قم-ایرنا- مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم با اشاره به ظرفیت بالای بازار کهنه این استان در معرفی صنایع‌دستی هنرمندان گفت: رویکرد این بازار تاریخی بر استقرار غرفه‌های صنایع‌دستی است و در حال حاضر مرمت و احیای آن در دست انجام است.

علی‌رضا ارجمندی روز چهارشنبه در جلسه انجمن‌های صنایع‌دستی قم با استاندار قم، افزود: عملیات بهسازی و سفیدکاری طاق بازار کهنه قم در حال اتمام است؛ این بازار ظرفیت چندمنظوره گردشگری، تاریخی و عرضه محصولات هنرمندان صنایع‌دستی را در خود جای‌داده است.

بازار کهنه قم با عمر بیش از ۶۰۰سال که قدمت آن به دوران صفویه و قاجاریه بازمی‌گردد، کارگاه‌های صنایع‌دستی ازجمله رنگرزی سنتی، چاقوسازی، خراطی، نجاری و منبت‌کاری را در خود جای داده است. این بازار در اواخر سال ۷۶ به ثبت ملی میراث فرهنگی رسید و در راسته‌های بازار کهنه قم سراها، تیمچه‌ها، چهارسوق و چند مسجد قرار دارد.

سقف بازار نیز از پوشش‌های گنبدی شکل ساخته‌شده و دریچه‌های دایره شکلی نیز در دو طرف، برای گردش هوا و ورود نور وجود دارد. نوری که از داخل این دریچه‌ها وارد و فضای بازار را روشن می‌کند، منظره‌ای زیبا از گردش نور و گردوغبار ایجاد می‌کند.

تعدادی از بناهای تاریخی بازار مربوط به دوره‌های سلجوقی و ایلخانی است، در واقع بافت‌های قدیمی بازار قم به دوره قبل از عصر صفوی برمی‌گردد، ولی قدمت تیمچه‌ها و راسته جدیدتر بازار به دوره صفوی و قاجار تعلق دارد.

ارجمندی درادامه گفت:‌ همچنین بازار شمسه نیز موقعیت مواصلاتی و عرضه محصولات هنرمندان صنایع‌دستی استان را دارد؛ در حال حاضر یک فضای ۲۰ هکتاری نیز برای احداث شهرک انگشتر و عقیق قم در دست مطالعه و بررسی است.

وی یادآور شد: غرفه‌های مسجد اهل‌بیت(ع) در عوارضی قم-تهران به خاطر حجم بالای مسافران ورودی و خروجی از قم، ظرفیت بالقوه جهت ایجاد بازارچه دائمی صنایع‌دستی دارد.

وی بیان کرد: ظرفیت صنایع‌دستی در استان قم از مغفول مانده و طی سالهای گذشته این ظرفیت بالا به حاشیه رفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قم ادامه داد: ایجاد تشکل و انجمن‌های صنایع‌دستی برای خروج این رسته‌ها از حاشیه، هویت‌یابی و قدرت چانه‌زنی مورد حمایت مسوولان استانی است.

ارجمندی یادآور شد: بازار فروش مهم‌ترین مشکل فعالان صنایع‌دستی است و در حال حاضر بسیاری از صنایع‌دستی قم فاقد بازار عرضه در سطح این استان است.

وی خاطرنشان کرد: اگر بازار عرضه محصولات صنایع‌دستی در قم مانند استان‌های دیگر سهل و آسان شود و برخی مشکلات کنونی آن مانند بیمه و سایر عوارض حذف شود، وضعیت این صنعت در قم نیز مانند اصفهان، کرمان و شیراز می‌شود.

وی نزدیکی به حرم مطهر حضرت معصومه(س) و طراحی سنتی را دو مزیت بازار کهنه دانست و بیان داشت: در بافت تاریخی ارزشمند موجود در هسته مرکزی شهر فضاهای بسیار مطلوبی برای توسعه گردشگری و توسعه صنایع‌دستی و سایر مشاغل سنتی وجود دارد که تاکنون مغفول مانده است.

بازار فروش مهم‌ترین دغدغه هنرمندان صنایع‌دستی

احمد کبیری از اساتید سفال‌گری قم نیز دراین جلسه گفت: بازار فروش مهم‌ترین مشکل و دغدغه هنرمندان صنایع‌دستی است، اگر این مشکل ،  فعالان صنایع‌دستی حل شود سایر دغدغه‌ها نیز برطرف خواهد شد.

وی ادامه داد: ایجاد بازارچه‌های دائمی عرصه محصولات صنایع‌دستی زیرساخت مهم جهت اجتماع هنرمندان و توسعه صنعت گردشگری است.

این فعال رسته شغلی سفال‌گری خاطرنشان کرد: تعداد فعالان سفال‌گری طی سالهای اخیر به دلیل اهمیت توجه و حمایت‌های لازم به کمتر از ۱۵ نفر رسیده‌است.

دبیر انجمن نقره و زیورآلات قم نیز در ادامه بیان داشت: با وجود اینکه ایران یکی از کشورهای غنی در برخورداری از منابع معدنی است اما از نظر صادرات صنایع فرآوری شده سهم اندکی از بازارهای جهانی دارد و بیشتر صادرات این بخش را خام فروشی شامل می‌شود.

بازارچه موقت صنایع‌دستی در قم دایر شود

ابراهیم شمشادی رییس انجمن صنایع‌دستی قم نیز خاطرنشان کرد: امکان حمل ونقل آسان، ظرفیت بالای زائرپذیری، نزدیکی به استانهای دیگر، گمرک اختصاصی، دسترسی به مرکز ثقل کشور و جود یکهزار و ۲۰۰ کارگاه انگشتر سازی فعال از ظرفیت های قم در تبدیل شدن آن به قطب انگشترسازی در کشور است.

وی خاطرنشان کرد: در مجموع افزون بر ۳ هزار نفر در رشته های مختلف صنایع‌دستی استان قم مشغول فعالیت هستند.

وی افزود: بازار شمسه در نزدیکی حرم مطهر حضرت معصومه(س)‌ همچنین ظرفیت و شرایط لازم را برای استقرار غرفه‌های صنایع‌دستی ندارد و علاوه بر هزینه بالای اجاره غرفه، از نظر مباحث ایمنی نیز مشکل دارد.