به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری سایتِکدِیلی (SciTechDaily)، احتمالاً هنگام مصرف قرص سردرد کسی به وضعیت بدنش توجهی ندارد؛ اما پژوهشهای اخیر دانشمندان دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا حاکی از این است که وضعیت بدن تأثیر زیادی بر سرعت جذب داروها دارد.
راجات میتال (Rajat Mittal)، یکی از مهندسان دانشگاه جانز هاپکینز و متخصص دینامیک سیالات میگوید: هنگامی که متوجه شدیم وضعیت بدن انسان چه تأثیری بر سرعت انحلال قرص دارد، بسیار شگفتزده شدیم. قبلاً هنگام مصرف قرص هرگز به این فکر نمیکردم که بدنم باید چه وضعیتی داشته باشد؛ اما الان حتماً به این موضوع فکر میکنم.
در سالهای اخیر، مدلهای دقیقی طراحی شدهاند که فعالیت اعضای مهم مختلف بدن به ویژه قلب را نشان میدهند. مدل این تیم، استامَک سیم (StomachSim) نام دارد و یکی از اولین مدلهایی است که شبیهسازی معده انسان را انجام میدهد. این مدل با بهرهگیری از فیزیک، بیومکانیک و مکانیک سیالات، آنچه را در هنگام تجزیه غذا یا تجزیه داروها در معده رخ میدهد، شبیهسازی میکند.
توصیههای محققان برای داشتن وضعیت مناسب در هنگام مصرف دارو
بیشتر قرصها، تا زمانی که معده محتویاتش را به روده نفرستد، تأثیر نمیگذارند. در نتیجه، اگر قرص طوری بلعیده شود که به آنتروم معده نزدیکتر باشد، سریعتر تجزیه و محتویاتش به دوازدهه، اولین قسمت روده کوچک، تخلیه میشود. اگر قصد دارید برای این قسمت معده، قرص استفاده کنید، وضعیت بدن شما برای استفاده از جاذبه و عدم تقارن طبیعی معده اهمیت دارد.
تیم پژوهشی، چهار وضعیت را آزمایش کرد. خوردن قرص در حالی که افراد بر پهلوی راست استراحت میکردند، بیشترین تأثیر را داشت و قرص را به عمیقترین قسمت معده میفرستاد و سرعت انحلال آن ۲.۳ برابر سریعتر از هنگامی بود که افراد صاف نشسته بودند. بدترین وضعیت، درازکشیدن به سمت چپ بدن بود.
اعضای تیم با نکتهای مواجه شدند که شگفتی آنها را برانگیخت؛ اگر زمان انحلال یک قرص، ۱۰ دقیقه باشد، در صورتی که فرد در زمان مصرف آن صاف نشسته است تا ۲۳ دقیقه و اگر به سمت چپ دراز کشیده باشد، بیش از ۱۰۰ دقیقه طول میکشد تا قرص حل شود.
برای افراد مسن کمتحرک یا بستری، اینکه هنگام مصرف قرص، به سمت چپ برگردند یا سمت راست، تفاوت زیادی ایجاد میکند.
راست ایستادن در هنگام مصرف قرص، دومین انتخاب مناسب بود که میزان تأثیر آن با درازکشیدن به پشت هماندازه بود.
به گفته دانشمندان حتی یک تغییر کوچک در شرایط معده منجر به تفاوتهای شایان توجهی در میزان اثرگذاری یک داروی خوراکی میشود.
تأثیر بیماری معده بر انحلال دارو شبیه به تأثیر وضعیت بدن در هنگام مصرف دارو و نشاندهنده اهمیت این موضوع بود.
حاصل این پژوهش در مجله فیزیک سیالات (Physics of Fluids) به چاپ رسیده است.