مرمت بخش هایی ازبافت تاریخی مانند کاروانسرا، حجره ها و بازار تاریخی ، واگذاری حمام و کاروانسرای کهیار به بخش خصوصی ، برنامه ریزی برای ثبت بخش هایی از بافت تاریخی دهدشت در فهرست بناهای تاریخی جهان از اقدام هایی است که یک ساله گذشته تاکنون برای احیای این بافت ۳۷ هکتاری انجام شده است.
با توجه ویژه دولت در نخستین سال فعالیت دولت سیزدهم بافت تاریخی دهدشت نه تنها دیگر سوژه رسانه ها و عکاسان نیست بلکه این منطقه به جایگاهی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و برنامه های فرهنگی چون شاهنامه خوانی تبدیل شده است.
بافت قدیمی دهدشت یا بلادشاپور که با ۴۵ هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافت های تاریخی کشور به شمار می آمد اما این منطقه به دلایل توسعه شهرنشینی تخریب شد و هم اینک ۳۷ هکتار از این شهر قدیمی باقی مانده است.
بلاد شاپور ، میراثی تاریخی در دل شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه است که احیای آن افزون بر اهمیت آن برای حفظ هویت ایرانی می تواند به شکوفایی ظرفیت های گردشگری این شهرستان کمک کند.
براساس شواهد تاریخی موقعیت جغرافیایی این شهر به عنوان یکی از مراکز سکونت صفویان و تجارت با بنادر جنوبی ، نقش مهمی در اقتصاد و تجارت زمان خود داشته است،این بنا دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجره ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده اند..
وجود بیش از ۲ هزار خانه، مسجد، حمام، کاروانسرا و بازار بزرگ در این بافت قدیمی نشان از شکوه تمدن ایرانی در بافت تاریخی دهدشت است به طوری که در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت کاروانسرایی به‌جا مانده از عصر طلایی صفویه وجود دارد.
چهار ایوان بزرگ در چهار گوشه حیات شهر تاریخی دهدشت به شکل متقارن وجود دارد که هر ایوان به سه یا چهار حجره راه دارد و این کاروانسرا محل بیتوته بازرگانان آن روزگار بوده است.
اقدام های انجام شده برای احیای بافت تاریخی دهدشت
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: با پیش بینی ۵۵ میلیارد ریالی و انجام اقدام هایی مانند مرمت بناهایی مانند بقعه متبرکه امامزاده جابر (ع)، خانه کهزادی، مسجد مورک، کاوش و آوار برداری گذر پشت کاروان سرا، احداث پارک مسجد ابوذر غفاری و مرمت حجره های بازار تاریخی دهدشت، این منطقه تاریخی مکان مناسبی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی قرار گرفته است.
سعید طالبی پور با اشاره به اینکه ۳۲ میلیارد ریال برای مرمت ۱۱ حجره بافت تاریخی دهدشت هزینه شده تاکید کرد: این حجره ها برای ایجاد بازارچه صنایع دستی به بخش خصوصی واگذار می شود.
وی افزود: تاکنون کاروان سرا و حمام کوهیار در بافت تاریخی دهدشت جهت سرمایه گذاری به بخش خصوصی واگذار شده است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: همچنین کارشناسان سازمان جهانی یونسکو ارزیابی اولیه خود را در بافت تاریخی دهدشت برای ثبت جهانی کاروانسرا و حمام کهیار در این بافت تاریخی انجام داده اند و این ۲ بنای ارزشمند واقع در بافت تاریخی دهدشت در لیست انتظار ثبت جهانی قرار گرفته است.
طالبی پور بیان کرد: تاکنون با تعامل همه مسئولان بخصوص استاندار استان و نماینده مردم شهرستان‌های کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در مجلس شورای اسلامی اعتبارات خوبی در سطح ملی برای ساماندهی بافت تاریخی دهدشت اختصاص یافته است.
چشم انداز آینده
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: در صورت تامین اعتبار امسال مسجد جامع بزرگ ورودی شهر تاریخی دهدشت مرمت و بازسازی می شود.
طالبی پور عنوان کرد:تملک بخش هایی از خانه های احداث شده در نزدیکی شهر تاریخی دهدشت ضرورت دیگری است که در صورت تامین اعتبار انجام می شود.
وی ابراز داشت:در کنار جذب سرمایه‌گذار توسعه فرهنگی مکان های مذهبی در شهر تاریخی دهدشت در دستور کار جدی این اداره کل است.
اهتمام دولت به احیای بافت تاریخی دهدشت
مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های میراث ملی و جهانی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور نیز که چندی پیش برای بازدید از این منطقه به کهگیلویه و بویراحمد سفر کرده بود در این خصوص گفت: اعتبارات موردنیاز برای ساماندهی بیشتر شهر تاریخی دهدشت (بلادشاپور) در سطح ملی پیگیری می‌شود.
رضا سامه اظهار داشت: اقدامات مرمتی خوبی برای احیای بناهای تاریخی بافت تاریخی شهر دهدشت صورت گرفته است.
وی با اشاره به اینکه این شهر تاریخی یکی از ظرفیت‌های مهم حوزه میراث‌فرهنگی در کشور محسوب می شود تصریح کرد: با توجه به اهمیت توسعه بیشتر بلاد شاپور در شهرستان کهگیلویه امیدواریم با هم‌افزایی مسئولان موجبات شکوفا شدن ظرفیت‌های موجود این شهر تاریخی فراهم شود.
چرا احیای بافت تاریخی شهر دهدشت مهم است؟
مسئول روابط عمومی کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: بافت تاریخی دهدشت یا بلاد شاپور یکی از بزرگترین یادگاران عصر صفوی در استان است که احیای آن افزون بر حفظ هویت ملی به جذب گردشگران و درآمدزایی برای شهروندان ساکن این منطقه کمک می کند.
علی اکبر پاک اضافه کرد:با توجه به این که بناهای تاریخی بر اثر عوامل مختلف طبیعی چون باد و باران آسیب می بینند و نیاز به مرمت و مراقبت دارند بخش هایی از این بنای مهم تاریخی تخریب شده بود به طوری که این منطقه از ۴۵ هکتار به ۳۷ هکتار رسید.
وی بیان کرد: این امر افزون بر از دست رفتن بخش هایی از یادگار تمدن ایرانی سبب شد تا شهر تاریخی دهدشت مکانی برای تجمع معتادان شود که همین امر تهدیدی برای آسیب های اجتماعی زیادی می شد بنابراین احیای بافت تاریخی دهدشت از منظر اجتماعی،تاریخی، فرهنگی و اجتماعی اهمیت دارد.
استان کهگیلویه و بویراحمد را که به دیار آریوبرزن سردار نامی ایران در دوره هخامنشی می‌شناسند،بیش از ۷۸۰ اثر تاریخی استان در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
نقوش برجسته تنگ سولک در بهمئی، آثار سنگی چین لوداب، شهر سنگی دلی یاسیر کهگیلویه، قلعه کی نصیر بهادر بویراحمد، قلعه رئیسی کهگیلویه و دو گور دو پا در باشت از جمله بناهای تاریخی مهم ثبت ملی شده این استان است.
این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و در دوره بعد از اسلام و همچنین بعد از ورود آریایی‌ها جزیی از خاک تمامی حکومت‌های ایران بود.
کهگیلویه و بویراحمد در دوره‌های تاریخی مختلف با نام‌هایی بلاد شاپور، جبال گیلویه و کهگیلویه شناخته شده است.
این استان با ۷۲۶ هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار دارد و این استان بیش از ۱۶ هزار کیلومتر مربع مساحت دارد.