حوزه استانهای ایرنا: یکسال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم می‌گذرد، دولتی که به ریاست آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی و با شعار «دولت مردمی، ایران قوی» کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولت‌های پس از انقلاب، هیچ دولتی به‌اندازه دولت سیزدهم و آیت‌الله رئیسی میراث‌دار مشکلات، ضعف‌ها و کاستی‌های برجای‌مانده از دولت پیش از خود نبوده است.
وضعیت بد شاخص‌های کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالش‌ها که ماحصل سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات نادرست سالهای پیش از ۱۴۰۰ بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیت‌الله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مردادماه بود.
با این حال گرچه چالش‌ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسوولان دولت سیزدهم اعم از رییس جمهور، وزرا و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یکسال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش‌های گذشته و تلاش برای ریل‌گذاری صحیح در مسیر حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه‌های مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.
به گزارش ایرنا، خراسان سرزمینی مملو از زیبایی های طبیعی، پرندگان و گونه های زیبای جانوری و آبشارهایی بلند و کوههای استوار و پابرجا و سرزمینی است که حضور در طبیعت آن فرحبخش و جانفزا است. مناطق حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش، پارک های طبیعی، ییلاق ها و نواحی کوهستانی، آبشارها، غارها، دریاچه‌ها، آبگیرها و چشمه‌های آب معدنی بخشی از این همه زیبایی است.
در این میان پارک ملی تندوره، اثر ملی طبیعی دریاچه بزنگان و پناهگاه حیات وحش شیراحمد، برجسته ترین مناطق به لحاظ تنوع زیستی و جذابیت گردشگری در خراسان رضوی هستند و مناطق حفاظت شده هزارمسجد، حیدریه، منطقه گردشگری سلامی در خواف، منطقه حفاظت شده خواجه، ارس، باغ کشمیر، منطقه در بادام و نیز منطقه حفاظت شده قرچقه از دیگر محدوده هایی هستند که از طبیعت بکر و دست نخورده ای برخوردارند. وجود گونه‌های جانوری مختلف و متنوع در این مناطق بسیار مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد.
از مجموع هشت هزار گونه گیاهی در ایران افزون بر ۲ هزار گونه آن در استان خراسان رضوی پراکنده‌اند. همچنین ۲۰۰ گونه گیاه دارویی و صنعتی در این استان وجود دارد و محصولات عمده آن 'آنغوزه، باریجه، سریش، کتیرا، اشنیان، ترکه، ارغوان و آویشن' هستند.
مساحت جنگلها، بیشه زارها و درختچه زارها در خراسان رضوی بیش از ۸۲۶ هزار هکتار است. ۲۰ درصد گستره ۱۱۷ هزار و ۷۶۹ کیلومتر مربعی خراسان رضوی زیر پوشش حراست اداره کل حفاظت محیط زیست این استان است. مساحت زیستگاههای طبیعی و وحوش در خراسان رضوی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار است.
خراسان رضوی دارای ۴۲ منطقه چهارگانه و شکارممنوع شامل ۲۸ اثر ملی طبیعی، پارک ملی، پناهگاه حیات وحش، مناطق حفاظت شده و ۱۴ منطقه شکارممنوع است.
حدود ۸۰ گونه پستاندار، ۲۸۵ گونه پرنده، ۲ گونه دوزیست، ۶۸ گونه خزنده و ۲۴ گونه ماهی در طبیعت خراسان رضوی زیست می‌کنند. گونه‌های شاخص حیات وحش این استان شامل بز وحشی، قوچ، گوسفند وحشی، آهو، پلنگ، یوزپلنگ، گرگ، کفتار و انواع پرندگان از قبیل پرندگان شکاری، هوبره و کبک است.
به مناسبت هفته دولت، مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی همراه با شماری از مدیران این اداره در خبرگزاری جمهوری اسلامی استان حضور یافته و به تشریح وضعیت زیست محیطی و عملکرد این اداره در یکسال گذشته پرداخت.
برقراری ارتباط بی سیمی، جانی دوباره در رگهای یگان حفاظت استان
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با بیان اینکه خراسان رضوی رکورددار مناطق تحت حفاظت است و با ۲۸ منطقه حفاظت شده و ۱۴ منطقه شکارممنوع اتفاق خوبی در حفاظت محیط زیست این استان رقم خورده است، افزود: مناطق با تنوع زیستی بالا، حضور گونه‌های ارزشمند از جمله یوزپلنگ و پلنگ نشان از اهمیت این حوزه زیستی دارد.
مهدی اله‌پور افزود: هم اکنون رصد گونه یوزپلنگ به عنوان گونه شاخص در مناطق بردسکن، سبزوار، درونه، دشت لاغری و غیره در حال انجام است.
وی در ادامه با اشاره به تلاش های فراوانی که در حفاظت از محیط زیست انسانی انجام می‌شود، گفت: اجرای قوانین مدیریت پسماند، قانون هوای پاک، حفاظت خاک و غیره از جمله اولویتهای در دستور کار است و نظارتهای شبانه روزی محیط زیست در این راستا موجب کنترل آلاینده‌ها و ایجاد محیط زندگی سالم شده است.
اله‌پور در ادامه با اشاره به قطع سامانه بی سیم اداره کل در مناطق تحت حفاظت استان از سالهای دور، گفت: با توجه به اینکه در ۷۰ درصد مناطق زیر پوشش امکان ارتباط تلفنی و موبایلی وجود ندارد، با پیگیریهای انجام شده و اخذ مجوز از سازمان تنظیم مقررات، قرار است به زودی شاهد برقراری دوباره ارتباط بی سیم در مناطق باشیم.
وی تاکید کرد: این اقدام جان دوباره ای به پوشش محیط بانان استان و حفاظت از گونه های جانوری و گیاهی مناطق و حراست از این ثروتهای ملی می‌دهد.
وی با اشاره به ظرفیت مطلوب بانک ژن استان که به نوعی در کشور بی نظیر است، ادامه داد: در یکسال گذشته ۲ میلیارد تومان برای تامین تجهیزات آزمایشگاهی و بانک ژن استان تامین شده است که اتفاق خوبی است.
مصوبات بی سابقه سفر رییس جمهور به خراسان رضوی
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: مصوبات سفر رییس جمهور به استان در حوزه حفاظت محیط زیست منطقه بی سابقه است و برای این حوزه اهمیت فوق العاده‌ای دارد.
اله‌پور افزود: سه مصوبه این سفر با اعتباری معادل ۳۰ میلیارد تومان به تصویب رسیده است که طی امسال و تا پایان سال ۱۴۰۲ ابلاغ و جذب می‌شود.
وی ادامه داد: نخستین مصوبه سفر، تامین اعتبار برای پایان عملیات اجرای پنج ساختمان اداری است که میانگین دوران ساختشان بیش از پنج سال شده است و در زمینه مدیریت و حفاظت مناطق و اقدامات حوزه محیط زیست و خدمت رسانی در این زمینه اهمیت بسزایی دارد.
مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی گفت: دومین مصوبه نیز طرح تامین و تجهیز یگان حفاظت محیط زیست استان است که در این زمینه نیز نیازهای فراوانی داشتیم که به این ترتیب تامین می‌شود.
اله پور با اشاره به اینکه اکنون ایستگاههای پایش هوا در کلانشهر مشهد تجمیع شده است، افزود: سومین مصوبه سفر رییس جمهور به استان تامین اعتبار برای اجرای طرح ایجاد سامانه های کنترل و پایش آلودگی محیط زیست در پنج شهرستان دیگر استان است که برای هر یک از این مصوبات ۱۰ میلیارد تومان اعتبار منظور شده است.
وی گفت: یک مصوبه مشترک نیز در حوزه گرد و غبار میان محیط زیست و منابع طبیعی استان برای سامان دهی به وضعیت گرد و غبار در شهرستان سرخس منعقد شده که در این بخش نیز اتفاقات خوبی در حال انجام است.
طرح جامع مقابله با گرد و غبار، نقطه قوت اقدامات دولت
وی با بیان اینکه مساله گرد و غبار یکی از چالش های مهم استان است و افزایش کانونهای گرد و غبار به ۳۰ کانون از معضلات مهم و نیازمند مدیریت است، ادامه داد: در ۲ حوزه سرخس و خواف معضل گرد غبار جدی‌تر است که با پیگیریهای انجام شده هر ۲ بخش دولتی و خصوصی برای مدیریت گرد و غبار این مناطق وارد عمل شده‌اند.
مدیرکل محیط زیست خراسان رضوی اظهار کرد: علاوه بر این طرح جامع مقابله با گرد و غبار در کمیته های استانی مطرح و در کارگروه امور زیربنایی استان تصویب شد و اکنون نیز در انتظار تصویب شورای برنامه ریزی استان برای ورود به مرحله اجرا هستیم.
وی تاکید کرد: این اقدام در مدیریت گرد و غبار و الزام ۱۶ دستگاه مرتبط و متولی برای انجام فعالیتهای کاهشی و کنترلی تاثیر فراوانی دارد.
اله‌پور اظهار کرد: همچنین در حوزه مدیریت و کنترل گرد و غبار، دیپلماسی برون مرزی دولت ستودنی است که برگزاری اجلاس بررسی کانونهای گرد و غبار با حضور وزیران ۱۲ کشور در تهران نمادی از این اقدامات موثر است.
رتبه دوم خراسان رضوی در پایش‌های نظارتی
معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز گفت: این استان در انجام پایش های نظارتی بعد از استان تهران، رتبه دوم کشور را دارد.
محمد عرفانی با بیان اینکه در یکسال گذشته ۳۷۲ صنعت آلاینده در استان شناسایی و زیر پوشش رصد و کنترل قرار گرفت، افزود: در یک سال گذشته از استقرار دولت مردمی ۶ هزار و ۹۴۰ نوبت پایش شبانه در استان انجام شده است که سه هزار و ۴۵۱ مورد آن توسط کارشناسان و سه هزار و ۴۸۹ مورد به روش خوداظهاری محقق شده است.
وی با اشاره به اهمیت و حساسیت سلامت منابع آبی استان افزود: استان در حوزه پایش منابع آبی با رشد قابل توجه مواجه شده که از ۱۳ مورد پایش در سال ۹۵ به ۲۵۱ مورد پایش در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
این مسوول اظهار کرد: طی یکسال اخیر شمار روزهای هوای پاک در کلانشهر مشهد از پنج روز به ۲۵ روز افزایش داشته است که نشانگر بهبود وضعیت هوای این شهر است.
وی ادامه داد: اما تعداد روزهای ناسالم در این مدت از ۲۰ روز به ۲۴ روز افزایش دارد که متاثر از پدیده گرد و غبار است.
حرکت به سمت مدیریت مطلوب پسماند
رییس اداره محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی نیز گفت: مدیریت پسماند عفونی استان هم اکنون در ۳۴ بیمارستان توسط دستگاه بی خطرساز در حال انجام است که نقش مهمی در تامین سلامت مردم دارد.
زیبا معظمی‌فرد افزود: در حوزه مطب پزشکان و آزمایشگاهها نیز با اجرای طرح ویژه، اقدام به جمع آوری و مدیریت پسماند عفونی این بخشها می‌شود.
وی با اشاره به عادی بودن میزان تولید زباله در جمعیت شهری و روستایی استان، اظهار کرد: هم اکنون این استان دارای چهار میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت شهری و یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت روستایی است.
این مسوول افزود: در بخش شهری با سرانه تولید ۷۰۰ گرم زباله و در بخش روستایی با سرانه تولید ۴۵۰ گرم زباله، سالانه شاهد تولید ۱.۲ میلیون تن زباله شهری و ۲۸۵ هزار تن زباله روستایی هستیم.
وی افزود: طرح جامع مدیریت پسماند استان طراحی و تدوین شده است اما در بخش روستایی نیازمند تامین اعتبار هستیم.
وی با بیان اینکه ۱۰۰ درصد زباله های تولیدی روستاها بازیافت نمی شود، گفت: ۹۰ درصد زباله تولیدی در شهرها نیز دفن می‌شود که باید به سمت بازیافت و استفاده از این ظرفیت برویم.
معظمی‌فرد گفت: ۲۸ منطقه برای مدیریت پسماندهای شهری و روستایی استان پیش‌بینی شده تا از پراکنده شدن زباله‌گاهها جلوگیری شود که تاکنون ۱۴ منطقه معرفی و تایید شده است.
پررنگ شدن مشارکت مردم در حفاظت محیط زیست
رییس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل محیط زیست خراسان رضوی گفت: مهمترین و شیرین ترین اتفاق در سالهای اخیر و در کارنامه یک سال گذشته دولت، استفاده از ظرفیت های مردمی در رفع نیازهای حیات وحش در قالب مسوولیت اجتماعی در تامین آب و علوفه بوده و افزایش حساسیت مردمی و مسوولیت اجتماعی مردمی در حفاظت از گونه ها اعم از اطلاع رسانی به موقع و به هنگام در خصوص تخلفات شکار و صید، تحویل پرندگان مصدوم و همکاری گروههای مردمی و حامیان حیات وحش در امر تیمار، نگهداری و رهاسازی که نشان دهنده افزایش سطح دانش زیست محیطی شهروندان است.
بتول عابدی اظهار کرد: اینکه مردم در حفاظت از طبیعت و حیات وحش احساس مسوولیت کرده و با دغدغه موضوعات و چالش‌های محیط زیست را پیگیری می‌نمایند بسیار مهم است و صرفا با حضور مداوم و مسوولانه مردم حفاظت از محیط زیست پایدار می‌شود.
وی ادامه داد: در تداوم مشارکت مردمی، صندوق ملی محیط زیست نیز آماده دریافت کمکهای نقدی و غیرنقدی شهروندان استان است.
این مسوول تاکید کرد: حمایت‌های همگانی به عنوان حافظان اصلی حیات وحش مایه دلگرمی و امیدبخشی ما بوده و امیدواریم با افزونتر شدن همراهی مردم، گام های بهتر و موثرتری برای حفظ محیط زیست برداریم.
وی اظهار کرد:حفاظت از حیات وحش و تنوع زیستی از رسالتهای عمده و اصلی سازمان حفاظت محیط زیست بوده و تمام تلاش و توان خود را در این راستا به کار گرفته است. هم اکنون به دلیل کوچک شدن زیستگاههای حیات وحش و افزایش تعرضات انسانی به قلمرو و محل زیست این گونه‌های ارزشمند، مجموعه‌ای از تعارضات در حال رخ دادن است.
عابدی افزود: به منظور کاهش خسارات ناشی از حیات وحش بر جوامع انسانی و متقابلا کاهش تاثیرات نامطلوب انسان و عوارض انسان‌ساخت بر حیوانات وحشی، این اداره کل آموزش‌های مداوم در خصوص تعارضات حیات وحش در محورهای حادثه خیز را در سطح ستادی و شهرستانی در دستور کار خود دارد.
وی گفت: خوشبختانه برای کنترل تعارضات، اقداماتی چون هشت برابر شدن ساخت تله زنده‌گیری گوشتخواران، ۱۲ برابر شدن باکس حمل پرندگان و رشد ۱۰۰ درصدی امکانات مهار از قبیل خفتگیر و... در سال گذشته انجام شده است.
وی ادامه داد: در حوزه کنترل بیماری، خرید مواد ضد عفونی کننده سازگار با محیط زیست نسبت به سال گذشته ۱۰۰ درصد افزایش داشته است.
عابدی بیان کرد: در تشخیص بیماری نیز انعقاد تفاهم نامه با اداره کل دامپزشکی و دانشکده دامپزشکی برای انجام آزمایش های تشخیصی، رادیولوژی و سایر اقدامات تشخیصی برای گونه‌های جانوری انجام شده است.
رییس اداره نظارت بر حیات وحش سازمان محیط زیست خراسان رضوی گفت: در بخش معاینه سرپایی و اولیه خرید یک باب کانکس با متعلقات به منظور حضور دامپزشک متخصص انجام و همچنین احداث سازه قفس های تیمار و محصور نمودن فضای نگهداری در حال انجام است.