به گزارش گروه اقتصادی ایرنا، یک سال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم می‌گذرد، دولتی که به ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و با شعار «دولت مردمی، ایران قوی» کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولت‌های پس از انقلاب، هیچ دولتی به‌اندازه دولت سیزدهم و آیت‌الله رئیسی میراث‌دار مشکلات، ضعف‌ها و کاستی‌های برجای‌مانده از دولت پیش از خود نبوده.
وضعیت بد شاخص‌های کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالش‌ها که ماحصل سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات نادرست سال‌های پیش از ۱۴۰۰ بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیت‌الله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مردادماه بود!
با این حال گرچه چالش‌ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهور، وزرا و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یک سال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش‌های گذشته و تلاش برای ریل‌گذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه‌های مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.
در این مطلب به بررسی وضعیت قدرت خرید مردم قبل و پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخته‌ایم.
به گزارش ایرنا، با مقایسه قیمت ۳۲ ماده غذایی پرمصرف در سه مقطع زمانی قبل از اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی در فروردین ۱۳۹۷ با قیمت‌های آخر دولت دوازدهم و قیمت‌های خرداد ۱۴۰۱ (یک ماه پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی) مشخص می‌شود که قدرت خرید مردم در دولت سیزدهم، حفظ یا بهتر شده است.
مجموع قیمت ۳۲ ماده غذایی پرمصرف قبل از اجرای سیاست ارز ۴۲۰۰ در فروردین ۱۳۹۷ حدود ۲۸۵ هزار تومان بود که در دولت دوازدهم با وجود اختصاص ۶۶ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی، قیمت این کالاها به طور چشمگیری افزایش یافت و در اواخر دولت دوازدهم مجموع قیمت این ۳۲ قلم ماده غذایی پرمصرف به یک میلیون و ۴۲ هزار تومان رسید.
یعنی متوسط هزینه مردم برای تهیه این ۳۲ ماده غذایی بیش از ۷۵۰ هزار تومان افزایش یافت اما دولت قبل یک ریال یارانه برای جبران کاهش قدرت خرید مردم اختصاص نداد. دولت قبل فقط برای گرانی بنزین در سال ۱۳۹۸ به اقشار مختلف ارقامی کمتر از ۵۵ هزار تومان برای هر نفر اختصاص داد.
در دولت سیزدهم با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از اردیبهشت ۱۴۰۱، قیمت برخی مواد غذایی افزایش یافت. بررسی قیمت ۳۲ قلم ماده غذایی پرمصرف در خرداد ۱۴۰۱ نشان می‌دهد مجموع قیمت آنها به حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. یعنی هزینه مردم برای تهیه این ۳۲ ماده غذایی با حذف ارز ۴۲۰۰ و نسبت به پایان دولت دوازدهم نزدیک به ۶۶۰ هزار تومان بیشتر شده است. این در حالی است که دولت سیزدهم بابت این کاهش قدرت خرید، به هر نفر بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان یارانه نقدی داده است.
رقم خالص افزایش یارانه برای یک خانواده چهارنفره کم‌درآمد، حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان و برای یک خانواره چهارنفره متوسط بین ۸۵۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان بوده است.
هرچند دولت دوازدهم برای جبران کاهش قدرت خرید مردم با حذف تدریجی کالاهای اساسی از فهرست ارز ۴۲۰۰ تومانی، یارانه جبرانی لحاظ نکرد اما اگر یارانه بنزین را هم لحاظ کنیم، رقم افزایش یارانه در دولت قبل حدود ۲۳درصد رقم افزایش هزینه یک خانوار چهارنفره ناشی از گرانی ۳۲ ماده غذایی پرمصرف را پوشش می‌داد.
این در حالی است که در دولت سیزدهم با افزایش یارانه پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، خالص رقم افزایش یارانه برای خانوارهای چهارنفره کم‌درآمد تقریبا ۲ برابر هزینه مازاد ایجادشده با گرانی ۳۲ قلم ماده غذایی پرمصرف بوده است. برای خانوارهای چهارنفره متوسط نیز خالص یارانه اضافه‌شده، ۲۹ درصد بیشتر از هزینه مازاد ایجادشده با گرانی ۳۲ قلم ماده غذایی پرمصرف بوده است.
این مقایسه نشان می‌دهد که در دولت گذشته، با وجود گرانی فراوان مواد غذایی، به علت عدم پرداخت یارانه جبرانی، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرد اما در دولت سیزدهم با پرداخت یارانه جدید، قدرت خرید مردم بهبود پیدا کرده است.