تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۴۰۱ - ۱۰:۳۴

بوشهر - ایرنا - چهار چهره برجسته بوشهر که به سالن لیان آمده بودند تا در میان جمعی از اهالی علم و فرهنگ به عنوان "مفاخر فرهنگی" این استان تجلیل و معرفی شوند هر یک با خود آورده‌ای از شعر و ادب تا توصیه‌هایی به مسئولان  بخش عمرانی و پیشنهاداتی برای ساخت یک چهره فرهنگی از شهر داشتند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، آیین بزرگداشت مفاخر فرهنگی بوشهر روز گذشته برگزار شد تا چهار چهره نامدار ملی و بین المللی استان بوشهر تجلیل و به عنوان سرمایه‌های ارزشمند این استان معرفی شوند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر که به عنوان میزبان این آیین پیش از همه در سالن حاضر بود، به میان خبرنگاران آمد درباره اهمیت معرفی و تجلیل از مفاخر استان اینگونه توضیح داد: اگر بنا است این استان مسیر تمدن‌سازی را طی کند، باید بزرگان را قدر بدانیم؛ اگر هم مردمان هم عصر مفاخر آنها را قدر بدانند در تاریخ ماندگار می‌شوند.

عبدالرحیم افروغ گفت: بزرگداشت مفاخر در دل خود هویت سازی و ارزش گذاری دارد و اعتماد به نفس عمومی ایجاد می‌کند؛ هنگامی که نسل جوان و نوجوان مسیر طی شده و راهی که حاصل آن عزت، موفقیت و افتخار است را طی شده ببینند با اطمینان خاطر و امید حرکت می‌کنند، می‌دانند که باید سنگ ریزه های جلو پایشان را تحمل و مجاهدت کنند تا به سرانجامی موفق برسند.

او ادامه داد: از این نظر رسالت مسئولان فرهنگی است که مفاخر استان بوشهر را بویژه در عرصه فرهنگ به عنوان زیر بنای تمدن به جامعه معرفی کنیم.

افزوغ  برگزاری این آیین را نقطه آغاز دانست و در پاسخ خبرنگاران درباره مفاخر فرهنگی استان بوشهر با چه مولفه‌هایی برگزیده و معرفی می‌شوند، توضیح داد: این فرآیند از نیمه سال ۱۴۰۰ آغاز شد و رزومه کامل شماری از بزرگان فرهنگی    به مجامع و تشکل‌های کشور معرفی شد و در پایان چهار نفر به عنوان مفاخر فرهنگی استان بوشهر برای معرفی و تجلیل برگزیده شدند.

وی این خبر را هم داد که قرار است انجمن مفاخر استان بوشهر به زودی راه اندازی شود و گام‌های اولیه برداشته شده است؛ نماینده ولی فقیه در استان بوشهر ریاست انجمن و استاندار قائم مقامی آن را به عهده دارد و دبیر نیز مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی است و پس از آن هر اقدامی برای شناسایی و معرفی مفاخر از سوی این انجمن فراگیر صورت می‌گیرد.

آیین بزرگداشت دکتر عبدالرسول خیر اندیش، دکتر ایرج نبی پور، دکتر غلامحسین نظامی و حجت الاسلام محمد حسین انصاری‌نژاد به عنوان مفاخر فرهنگی استان بوشهر که به طور رسمی آغاز شد، نخستین سخنران رئیس بنیاد نخبگان استان بوشهر بود؛ الله کرم اخلاقی گفت: بزرگداشت مفاخر علمی و فرهنگی استان بوشهر و معرفی آنها به نسل جوان، اقدامی در راستای جهاد تبیین و دارای اهمیت بسیاری است.

او ادامه داد: یکی از رسالت‌های بنیاد نخبگان علاوه بر شناسایی دانش آموزان مستعد، نخبه پروری است و با توجه به اهمیتی که معرفی مفاخر استان در این مسیر دارد، این بنیاد در استان بوشهر آماده هر گونه همکاری برای معرفی بزرگان علم و فرهنگ استان است.

مفاخر بوشهر از زبان چهره ماندگار استان

پس از آن نوبت به عبدالکریم مشایخی تاریخ دان و پژوهشگر نام آشنا و از چهره‌های ماندگار استان بوشهر رسید تا درباره ۳ نفر از این مفاخر صحبت کند. او ایرج نبی‌پور را از مفاخر علمی جهان دانست؛ فوق تخصص  متابویسم و غدد درون ریز که در تخصص خود کم نظیر است اما فعالیت‌های او در ابعاد باستان شناسی مرتبط با علم، پژوهش در تاریخ خلیج فارس و بنیاد ایرانشناسی نیز ستودنی است و به بیش از ۵۰ جلد کتاب تالیف و ترجمه کرده است.

رئیس بنیاد ایرانشناسی استان بوشهر در لابه‌لای سخنان خود از نگارش کتاب مشاهیر بوشهر در ۴۰۰ صفحه خبر داد و گفت: یکی از فصل‌های این کتاب به معرفی عبدالرسول خیر اندیش می‌پردازد؛ او به صراحت بیان کرد: ما در سراسر ایران در بخش تاریخ نظیری همانند و در اندازه این تاریخدان بوشهری نداریم.

او یادآورشد: در زمان حاضر کتاب تاریخ او در دانشگاه‌های فرهنگیان سراسر کشور تدریس می‌شود و نقشی بسزا در نگارش کتابهای درسی تاریخ داشته است.

به گفته مشایخی اگر چه تخصص پروفسور خیر اندیش تاریخ دوره مغول است اما پژوهش‌هایی بسیار شایسته توجه در تاریخ دوره باستان داشته است، افزون بر ۳۰۰ مقاله در سمینارهای بین المللی ارائه کرده است و اثر اخیر او پس از ۵۰۰ سال ابهامات تاریخی را از دوره آق قویونلوها برطرف کرده است.

او درباره دکتر غلامحسین نظامی نیز به ۱۲ سال مدیریت او بر اداره کل اسناد استان بوشهر و همکاری تنگاتنگ و پیوسته از بدو راه اندازی، با مرکز ایرانشناسی در بوشهر  اشاره کرد و گفت: دانش فراوان و فروتنی از ویژگی‌های این چهره شناخته شده بوشهری است.

درباره حجت الاسلام محمد حسین انصاری نژاد اما حسین دارند، پیشکسوت شعر و ادب استان بوشهر و چهره برتر هنر انقلاب در سال ۹۹، سخن گفت. او بیان کرد: انصاری‌نژاد ذاتا شاعر است، انسی بسیار نزدیک با شعر و در مسیر رشد روحیه‌ای انتقاد پذیر دارد.

دارند با اشاره به ۲۹ کتاب شعر و داستان، سه دوره شعرخوانی در حضور رهبر معظم انقلاب و ۲ نشان هنر جمهوری اسلامی حجت الاسلام انصاری نژاد اشاره کرد و ادامه داد: او شاعری متعهد و موضع مند است و در قبال اتفاقات داخلی و خارجی حساس است.

نوبت به سخنرانی مفاخر بوشهر که رسید هر لحظه از سخنرانی‌ها حاوی توصیه‌ها و پیشنهادات مهمی بود که از یک عمر فعالیت علمی و فرهنگی برآمده بود؛ مهم و غیر قابل چشم پوشی.

پیگیری رسالت تاریخ در سالن لیان

بزرگان علم و فرهنگ بوشهر از همین فرصتی که برای هر یک کمتر از ۱۰ دقیقه بود نیز برای خدمت بی منت به این دیار استفاده کردند و با بیان راهکارهایی دقیق، چشم اندازی کلان ترسیم کردند.

عبدالرسول خیر اندیش متولد ۱۳۳۶ در برازجان و استاد دانشگاه شیراز، نگارنده ۱۲ کتاب تاریخی و کتب درسی تاریخ است، از سال‌ها پیش عضو شورای برنامه‌ریزی تاریخ در وزارت علوم بوده و برنامه‌ریزی بخش قابل توجهی از درس‌های دوره لیسانس و دکترا را بر عهده داشته است.

او در ابتدای سخن خود گفت: در طبیعت گرم و سخت استان‌های جنوب همه مادران و معلمان چهره‌های برجسته، خود مفاخر شهر هستند چرا که توانسته‌اند در شرایطی دشوار بکوشند و مفاخر امروز را تربیت کنند.

اما او پس از بیان مقدمه ها اعلام کرد که میخواهد به "کار اصلی خود" یعنی ارائه مطالبی برای آینده از نگاه تاریخ بپردازد. او از این فرصت محدود استفاده کرد و نکاتی گفت تا " به گوش کسانی که باید برسد.

خیر اندیش توضیح داد: استان بوشهر ۱۵ هزار سال پیش در یک دوره پیش روی و عقب نشینی دریا و در جریان‌های آبرفتی سیلاب شکل گرفته است.

این تاریخدان بوشهری ادامه داد: با رخداد یک سیلاب، جزیره بوشهر با ته نشست آبرفت به شبه جزیره تبدیل شد؛ سیلاب در این استان پدیده‌ای بسیار جدی است و "همانطور که با وقوع سیلاب شکل گرفته است، با سیلاب نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد".

او به مسئولان استان بوشهر تاکید کرد که نباید هیچ پدیده‌ای اعم از راه آهن، جاده ‌ها و دیگر سازه‌های انسانی در مسیل‌های این استان ایجاد شود؛ نباید این پروژه‌ها موازی با دریا و کوهها ساخته شود و این مهم باید هم برای حفظ شیرینی خاک های کشاورزی و هم حفاظت از این سازه ها جدی گرفته شود.

چهار گام پیشنهادی پروفسور نبی پور برای تبدیل بوشهر به پایتخت فرهنگی

پس از او دکتر ایرج نبی‌پور سخنران بود؛ فوق تخصص بیماری‌های غدد درون ریز و متابولیسم و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی بوشهر؛ اما این تنها یک بعد از فعالیت‌های او است، چهره ماندگار بوشهر در سال ۸۸، استاد برجستة بنیاد ملّی نخبگان و جشنواره علامة طباطبایی در سال ۹۰، کشف اثر اسید اوریک در سلامت استخوان، مبتکر سال دیابت از طرف شرکت جهانی نوونوردیسک و استاد و پزشک برجسته و ممتاز استان بوشهر برای چندین سال تنها بخشی از افتخار این چهره پر آوازه بوشهری است.

او برای اینکه بتواند بیشترین استفاده مفید و علمی را از وقت در اختیار بکند، مقدمه را کوتاه کرد و گفت: امروز سرمایه فرهنگی هم وزن سرمایه اقتصادی است و از آنجا که سه مولفه سرمایه اقتصادی یعنی سرمایه انسانی، فناوری اطلاعات و نوآوری نیازمند سرمایه انسانی است، فرهنگ زیربنای این نوع سرمایه نیز هست.

نبی پور با این مقدمه ادامه داد: بوشهر برای اینکه به سمت تبدیل به پایتخت فرهنگی حرکت کند باید چهار گام اساسی بردارد؛ نهادها و رویدادهای فرهنگی در شهر رواج یابد، به معماری و بافت تاریخی شهر در این مسیر نگاه ویژه شود، کانون‌های خلاقیت در این بستر شکل گیرد و پس از مرمت، هر بنا به یکی از بخش‌های ادبیات، موسیقی، فیلم، خوراک شناسی و صنایع دستی و هنرهای بومی اختصاص یابد.

گام پایانی نیز از نگاه این فرهیخته بوشهری نگاه چند فرهنگی است که در بوشهر سابقه‌ای طولانی دارد چرا که به اعتقاد او این روحیه پذیرش را روح دریا به بوشهری‌ها عطا کرده است.

او گفت: امروز همه کشورها در تلاشند تا شهرهای خود را نه به عنوان پایتخت اقتصادی که به عنوان پایتخت فرهنگی معرفی کنند و بوشهر این قابلیت را دارد تا در این مسیر گام بردارد.

هر فرد در هر جایگاهی، یک قدم جلو بیاید، جامعه جلو می‌آید

دکتر غلامحسین نظامی تاریخدان و پست دکترای تاریخ از دانشگاه تهران با ۴۰ سال فعالیت و پژوهش در این عرصه از دیگر مفاخر بوشهری بود که به سخنرانی پرداخت؛ او گفت: معرفی بزرگان شهر ارتباط و پلی با نسل جوان و استمرار یک رشته مستحکم تمدنی است.

او یادآورشد: ایران بسیار مورد تاخت و تاز قرار گرفته اما هرجا که شمشیر از دست سربازانش بر زمین افتاده و شکست در رزم را پذیرفته مدتی بعد با فرهنگ خود بر آنها اثر گذاشته تا مروج فرهنگ ایرانی باشند.

نظامی در این ارتباط به مغول‌ها و ترکان اشاره کرد و اضافه کرد: فرهنگ و عناصر فرهنگی از اجزای ساختارهای تمدنی است و این رشته فرهنگی می‌تواند تمدن ساز باشد.

شعر و ادب انقلاب راه‌های نپیموده، بسیار دارد

حجت الاسلام محمد حسین انصاری نژاد روحانی ۴۶ ساله برازجانی جوان ترین فردی بود که امروز به عنوان مفاخر فرهنگی بوشهر تجلیل شد.

او که هنوز به میانسالی پای نگذاشته است ۲۹ نوشته ادبی دارد، همواره در عرصه خدمت به ادب انقلاب در استان بوشهر حاضر بوده و افتخارات بسیاری در کارنامه او به چشم می‌خورد.

او امروز در سالن لیان گفت: حوزه ادب و هنر انقلاب راه‌های نپیموده بسیار دارد؛ شاعران باید دیدبان باشند که در غیر این صورت "دنیا گرگ می‌شود".

به اعتقاد انصاری نژاد الگو سازی در حوزه ادب انقلاب اسلامی ضروری است بنابراین باید حرکت ها در معرفی بزرگان ادب کشور ادامه دار باشد.

او با یک شعر به این آیین آمده بود که لیان را برای لحظاتی سرشار از شور علوی کرد؛ "مست می‌آیی که شور لا تخف را بنگری، صبح رستاخیز ایوان نجف را بنگری"

سخنرانی مفاخر که به پایان رسید، نماینده ولی فقیه با نگاهی دقیق‌تر لزوم بزرگداشت مفاخر بوشهری را تشریح کرد و گفت: مفاخر ملی و بین المللی این استان ناشناخته هستند

صفایی بوشهری با بیان اینکه مفاخر مایه سرافرازی و بالیدن جامعه پیرامونی و جغرافیای زیستی خود هستند، اذعان کرد: جامعه‌ای که مفاخر نداشته باشد در قهقرای سقوط خواهد بود و به " فسیلگاه" تبدیل می‌شود.

نماینده ولی فقیه در استان بوشهر گفت: بوشهر از دیرباز شاهد طلوع ستارگانی پر فروغ و جایگاه طلوع اندیشه‌های والا بوده است و گنجنه‌ای از تولید مفاخر در طول تاریخ کشور به شمار می‌رود.

وی  با ذکر برخی از بزرگان سرآمد و بی نظیر استان بوشهر در تاریخ کشور و جهان، بیان کرد: چرا استان بوشهر با چنین پیشینه غنی در پنج قرن گذشته، هیچگاه مفاخر آن در سطح کشور و جهان عرضه و شناخته نشده‌اند؟

صفایی بوشهری یادآور شد: توانمندی ناخدا سلیمان سیرافی در عرصه دریانوردی دنیا کم نظیر بوده است اما همانند مارکوپولو ایتالیایی و ناخدای چینی شناخته نشده است.

وی اضافه کرد: فایز و مفتون در ادبیات، ابوسعید سیرافی در ادبیات عربی، ابن نوع سیرافی به عنوان معلم نخست شخصیت شناسی دینی جهان، علامه بلادی و بسیاری دیگر از بزرگان فرهنگ، ادب و علم بوشهر هستند که تاریخ درباره آنها سکوت اختیار کرده است.

این آیین که تمام شد، مسیر برای معرفی بیشتر مفاخر بوشهری به نسل جوان این استان و کشور آغاز می‌شود تا امید و اعتماد به نفس عمومی حاصل نگاه به زندگی فرهیختگانی باشد که خستگی ناپذیر برای اعتلای فرهنگ این بوم گام برداشته اند.