سری دانشگاه های تک جنسیتی مانند دانشگاه الزهرا(س) داریم اما برای سایر دانشگاه ها چنین مسأله ای صحت ندارد، البته دانشگاه ها مستقل هستند، ممکن است تصمیم بگیرند با توجه به ظرفیت دانشگاه در رشته خاصی پذیرش تک جنسیتی را داشته باشند اما در حال حاضر هیچ تصمیمی اعلام نشده است.
زلفی گل همچنین درمورد رفع فرسودگی ساختمان‌های قدیمی دانشگاهها گفت: برخی ساختمان ها در دانشگاه ها با دانش و تکنولوژی قدیمی ساخته شده است که باید بازسازی شود، در قانون بودجه سال ۱۴۰۱، ۲ هزار میلیارد تومان برای مقاوم سازی فضای فیزیکی دانشگاه ها اختصاص دادند که هنوز البته در این زمینه اعتباری دریافت نکرده ایم.
وی ادامه داد: البته در بازدیدی که از ساختمان ها و خوابگاه‌ها داشتم برخی خوابگاه های ما واقعاً قدیمی هستند و نگران کننده است که اگر اتفاقی رخ داد، پاسخ دادن سخت است در نتیجه باید پیگیر جذب اعتبارات باشیم که بتوانیم در اختیار دانشگاه قرار بدیم که تا حد امکانات بتوانند بازسازی کنند.
زلفی گل درباره کنکور گفت: کنکور حذف شدنی نیست، زیرا ما چند هزار نفر داوطلب با معدل ۲۰ داریم، اگر کنکور حذف شود پذیرش این داوطلبان به چه صورت انجام خواهد شد. بنابراین کنکور برای ۱۵ درصد از رشته ها قابل حذف نیست.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری همچنین در پاسخ به سوالی درمورد مشکل اساتید گفت: اصلی ترین مشکل اساتید در بخش مسکن است، با وزارت مسکن و شهرسازی در این زمینه رایزنی کرده‌ایم که در زمینه تأمین مسکن اعضای هیأت علمی برنامه ریزی هایی را انجام دهیم در بخش حقوق اعضای هیأت علمی نیز برنامه‌هایی در دست اجرا داریم که بعد از نهایی شدن اعلام می‌کنیم.
زلفی گل درباره ایجاد دانشکده‌های جدید در دانشگاهها هم خاطرنشان کرد: در صورتی مجوز ایجاد دانشکده داده خواهد شد که دانشگاه فضای رفاهی و آزمایشگاهی را بتواند تأمین کند در بحث پذیرش دانشجویان نیز به همین صورت است دانشگاهها باید برای پذیرش دانشجو از امکانات رفاهی مناسب برخوردار باشند.
وی درمورد ایجاد پردیس‌های جدید در کشورهای متقاضی هم گفت: برنامه داریم تا از اساتید بازنشسته در این پردیس‌ها در صورت درخواست خود آنها استفاده کنیم البته در حال حاضر این طرح است و هنوز عملیاتی نشده است.