به گزارش روز سه شنبه ایرنا، روزنامه «نیزاویسیمایا گازیه تا» می نویسد: این اجلاس در سمرقند ازبکستان که انتظار ملاقات ولادیمیر پوتین و شی جین پینگ روسای جمهوری روسیه و چین را می کشد چنانچه سران هند، پاکستان، ایران و ترکیه نیز در آن حضور یابند به یک رویداد بین المللی تبدیل می شود.
در ادامه آمده است که احتمال دارد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین در نشست سازمان همکاری شانگهای در سمرقند ملاقات کنند. طبق اطلاعات رسانه های آمریکا، پکن در حال آماده شدن برای اولین سفر شی به خارج از کشور از بعد از آغاز همه گیری کرونا است. این [ملاقات] به دو رئیس جمهور امکان می دهد که چشم در چشم درباره اوضاع اوکراین و پیرامون تایوان گفت و گو کنند.
به گفته کارشناس روزنامه روسی هیچ مدرکی مبنی بر کمک پکن به مسکو در زمینه تسلیحات وجود ندارد. مانورهای مشترک فدراسیون روسیه و چین طبق برنامه برگزار می شود و ارتباطی با موضوع اوکراین ندارد. در صورت حضور سران هند، پاکستان، ایران و ترکیه، مجمع سازمان همکاری شانگهای بازتاب بین المللی پیدا خواهد کرد.
نگارنده ادامه می دهد: سران چین و روسیه ممکن است در نشست سمرقند در خصوص اقدامات مشترک برای تثبیت اوضاع در آسیای مرکزی گفت وگو کنند.
روزنامه وال استریت ژورنال می‌گوید: شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین ممکن است اواسط سپتامبر(مهر) در یک نشست منطقه‌ای در شهر سمرقند ازبکستان با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه دیدار کند. به گزارش این روزنامه، مقدمات سفر رئیس جمهوری چین به سمرقند در ۱۵ سپتامبر برای نشست سازمان همکاری شانگهای در حال انجام است.
قرار است اجلاس سران سازمان شانگهای شهریور امسال در شهر سمرقند ازبکستان برگزار شود.
این روزنامه آمریکایی می نویسد دفتر رئیس‌جمهوری چین گفته است که وی ممکن است شخصا در این نشست شرکت کند و علاوه بر پوتین، دیدارهای دوجانبه‌ای با سایر رهبران شرکت کننده در نشست از جمله پاکستان، هند و ترکیه داشته باشد.
آخرین بار پوتین و شی به طور مستقیم در ماه فوریه در پکن صحبت کردند و گفتند که «روابط روسیه و چین حد و مرزی ندارد».این جمله مقامات آمریکایی را آزار می دهد. ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت که روابط روسیه و چین در حال شکوفایی است و نظمی را که برای هشت دهه جهان را در کنار هم نگه داشته است، تهدید می کند. و تایید رشد این روابط این واقعیت است که چین سربازان خود را برای شرکت در رزمایش وستوک به روسیه می فرستد.
روزنامه روسی «نیزاویسیمایا گازیه تا» نوشته است؛ با این حال، مشکلات روسیه در اوکراین بر نحوه برخورد ارتش چین با موضوع تایوان تأثیر گذاشته است. مشکلات روسیه یادآور این است که چین به طور کامل برای عملیات الحاق تایوان آماده نیست. از سوی دیگر، هرچه چین در ادغام مجدد جزیره با نیروهای نظامی به تأخیر بیفتد، تایوان فرصت بیشتری خواهد داشت تا خود را به کمک ایالات متحده مسلح کند و از تجربه جنگ در اوکراین درس بگیرد.
«ساوت چاینا مورنینگ پست» نیز به عامل مهم دیگری اشاره می کند که می تواند پوتین و شی را به گفت و گو در ازبکستان ترغیب کند. پیش از این، پنج جمهوری اتحاد جماهیر شوروی در آسیای مرکزی توجه چندانی در رسانه های غربی به خود جلب نمی کردند. مگر اینکه آنها از تأثیر خروج بی رویه نیروهای آمریکایی از افغانستان بر منطقه صحبت می کردند. اما اکنون تروریسم بین‌المللی و باندهای جنایتکار بار دیگر منطقه را به انبار باروت تبدیل می‌کنند. کافی است شورش های اخیر در قزاقستان را یادآوری کنیم، این خطر که درگیری ها در افغانستان ممکن است بر تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان تأثیر بگذارد. این به طور مستقیم به منافع چین و روسیه مربوط می شود.
همانطور که رافالو پانتوچی، کارشناس ایتالیایی آسیای مرکزی تاکید می کند، در نشست سمرقند، رهبران چین و روسیه می توانند درباره اقدامات مشترک برای ثبات وضعیت در آسیای مرکزی گفتگو کنند.
با این حال، این احتمال وجود دارد که سمرقند نه تنها به بستری برای گفت و گو بین رهبران روسیه، چین و کشورهای آسیای مرکزی تبدیل شود بلکه به نوشته روزنامه هندی اکسپرس، نارندرا مودی، نخست وزیر هند، شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان و حتی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه ممکن است در این نشست حاضر شوند. ورود مودی و شریف قابل درک است. بالاخره هر دو کشور عضو سازمان همکاری شانگهای هستند. تحلیلگران هندی پیشنهاد می کنند که حضور این همه رهبر می تواند تماس های مهم دوجانبه را تسهیل کند. مودی و شی می توانند راه های حل اختلاف مرزی چین و هند را بررسی کنند.
«ایرینا یارووایا»، نایب رئیس دومای دولتی نیز پیشنهاد کرد که پلاتفرم سازمان همکاری شانگهای به عنوان مهم ترین پلتفرم در زمینه مقابله با نازیسم و تدوین کنوانسیون سازمان همکاری شانگهای برای مقابله با نازیسم در نظر گرفته شود.
واسیلی کاشین، کارشناس ارشد دانشکده عالی اقتصاد روسیه در صاحبه با یک روزنامه روسی خاطرنشان کرد: «اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای واقعاً می تواند به یک رویداد بین المللی بزرگ تبدیل شود. اما من نمی دانم که بیانیه ای در مورد اوکراین از طرف روسیه و چین وجود خواهد داشت.
آمریکایی ها البته از این که ارتش چین در رزمایش وستوک شرکت خواهد کرد خشنود نیستند. اما همه فعالیت های مشترک با چین طبق برنامه انجام می شود، درگیری در اوکراین به هیچ وجه بر این موضوع تأثیری نداشته است. در مورد نمایش موشک های قاره پیما در خیابان های شهرها، چینی ها در واقع با روحیه روسیه عمل می کنند. این حرکت برای تقویت قاطعیت نیات چینی طراحی شده است.»
این کارشناس در پاسخ به سوالی در مورد ابتکار یارووایا گفت که سازمان همکاری شانگهای کشورهای مختلف را متحد می کند. برخی از آنها کاملاً در مناقشه روسیه با اوکراین دخالت ندارند. بخش قابل توجهی از اعضای سازمان همکاری شانگهای مایلند از آن دوری کنند. تمام تصمیمات سازمان همکاری شانگهای با اجماع اتخاذ می شود. کاشین در پایان گفت: اگر حداقل یک کشور عضو رسمی سازمان همکار های شانگهای بگوید "نه"، هیچ چیز جواب نمی دهد.
نشست سران از ۱۵ تا ۱۶ سپتامبر (۲۴ - ۲۵ شهریور) در سمرقند برگزار و ۲۸ سند برای تصویب پیش بینی شده است.
وزیر امور خارجه ازبکستان ماه گذشته اعلام کرده بود که جمهوری اسلامی ایران در نشست سران سمرقند در شهریور ماه به عضویت سازمان همکاری شانگهای در خواهد آمد.
در نشست سران کشورهای عضو سازمان شانگهای در سپتامبر سال گذشته که با حضور رئیس‌جمهور ایران برگزار شد، از عضویت رسمی تهران حمایت شد و روند پذیرش رسمی جمهوری اسلامی ایران که از سال ۲۰۱۲ وضعیت ناظر را در این سازمان داشت آغاز شد. با این حال فرآیند عضویت کامل ایران و پذیرش اسناد و اساسنامه‌های عضویت تا سال ۲۰۲۳ به طول می‌انجامد.
سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۰۱ با امضای یک بیانیه مشترک توسط رهبران کشورهای قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تأسیس شد. در سال‌های بعد، هند و پاکستان نیز به آنها پیوستند. همکاری بین کشورهای عضو در سطوح مختلف: از جمله در زمینه تضمین ثبات و صلح منطقه تا تبادل دانش و فناوری علمی، فرهنگی و آموزشی انجام می‌شود