به گزارش ایرنا، تامین امنیت غذایی جوامع امروزه از وظایف مهم و دغدغه اصلی دولت ها و حاکمیت ها به شمار می رود و از اولویت های اساسی هر حکومت و نظام محسوب می شود.
امروزه تامین امنیت غذایی در گرو برنامه ریزی دست اندرکاران پیرامون کشت محصولات استراتژیک نظیر گندم و همچنین توجه به کشاورزی دانش بنیان است، قزوین در این حوزه حرف های زیادی برای گفتن دارد اما ظرفیت های آن در این بخش مغفول واقع شده است که یکی از دلایل آن، فقدان کار جدی و عملی برای تقویت و احیای دشت قزوین طی سالهای گذشته است.
قزوین اگرچه بیشتر به عنوان یک استان صنعتی شناخته شده است اما با برخورداری از دشت حاصلخیز در یک پهنه بیش از ۴۰۰ هزار هکتاری و با وجود ظرفیت های فراوان در بخش کشاورزی می تواند در حوزه تامین امنیت غذایی کشور بسیار بیشتر از ظرفیت های فعلی خود اثرگذار باشد.
دشت قزوین با ۴۴۰ هزار هکتار مساحت به دلیل خاک بسیار مرغوب یکی از دشت های نمونه کشور برای فعالیت های کشاورزی به شمار می رود و آنگونه که کارشناسان ارزیابی و مطالعه کرده اند در صورت احیا و تحقق کشاورزی دانش بنیان می تواند برای ۳۰ میلیون نفر غذا تولید کند.
احیای دشت قزوین از دهه هشتاد و حتی پیشتر به عنوان یکی از برنامه های دولت ها به شمار می رفته، اما در نهایت دولت سیزدهم کار عملیاتی آنرا به دور از شعارزدگی کلید زده و در این رابطه اقدام کرده است.
در همین راستا در جریان سفر امسال رئیس جمهور به قزوین، وی یکی از اولویت ها و نیازهای اساسی این استان را احیای دشت قزوین دانست و مصوبات راهگشایی نیز در این رابطه به تصویب رسید.
پیش تر از این نیز، توجه به دشت قزوین و احیای آن یکی از تاکیدات و دغدغه های مقام معظم رهبری در سفر ایشان به قزوین در سال ۸۲ بود.
در این گزارش به فعالیت ها و اقدامات انجام شده و در دست انجام برای تقویت و احیای دشت قزوین پرداخته شده است.
دشت قزوین به منطقه ویژه کشاورزی تبدیل می شود
تبدیل دشت قزوین به منطقه ویژه کشاورزی یکی از ایده هایی است که می تواند به معنای واقعی موجب تحول در کشاورزی منطقه شده و به احیای دشت قزوین کمک کند، طرحی که وزارت جهاد کشاورزی به نمایندگی از دولت به طور جدی در پی آن است.
وزیر جهاد کشاورزی در سفر ماه جاری خود به قزوین، با اشاره به اهمیت دشت قزوین در حوزه کشاورزی و تولید محصولات استراتژیک از برنامه های ویژه این وزارتخانه برای تقویت و احیای دشت قزوین خبر داد و گفت: احیای دشت قزوین از مطالبات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور است و توجه به این مساله را از اولویت های خود قرار داده ایم.
سید جواد ساداتی نژاد در حاشیه بازدید خود از توانمندی های موجود در دشت قزوین، گفت: دشت قزوین از استعدادهای بالایی در زمینه کشاورزی برخوردار بوده و قصد داریم تا آنرا به همراه سه منطقه مستعد دیگر در کشور به یک منطقه ویژه کشاورزی تبدیل کنیم و با تسهیل در زمینه جذب سرمایه گذار در این دشت و تقویت زیرساخت ها شاهد یک تحول جدی در آن باشیم.
وزیر جهاد کشاورزی همچنین گفت: در این رابطه لایحه ای از سوی دولت تهیه و تنظیم و برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال می شود تا بتوانیم مناطق مستعد در بخش کشاورزی نظیر دشت قزوین را تقویت کرده و در زمینه تامین امنیت غذایی گام های جدی تری برداریم.
ساداتی نژاد اظهار داشت: در کنار زیرساخت و بستر مهمی نظیر دشت قزوین، این استان از نیروی انسانی متخصص و توانمندی برخوردار است که می توانند با احیای این دشت، قزوین را به یکی از قطب های اصلی کشاورزی در منطقه تبدیل کنند.
اعتبارات سفر رئیس جمهور، نخستین گام جدی و عملی برای احیای دشت قزوین
در کنار اعتبارات سفر رئیس جمهور و سایر منابع دولتی که باید برای اجرای طرح ها و تکمیل زیرساخت ها در دشت قزوین به منظور احیا و تقویت این بخش اختصاص یابد، مدیریت مصرف آب را نیز باید در پیشبرد این هدف بسیار مهم تلقی کرد.
استاندار قزوین هزینه کرد مناسب اعتبارات ملی و استانی و مدیریت مصرف آب را از پیش نیازهای اساسی برای احیای دشت قزوین می داند.
محمد مهدی اعلایی با بیان اینکه سفر رئیس جمهور اعتبارات قابل توجهی به منظور تقویت و احیای دشت قزوین اختصاص یافت و شاهد برداشته شدن نخستین گام جدی و عملی در این رابطه بودیم، گفت: در جریان سفر رئیس جمهور به قزوین حدود ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان به بخش کشاورزی اختصاص یافت که از این رقم هزار و ۵۳۸ میلیارد تومان باید در بخش آب و خاک هزینه شود که بخش قابل توجهی از آن مربوط و متوجه دشت قزوین است.
استاندار قزوین با بیان اینکه بخش کشاورزی در استان دارای ۸۰ هزار بهره بردار است و ۱۳ درصد تولید ناخالص استان مربوط به این حوزه است، اظهار داشت: این رقم با توجه به ظرفیت های بالای کشاورزی قزوین قابل قبول نیست و باید ارتقا یابد که احیای دشت قزوین می تواند آنرا محقق کند.
بازار آب به منظور مصرف بهینه منابع آبی کشاورزی قزوین در حال تشکیل است
وی در ادامه با اشاره به اینکه در حال تشکیل و راه اندازی بازار آب در استان قزوین و استفاده مطلوب تر از این نعمت خدادادی هستیم، افزود: مدیریت مصرف آب با توجه به تداوم خشکسالی ها و کم آبی یک ضرورت است و از الزامات احیای دشت قزوین به شمار می رود.
استاندار قزوین با بیان اینکه ۸۸ درصد آب مصرفی در استان مربوط به بخش کشاورزی است اما به اندازه ای که این بخش آب مصرف می کند درآمد و خروجی ندارد و باید این رویه اصلاح شود، گفت: باید میزان مصرف آب متناسب با ارزش افزوده ای که ایجاد می کند باشد.
اعلایی با تاکید بر اینکه مصرف بهینه آب در دشت قزوین یک ضرورت است تا شاهد پایداری و استمرار فعالیت کشاورزی در این منطقه باشیم، اظهار داشت: راه اندازی بازار مصرف آب در بخش کشاورزی را ساماندهی می کند و بدون شک با خود بهره وری و صرفه جویی در مصرف که از نیازهای مهم ما در حوزه زراعت و باغبانی و کشاورزی دانش بنیان است را به همراه خواهد داشت.
توسعه شهرک گلخانه ای از برنامه های مهم احیای دشت قزوین
یکی از راه های مهم کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی توسعه گلخانه هاست، تقویت این بخش بدون شک یکی از راه های جدی احیای دشت قزوین به شمار می رود چرا که موجب افزایش تولید در کنار کاهش مصرف آب می شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در این رابطه با اشاره به مصوبه سفر رئیس جمهور برای توسعه ۵۰۰ هکتاری شهرک گلخانه ای نودهک تاکستان، افزود: برای این منظور ۹۰ میلیارد تومان اختصاص یافته تا با آماده سازی اراضی، زمینه برای جذب سرمایه گذاران جدید فراهم شود.
وی با بیان اینکه پیش از این ۶۰ هکتار از این شهرک عملیاتی، آماده سازی و در اختیار سرمایه گذاران قرار گرفته بود، اظهار داشت: با توسعه ۵۰۰ هکتاری شهرک گلخانه ای نودهک، این مکان به یکی از بزرگترین شهرک های گلخانه ای منطقه و دنیا تبدیل خواهد شد.
افلاطونی، توسعه کشت های گلخانه ای را به دلیل بهره وری و صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب یکی از اولویت های اساسی وزارت جهاد کشاورزی برشمرد و گفت: توسعه گلخانه ها در واقع یکی از برنامه های مهم در حوزه احیای دشت قزوین به شمار می رود چرا که ضمن ارتقای کیفی و کمی تولید محصولات، به صرفه جویی آب نیز کمک خواهد کرد که این مهم در راس برنامه های مربوط به احیای دشت قزوین قرار دارد.
مقابله با بیابانی شدن اراضی در دشت قزوین
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از تهدیدات جدی دشت قزوین توسعه اراضی بیایانی و ایجاد ریزگردها در آن بوده است، اظهار داشت: در جریان سفر رئیس جمهور ۲۰ میلیارد تومان برای مقابله با بیابانی شدن اراضی در این محدوده اختصاص یافت.
این مسوول همچنین گفت: با استفاده از اعتبارات تعیین شده و با همکاری شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشاورزی کشور قصد داریم تا طرح جنگل کاری با استفاده از پساب های صنعتی و خانگی در مناطق بیابانی دشت را عملیاتی کنیم.
وی با اشاره به اختصاص ۱۲۵ میلیارد تومان به منظور اجرای طرح حدنگاری (کاداستر) و رفع تداخلات اراضی کشاورزی قزوین در سفر رئیس جمهور، گفت: یکی از الزامات احیای دشت قزوین تکمیل رفع تداخلات اراضی و طرح حدنگاری است و پیش بینی می کنیم پرونده رفع تداخلات تا سال آینده و حدنگاری نیز تا سال ۱۴۰۵ به پایان برسد.
افلاطونی با بیان اینکه برای احیای دشت قزوین باید شاهد توسعه کشاورزی دانش بنیان باشیم، اظهار داشت: به منظور پیاده سازی و نظارت بر برنامه های این حوزه، از سال قبل قرارگاه کشاورزی دانش بنیان قزوین تشکیل و فعال شده است.
این مسوول گفت: اجرای الگوی کشت و استفاده از محصولات کم آب بر و جایگزینی آنها با محصولات پرآب بر و پیگیری دریافت حقابه از سد شاهرود از دیگر پیگیری های در راستای احیای دشت قزوین و تقویت کشاورزی در استان به شمار می رود.
رهاورد:
توسعه قزوین بدون تقویت و احیای دشت قزوین غیرممکن به نظر می رسد، در واقع ترسیم چشم انداز توسعه ای این استان بدون توجه به این مهم میسر نیست، چرا که باید دشت قزوین را موتور محرک توسعه این استان دانست.
با اقدامات انجام شده و برنامه ریزی شده در دولت سیزدهم این امید می رود که پس از سالها گام جدی و عملی برای احیا و تقویت دشت حاصلخیز قزوین برداشته شده است.
جدیت مسوولان استانی و ملی در این حوزه دورنمای خوبی را برای احیای دشت قزوین ترسیم کرده اما باید این رویه استمرار داشته و یک تیم نظارتی قوی در کنار تیم اجرایی باید ماموریت یابد تا حصول نتیجه مطلوب، پروژه احیای دشت قزوین را دنبال و پیگیری کند و موانع و چالش ها را از سد راه بردارد.