به گزارش ایرنا، شهر صنعتی البرز در سال ۴۶ و در مساحتی به وسعت ۹۰۰ هکتار و در ۲ بخش صنعتی و تجاری احداث گردید و علاوه بر اینکه به عنوان سرسبزترین شهر صنعتی کشور شناخته شده، سهم عمده و ویژه ای را نیز در تولیدات صنعتی کشور و حتی منطقه برعهده دارد.
وجود واحدهای متعدد صنعتی، لزوم راه اندازی تصفیه خانه در این شهرک صنعتی را از همان ابتدای کار دوچندان کرده بود که این مساله همزمان با ایجاد و فعالیت واحدهای تولیدی در آن محقق شده تا جایی که تصفیه خانه کنونی درحال حاضر و با همان تجهیزات و امکانات نیم قرن گذشته خود همچنان به فعالیتش ادامه می دهد.
نکته مهم و اساسی در فعالیت این تصفیه خانه صنعتی آن است که علی رغم فعالیت این مرکز و اضافه شدن فاضلاب ۲ شهر الوند و بیدستان به آن طی یکی و ۲ دهه گذشته، هیچ یک از تجهیزات و ادوات مکانیکی و برقی آن تاکنون تعویض نشده و سامانه های تصفیه ای آن نیز به روزرسانی نگردیده و همین مساله باعث شده تا روز به روز شاهد فرسودگی و از کارافتادگی آن باشیم که در آن صورت شاید بروز یک فاجعه زیست محیطی دور از دسترس نباشد.
این در حالی است که ۵۳ درصد سهام شرکت شهر صنعتی البرز متعلق به شهرداری الوند و مابقی آن نیز به بنیاد مستضعفان، صندوق سرمایه گذاری و سهام عدالت تعلق دارد.
با توجه به اینکه شهرداری الوند بزرگترین سهامدار شرکت شهر صنعتی البرز می باشد به همین جهت، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی استان قزوین (ایرنا) مصاحبه ای را با حسین هاشمی، شهردار الوند در خصوص مشکلات و معضلات این تصفیه خانه صنعتی - خانگی ترتیب داده که مشروح آن به شرح ذیل است.
ایرنا. در ابتدا تاریخچه مختصری از فعالیت شهرصنعتی البرز و تصفیه خانه آن ارایه دهید.
شهرصنعتی البرز به عنوان بزرگترین شهر صنعتی و همچنین یکی از پنج شهر صنعتی خصوصی کشور که از سال ۴۵ فعالیت خود را آغاز کرده و با توجه به فعالیت عمده شرکت های مختلف در آن، تصفیه خانه آن نیز از همان ابتدای فعالیت شهرک در بخش جنوبی آن احداث گردید.
ساخت تصفیه خانه شهر صنعتی البرز به سال ۴۶ بازمی گردد و طرح توسعه ای آن نیز از سال ۷۲ آغاز و تا سال ۷۴ ادامه داشت که شامل ۱۳۰ پمپ، الکتروموتور، گیربکس، پل های متحرک و سایر ادوات مکانیکی بوده و مصرف برق آن نیز در حال حاضر ۲.۵ مگاوت است.
ایرنا. در خصوص ظرفیت تصفیه خانه صنعتی البرز و نیازهای آن توضیح دهید.
ظرفیت پذیرش فاضلاب در این تصفیه خانه که در ۲۰ هکتار مساحت بنا شده، در زمان سلامت کامل و تجهیزات نو ۷۰ هزار متر مکعب می باشد که در حال حاضر ۳۰ درصد آن به دلیل استهلاک از رده خارج و ۷۰ درصد مابقی آن نیز فرسوده بوده که با تعمیرات جزیی آن به صورت روزانه فعلا مشغول به فعالیت می باشد اما متاسفانه روند رو به استهلاک نهایی و در نهایت توقف این مرکز همچنان ادامه دارد.
این در حالی است که برنامه های کوتاه و بلند مدتی برای سیستم های برقی و مکانیکی این تصفیه خانه تعریف شده تا با توقف و بحران احتمالی در این زمینه روبرو نشویم اما تمامی برنامه های ارایه شده هزینه های بالایی دارند و برای پیشبرد کارها و نیازهای موجود در این زمینه به کمک های مبرم استانی نیازمندیم.
ایرنا. کاربرد تصفیه خانه شهرصنعتی البرز آیا تنها صنعتی بوده و یا اینکه به شهرهای استان نیز خدمات رسانی می کند؟
با توجه به ماهیت صنعتی بودن منطقه، این تصفیه خانه تنها برای واحدهای تولیدی منطقه طراحی و ساخته شده بود اما رفته رفته و با توسعه و گسترش شهرهای پیرامونی و نیاز مبرم شهرها به تصفیه خانه، در حال حاضر فاضلاب شهرهای الوند و بیدستان با جمعیتی بالغ بر بیش از ۱۳۰ هزار نفر نیز به این تصفیه خانه سرریز می شود.
امروزه حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد فاضلاب تصفیه خانه صنعتی البرز را فاضلاب انسانی تشکیل می دهد در حالی که متصدی و متولی این مساله شرکت آب و فاضلاب شهری و روستایی است و همین مساله بر سرعت فرسودگی این مرکز افزوده است.
کاربرد دوگانه صنعتی و انسانی شدن این تصفیه خانه باعث می شود تا علاوه بر اینکه افزایش بی رویه حجم ورودی فاضلاب مازاد بر ظرفیت آن، وقتی حجم فاضلاب انسانی بیش از ۱۰ درصد شود فشار برروی سیستم های مکانیکی بالاتر رفته و تصفیه خانه دچار اختلال عملکردی شده و در نهایت نیز همین مساله حجم پسماندهای تولیدی را نیز بیشتر می کند.
هنگامی که فاضلاب صنعتی و شهری ترکیب می شوند، هر دو فاضلاب با ماهیت جدا ترکیب و پس از عمل تصفیه، پسماندی به جا گذاشته می شود که به لحاظ ماهیت سمی پسماند صنعتی، پسماند شهری هم تحت تاثیر قرار گرفته و حجم پسماند صنعتی را به شدت افزایش داده و هزینه های سرباری مانند ایجاد لندفیل، حمل، نگهداری و سایر موارد را به صورت دایمی برای محیط زیست و شرکت شهر صنعتی البرز ایجاد می کند.
در حال حاضر تصفیه خانه شهر صنعتی البرز با شرایط نرمال و حد پذیرش استانداردهای محیط زیست، فعالیت های پایدار خود را انجام و به صورت آنلاین پایش پساب خروجی را انجام می دهد و نتیجه از طریق شبکه نیز به اطلاع محیط زیست می رسد.
مساله قابل توجه اینکه فاضلاب شهری اگر به تنهایی تصفیه شود به عنوان پساب عادی تلقی شده و هزینه تصفیه آن به مراتب پایین تر از تصفیه فاضلاب صنعتی است چرا که در فرآیند تصفیه فاضلاب شهری، پسماند و پساب خروجی قابل استفاده در محیط زیست می باشد.
ایرنا. هزینه حداقلی و حداکثری مرمت و احیای تصفیه خانه شهرصنعتی البرز به چه میزان برآورد شده است.
با توجه به قدیمی بودن و فرسودگی بیش از حد تصفیه خانه، اصلاح و مرمت آن در برنامه کوتاه مدت جزو اولویت ها بوده و برای جلوگیری از خاموشی آن هم اکنون به ۶۰ میلیارد تومان اعتبار و برای به روزرسانی و استفاده از تکنولوژی های به روز در این تصفیه خانه که امری حیاتی و لازم نیز شمرده می شود، با توجه به قابلیت های توسعه این مرکز، نیازمند ۳۰۰ میلیارد تومان هستیم.
این در حالی است که امید فراوانی به تامین اعتبارات مورد نیاز این تصفیه خانه در سفر ریاست جمهوری به استان داشتیم که متاسفانه این مساله به دلیل خصوصی بودن مرکز، محقق نشد در حالی که ۴۰ درصد ظرفیت تصفیه خانه هم اکنون به ۲ شهر استان اختصاص پیدا کرده است.
در عین حال نیز شرکت آب و فاضلاب شهری استان علی رغم آنکه هزینه فاضلاب و آبونمان مشترکان خود از مشترکان شهرهای الوند و بیدستان را دریافت می کند اما ریالی از آن به شرکت صنعتی البرز طی سال های گذشته پرداخت نکرده و در حفظ و نگهداری از تصفیه خانه نیز سرباز می زند.
ایرنا. داستان تجمیع پسماند تصفیه خانه البرز چیست؟
به علت ورودی حجم بسیار بالای فاضلاب صنعتی و شهری، پسماندهای تولیدی آن نیز بیش از حد بالا رفته تا جایی که هم اکنون ۳۰۰ هزار تن پسماند در محوطه این تصفیه خانه تجمیع شده و هیچ کاری هم نمی توانیم با آن انجام دهیم.
البته شرکت شهر صنعتی البرز به دنبال راهکاری علمی و دانش بنیان برای تبدیل این حجم از پسماند به کود مایع و یا کاربردی کردن آن در حوزه ساخت مصالح ساختمانی است اما تا این لجظه به نتیجه قابل قبولی دست نیافته ایم.
متاسفانه در شرایط کنونی، تجمیع این حجم از پسماند باعث شده تا با کوچکترین وزش باد، پسماند انباشته شده به اراضی کشاورزی و غیرکشاورزی اطراف تصفیه خانه پراکنده و معضلاتی را هم بوجود آورد.
ایرنا. شهرداری الوند به عنوان مهمترین سهامدار شرکت شهر صنعتی البرز برای برون رفت از این مشکل چه راهکارهایی ارایه داده است.
نخستین راهکار ارایه شده برای رفع مشکل تصفیه خانه در کوتاه مدت، پرداخت حق هزینه فاضلاب شهرهای الوند و بیدستان، به روزرسانی کردن این پرداخت ها و در نهایت تسویه بدهی های گذشته به شرکت شهرصنعتی البرز از سوی شرکت آب و فاضلاب استان است.
دولت نیز علاوه بر مشارکت در تامین هزینه نگهداری از این تصفیه خانه، اجازه دهد تا با تشکیل یک شرکت پروژه، با ورود سرمایه گذار در این عرصه و فروش پساب ناشی از تولید تصفیه خانه توسط این بخش، از محل ارزش افزوده آن به شرکت شهر صنعتی البرز در تامین منابع مالی جهت به روزرسانی این مرکز کمک شود.