محمد عزیزی با تاکید بر اینکه برای تولید کتاب مانند کالاهای دیگر به مواد اولیه مانند کاغذ نیاز است که قیمت متغیری دارند، به خبرنگار کتاب ایرنا گفت: قیمت مقوا، مرکب، دستمزدها و ... به شکل مداوم تغییر میکند، در نتیجه کتاب نمیتواند قیمت ثابتی داشتهباشد. در زمانهای قدیم کتاب قیمت ثابتی داشت، اما این روزها حتی تا زمانی که فروش یک دوره از چاپ کتاب تمام نشدهاست، ناشر مجبور میشود با برچسب قیمت آن را تغییر بدهد.
به گفته مدیر انتشارات روزگار، ناشر ناگزیر از افزایش قیمت کتاب است، زیرا ناشر هم در جامعهای که قیمت همه مواد افزایش یافتهاست، زندگی میکند. در نتیجه ناشران مجبورند برای اینکه بتوانند دوام بیاورند قیمت را تغییر دهند.
او با اعلام اینکه در گذشته قیمتها ثابت و تورم کند بود، توضیح داد: در آن سالها ترس از افزایش قیمت برای هیچ کالایی وجود نداشت و در نتیجه پدیدهای مانند قاچاق کتاب شکل نگرفتهبود. در این شرایط قیمت همه چیز ثابت میماند و فقط قیمت کتاب مطرح نیست.
ترجیح میدهم تولید کاغذی نداشتهباشم
عزیزی با اشاره به اقداماتی که برای تامین کاغذ دولتی برای ناشران انجام شدهاست، بیان کرد: برای رفع مشکل کاغذ اعلام کردند ناشران باید پیش ثبتنام کنند، در حالی که باید برای ثبتنام برای دریافت کاغذ دولتی بندی ۵۶۰ هزار تومان پرداخت شود. چرا باید پیش ثبتنام کاغذ داخلی با این هزینه بالا باشد؟ من به عنوان ناشر ترجیح میدهم برای دریافت کاغذ دولتی ثبت نام نکنم و در کل تولید کاغذی نداشتهباشم. مگر میتوانم کاغذ را با این قیمت بخرم؟ دولت موظف است به تولیدکننده کاغذ یارانه بدهد تا کارخانهها بتوانند کاغذ را با بندی حدود ۱۰۰ هزار تومان به دست ناشر برسانند.
باید برای ثبتنام برای دریافت کاغذ دولتی بندی ۵۶۰ هزار تومان پرداخت شود. این در حالی است که دولت موظف است به تولیدکننده کاغذ یارانه بدهد تا کارخانهها بتوانند کاغذ را با بندی حدود ۱۰۰ هزار تومان به دست ناشر برسانند
به گفته مدیر انتشارات روزگار اگر در بازار قیمت کاغذ بندی حدود یک میلیون تومان است، این قیمت برای کاغذ خارجی با کیفیت بالا درنظر گرفته شدهاست، کاغذ اندونزی و بالک را نمیتوان با کاغذ داخلی مقایسه کرد. باید در نظر داشت قیمت کاغذ در بازار آزاد هم بسیار بالا است، این قیمت را برای کاغذ تعیین کردهاند تا ناشران ملزم به تهیه کاغذ داخلی شوند.
او با تاکید بر اینکه کتاب غذای روح و لازمه فرهنگ است، افزود: ناشر نباید جور و زحمت رساندن کتاب به دست مخاطب را بکشد، بلکه دولت باید برای آن یارانه در نظر بگیرد. من به عنوان ناشر قادر نیستم کتابهای انتشارات خودم را بخرم، در این شرایط مخاطب چگونه میتواند کتاب را بخرد؟ در نتیجه عملا انتشاراتیها تعطیل میشوند و تولید کتاب کاغذی تعطیل میشود. این روند صدمه زیادی به جامعه وارد میکند و در نتیجه آن جرم و جنایت بیشتر میشود. عملا مردم به جای مطالعه کتاب شرارت میکنند و در نتیجه هزینه آن برای دولت بیشتر از این است که بخواهد برای کتاب یارانه درنظر بگیرد.
مهم این است که قیمت ثابت بماند
عزیزی با تاکید بر اینکه ثابت ماندن قیمت کالاها در اراده ناشر و حتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست، افزود: افزایش قیمتها مربوط به سیاستهای کلان کشوری است. باید برای مثال قیمت دلار را ۳۰ هزار تومان اعلام کنند و بگویند که قیمت ثابت است یا قیمت دلار را ۱۰ هزار تومان اعلام کنند و بگویند ثابت است، بالا و پایین بودن قیمت مهم نیست، مهم این است که قیمت ثابت بماند. تغییر قیمت، تولیدکننده و کسی را که میخواهد آن کالا را خریداری کند در استرس قرار میدهد.
مدیر انتشارات روزگار با بیان اینکه در حقیقت تولیدکننده قیمت کالا را تعیین میکند، ادامه داد: برای مثال ناشر قیمت کتابی را که در بهار منتشر شدهاست، ۲۰۰ هزار تومان تعیین میکند، اما ناشر دیگر همان کتاب را با قیمت ۱۰۰ هزار تومان منتشر میکند، چگونه توانسته آن کتاب را با این قیمت منتشر کند؟ بعد از مقداری جستوجو متوجه میشوید کتاب را کپی کردهاست و بدون اینکه قیمت تایپ، مترجم، و ... پرداختهباشد، یعنی دزدی کرده و کتاب را با قیمت خیلی کم منتشر کردهاست، در اینجا اهمیت قیمتگذاری توسط ناشر اصلی مشخص میشود.
بالا و پایین بودن قیمت مهم نیست، مهم این است که قیمت ثابت بماند. تغییر قیمت، تولیدکننده و کسی را که میخواهد آن کالا را خریداری کند در استرس قرار میدهد
او درباره روند قیمتگذاری کتاب توسط ناشر تا زمانی که کتاب به دست مخاطب برسد، توضیح داد: ناشر کتاب را با تخفیف به شرکت پخش میدهد، شرکت پخش کتاب را با تخفیف به کتابفروش میدهد و کتابفروشان با قیمت پشت جلد میفروشند. به همین دلیل اگر مردم کتاب را از ناشر خریداری کنند، ممکن است بتوانند ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف بگیرند اما از فروشگاه نتواند این تخفیف را دریافت کنند، زیرا کتابفروش با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف کتاب را خریدهاست و نمیتواند این درصد تخفیف داشتهباشد.
عزیزی ادامه داد: برخی از ناشران قیمتهای نامتعارف برای کتاب تعیین میکنند، برای مثال اگر کتاب ۵۰ هزار تومان قیمت دارد، برای آن قیمت پشت جلد ۱۵۰ هزار تومان تعین میکنند و با تخفیف بالا کتاب را میفروشند. این در حالی است که اگر ناشری کتاب ۵۰ هزار تومانی را ۹۰ هزار تومان قیمت بزند هم نمیتواند این اقدامات را انجام بدهند.
ناشر نمیتواند زندانبان باشد
مدیر انتشارات روزگار با اشاره به نقش اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران در جلوگیری از قاچاق کتاب بیان کرد: میدانم مسئولان این اتحادیه بارها به مقامهای دولتی شکایت کردند، اما اقدامی انجام نشدهاست، راه قانونمند شدن، انضباط و نظارت نیروی انتظامی و قضایی است زیرا ناشر نه میتواند زندانبان باشد و نه میتواند کسی را دستگیر کند، اما نیروهای دیگر باید پیگیر باشند و از حقوق ناشران، نویسندگان و مخاطبان دفاع کنند.