به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، آیین افتتاحیه هشتمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ ایران و سومین همایش علمی علوم و فناوری چاپ، شنبه پنجم شهریور ۱۴۰۱ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
در این نشست یاسر احمدوند معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی‌اکبر ابراهیمی مدیرکل دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران، جلال ذکایی نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان، غلامرضا شجاع مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران، سیدرضا غفاریان معاون پژوهشی دانشگاه امیرکبیر، مونا ابوفراخ مدیرکل دفتر صنایع سلولزی و چاپ وزارت صمت، بهنام زنگی رئیس انجمن علمی و پژوهش‌های هنری ایران و عضو هیات مدیره انجمن علمی فناوری چاپ ایران و جمعی از مدیران صنعت چاپ حضور داشتند.
احمدوند با اشاره به اینکه یک سال از استقرار دولت می‌گذرد گفت: دولت در این یک سال پیگیری خود را در کلیه مسائل نشان داد، البته هنوز برخی از مشکلات ادامه دارد. اینکه دولت فعال است که مشکلات را نادیده نمی‌گیرد، و اراده‌اش برای حل مشکل جدی است، از عملکرد دولت قابل مشاهده است. مشکلات قابل حل است البته نه در کوتاه مدت نمی‌توان به نتیجه رسید.
معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به بلاتکلیفی صنعت چاپ در زمان شروع کار دولت، بیان کرد: برخی از ملاحظات مانع انتقال کامل این حوزه به وزارت صمت می‌شود، مسئولیت و اداره و راهبری این صنعت در وزارت فرهنگ و ارشاد انجام خواهدشد. وزیر صمت، معاون این وزارتخانه و تمام مسئولان پیگیر مسائل هستند.
به گفته او صنعت چاپ نیاز به نوسازی در حوزه ماشین‌آلات و نیروی انسانی دارد. ایران در حوزه صنعت چاپ و بسته‌بندی در منطقه در جایگاه دوم قرار دارد، ایران و عربستان هر کدام ۴ درصد بازار منطقه را در اختیار دارند، البته ترکیه ۴۰ درصد بازار منطقه را در دست دارد. باید توجه داشت با اجرای برنامه‌های توسعه در این حوزه امکان رشد وجود دارد. تشکیل شورای راهبردی کمک می‌کند تا بتوان نقشه جامعی را تدوین کرد.
احمدوند با بیان اینکه توجه به طرح‌های حوزه چاپ در سفرهای دولت مورد توجه قرار می‌گیرد، افزود: رویکرد این همایش نیز توجه به دانش در حوزه چاپ است. در حوزه چاپ احتیاج به کمک‌های بیشتری داریم، این اتصال ضعیف است و طبق آخرین آمار تعداد فعالان حوزه چاپ که تحصیلات بالا دارند و آموزش تخصصی دیدند، بالا نیست و باید زمینه‌های بیشتری فراهم شود، باید امکان استفاده از دستاوردهای جدید برای چاپ را فراهم کنیم.
باید بتوانیم در برنامه هفتم شاهد توسعه صنعت چاپ باشیم
علی‌اکبر ابراهیمی مدیرکل دفتر امور چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با اعلام اینکه این جشنواره آغازگر جشنواره صنعت چاپ کشور است، افزود: باید توجه داشت همایش‌ها، نشست‌ها و هم‌اندیشی در این هفته در راستای هم‌افزایی انجام می‌شود تا بتوانیم در حوزه صنعت چاپ گام‌هایی برداریم و بتوانیم در برنامه هفتم شاهد توسعه صنعت چاپ باشیم.
محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران نیز با بیان اینکه همدلی و همفکری هدف برگزار کننده جشنواره چاپ ایران بوده‌است، اظهار کرد: این صنعت همواره خواستار به رسمیت شناخته شدن است.
باید بتوانیم نقش صنعت چاپ را تعریف کنیم
جلال ذکایی نیز با بیان اینکه واضح است هر صنعتی که می‌خواهد راه توسعه را در پیش بگیرد، باید دارای برنامه راهبردی باشد، گفت: عنوانی که برای ارائه درنظر گرفتم این است که چرا نتوانستیم در این سال‌ها جایی در برنامه‌های فرادستی داشته‌باشیم. در قانون بودجه سالانه، سیاست‌های حمایتی، قانون تجارت الکترونیک و ... به هیچ عنوان ردپای مستقیم از صنعت چاپ وجود ندارد. دولت و بخش خصوصی این تقصیر را باید بپذیرد که نتوانسته در چاپ جای پای مناسب داشته‌باشد.
نایب رئیس اتحادیه لیتوگرافان ادامه داد: هنوز ادبیات لازم برای مواجهه با برنامه‌ریزی کلی را نمی‌دانیم. باید در این راه بتوانیم نقش صنعت چاپ را تعریف کنیم و برای مثال بگوییم صنعت چاپ چه نقشی در اشتغال‌زایی کشور دارد. به شکلی که نهادهای تصمیم‌گیر بتوانند این داده‌ها را با سایر داده‌های صنعت‌های مختلف مقایسه کنند.
به گفته او یکی از وظایف جدی شورای راهبری صنعت چاپ این است که بتواند اطلاعات این حوزه را به اطلاعات قابل ارائه تبدیل کند. چنانچه این اراده در فعالان صنعت چاپ وجود نداشته‌باشد، این گزارش‌ها قابل استناد نخواهد بود.
به اهداف برنامه‌های دوره‌های قبل دست نیافتیم
غلامرضا شجاع نیز با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این حوزه مسائل منابع مالی است، ادامه داد: از دلایل راه نیافتن ما به برنامه‌های قبلی ۵ ساله، نبود منابع مالی مشخص است. می‌دانیم بانک‌ها با دولت هماهنگ نیستند و بانک مرکزی استقلال لازم را ندارد. همچنین بانک‌ها با صنایع همراه نیستند.
مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران ادامه داد: در بررسی برنامه‌های قبل می‌توان گفت به اهداف برنامه‌های دوره‌های قبل دست نیافتیم، امیدوارم در این دوره دولت برنامه و منابع مالی مشخص داشته‌باشیم. دولت و فعالان این حوزه باید آسیب‌شناسی کند که چرا به برنامه‌های دوره‌های قبل دست نیافتیم.
رشد سالیانه صنعت چاپ تا سال ۲۰۲۷ حدود ۲ درصد خواهدبود
سیدرضا غفاریان با اشاره به بازار جهانی چاپ و جایگاه ایران در آن، بیان کرد: پیش‌بینی می‌شود رشد سالیانه این صنعت تا سال ۲۰۲۷ حدود ۲ درصد باشد. سهم ایران از این بازار می‌تواند با توجه به جمعیت ایران نسبت به جهان ارزیابی شود، همچنین سهم ایران در بازار جهانی می‌تواند با توجه با مزیت‌های کشور محاسبه شود، یعنی مسائلی مانند بحث انرژی و موقعیت جغرافیایی، در این صورت سهم ایران حدود ۳ درصد خواهدبود.
به گفته معاون پژوهشی دانشگاه امیرکبیر متغیرهایی وارد زیست بوم صنعتی جهان می‌شود که صنعت چاپ را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. این متغیرها مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و ... هستند که ورود هر کدام از این بازیگران صنایع را زیررو رو می‌کند.
نمی‌توان صنعت چاپ را نادیده گرفت
مونا ابوفراخ نیز با اشتباه خواندن اینکه در صنعت چاپ گامی برداشته نشده‌است، گفت: اگر چاپ و بسته‌بندی را یکی از ۵ صنعت برتر دنیا به حساب بیاوریم، باید بگوییم نمی‌توان این صنعت را نادیده گرفت، حتی در دوران همه‌گیری کرونا که بسیاری از صنایع تعطیل بودند، این صنعت به فعالیت خود ادامه داد.
مدیر کل دفتر صنایع سلولزی و چاپ وزارت صمت درباره برنامه این وزارتخانه برای آنالیز قیمت‌ها توضیح داد: مجبوریم در تمام حوزه‌های وزارت صمت به چاپ و بسته‌بندی توجه کنیم. زیرا توانستیم در این دولت دفتر صنعت چاپ داشته‌باشیم و به صنعت چاپ را به عنوان صنعت بپذیریم.
در پایان نشان افتخار به غفاریان، زنگی و احمدوند اعطا شد.
بهنام زنگی رئیس انجمن علمی و پژوهش های هنری ایران و عضو هیئت مدیره انجمن علمی فناوری چاپ ایران بیانیه سومین همایش ملی علوم و فناوری چاپ را خواند.
بیانیه سومین همایش ملی علوم و فناوری چاپ
خدای متعال را شاکریم که به ما توفیق داد تا در سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال آفرین و همزمان با هشتمین هفته نکوداشت علوم و فناوری چاپ ایران، سومین دوره همایش ملی علوم و فناوری چاپ را با مشارکت دستگاه‌ها و مراکز و شخصیت‌های اجرایی، صنفی و علمی برگزار کنیم.
از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر امور چاپ به خاطر رویکرد جدی و اصولی ایشان به صنعت چاپ مبنی بر بومی‌سازی، توسعه همه جانبه و خوداتکایی تقدیر می‌کند.
برگزاری این رویداد در آستانه تدوین برنامه ۵ساله هفتم توسعه و تحولات اقتصادی کشور و جهان لزوم توجه بیش از پیش به صنعت راهبردی، فراگیر و فناورانه چاپ را گوشزد می‌کند.
در همین راستا، سومین همایش ملی علوم و فناوری چاپ ایران برای استفاده از ظرفیت‌های صنعت چاپ کشور در نیل به توسعه پایدار و الگوی ایرانی-اسلامی پیشرفت پیشنهادات زیر را ارائه می‌کند:
۱. دستگاه‌های سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، کارگزاری و حکمرانی این صنعت راهبردی را به عنوان صنعت پیشران قلمداد کرده و جایگاه ویژه و مهم آن را در فرآیند توسعه به رسمیت بشناسند.
۲. توجه ویژه به صنعت چاپ و زیربخش‌های آن از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجلس شورای اسلامی، سازمان برنامه، و دیگر دستگاه‌های ذیربط در برنامه هفتم توسعه خواهد توانست ظرفیت‌های این صنعت را به نحو مطلوب در اختیار ضرورت‌ها و زیرساخت‌های این برنامه قرار دهد.
۳. با توجه به ماهیت پیشران صنعت چاپ، وزارت صمت به عنوان متولی شناسایی صنایع پیشران، بررسی و معرفی صنعت چاپ و بسته‌بندی را در دستور کار قرار دهد.
۴. با توجه به اثربخشی و کاربردهای صنعت چاپ در توسعه‌ی فرهنگ، دانش و آموزش، برنامه هفتم توسعه اولویت‌های صنعت چاپ و کمک به توسعه و نوسازی آن را لحاظ کرده و مسیر و الزامات تعالی و روزامدسازی آن را پیش‌بینی کند.
۴. با توجه به سهم عمده‌ی صنعت چاپ در بازرگانی، صنعت، تولید و اقتصاد، برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی‌های لازم را برای رفع عقب‌افتادگی، فرسودگی ناوگان، مدیریت غیرعلمی، فقدان آموزش و پژوهش و سایر موانع بازدارنده انجام داده و مسیر تربیت نیروی انسانی متخصص، روزآمد سازی تجهیزات، بهره‌مندی از فناوری‌های نوین، تسهیلات قانونی و مالی، و پژوهش‌های کاربردی موثر در صنعت را هموار سازد.
۶. با توجه به سهم بزرگ صنعت چاپ در تجارت و صادرات، برنامه هفتم توسعه از این صنعت به عنوان ظرفیتی برای حضور کشور در پیمان‌های منطقه‌ای و جهانی مانند اوراسیا، اکو، بریکس و شانگهای برای ارزآوری، ایجاد اشتغال و کمک به اقتصاد عمومی کشور بهره ببرد.
تسهیل صادرات محصولات و فناوری‌های چاپی، کاهش بوروکراسی و ممیزی‌ها، رفع موانع گمرکی، تاسیس منطقه ویژه اقتصادی و توجه به نمایشگاه‌های تخصصی و بازارسازی جهانی از جمله اقدامات سازنده در این راستا است.
در خاتمه ضمن گرامی‌داشت ۱۱ شهریور، روز ملی صنعت چاپ و قدردانی از معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر امور چاپ و نشر برای میزبانی همایش و تشکر از مشارکت‌کنندگان ارجمند و فرهیخته خانواده چاپ، اصناف و صاحبنظران، استقبال فزاینده فعالان این صنعت از گشوده‌شدن مباحث علمی و صنفی جدید و شکل‌گیری گفتمان علمی در این صنعت را مرهون همراهی و همکاری ایشان طی ۸سال برگزاری هفته نکوداشت علوم و فناوری چاپ و مشارکت در مباحث و نشست‌های آن دانسته و امیدوار است، ادامه این مسیر با همکاری و همدلی بیشتر دستگاه‌ها و شخصیت ها و خانواده‌ی بزرگ صنعت چاپ، بالنده‌تر و پربار تر از پیش باشد.