به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایرنا، سیدعزت الله ضرغامی سه شنبه شب در برنامه صف اول اظهار داشت: از ابتدای مسئولیت من در وزارت میراث فرهنگی، همه فعالان صنعت گردشگری گفتند که مساله اول توقف گردشگری به خاطر شیوع کرونا است، به علت نگرانی هایی که در شیوع کرونا وجود داشت ورود گردشگر به کشور متوقف شده بود، با برنامه ریزی که انجام شد و دستور العمل هایی که در دولت و ستاد ملی کرونا تصویب شد و اعتماد رئیس جمهوری، از آبان ماه ۱۴۰۰ محدودیت صدور روادید برای گردشگران خارجی لغو شد.
وزیر میراث فرهنگی گفت: در ۱۱ ماه گذشته به ویژه پس از صدور مجدد روادید ، بیش از ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار گردشگر خارجی ( حدود ۳ میلیون گردشگر) به ایران سفر کرده اند، این رقم جدا از گردشگر درمانی است که در زمان کرونا هم به ایران می آمدند، درهای گردشگری تازه باز شده و تورها به ایران می آیند و به سرعت این رقم در حال افزایش است.
ضرغامی گفت: بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، صنعت گردشگری تا اواخر سال ۲۰۲۴ به وضعیت عادی قبل از کرونا باز می گردد، این صنعت آسیب جدی دیده و حدود دو سال طول می کشد خسارت های آن جبران شود، اما با تلاش و برنامه ریزی های ما گردشگری در ایران زودتر از این موعد راه خواهد افتاد.
وی خاطرنشان کرد: امسال در زمینه گردشگری داخلی رشد ۴۰ درصدی نسبت به آمارهای قبل از کرونا داشتیم، در نوروز ۱۴۰۱ با سونامی سفر مواجه بودیم، ۲۳ دستگاه در ستاد هماهنگی خدمات سفر با محوریت وزارت میراث فرهنگی فعالیت کردند بسیاری از مشکلات با هماهنگی بین بخشی حل شد، حتی برخی استان ها بحران اماکن اقامتی داشتند که جلوی آن گرفته شد.
ضرغامی افزود: اکنون در گردشگری داخلی وضع خوبی داریم، بسیاری از هتل ها که در دو سال قبل خالی بود و برای آنها مسافر وجود نداشت، نرخ اشغال کامل دارند، اگر همان روند دوران کرونا را ادامه می دادیم و رها می شدند، امکان احیا و بازگشت وجود نداشت اما اکنون رونق پیدا کرده اند.
وزیر میراث فرهنگی گفت: در ۱۱ ماه گذشته ۳۵ موزه جدید در سراسر کشور راه اندازی شده و اکنون تعداد موزه ها از مرز ۸۰۰ موزه عبور کرده اما هنوز امکان نمایش فقط ۱۰ درصد آثار موزه ای را داریم. با پدیده نامبارکی به نام مخزن مواجهیم و باید تعداد موزه های کشور افزایش یابد.
وی توضیح داد: ۳۵ هزار محوطه تاریخی ثبت شده داریم اما برای مرمت و نگهداری آنها بودجه ناچیز و محدودی داریم، به طوری که بر اساس بودجه، میانگین روزی ۳۰۰ هزار تومان برای حفظ و نگهداری هر اثر داریم.
وزیر میراث فرهنگی گفت: هر سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در کشور دچار عقب ماندگی است، برای کارنامه دولت در یک سالگی ٣٠ مسأله احصا کردیم که در ۶ صفحه به دولت و مردم گزارش داده خواهد شد.
وی تصریح کرد: نگاه ما به وزارت میراث فرهنگی، رویکرد تحولی و پروژه محور است و آرام آرام مسایل را با هم اندیشی کارشناسان و متخصصان در هر سه حوزه تخصصی حل خواهیم کرد.
ضرغامی افزود: در ١١ ماه گذشته با ٨٠ نفر از باستان شناسان و اساتید میراث فرهنگی در دو جلسه چندین ساعته گفت وگو و اولویت ها را روشن کردیم. همچنین با فعالان صنعت گردشگری از هتل‌داران و تورگردانان تا راهنمایان تور و فعالان صنایع دستی جلسات مشورتی برگزار کردیم.
وی تنوع جاذبه گردشگری مزیت نسبی ایران در منطقه دانست و بیان کرد: ایران هراسی یکی از موانع اصلی توسعه و رونق گردشگری کشور است. اکنون هم رقیبان ما در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس حتی دشمنان ما در آمریکا و اروپا روی ایران هراسی کار می کنند و ضد تبلیغ انجام می دهند.
ضرغامی خاطرنشان کرد: قطر برای جام جهانی ٢٠٠ میلیارد دلار فقط در زمینه جذب گردشگر سرمایه گذاری کرده در حالی که هیچکدام از کشورهای منطقه ما مزیت های متنوع گردشگری از تاریخی طبیعی فرهنگی و درمانی ما را ندارند.
وی توضیح داد: البته زیرساخت های گردشگری باید تقویت و همه امکانات و تجهیزات مورد نیاز سفر و گردشگران باید فراهم شود.
وزیر میراث فرهنگی افزود: گردشگری دریایی یکی از مهمترین مزیت های ایران است بیش از پنج هزار کیلومتر ساحل آبی و جزیره داریم. مهمترین مانع توسعه آن مسأله سوخت بود که در دولت آیین نامه سوخت یارانه ای شناورها و کشتی های تفریحی و گردشگری را تصویب کردیم اما باید موانع دیگر هم حل شود. مثلا اروند می تواند قطب گردشگری دریایی شود. آن طرف عراقی ها به خوبی استفاده می کنند اما طرف ما اسکله های متعدد هست اما برای گردشگری هیچ برنامه و طرحی وجود ندارد.
ضرغامی گفت: تلاش کردیم در سال ١۴٠٠ و بودجه ١۴٠١ نرخ گاز و آب و برق برای تاسیسات گردشگری و کارگاه های صنایع دستی با تعرفه های خدمات و پایین محاسبه شود.
وزیر میراث فرهنگی با اشاره به اهمیت توسعه دیپلماسی گردشگری افزود: در توسعه مناسبات گردشگری خارجی اولویت را به کشورهای همسایه دادیم. با ١١ کشور همسایه تفاهم نامه همکاری مشترک امضا کردیم درباره توسعه گردشگری زمینی با تاجیکستان طرح ارائه کردیم که رییس جمهور این کشور استقبال کرد، این مسیر زمینی، گردشگری ارزان را به کشورهای آسیای میانه توسعه و رونق می دهد.
وی بیان کرد: در داخل هم با هفت دستگاه تفاهم نامه همکاری امضا کردیم. به مدیریت داشته ها معتقدیم. باید از همه ظرفیت ها استفاده کنیم. تا پیش از ماشین های کاروان مسافرتی (کمپر) پلاک نداشتند با هماهنگی های که انجام شد برای تردد آنها پلاک مخصوص جهانی صادر می شود و می توانند به راحتی سفر کنند.
وزیر میراث فرهنگی گفت: با تفاهم نامه با سازمان فرهنگ و ارتباطات اکنون رایزن‌های فرهنگی ما در سراسر جهان مدیران وزارت میراث فرهنگی هم هستند و ماموریت دارند جاذبه‌های گردشگری و صنایع دستی ایران را معرفی کنند. این راهبرد ما برای مقابله با سیاست ایران هراسی است.
ضرغامی افزود: بودجه عمرانی وزارت میراث فرهنگی ٧٧ درصد رشد کرده است، البته برای سفرهای استانی رئیس جمهور اعتبار حدود ٣ هزار میلیارد تومانی در سال ١۴٠٠ تا ١۴٠٢ در نظر گرفته شده است
وی گفت: البته مردم و بخش خصوصی که علاقه مند است می‌توانند مانند همه حوزه‌هایی که خیرین دارند برای حفظ و مرمت بناهای فرهنگی و تاریخی کشور کمک کنند، انجمن خیرین میراث فرهنگی تأسیس شده و هر ایرانی از هر جای دنیا می‌تواند کمک مالی کند.
وزیر میراث فرهنگی افزود: محوطه‌های میراث فرهنگی عرصه و حریم دارند، گاهی این حریم‌ها در تضاد و تعارض حقوق مردم بود. در حریم‌ها اجازه ساخت و ساز وجود ندارد. با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و حمایت رئیس جمهور با زمین‌های معوض به مردم این مشکل را حل کردیم، نمونه آن در تپه تاریخی در کلاردشت بود که ۴٢ سال مشکل برای مردم منطقه ایجاد کرده بود.
ضرغامی بیان کرد: وجود نیروی ماهر و متخصص در بخش‌های مختلف مانند اساتید مرمت کار، مزیت ایران است البته باید رشته‌های دانشگاهی با قدرت وارد این حوزه ها شوند. ازبکستان از ما درخواست کرده است مرمت کار برای تعمیر و بازسازی بناهای تاریخی شان بفرستیم و گفته‌اند همه دستمزدها و اسکان و هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند.
وی تاکید کرد: ما با همه مشکلات از همه بناها حفاظت می‌کنیم حتی کلیساها و آتشکده‌ها، همکار ما در قره کلیسا که کلیسای شناخته شده جهانی است برای گردشگران ارمنی توضیح می‌دهد که جمهوری اسلامی این اماکن را نگهداری و مرمت می‌کند، حتی ما یک روحانی مرمت کار داریم که هم مسجد و هم آتشکده مرمت می‌کند و می‌گوید توصیه صریح دین اسلام است.
ضرغامی خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی خواسته و ناخواسته و دانسته و نادانسته می‌خواهند میراث فرهنگی را دو قطبی کنند. ایران باستان را مقابل ایران پس از اسلام قرار دهند که این اشتباه است زیرا هیچکدام از اینها در تعارض با هم نیستند.
وی در ادامه همچنین به خسارت سیلاب اخیر به آثار و بناهای تاریخی اشاره کرد و افزود: در برآورد اولیه بیش از ٢ هزار میلیارد تومان خسارت به بناهای تاریخی محاسبه شد، بیش از ٧٣٠ بنا آسیب کلی و جزئی دیدند که گزارش آن به دولت ارسال شده است، اما باید توجه کنیم اطراف این آثار سیل بند نبوده و آب خیزداری انجام نشده بود، یعنی پیش از این باید فکر می‌شد تا خسارت وارد نشود.
ضرغامی ادامه داد: متاسفانه میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی در طول سالیان گذشته به عنوان حوزه و دستگاه درجه ٢ محسوب می‌شده است و همه از گردشگری حرف می‌زدند اما در عمل و در ادبیات مدیریتی گردشگری جایگاه مناسبی نداشته است.
وی اظهار داشت: توسعه گردشگری کمی توجه و خلاقیت می‌خواهد مثلا چند روز پیش اولین دوچرخه هوایی روی پل معلق هوایی شهر «هیر» در اردبیل افتتاح شد، این شهر تقریبا حدود ٣ هزار نفر جمعیت دارد اما با اجرای این طرح گردشگری اکنون ١۵ هزار بلیت برای بازدید این پل فروخته شده و چهره و اقتصاد شهر تغییر کرده است.
وزیر میراث فرهنگی گفت: صنعت گردشگری نیازمند سرمایه گذاری است، گردشگری مانند بیماری است که اگر حالش خوب و از تخت بلند شود حال سایر حوزه‌ها را هم خوب می‌کند.
ضرغامی در ادامه درباره معماری ایران بعد از انقلاب افزود: با وجود رهنمود رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم باید بسیاری از حوزه ها و اقدامات ما آسیب شناسی شود که یکی از آنها معماری است. هر دوره تاریخی ما یک معماری مشخص دارد، حتی دوران پهلوی اما بعد از انقلاب معماری ما نابود شده است، بنای تئاتر شهر تهران یکی از همین موارد است که کنار آن مسجدی بنا شده است و هیچ نشانی از معماری در آن نیست. در معاونت میراث فرهنگی برای جبران مشکل و اصلاح معماری شهری و بناهای ایران بعد از انقلاب طرحی در حال تدوین است.
وزیر میراث فرهنگی همچنین درباره توسعه مراکز اقامتی بوم‌گردی در کشور گفت: از چند سال پیش روند گسترش بومگردیها در کشور آغاز شد و به سرعت تکثیر شدند و اشکالات آن هم در حال رفع شدن است، بومگردیها حرکت مردمی است که در روستاها و جنگل‌ها هر جایی که مردم خانه دارند با کمی تغییرات آن را برای پذیرایی و اقامت گردشگران آماده می‌کنند.
وی افزود: البته مجوز بوم‌گردی را وزارت میراث فرهنگی می‌دهد و بر فعالیت آنها نظارت دارد. در یک بوم‌گردی در یک شهر شمال کشور در یکسال ٧ هزار گردشگر داخلی اقامت کرده‌اند و صاحب آن با استفاده از شبکه اجتماعی آن را تبلیغ و معرفی کرده است.
وزیر میراث فرهنگی تاکید کرد: بومگردیها اگر با فرهنگ عمومی جامعه محلی خود ایجاد شوند علاوه بر اینکه مساله اقامت گردشگران ما را حل می‌کنند، بلکه می‌توانند حافظ محیط زیست هم باشند و بر خلاف نظر برخی، اتفاقا بهترین فرصت برای انتقال فرهنگ هستند.