به گزارش روز سه شنبه ایرنا، گرم شدن روابط میان بوگوتا و کاراکاس تقریبا به محض پیروزی پترو در دور دوم انتخابات در ۱۹ ژوئن (۲۹ خرداد) آغاز شد. او به عنوان رئیس‌جمهوری منتخب تنها سه روز طول کشید تا با «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهوری ونزوئلا صحبت کند و قصد دولت آتی برای ترمیم روابط را تایید کند. ترمیم روابطی که به لحاظ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی از اهمیت بسیار بالایی در سطح دو کشور، منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردار است.
«این موضوع همچون استعاره غار افلاطون است. ببینید این سایه‌ها چگونه حرکت می‌کنند، اما غیر واقعی هستند، وجود ندارند». این عبارت را شاید بتوان جالب توجه‌ترین اظهار نظر «گوستاوو پترو» رئیس‌جمهوری جدید کلمبیا در تشریح موضع دولت در قبال به رسمیت شناختن «خوان گوایدو» رهبر مخالفان ونزوئلا دانست. پترو در مصاحبه با نشریه کلمبیایی سِمانا گفت گوایدو «رئیس‌جمهوری ناموجود» است و «هیچ کنترلی بر هیچ چیز در ونزوئلا ندارد».
به این ترتیب، دولت‌های ونزوئلا و کلمبیا در حال پیشروی در عادی‌سازی روابطی هستند که از سال ۲۰۱۹ قطع شده بود. چرخش در سیاست خارجی کلمبیا پس از سال‌ها تنش در روابط میان دو کشور با تصمیم اخیر دولت‌ها در از سرگیری روابط دیپلماتیک و معرفی سفرای رسمی به اوج خود رسید.
«فلیکس پلاسنسیا» وزیر امور خارجه سابق ونزوئلا و «آرماندو بِنِدتی» سناتور سابق کلمبیایی، سفرایی خواهند بود که به ترتیب از طرف دولت‌های ونزوئلا و کلمبیا برای تنظیم روابط میان دو کشور به پایتخت‌ها اعزام خواهند شد.
فلیکس پلاسنسیا دیپلمات و سیاستمدار ونزوئلایی است که ریاست دستگاه دیپلماسی، مسئولیت سفارت چین و وزارت گردشگری و تجارت خارجی ونزوئلا را تا پیش از این در کارنامه خود دارد. وی همچنین تا کنون از فهرست تحریم‌های واشنگتن و بروکسل که بیش از یکصد مقام ونزوئلایی را شامل می‌شود، خارج است.
بِنِدتی نیز سناتور سابق کلمبیایی است که به عنوان یکی از نخستین چهره‌های طبقه سیاسی سنتی به حمایت از گوستاوو پترو پرداخت و در طول مبارزه‌های انتخاباتی، نزدیکترین فرد به پترو شناخته شد. وی به دنبال اعلام خبر اعطای مسئولیت سفارت کلمبیا در کاراکاس گفت: رئیس‌جمهوری گوستاوو پترو را زمانی که به ۱۰ میلیارد دلار رقم مبادله‌های تجاری (از طریق مرز ونزوئلا- کلمبیا) رسیدیم و زمانی که بیش از هشت میلیون کلمبیایی ساکن مرز از آن سود ببرند، شگفت‌زده خواهم کرد.
«ریکاردو لوزانو فِرِرو» آخرین سفیر کلمبیا در ونزوئلا (۲۰۱۵- ۲۰۱۸) به بی‌بی‌سی موندو در تحلیل برقراری مجدد روابط ونزوئلا- کلمبیا گفت: روندی طولانی و پیچیده در پیش است اما این رویه می‌تواند برای هر دو کشور، فرصتی بزرگ باشد.
«رونال رودریگس» مدیر «رصدخانه ونزوئلا از دانشگاه روساریو» نیز در گفت‌وگو با اسپوتنیک موندو خاطر نشان کرد: تجارت میان ونزوئلا و کلمبیا در سال ۲۰۰۸ و زمانی که تنش سیاسی میان دو کشور وجود داشت به هفت میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسید. حجم تجارت اما در سال گذشته (۲۰۲۱) به ۳۹۱ هزار دلار رسید و تخمین زده می‌شود که چنانچه روابط مرزی بهبود یابد، می‌توانیم این ارقام را امسال دو برابر کنیم.
«ولادیمیر پادرینو لوپز» وزیر دفاع ونزوئلا اعلام کرد که به دستور «نیکلاس مادورو» رئیس‌جمهوری ونزوئلا، «فورا» برای «از سرگیری» روابط نظامی بین دو کشور با همتای کلمبیایی خود تماس برقرار خواهد کرد. فرمانده ارتش ونزوئلا در حساب توییتری خود نوشت: من از فرمانده کل نیروهای مسلح ملی بولیوار، نیکلاس مادورو، دستوراتی دریافت کردم تا فورا با وزیر دفاع کلمبیا تماس برقرار کنم و روابط نظامی را از سر بگیرم.
روابط کلمبیا و ونزوئلا به رغم مرز مشترک دو هزار و ۲۱۹ کیلومتری، از ۲۳ فوریه ۲۰۱۹ و به دنبال تشدید تنش‌ها میان دولت ایوان دوکه (رئیس‌جمهوری پیشین کلمبیا) و دولت مادورو و حمایت دولت کلمبیا از خوان گوایدو رهبر مخالفان، به دستور رئیس‌جمهوری ونزوئلا قطع شد.
از آن زمان، دولت ونزوئلا دوکه را به داشتن نقشه‌های تروریستی علیه خود متهم کرده و یک عملیات نظامی در شهرهای مرزی برای مبارزه با «تانکول» (تروریست‌های مسلح قاچاقچیان مواد مخدر) آغاز کرده است.
تنش میان ونزوئلا و کلمبیا در حالی همواره یکی از تیترهای اصلی رسانه‌های آمریکای لاتین بوده است که از سال ۲۰۱۵ و با بالا گرفتن مناقشه‌ها، مرز زمینی وسیع دو هزار و ۲۰۰ کیلومتری دو کشور بسته است. در همان روزهای ماه اوت سال ۲۰۱۵، کاراکاس دولت پیشین کلمبیا را متهم کرد که به گروه‌های مسلح غیر قانونی، باندهای جرم و جنایت و قاچاقچیان اجازه می‌دهد به راحتی از مرز عبور کنند.
نیکلاس مادورو در آن زمان گفت: ما خواهان اصلاحات مرزی هستیم. مرزهای فعلی جرم‌خیز و غیر قابل اعتماد است. ما قربانی کاپیتالیسم و به خصوص از نوع راست شبه نظامیِ آن در کلمبیا هستیم.
اکنون با گذشت سال‌ها و در شرایطی که به گفته وزیر دفاع ونزوئلا، کلمبیا به پایگاه آمریکا در منطقه آمریکای لاتین تبدیل شده است، دولت ونزوئلا امیدوار است تا در سایه روی کار آمدن دولت جدید که نخستین دولت چپگرا در تاریخ ۲۰۰ ساله جمهوری کلمبیا است، روابط میان دو کشور و امنیت این منطقه تامین شود.
کلمبیا و ونزوئلا، دو کشور همسایه در گستره‌ی آمریکای لاتین که به رغم فاصله جغرافیایی ناچیز، مسئله فاصله از زمین تا آسمان ایدئولوژیک‌شان همواره در طول تاریخ برجسته بوده است. یکی به عنوان متحد سرسخت واشنگتن با روابطی درهم تنیده با کاخ سفید و دیگری بر پایه انقلابی که رویکرد ضد امپریالیستی آن، زبانزد خاص و عام است. اکنون باید دید در چهار سال پیش رو، تغییری در روند مناسبات این دو کشور و همچنین در قبال آمریکای لاتین به وجود خواهد آمد یا خیر.
روی کارآمدن یک دولت مترقی در کلمبیا به نوبه خود به معنای شرایط مساعدتری برای تقویت ابزارهای همگرایی منطقه‌ای آمریکای لاتین همچون جامعه کشورهای آمریکای لاتین و کارائیب (CELAC) خواهد بود. به این ترتیب، کلمبیا با اولین رئیس‌جمهوری مترقی در تاریخ خود می‌تواند یک سیاست خارجی که منحصرا به ایالات متحده می‌نگرد را پشت سر بگذارد و بخشی فعال از یکپارچگی قاره‌ای باشد.