وجود رودخانه ها، چشمه ها، آبشارها و جاذبه‌های دیدنی در امتداد مسیر منتهی به روستای اسب سرا که به دلیل تنوع اقلیمی و ساختارهای جغرافیایی طبیعی، فضاهای خاص و منحصر به فردی دارد همانند تابلوی نقاشی بزرگ و هدیه الهی است.
زیبایی‌های منحصر بفرد و طبیعی این منطقه نظر بسیاری از طبیعت‌گردان را به خود جلب کرده است و گروه‌های مختلف کوهنوردی نیز در طول سال از این منطقه بازدید می‌کنند.
هرچند تالش مناطق زیادی برای دیدن و گشت وگذار دارد اما در محدوده این شهرستان روستای ییلاقی اسب سرا در مجاورت روستاهای گردشگری سیاه پشت، آوا، بیلیابین و شکردشت، منطقه‌ای زیبا با طبیعت منحصربه‌فرد وجود دارد که به بهشت گمشده شهرت دارد.
ساکنان اسب سرا بر این باورند و می گویند: سکونتگاه شان، این بهشت گمشده از توابع بخش مرکزی شهرستان تالش را به نام اصلی «اسب سرا و شکر دشت» با صدای دلنشین آبشارهای روان و رودهای خروشان، نسیم ملایم و آفتاب دلچسب، مناظر کوهستانی و دشت‌های خرم برایشان از جان عزیزتر دارند زیباترین دیدنی هایی که از تولد آن را اینگونه به خاطر دارند و یه یاد می آورند.
اسب سرا و روستای بیلیابین دارای پوشش گیاهی انبوه است و در اطراف این منطقه دیدنی مناظری زیبا و کوه های پوشیده از درخت و جنگل است که به مردم و ساکنان زندگی می بخشند و این مردمان هم می دانند که حیاتشان به این طبیعت و حفظ آن است از این رو در حفاظت از آن وسواس دارند.
مهربانی در بین مردم این منطقه موج می زند مردمانی که در میانه این زیبایی ها در محرومیت از امکانات به سر می برند. از این‌رو وقتی خبرنگار ایرنا را می بینند فرصت را مغتنم می دارند و به بیان مشکلات و کمبودهای موجود در روستایشان می پردازند.
فتح اله اسمعیلی شکردشت، عضو ۶۴ ساله شورای اسلامی روستای اسب سرا که همراه همسرش بانو تاجی حق نیا می کوشد به خوبی ویژگی ذاتی این مردمان میهمان‌نواز را به جا آورده و میهمان را عزت تمام کند و در خانه روستایی این مرد مهربان لحظاتی را به گپ و گفتی دوستانه می گذرانم او که خواستار انعکاس زیبایی ها و مشکلات روستا و ساکنان آن در کنار هم است.
وی می‌گوید: در گذشته که جاده و ماشین نبود، تردد به این منطقه با چهارپایان و به سختی امکان پذیربود، ولی امروزه با وجود جاده و ماشینی شدن امور شاهد تغییر در سبک زندگی‌ها و سهل تر شدن امور هستیم و اما این ماشینی شدن زندگی ها آثار ناخوشایندی هم دارد چنانکه بخش زیادی از اوقات فرزندان ما در طول شبانه روز با گوشی‌های موبایل سپری می شود که خود موجب فلج شدن زندگی ها می شود.
این عضو شورای اسلامی روستای اسب سرا در تالش می گوید: ۸ فرزند دارد که ۳ تای آنها پسر و ۵ تای دیگر هم دختر هستند و همه ازدواج کرده اند و امروز ۲۰ نوه و یک نتیجه هم دارم که شیرین ترین اوقات زندگی ما در کنار آنها سپری می شود.
اسمعیلی با بیان اینکه شغل مردم و ساکنان این مناطق دامداری و کشاورزی است، می گوید: طبق اسناد موجود و کاووش‌های بعمل آمده از زمان های بسیار دور از قاجار و حتی بسیار دورتر مثل ساسانیان و اشکانیان زندگی در این مناطق رونق داشته و مردم دارای گندم‌زارهای زیادی بوده اند.
وی بیان کرد: پدربزرگ من بنام خدابخش خان اسمعیلی از افراد سرشناس منطقه بود که مسئولیت سواره نظام میزاکوچک خان جنگلی را در این منطقه بر عهده داشت و تعداد ۳۵ سواره نظام تحت فرماندهی‌اش بود.
اسمعیلی می گوید: برای بهبود معیشت و گردش چرخ اقتصاد خانواده و زندگی باید کار و تلاش کنیم و حفظ و نگهداری منابع طبیعی و عرصه های جنگلی یک تکلیف عمومی است و در این حوزه کار می کنم و حتی دارای کارت افتخاری همیار طبیعت نیز هستم.
او هوای مناسب و آب کافی در این روستا را موجب رونق کشاورزی و باغداری در این منطقه دانسته و می افزاید: در این منطقه بلوط، توسکا، ممرز، افرا، انجیلی، زبان گنجشک، سرخدار، شمشاد، لرگ، لیلکی، آزاد، راش و انجیلی به عنوان مشهورترین درختان و ازگیل، زالزالک، زغال اخته، آلوچه وحشی، سیب های وحشی، انار، به، گیلاس، آلبالو، تمشک از جمله درختان و درختچه هاست.
برای سفر به این مناطق، همه فصل‌ها مناسب هستند در این میان فصل پاییز زیبایی جنگل‌های گیلان و تالش دوچندان است زیرا ترکیبی از رنگ‌های مختلف و باران هایی که همه چیز را می شوید و جلا می دهد، زیبایی و طراوت جنگل را دو چندان کرده و مناظری منحصربه‌فرد از طبیعت در مقابل چشمان گردشگران نقش می بندد.
طبیعت بکر اسب سرا
محیط اطراف این منطقه ظرفیت‌های بالایی برای کوهنوردی و جنگل گردی دارد در بسیاری از نقاط جنگلی به‌دلیل درهم پیچیدگی شاخه‌های درختان راهی برای عبور نور خورشید وجود ندارد و سایه‌هایی همیشگی این بخش‌ها را تاریک می‌کند.
بیلیابین در شهرستان تالش، نزدیک‌ترین روستا به اسب سرا است که با فاصله ۴۵ کیلومتری از مرکز شهرستان این شهر حدود ۱۷۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
مسیر دسترسی به این منطقه جاده‌ای خاکی و وضعیت نامناسب دارد و به دلیل عدم توسعه شبکه آبی، ساکنان روستای بیلیابین مسافت طولانی را طی می کنند و با سطل ودبه آب تهیه می کنند.
افراسیاب بخشی نژاد، دهیار روستای بیلیابین تالش، با اشاره به مشکلات موجود، به خبرنگار ایرنا می گوید: این روستا دارای ۸۶ خانوار فاقد راه مناسب، آب شرب، و تعداد ۲۲ خانوار هم از نعمت برق بی بهره هستند.
دهیار روستای بیلیابین در ادامه با اشاره به برخی از مسائل خود و دیگران از پائین بودن سرانه آرد ساکنان این منطقه گلایه دارد و می گوید: سرانه آرد ماهیانه هر فرد در ماه ۷ کیلو است که جوابگوی نیاز روستائیان نیست و از مسئولین امر درخواست تجدید نظر در این راستا برای افزایش سهمیه سرانه آرد را دارد
وی در ادامه می گوید: دانش آموزان ما در این روستا فقط تا پایان دوره ابتدایی مدرسه می روند و به دلیل نبود مدرسه برای پایه های تحصیلی بالاتر ناگزیر به ترک تحصیل یا باید متحمل هزینه بالایی برای رفتن به مدرسه در مناطق شهری شوند.
فرماندار شهرستان تالش هم در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت : بزودی هیأتی را به منظور بررسی مشکلات روستای‌های پیرامون شکردشت و اسب سرا به منطقه اعزام می کنم.
کیا عاشوری عنوان کرد: روستائیان در خط مقدم تولید و اقتصاد هستند و بهره مندی از امکانات و زیر ساخت های لازم از حقوق آنان می باشد.
وی با اشاره به گستردگی منطقه و نیاز به رفع عقب ماندگی ها و ایجاد زیر ساخت های لازم گفت: شهرستان تالش دارای روستاهای زیاد و نیاز به توجه می باشد و منطقه شکردشت، اسب سرا و بیلیابین از مناطق گردشگری و روستاهای دارای سکونت دائم است و برای دسترسی آسان مردم به مرکز شهرستان حتماً اقدامات لازم در زمینه بهسازی جاده بعمل خواهد آمد.
شهرستان تالش با ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و بخش های مرکزی، اسالم، حویق و کرگانرود در ۱۱۰ کیلومتری غرب مرکز استان گیلان واقع شده است.