محمدحسین خرمی، مدیر اجرای پروژه‌های فولادسازی شرکت فولاد مبارکه در گفت‌وگو با ایراسین از نصب و راه‌اندازی جرثقیل‌های سقفی فوق استراتژیک ۳۲۰ تنی ماشین‌های ریخته‌گری در این شرکت خبر داد.
وی در ادامه با اشاره به اهمیــت نقش این پـــروژه در تحقــــق رکوردشکنی‌های تولید در فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: نظر به اینکه حدود ۵۰ درصد توزیع مذاب در سالن ال-اف ناحیه فولادسازی فولاد مبارکه بین ماشین‌های ریخته‌گری مداوم وظیفه جرثقیل‌های شماره ۱۳ و شماره ۱۴ این شرکت است، این جرثقیل‌ها طی سال‌های گذشته در اثر پایان عمر مفیدشان، دچار مشکلات فراوانی شده بودند.
مدیر اجرای پروژه‌های فولادسازی شرکت فولاد مبارکه اذعان داشت: در همین راستا موضوع خرید، نصب و جایگزینی ۲ دستگاه جرثقیل سقفی تیمینگ ۳۲۰ تنی جدید و با تکنولوژی روز مطرح گردید و با همت کلیه متخصصان مجموعه‌های درگیر در ناحیه فولادسازی، همچون واحد راهبری و تعمیرات جرثقیل‌های ناحیه فولادسازی، واحد اجرای پروژه‌های این ناحیه، واحد بازرسی و فنی، واحد امور مهندسی و واحد خرید اقدام به تهیه اسناد فنی و انتخاب پیمانکار گردید.
وی ادامه داد: پس از آن، در جریان خرید و اجرا، علی‌رغم وجود تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه کشور و همچنین بروز پاندمی کرونا که باعث بروز مشکلاتی همچون عدم امکان تبادل متخصصان و برقراری ارتباط مستقیم با سازنده ماشین و همچنین محدودیت در جلسات و تبادل نظر فنی شد، کارشناسان و متخصصان مجرب فولاد مبارکه موفق شدند با تکیه‌بر دانش فنی داخلی خود و کمک پیمانکاران داخل کشور نسبت به نصب و راه‌اندازی موفق جرثقیل شماره ۱۴ در پایان اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ اقدام کنند. این موضوع به‌عنوان تجربه‌ای جدید در جهت ارتقای سطح دانش فنی و خودباوری متخصصان صنعت فولاد کشور حائز اهمیت است و در همین راستا جرثقیل شماره ۱۳ (کرین دوم) نیز جهت راه‌اندازی در دست پیگیری است.
خرمی از زحمات کارکنان واحد اجرای پروژه‌های فولادسازی و مدیریت اجرای پروژه‌های آهن‌سازی، مدیریت و کارکنان ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، واحدهای اتوماسیون و بازرسی فنی، حمل‌ونقل جاده‌ای، امور قراردادهای خرید، تعمیرگاه مرکزی، واحد تعمیرات مرکزی، ایمنی و آتش‌نشانی، انتظامات و ترافیک، انبارها و گمرک، واحد بیمه و همچنین شرکت فنی و مهندسی فولاد مبارکه و پیمانکاران مربوطه و سایر عوامل و نهادهای ذی‌ربط که مستقیم و یا غیرمستقیم در طراحی، ساخت، حمل، نصب و راه‌اندازی این جرثقیل‌ها مشارکت داشتند، سپاسگزاری کرد.
نقش گلوگاهی این پروژه در فرایند و مسیر تولید تختال
مسعود نجفی، کارشناس اجرای پروژه ناحیه فولادسازی شرکت فولاد مبارکه، در این خصوص اظهار کرد: به‌منظور سرویس‌دهی در فرایند تولید ماشین‌های ریخته‌گری و کوره‌های پاتیلی، جرثقیل سقفی تیمینگ جدید با ظرفیت قلاب‌های ۴۰، ۱۱۰ و ۳۲۰ تن با اسپن ۱۲ متر در ارتفاع ۲۸ متری سالن ریخته‌گری با موفقیت نصب و در آخرین هفته اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی و در خط تولید قرار گرفت.
وی افزود: ازآنجاکه این جرثقیل‌ها وظیفه انتقال پاتیل مذاب به ماشین‌های ریخته‌گری و کوره‌های پاتیلی دارد، در گلوگاه فرایندی فولادسازی قرار گرفته و نقش آن در مسیر تولید بسیار حیاتی است.
ایجاد تناسب بین ظرفیت ماشین با حداکثر بار، عامل تعیین‌کننده اقتصادی بودن نوع مکانیسم
کارشناس اجرای پروژه ناحیه فولادسازی شرکت فولاد مبارکه گفت: از طرفی در ماشین‌آلات باربرداری، مقوله کلاس کاری و ایجاد تناسب بین ظرفیت ماشین با حداکثر بار، عامل تعیین‌کننده اقتصادی بودن نوع و تیپ مکانیسم است.
وی تأکید کرد: برای تعیین کلاس کاری مناسب، در استانداردهای طراحی و ماشین‌سازی حمل مواد، ۲ پارامتر در نظر گرفته می‌شود. ابتدا تعداد یا زمان بهره‌برداری روزانه و سپس طیف بار مدنظر است که جرثقیل‌های مورداشاره (جرثقیل شماره ۱۳ و شماره ۱۴ جدید) در گروه فوق سنگین قرار می‌گیرند، یعنی استراکچر یا بدنه جرثقیل اغلب تحت باری نزدیک به بار نامی و یا به‌ندرت بار نامی خواهد بود. در این میان تعداد سیکل تنشی بار وارده به استراکچر فلزی و عملکرد مکانیسم‌های محرک(مانندمجموعه های موتور- گیرباکس) تعیین‌کننده طول عمر مفید یا همان سن تخریب جرثقیل است.
افزایش ضریب آماده‌به‌کاری جرثقیل و عدم توقف آن تحت عوامل مختلف
نجفی با اشاره به مزایای این جرثقیل ابراز داشت: کلاس کاری این جرثقیل A۸M۸ و در طیف بار فوق سنگین است و از مزیت‌های مهم این جرثقیل می‌توان به طرح منحصربه‌فرد مسیر انتقال انرژی با ۲ خط تغذیه مشترک DC باس‌بار ریجنریتیو (بازیافت‌کننده مجدد انرژی الکتریکی) اشاره کرد.
وی بیان کرد: این مهم باعث افزایش ضریب آماده‌به‌کاری جرثقیل و عدم توقف آن تحت عوامل مختلف می‌شود، چراکه تجهیزات در ۲ مسیر تغذیه به‌صورت گروهی (شامل کلید هوایی اصلی و السیال فیلترها و ماژول درایوهای AFE دی سی / ای سی ساز و ماژول درایوهای کنترل موتور) همگی می‌توانند در صورت بروز خطا یا خرابی، هر تجهیز با تجهیز هم‌نام خود، به‌صورت ریدندانت جایگزین یکدیگر شود.
بررسی مزایای پروژه
کارشناس اجرای پروژه ناحیه فولادسازی شرکت فولاد مبارکه عنوان داشت: از دیگر مزایای این جرثقیل عملکرد قلاب اصلی ۳۲۰ تن و کار با ۲ موتور و یا تک موتور است؛ بدین صورت که با بهره‌گیری از گیربکس خاص که ترکیبی از پلانتری و پارالل شفت (چرخنده‌های منظومه‌ای و شفت موازی) است از ۲ ورودی توان، یعنی ۲ موتور الکتریکی ۳۱۵ کیلوواتی استفاده شده است.
وی یادآور شد: قلاب اصلی جرثقیل در هنگام حمل پاتیل مذاب می‌تواند در حین عملیات باربرداری با ۲ موتور و سرعت کامل در حالت عادی کار کند و در صورت خرابی یکی از موتورها، قلاب با یک موتور و نصف سرعت مرحله عادی قادر به انجام کلیه فرایندهای خود بدون توقف جرثقیل است.
نجفی تصریح کرد: خرید و تأمین تجهیزات، مطابق توانمندی تأمین‌کنندگان تراز اول فولاد مبارکه و احتمال تغییر طرح به علت محدودیت تأمین‌کنندگان و انجام فاز ساخت در شرایط تحریم، کار بسیار طاقت‌فرسا و زمان‌بری بود که البته این مهم با درایت و پیگیری‌های کلیه واحدهای درگیر در فولاد مبارکه به بهترین وجه ممکن صورت پذیرفت.
وی متذکر شد: با توجه به گستردگی دانش فنی و تکنیکال روز تجهیزات مکانیکی و الکتریکی و کنترلی به‌کاررفته در ۲ دستگاه جرثقیل پروژه مورداشاره، عملیات مونتاژ، نصب، تست و راه‌اندازی چنین ماشین‌آلاتی بسیار حساس و زمان‌بر است که با اتکا به دانش و تجربه فنی کارکنان فولاد مبارکه و با بهره‌گیری از سایر ظرفیت‌های فنی داخل کشور، این مهم علی‌رغم موانع فیزیکی موجود در محل، در زمانی کم به انجام رسید.
کارشناس اجرای پروژه ناحیه فولادسازی شرکت فولاد مبارکه اضافه کرد: در شرایط تحریمی تحمیل‌شده به کشور، کلیه عملیات نظارت و سوپروایزری تخصصی این پروژه با تکیه‌بر دانش داخلی فولاد مبارکه و متخصصان داخل کشور انجام گرفته است.
وی با اشاره به شرایط و محدودیت‌های فضای نصب و فرایندهای فولادسازی گفت: جهت ایجاد فضای نصب برای ۲ دستگاه جرثقیل شماره ۱۳ و ۱۴ با رعایت توالی موقعیت بین جرثقیل‌های موجود سالن، لازم بود ابتدا پلتفرم جدیدی برای نصب بنا کنیم که بدین منظور، توانستیم ردیف ال‌جی سالن ناحیه فولادسازی را به دلیل محدودیت فضا در اثر هم‌جواری تجهیزات موجود، حداکثر به طول ۱۸ متر افزایش دهیم.
حل مشکلات فنی با اتخاذ راهکارهای هوشمندانه
نجفی خاطرنشان کرد: یکی از معضلات بزرگ در مرحله نصب، فضای محدود سایت و تداخل فضای نصب با فضای ماشین شماره ۵ ریخته‌گری بود که به‌تناسب پیشرفت عملیات نصب، ریسک تداخل در فرایند تولید در سالن افزوده می‌شد. این معضل ما را محدود به استفاده از جرثقیل بوم خشک ۴۰۰ تنی و ایجاد Opening در محل سقف پلتفرم جدید کرد.
وی اذعان داشت: با توجه به شرایط دشواری که در نصب قطعات اصلی جرثقیل شماره ۱۴ وجود داشت، جهت نصب جرثقیل شماره۱۳، با محدودیت‌های بیشتری مواجه بودیم که برای حل این مشکل و جلوگیری از بروز تداخل با تولید ماشین شماره ۵ ریخته‌گری، طی جلسات مکرر با بهره‌برداری و اتخاذ راهکاری هوشمندانه در چندین مرحله و با استفاده از زمان‌های تایم‌اوت ریخته‌گری، برای حرکت جرثقیل شماره ۱۴ و باز کردن فضا جهت نصب جرثقیل شماره ۱۳ اقدام کردیم.