بوشهر - ایرنا - همسایگی با خلیج فارس فرصتی بی‌نظیر را برای اشتغال‌زایی پایدار و ثروت آفرینی در اختیار استان ساحلی بوشهر گذاشته است؛ فرصتی که سال‌ها با بی‌مهری مغفول مانده بود، حالا قرار است با نگاه دولت سیزدهم، برای توسعه اقتصادی این استان به کارگرفته شود و گام‌های سال نخست دو نیز نوید بخش فردایی روشن‌تر است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، ظرفیت استان بوشهر برای توسعه اقتصادی به هیچ عنوان محدود به منابع بزرگ انرژی نفت و گاز آن نیست بلکه مرکز ۹۳۶ کیلومتری با خلیج فارس مزیتی به این استان بخشیده است که به شرط فراهم کردن زمینه‌های لازم می‌تواند بیکاری را در اینجا به حداقل برساند و شاخص‌های توسعه اقتصادی آن را به طور چشمگیری ارتقا دهد.

سابقه دیرینه تجارت و بازرگانی در بوشهر، امرار معاش ۴۵ هزار جاشو و ناخدا با صید و به طور کلی وابستگی اشتغال نیمی از جمعیت این استان به دریا، نشان دهنده اهمیت و ضرورت فعال کردن اقتصاد دریا در این استان است و این مهم با فراهم کردن زمینه‌ها و زیرساخت‌های نرم و سخت مانند تقویت روابط همسایگی و تسهیل قوانین و رویه‌ها و تجهیز گمرکات، اسکله‌ها و توسعه سازه‌های گردشگری محقق می‌شود.

با نگاهی به شاخصه‌های استان بوشهر مانند مرز طولانی با خلیج فارس و هوای دلپذیر زمستانه، نزدیکی با کشورهای حوزه خلیج فارس بویژه قطر و مزیت نسبی در ایجاد مجتمع‌های پرورش آبزیان و استحصال دانش بنیان از دریا، روشن است که  راهبرد اقتصادی دریا محور بیش از هرچیز دیگر به کار توسعه اقتصادی این استان می‌آید.

به همین دلایل است که فعال کردن اقتصاد دریا در گفت‌وگوی تلویزیونی رئیس جمهور با مردم بوشهر مورد تاکید قرار گرفت و وعده تحقق آن را داد.

آیت الله دکتر سید ابراهیم رئیسی با اشاره به ارتباطی که مردم استان بوشهر با دریا و دریانوردی دارند؛ یکی از برنامه‌های دولت خود را فعال کردن اقتصاد دریا در این استان عنوان کرد تا به این وسیله مشکل بیکاری و تولید بویژه در بخش آبزیان حل شود.

رئیس جمهور امروز ایران خرداد ماه ۱۴۰۰ در آن گفت‌وگو، بیان کرد: چرا باید در استانی مانند بوشهر با وجود دریا، بیکار وجود داشته باشد و مردم از وضعیت معیشتی خود رنج ببرند؟ این در حالی است که می‌توان با توجه با فعال کردن اقتصاد دریامحور در این استان بسیاری از مشکلات اشتغال، تولید ناخالص ملی و صادرات غیر نفتی را حل کرد.

او اضافه کرد: چرا نباید اقتصاد دریا فعال شود تا بوشهر بیش از این از ظرفیت خدادادی دریا بهره ببرد؟

رئیسی آن روز گفت که هر چند کارهایی شروع شده اما اینها می‌بایست خیلی زودتر آغاز می‌شد و در ضمن جای خالی بسیاری از اقدامات نیز در این بخش دیده می‌شود.

این راهبرد اقتصادی پس از تشکیل دولت سیزدهم نیز در چندین نوبت از سوی دولتمردان مورد تاکید قرار گرفت. رئیس جمهور در ششمین سفر استانی خود، وعده‌ای که به بوشهری‌ها داده بود را دنبال کرد و در بدو ورود به فرودگاه بین المللی این شهر تاکید کرد: باید گام هایی در جهت فعال شدن اقتصاد دریا و بخش شیلات برای استفاده از این ظرفیت‌ها در استان بوشهر برداشته شود.

در پایان این سفر فعال کردن اقتصاد دریا با مولفه‌هایی مانند توسعه و تقویت بخش‌های شیلات، بنادر و دریانوردی و گردشگری نقش پررنگی در مصوبه‌های پایانی داشت و اکنون با گذشت کمتر از یک سال از این سفرها گام‌های بنیادینی برداشته شده است.

جهش در پرورش آبزیان

فعالیت‌های شیلاتی مانند آبزی‌پروری از مهمترین بخش‌های اقتصاد دریا محور است که در سفر رئیس جمهور نیز به طور ویژه مورد تاکید قرار گرفته است و به گفته مدیرکل شیلات استان بوشهر رهاورد ششمین سفر استانی رئیس جمهور و هیات دولت سیزدهم به این استان تصویب ۲۱۸ میلیارد تومان اعتبار برای توسعه زیرساخت‌های شیلاتی و آبزی پروری است.

حالا با گذشت کمتر از یک سال استاندار خبر از جهش ۱۵۰ درصدی پرورش ماهی در قفس در استان بوشهر داد؛ احمد محمدی زاده که در حاشیه افتتاح پروژه های هفته دولت شهرستان دشتی به میان خبرنگاران آمد، اعلام کرد: ظرفیت پرورش ماهی در قفس این استان در یکسال فعالیت دولت سیزدهم از سه هزار به ۷ هزار و ۵۰۰ تن رسید که رشدی ۱۵۰ درصدی را نشان می‌دهد.

او ادامه داد: پرورش ماهی در قفس قابلیت اقتصادی بسیار خوبی برای استان بوشهر است و در زمانبندی سه ساله افزایش این ظرفیت تا ۶۰ هزار تن هدف گذاری شده است.

به گفته مدیرکل شیلات استان بوشهر تولید میگوی پرورشی خوش طعم بوشهر که راه به بازارهای داخلی و خارجی دارد نیز در یکسال گذشته با برنامه ریزی‌های صورت گرفته پنج هزار تن افزایش یافته است.

علی بازدار هفته گذشته در آغاز برداشت سالانه میگوی پرورشی به خبرنگار ایرنا گفت که امسال ۲ میلیارد و ۵۳۰ میلیون میلیون قطعه بچه میگو در سطح ۶ هزار و ۴۶۰ هکتار استخرهای پرورشی این استان ذخیره سازی شد که پیش بینی می‌شود ۳۳ هزار تن میگوی پرورشی از آنها برداشت شود در حالی که سال گذشته با ۴۰۰ هکتار کمتر ۲۸ هزار تن میگو از مزارع این استان برداشت شد.

محصول پرورش یافته ماهی در قفس علاوه بر تامین امنیت غذایی کشور، زمینه مناسبی برای صادرات دارد و به گفته حامد رضایی رئیس گروه پرورش ماهی در قفس اداره کل شیلات استان بوشهر، یک مجموعه ۵۰۰ تنی با سرمایه گذاری ۱۶ میلیارد تومان،  ۳۵ میلیارد تومان سود با خود  می‌آورد.

گام‌هایی برای احیای پیشینه تجاری بوشهر

بوشهر از دیرباز جایگاه مهمی در تجارت و دریانوردی داشته است و سازه‌های به جای مانده و متون تاریخی و حتی ریشه‌های فرهنگی مردمان این دیار پر از نشانه‌های چنین جایگاهی است، به بیان معاون عمرانی استاندار بوشهر قدمت تجارت بین الملل در استان بوشهر به قرن‌های متمادی برمی‌گردد و معیشت مردم این استان همواره با  دریا و اقتصاد دریا گره خورده است.

محمدهادی رستمیان گفت: رهبر معظم انقلاب نیز همواره در کنار مسائل دانش بنیان تاکید ویژه‌ای بر اقتصاد دریا محور دارند که این مهم اهمیت پروژه‌های بندری را بیش از پیش نمایان ساخته است.

بنادر استان بوشهر در طی سال‌ها غفلت، به دلیل ضعف زیرساختی، توان رقابت با دیگر بنادر جنوبی کشور را از دست دادند و پیشینه تاریخی بوشهر در تجارت و بازرگانی ندیده گرفته شد.

‌حالا آنطور که او به خبرنگاران بوشهری گفت: امروز با تکیه بر توسعه متوازن و بر اساس آمایش سرزمین برنامه ریزی کامل و جامعی برای فعال کردن اقتصاد دریا در این استان صورت گرفته است.

در قالب پروژه‌های هفته دولت امسال و در شرایطی که هنوز بیش از یکسال آغاز فعالیت دولت آیت‌الله رئیسی نگذشته است، نمودهایی از تحقق وعده‌هایی که خرداد ۱۴۰۰ به مردم بوشهر داده شد، رخ نموده است.

مدیرکل بنادر و دریا نوردی استان بوشهر در آیین آغازین افتتاح و اجرایی شدن پروژه‌های بندری استان بوشهر گفت: همزمان با هفته دولت هشت پروژه در بنادر این استان افتتاح و عملیات اجرایی چهار پروژه آغاز می شود که مجموع اعتبار آنها ۳۲۸ میلیارد تومان است.

به گفته محمد شکیبی نسب در این هفته عملیات اجرایی چهار پروژه با ۲۶۸ میلیارد تومان اعتبار آغاز می‌شود که با بهره‌برداری از آنها در مجموع برای ۵۶۰ نفر فرصت شغلی ایجاد می‌شود.

در میان پروژه‌های بندری که امسال در استان بوشهر افتتاح و اجرایی شد پروژه‌هایی برای رونق صیادی، حمل و نقل دریایی مسافر و رونق تجارت به چشم می‌خورد که هر یک در جایگاه خود اهمیتی اساسی و زیرساختی دارد.

یکی از پروژه‌هایی که روز گذشته اجرایی شد و قرار است با اعتبار ۷۰ میلیارد تومان و در زمانی ۲ ماهه به سرانجام برسد پایانه مسافربری بندر بوشهر بود که قرار است مسافران ایرانی را از دریا به جام جهانی قطر برساند و به گفته شکیبی نسب تاکنون چندین کشتی مسافربری و روروپسنجر برای ارائه خدمات در مسیر بوشهر - دوحه برای ایام برگزاری جام جهانی اعلام آمادگی کرده اند.

البته مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی به خبرنگاران بوشهری گفت که فراهم کردن این امکانات تنها مراورده با قطر در هنگام برگزاری جام جهانی ۲۰۲۲ نیست بلکه باید با توجه به پیشینه تجاری بوشهر و استفاده از موقعیت بندر دیر همکاری‌ها و تعاملات تجاری میان ۲ کشور احیا می شود.

به گفته علی اکبر صفایی نگاه وزارتخانه راه و شهرسازی به استان بوشهر در حوزه دریایی نگاهی بین‌المللی، ملی و منطقه‌ای و با تلاش‌های این وزارتخانه در همراهی با استانداری بوشهر و دیگر دستگاه‌های مرتبط بر اتصال بوشهر به کشورهای همسایه از مسیر دریا، تمرکز شده است.

او در ارتباط با پروژه‌های بندر صادراتی دیر هم گفت: برای بندر دیر به عنوان یکی از قطب‌های صادراتی کشور به قطر، برنامه های مختلفی از سوی سازمان بنادر طراحی شده که در حال پیشبرد است و بزودی بهره برداری می‌شود تا هر چه سریع تر از ظرفیت‌های همکاری ایران و قطر به بهترین شکل، استفاده شود.

در میان پروژه‌های بندری که در دیر اجرایی شد چهار رمپ اسکله دیده می‌شود که به گفته یونس باربرز فرماندار این شهرستان با اعتبار ۱۰۰ میلیارد تومان و به طول  ۱۲۹ متر اجرایی شد و ۱۸ ماهه تکمیل می‌شود تا شرایط مطلوب‌تری بارگیری را در این بندر صادراتی مهیا کند.

رئیس اتاق بازرگانی  بوشهر درباره اهمیت ایجاد این رمپ‌ها، در گمرک دیر به خبرنگار ایرنا گفت: این رمپ‌ها امکان بارگیری همزمان چند شناور را فراهم می‌کند و با کاهش ترافیک زمان آن را کاهش می‌دهد.

به اعتقاد خورشید گزدرازی فراهم شدن این امکان و کاهش زمان معطلی کالاها در گمرک بویژه برای صادرات محصولات کشاورزی که بیشترین میزان صادرات از این بندر دارد، بسیار مفید است چرا که ماندن در این ترافیک کیفیت محصولات را پایین می آورد.

یکی دیگر از پروژه‌های اساسی گمرک دیر که عصر دیروز افتتاح شد نصب و راه‌اندازی دستگاه ایکس ری بود که با عتبار ۱۰۰ میلیارد تومان افتتاح شد و گامی موثر در امنیت صادرات از این بندر است.

رئیس اتاق بازرگانی استان بوشهر یادآور شد: پس از تحریم قطر از سوی عربستان ایران با استفاده از موقعیت استان بوشهر توانست در رفع نیازمندی غذایی این کشور کمک کند؛ اکنون همزمان با برگزاری جام جهانی فئتبال این کشور یکی از بازارهای هدف صادراتی ایران به شمار می‌رود.

او با بیان اینکه بندر دیر بوشهر کمترین فاصله مایل دریایی را با این کشور دارد امکان خوبی برای توسعه صادرات از استان بوشهر فراهم کرده است؛ اینطور توضیح داد: ضعف زیرساخت‌ها محدوددیت هایی برای توسعه صادرات از این بندر ایجاد می‌کند که نبود دستگاه ایکس ری در گمرک دیر یکی از این موارد بود؛ نبود این دستگاهِ کنترل بار کانتینرها سبب می‌شد که با مطرح شدن امکان قاچاق، امنیت صادرات کاهش یابد و کانتینرهای بارگیری شده از دیر امکان انتقال مستقیم از بندر الرویس قطر را نداشتند.

گزدرای ادامه داد: در این شرایط کانتینر باید در الرویس تخلیه و برای ادامه مسیر بارگیری شود، این اقدام و جانمایی نادرست محصولات کشاورزی باعث می‌شود که کیفیت محصولات کشاورزی افت بسیاری پیدا کند و در مواردی نیز سبب برگشت عمده این محصولات شد اما با نصب دستگاه ایکس ری این فرآیند کنترل در گمرک دیر انجام  می‌شود تا نیاز به تخلیه و بارگیری در گمرک مقصد نباشد.

حالا پس از گفت‌وگوهای بسیار از ۳ سال پیش، ایجاد این امکان در دولت سیزدهم محقق شده و دستگاه از خرداد امسال وارد بندر دیر  و روز گذشته راه اندازی شد.

به اعتقاد رئیس اتاق بازرگانی استان بوشهر حل این مساله، نقش بسیار موثری در امنیت صادرات از بندر دیر دارد چرا که این مشکل هزینه گزافی را بر تجار بوشهری تحمیل می‌کرد

پیشینه تاریخی تجارت بوشهر با کشورهای همسایه موقعیت ممتازی را به این استان بخشیده است، کمترین فاصله را با قطر دارد و مسئولیت چند میز اقتصادی کشور را برعهده دارد و همه اینها نیازمند فراهم شدن شرایطی است که حالا گام‌هایی برای مهیا شدن آن برداشته شده است.

دولت سیزدهم با رویکرد فعال کردن اقتصاد دریا، افزایش صادرات به قطر را با اتکا به جایگاه بوشهر هدف گذاری کرده است؛ به گفته مهدی صفوی مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان بوشهر در زمان حاضر میزان صادرات این استان به قطر حدود ۹۰ میلیون دلار است که تلاش می‌شود این میزان صادرات تا سه سال آینده به ۲۰۰ میلیون دلار افزایش یابد.

صید و صیادی رکن دیگر اقتصاد دریا محور در بوشهر

صیادی و فراهم کردن زیر ساخت‌های لازم  و تجهیز اسکله‌های صیادی یکی دیگر از مولفه‌هایی است که اقتصاد دریا محور را فعال می‌کند.

روز گذشته زوم قاب دوربین‌ها روی بندر ریگ بود که با اجرایی شدن یک پروژه مهم روزنه امیدی برای رونق بیشتر صیادی و تجارت در این بندر و شهرستان گناوه فراهم شود؛  از مهمترین پروژه‌های  بندری استان بوشهر در هفته دولت لایروبی خور و مسیر دسترسی بندر ریگ بود که به معنای واقعی کلمه صیادی را در این بندر مهم شهرستان گناوه متحول می‌کند.

محمدهادی رستمیان، معاون عمرانی استاندار بوشهر در نشست با خبرنگاران بوشهر گفت: در بازدیدی که همراه با مدیران دستگاه‌های اجرایی استان بوشهر صورت گرفت، شاهد به گل نشستن شناورهای صیادان در بندر ریگ بودیم، طوری که باید یک ماه زمان صرف می شد تا با جزر و مد دریا این شناورها بتوانند رهایی یابند و به کسب معیشت بپردازند.

حالا لایروبی مسیر دسترسی بندر ریگ اجرایی شده است تا صیادی به گل نشسته این بندر بار دیگر رونقی که سال‌ها از دست داده‌ بود را باز یابد.

به گفته مدیرکل بنادر و دریانوردی استان بوشهر پروژه عملیات اجرایی لایروبی کانال دسترسی بندر ریگ با ۷۵ میلیارد تومان اعتبار و ۳۳۰ هزار مترمکعب حجم لایروبی در مدت پنج ماه اجرا خواهد شد.

او اضافه کرد:  در ادامه این طرح براساس برنامه ریزی انجام شده امسال عملیات اجرایی موج شکن اسکله بندر ریگ به ظرفیت سه هزار و ۱۵۰ متر مربع آغاز می‌شود.

گردشگری تفریحی و تجاری؛ گامی دیگر در فعال سازی اقتصاد دریا محور بوشهر

پهلو در پهلوی خلیج نیلگون خلیج فارس کشیده شده است، با هوایی که زمستان‌ها پرندگان را از سیبری و گردشگران را از سراسر ایران به سوی خود می‌کشاند؛ بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز آبی اگر چه قابیلت توسعه ورزش‌های آبی، تفریحات دریایی، آب درمانی و همینطور گردشگری تجاری را به بوشهر ارزانی داشته است، اما در این عرصه هم سال‌ها شاهد غفلت‌های انباشته‌ای بوده‌ایم که فرصت‌های بوشهر را برای توسعه اقتصادی و اشتغال زایی سوزانده است.

استاندار بوشهر بارها توسعه گردشگری تجاری در این استان و ایجاد بازار کالاهای تجاری را از ظرفیت های بوشهر عنوان کرد که  باید فعال شود؛ حالا خبر می‌رسد که پس از ۱۲ سال تعطیلی تعاونی‌های مرزنشین بوشهری، امسال از ۲۵ تعاونی هشت مورد به چرخه فعالیت بازگشته‌اند، تا پایان شهریور شمار تعاونی‌های فعال این استان به ۱۵ تعاونی می‌رسد و تا پایان مهرماه ۲۳ شرکت تعاونی مرزنشینی این استان احیا می‌شوند تا مردم طعم شیرین خدمات آنها را در دولت سیزدهم خواهند چشید.

به گفته مدیرعامل تعاونی مرزنشینان استان بوشهر در یک سال گذشته تنها مدیریت ارشد استان بوشهر در زمینه بررسی و احصاء مشکلات این تعاونی‌ها ۶ جلسه تشکیل داده است و نتیجه این نشست‌ها ثبت نام ۸۵ درصد از جمعیت ۴۹۳ هزار نفری مشمول تعاونی‌های مرزنشین است و امروز تنها ۱۵ درصد این جمعیت باقی مانده اند که هنوز به دلیل برخی کم لطفی های گذشته هنوز برای ثبت نام اقدامی نکرده اند.

فعالیت این تعاونی‌ها و عرضه ارزانتر از بازار این کالاها، بازاری مناسب را در بوشهر ایجاد می‌کند که موتور محرکه گردشگری تجاری است؛ به گفته حسینی کالاهای توزیع شده از طریق تعاونی‌های مرزنشین ۳۰ درصد نسبت به قیمت بازار ارزان تر است.

دیگر بعد گردشگری در این استان فعال کردن گردشگری تفریحی و ورزشی دریایی است که غبار غفلت بر خود دارد و آن همه ناشی از فقر زیر ساختی که استان بوشهر را نسبت به برخی دیگر از شهرها و جزیره‌ها جنوبی کشور در جایگاهی پایین‌تر قرار داده است.

به گفته استاندار بوشهر طبیعت خوب، آب و هوای مناسب در نیمه دوم سال، ساحل زیبا، ماسه ای، تمیز و با شیب ملایم و وجود کوه و دشت در کنار دریا  از جمله قابلیت‌های گردشگری استان بوشهر  است که باید بخوبی به آن فرصت‌ها پرداخته شود.

او معتقد است گردشگری بوشهر ظرفیتی ۲۰ میلیونی دارد که با پرداختن به زیرساخت‌ها در این بخش می‌توان زمینه رشد بی نظیر آن را فراهم کرد چرا که توان بالایی در ایجاد توسعه اقتصادی دارد.

احمد محمدی‌زاده با یادرآوری اینکه  در نوروز سال جاری شاهد حضور هشت میلیون و ۵۲۹هزار و ۳۹۱ هزار نفر شب اقامت در استان بوشهر بودیم، به خبرنگاران گفت: بر اساس برنامه‌ریزی باید این میزان در چهار سال آینده به ۲۰ میلیون نفر برسد.

هفته دولت امسال، محل افتتاح و اجرایی شدن پروژه‌هایی بود که آغازی برای تحقق این هدف گذاری دولت سیزدهم به شمار می‌رود.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان بوشهر در این ارتباط بیان کرد: هتل سنتی بافت بوشهر با حجم سرمایه‌گذاری ۲۵ میلیارد تومان  ایجاد شده و دهکده گردشگری دریایی خلیج‌فارس نیز با حجم سرمایه‌گذاری ۲۲۰ میلیارد تومان اجرایی شد.

به گفته اسماعیل سجادی منش، این ۲ پروژه در کنار توسعه و کمک به ظرفیت زیرساخت‌های گردشگری با ایجاد بیش از۲۰۰ شغل مستقیم به رونق اشتغال در استان نیز کمک خواهد کرد.

سجادی‌منش در پایان تاکید کرد: هدف تسهیل سرمایه‌گذاری در سه حوزه تخصصی میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است و بی تردید با تمام توان و  مرتفع کردن مشکلات پیش روی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، تلاش می‌کنیم در این مسیر نقشی حمایتی داشته باشیم.

امروز با گام‌های اساسی که در سه بخش گردشگری تفریحی و تجاری، شیلات و آبزی‌پروری، تجارت و بازرگانی و صید و صیادی برداشته یا آغاز شده است، بوشهر خود را به توسعه اقتصادی با اتکا به دریا نزدیک‌تر می‌بیند، هر چند هنوز تا تحقق فاصله بسیار است.