به گزارش ایرنا، توجه به نقش ارتباطات و اینترنت، تغییر نگرش بر سبک زندگی و خانواده با الگوبرداری از فرهنگ‌های مختلف، تغییرات ساختار اجتماعی، نگرانی از هزینه‌های اضافی فرزندپروری، استقلال مالی بانوان و یا طلاق زودهنگام همه اینها در سال‌های اخیر سبب ازدیاد خانواده‌های تک نفره و کاهش جمعیت شده است.
مساله ازدواج و جمعیت یک پدیده اجتماعی مورد توجه پژوهشگران علوم اجتماعی است که از هم جدا نیستند و نمی‌توان نقش یکی را پررنگ‌تر و دیگری را نادیده گرفت، اهمیت این دو موضوع به قدری جدی است که حتی رهبر معظم انقلاب از دهه ۹۰ به "مساله «فرزندآوری و جلوگیری از حرکت کشور به‌سمت پیری جمعیت» تاکید جدی دارند.
از طرفی مساله کاهش ازدواج، فرزندآوری و سالمندی و ریشه‌یابی علل آن در سطح رسانه‌ها به صورت ویژه دنبال می‌شود، به همین منظور شمه‌ای از نظرات تعدادی از صاحبنظران و کارشناسان حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی استان هرمزگان که در سالن برج فناوری هرمز ( پارک علم و فناوری) در قالب «نخستین کارگاه توانمندسازی واسطین ازدواج استان هرمزگان» برگزار شد را باهم می‌خوانیم.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب درباره کاهش جمعیت ابراز کرد: کاهش جمعیت مساله‌ای نگران کننده است که باید جدی گرفته شود.
دکتر عبدالجبار ذاکری با بیان اینکه باروری یکی از مهم‌ترین پدیده‌های حوزه جمعیت شناسی و از عوامل تعیین‌کننده جمعیتی هرکشور به شمار می‌رود، گفت: کاهش جمعیت یکی از مشکلات اساسی آینده کشور بوده و برای جبران آن باید اقدام اساسی شود.
وی ادامه داد: وضعیت کشور ما از نظر رشد جمعیت وضعیت خوبی ندارد و طی ۳۰ سال آینده با مشکلات جدی مواجه خواهیم شد.
این متخصص پزشکی اجتماعی، کاهش ارتباطات اجتماعی، افزایش هزینه‌های سلامت، کاهش سن ازدواج را از جمله تبعات کاهش جمعیت عنوان کرد و افزود: یکی از پیامدهای جدی جمعیت از دست رفتن نیروی مولد و در نتیجه افزایش سن سالمندی است.
ذاکری با اشاره به ضرورت افزایش ازدواج جوانان افزود: علت کاهش ازدواج تنها به مسائل اقتصادی مربوط نیست و باید علت‌های آن را با دقت ریشه‌یابی و راهکارهایی جدی به کار گرفته شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: در این راستا البته کمیته‌های مختلفی از جمله کمیته ازدواج آسان تشکیل و جلسات مختلفی نیز برگزار شده اما اگر قرار است کاری جدی در راستای پیشگیری از تبعات این مساله انجام شود، باید تمامی فعالان حوزه جمعیت به صورت خودجوش و مردمی پای کار بیایند.
لزوم توجه به «ازدواج پایدار» در راستای افزایش جمعیت
در ادامه مدیرکل امور بانوان استانداری هرمزگان بیان داشت: یکی از دغدغه‌های جدی ما در بحث کاهش جمعیت موضوع ازدواج است و متاسفانه مساله کاهش جمعیت استان را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است.
نرگس منتظری تختی افزود: مساله کاهش جمعیت دسته‌بندی‌های متفاونی را دربرمی‌گیرد و ازدواج یکی از این موضوعات و البته بسیار جدی و مهم است.
به گفته وی، ازدواج یک سنت حسنه‌ای است که در گذشته از طریق واسطه و با معرفی افراد امین و مورد اعتماد انجام می‌گرفت اما در یک دهه اخیر این مساله رو به فراموشی می‌رود و بسیاری از جوانان بدون تجربه در بسیاری از مسائل زندگی، خود گزینه‌هایی را انتخاب می‌کنند که متاسفانه پیامد آن افزایش طلاق در جامعه خواهد بود.
مدیرکل امور بانوان استانداری هرمزگان گفت: برای جلوگیری از طلاق جوانان، حفظ، تحکیم و تثبیت خانواده نیاز به این داریم که مشاوره‌های پیش از ازدواج را جدی بگیریم زیرا هرچه ازدواج پایدار باشد از طلاق جلوگیری کرده و به رشد جمعیت کمک کرده‌ایم.
برگزاری کارگاه‌های مشاوره به عنوان سند بالادستی برای مردم هرمزگان
حجت‌الاسلام صفدر سلطانی از کارشناسان حوزه دینی و اجتماعی نیز گفت: یکی از دغدغه‌ها و توصیه‌های جدی رهبر معظم انقلاب در کنار توجه به مسائل معیشتی و اقتصادی مردم، توجه به مساله افزایش جمعیت و فرزندآوری است.
وی با بیان این جمله رهبری که محدود کردن نسل، خطر جدی برای کشور است، بیان کرد: پیروی از فرهنگ فرزندآوری یک آسیب جدی است، برخی‌ها حاضر هستند حیوان در خانه داشته باشند اما حاضر نیستند فرزند داشته باشند و آن را پدیده اضافی می‌دانند این نگاه‌ها در جامعه ما باید تغییر کند.
این کارشناس حوزه دینی گفت: برای داشتن جامعه‌ای اسلامی، هدفمند و پویا باید این تفکر که داشتن فرزند برای زندگی زوج‌ها باعث برکت و سعادت و موجب خیر و برکت است در خانواده‌ها ترویج داده شود.
سلطانی توصیه کرد: همان طور که قبل از ازدواج آزمایش خون از افراد گرفته می شود، برگزاری کارگاه‌های مشاوره به عنوان سند بالادستی برای مردم هرمزگان نیز ایجاد شود به این صورت که هر زوجی قبل از ثبت ازدواج خود با دوره‌های مهارت‌آموزی پیش از ازدواج آشنا شوند، این مهم نیز باید به صورت یک الزام دربیاید.
معاون فرهنگی و امورجوانان اداره کل ورزش و جوانان هرمزگان نیز در ادامه این مبحث اظهار کرد: به منظور ارائه مشاوره هرچه بهتر به جوانان با رویکرد ترویج فرهنگ مشاوره، وزارت ورزش و جوانان با همکاری سازمان نظام روانشناسی اقدام به صدور مجوز تاسیس مراکز تخصصی ازدواج و خانواده می‌کند.
به گفته مجتبی عامری، اداره کل ورزش و جوانان استان نیز امسال افزون بر پنج مجوز مراکز مشاوره ازدواج صادر کرده و در ماه‌های آینده نیز تعداد دیگری از این مجوزها صادر خواهد شد.
وی گفت: زوج‌هایی که قصد استفاده از تسهیلات یا جهیزیه ازدواج از کمیته امداد یا بهزیستی دارند برای بهره‌مندی از این تسهیلات باید ابتدا در کارگاه‌های مهارت‌های پیش از ازدواج شرکت کنند.
توجه به خرده فرهنگ‌ها در ازدواج
در بخش پایانی این نشست یک روان‌شناس و مشاور خانواده به بررسی آسیب‌شناسی ازدواج و خانواده با رویکرد واسطه‌های ازدواج پرداخت و گفت: کاهش جمعیت خطراتی زیادی از جمله تغییر نظام‌های تربیتی و مفاهیم اخلاقی در خانواده‌ها، کاهش نشاط اجتماعی و تغییر در ترکیب‌های دینی را به همراه دارد و باید برای رفع چالشی به نام کاهش جمعیت برنامه‌ریزی‌های دقیقی صورت بگیرد.
مهدی طاهری کندر با بیان اینکه یکی از علل مهم کاهش باروری در کشور تغییر سبک زندگی زوج‌ها و جوانان است، بیان کرد: کاهش آمار ازدواج و افزایش متوسط سن ازدواج در زنان و مردان از دیگر این عوامل است.
وی با بیان اینکه انتخاب یک همسر خوب بسیار مهم و ضروری است، افزود: نخستین موضوع مهم در ازدواج، مسائل فرهنگی زوج‌ها است.
این مشاور خانواده توصیه کرد: توجه به خرده فرهنگ‌ها در ازدواج بسیار جدی است، لذا در این بخش واسطه‌های ازدواج باید بیش‌ترین دقت را داشته باشند.
طاهری کندر ادامه داد: سلامت جسم و روان یکی از معیارهای اصلی انتخاب همسر برخورداری همسر آینده از سلامت جسم و سلامت روان است که افراد باید قبل از ازدواج درباره آن اطلاعاتی کسب کرده و اگر همسر آینده آنها مشکلی در این زمینه دارد به توافق درباره آن برسند.
وی از دیگر شرط های ازدواج که نباید فراموش شود، را توجه به سوابق خانوادگی طرفین دانست و ادامه داد: سطح تحصیلات از مهم‌ترین شرط‌های ازدواج بوده که بهتر است تفاوت سطح تحصیلات زوج چندان زیاد نباشد تا مشکلات کمتری در آینده داشته باشند.
این روان‌شناس خانواده محیط زندگی، میهمانی و مراسم‌ها، معرفی توسط دیگران، محیط مجازی، مراکز همسریابی و آشنایی اتفاقی را از شیوه‌های آشنایی برای ازدواج برشمرد.
طاهری کندر در این باره به واسطه‌های ازدواج توصیه کرد: هرچند موافق ازدواج در محیط مجازی و مراکز همسریابی نیستم و توصیه هم نمی‌کنم اما تاکید دارم واسطه‌های ازدواج باید تبعات و آسیب‌های جدی در این محیط‌ها را جدی بگیرند.
این روان‌شناس از دیگر شیوه‌های آشنایی برای ازواج جوانان به محیط‌های دانشگاهی اشاره کرد که داشتن یک واسطه بین دونفر در این محیط نیز ضروری است.