به گزارش ایرنا کسب و کارهای خانگی و کوچک، بر خلاف تولیدات مدرن و صنعتی، به صورت سنتی متکی بر ظرفیتهای بومی و محلی هر منطقه هستند و با برنامه ریزی و با حمایتهای لازم و سرمایه گذاری کمتری نسبت سایر بخشها، میتوانند به اشتغال پایدار کمک کنند.
در شرایطی که پدیده خشکسالی طی ۲۰ سال گذشته خسارتهای بسیار به بخش کشاورزی و دامداری شهرستان گناباد وارد کرده و موجب مهاجرت روستاییان به شهرها و یا از این شهرستان به سایر نقاط کشور و استان خراسان رضوی شده است، احیای تولیدات محلی و صنایع دستی، به خصوص در قالب مشاغل خانگی در ایجاد اشتغال پایدار و مهاجرت معکوس به مناطق روستایی نقش زیادی دارد.
شهرستان گناباد با ظرفیتهای بسیار در حوزه تولیدات محلی و صنایع دستی که در بیشتر بخشها مانند سفالگری دارای قدمت پنج هزار ساله است، از قابلیت بالایی در زمینه های اقتصادی و اشتغالزایی برخوردار است.
رشته های دیگر صنایع دستی گناباد هم مانند پارچه بافی، گلیم بافی، معرق و منبت کاری، سبدبافی، نمدمالی و غیره در کنار تولید غذاها، نانها و دیگر خوراکی های محلی و سنتی در گناباد، که برخی نیز به ثبت ملی رسیده و دارای برند خاص خود است، ظرفیت خوبی برای رونق مشاغل خانگی از جمله برای بانوان و نقش آن در اشتغال و کارآفرینی مناطق شهری و روستایی دارد.
مشاغل خانگی زودبازده و کسب و کارهای خانگی به عنوان راهکاری مهم برای خوداشتغالی و ایجاد شغل و درآمد مطرح هستند، از جمله مزایای این مشاغل می توان به قابلیت انجام این نوع کسب و کار در منزل، همراه با مزایای قابل توجهی مانند ایجاد توازن بین مسوولیت خانوادگی زنان و اشتغال آنها، حذف هزینههای مربوط به خرید، رهن و اجاره کارگاه و هزینههای رفت و آمد، استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده و ایجاد زمینههای کار خانوادگی، امکان انتقال تجارب از طریق آموزش غیررسمی به شیوه استاد - شاگردی بین اعضای خانواده اشاره کرد.
از مجموع هزار و ۹۴۶ نفر سهمیه اشتغال گناباد در سامانه رصد در سال جاری تاکنون هزار و ۱۹ نفر محقق و در قالب آن فرصتهای شغلی برای متقاضیان ایجاد شده است.
از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون ۶۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال تسهیلات به بخش مشاغل خانگی گناباد اختصاص یافته، که پنج میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال آن مربوطه به ۶ ماهه نخست سال جاری بوده است.
بانوان، بسترساز توسعه مشاغل خانگی
با توجه به آنکه مشاغل خانگی بیشتر خانواده محور هستند، بانوان نقش محوری در زمینه مشاغل خانکی دارند ضمن اینکه گرایش زنان به کارآفرینی و راه اندازی واحدهای تولیدی هر چند کوچک و خانگی در سالهای اخیر افزایش یافته است.
بیش از ۵۰ درصد جمعیت ۹۳ هزار نفری گناباد را بانوان تشکیل می دهند.
با وجود نقش انکارناپذیر بانوان در اشتغال و کارآفرینی به دلیل برخی مشکلات مانند فقدان خودباوری و برخی دیدگاههای سنتی در مناطق و شهرستانهای کوچک، کمتر از این ظرفیت مهم در مسیر توسعه و رونق اقتصادی و کارآفرینی بهره گرفته شده است.
یکی از استادان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و فعال حوزه فرهنگی و اجتماعی گناباد گفت: توجه به مشاغل خانگی و بنگاههای اقتصادی خُرد، بستر رونق اقتصادی را به خصوص برای بانوان در عرصه اقتصاد و ایجاد درآمدهای پایدار توسط آنان فراهم می کند.
دکتر بهناز افضلیان با تاکید بر لزوم اطلاع رسانی بیشتر در زمینه تسهیلات مشاغل خانگی افزود: دستگاههای نظارتی نیز باید بر روند پرداخت و هزینه کرد تسهیلات نظارت بیشتری داشته باشند تا این تسهیلات به افرادی پرداخت شود که دارای مهارت کافی بوده و آموزشهای تخصصی متناسب با رشته شغلی مورد نظر را سپری کرده باشند.
وی تصریح کرد: به دلیل اطلاع رسانی ناکافی، بانوان گنابادی به خصوص در مناطق روستایی از مزایا و تسهیلات این مشاغل آگاهی کافی ندارند لذا باید متولیان مربوطه مانند دهیاران به این مهم عنایت بیشتری داشته باشند.
این کارآفرین گنابادی، توسعه کمی و کیفی اشتغال خُرد را در مناطق روستایی متناسب با ظرفیتهای بانوان ضروری خواند و بیان کرد: برخی مجوزهای مشاغل خانگی متناسب با ظرفیتهای این قشر نیازمند بازتعریف است.
چاره جویی برای بازاریابی و فروش محصولات خانگی
یکی از بانوان فعال در حوزه تولیدات محلی و صنایع دستی گناباد با اشاره به اهمیت مشاغل خانگی برای زنان سرپرست خانوار گفت: فعالان این بخش در زمینه های بازاریابی و فروش محصولات خود با مشکلاتی دست به گریبان هستند و مسوولان ذیربط باید در کنار پرداخت تسهیلات، با ساز و کارهای لازم آنان را در بازاریابی هم مورد حمایت قرار بدهند.
مهناز غفاری خاطرنشان کرد: بسیاری از فعالان مشاغل خانگی با هزینه شخصی و در کنار آن دریافت مقادیری تسهیلات در این بخش فعالیت خود را آغاز می کنند و در شرایط نبود ثبات اقتصادی و از طرفی فروش پایین محصولات، نیازمند حمایت بیشتر دولت هستند که می طلبد مسوولان مربوطه با فراهم کردن بستری امن، به رونق اقتصاد این مشاغل کمک کنند.
وی اضافه کرد: نوسانات قیمتها در بازار باعث میشود که در تأمین هزینههای تولید با مشکل مواجه شویم و این مساله هزینه های تولید و به تبع آن مشکلات این بخش را افزایش داده است.
ناهید سعیدی، یکی دیگر از فعالان مشاغل خانگی در زمینه تولید محصولات مرتبط بخش کشاورزی در گناباد، تامین مواد اولیه و عرضه و فروش محصولات را از دغدغه های فعالان این بخش ذکر کرد و از مسوولان ذیربط خواست که با برپایی نمایشگاههای دوره ای و یا روزبازارهای مخصوص مشاغل خانگی، علاوه بر معرفی حرفه ها و صنایع دستی و تولیدات این بخش به مردم، زمینه ای برای فروش محصولات تولیدی آنان فراهم کنند.
وی ادامه داد: سهولت بخشی و ایجاد بستر لازم برای عرضه محصولات تولیدی مشاغل خانگی تولیدی بانوان در بازار مصرف و افزایش آموزشهای کاربردی برای ایجاد و توسعه این مشاغل در بازارهای هدف، باید مورد عنایت مسوولان مربوطه قرار بگیرد.
سعیدی گفت: ایجاد و توسعه بازارچههای فروش محصولات مشاغل خرد و خانگی اقدام مهمی برای حمایت از اشتغال و کارآفرینی بانوان محسوب میشود.
رییس اداره بهزیستی گناباد به خبرنگار ایرنا گفت: فعالان مشاغل خانگی که بخش زیادی از آنان را زنان سرپرست خانوار تشکیل می دهند، در تامین مواد اولیه و فروش محصولات و کالاهای تولیدی خود در زمینه های تولیدات محلی و سنتی و دامداریهای خرد و غیره در مناطق شهری و روستایی با مشکلات متعددی دست به گریبان و نیازمند حمایت بیشتر هستند.
علی آراسته با اشاره به اقدامات بهزیستی گناباد برای ارائه تسهیلات مشاغل خانگی به مددجویان زیر پوشش گفت: پیگیریهای برای برگزاری بازارهای روز و نمایشگاههای دائم تولیدات این بخش انجام شده است که البته نتیجه بخش نبوده است و مسوولان ذیربط باید با حمایت فعالان این بخش در زمینه بازاریابی و فروش محصولات، آنان را به ادامه کار دلگرم کنند.
رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی گناباد هم گفت: ایجاد بازارهای روز و نمایشگاههای دوره ای و ثابت برای حمایت از فعالان مشاغل خانگی مورد توجه این اداره قرار دارد و پیگیریهایی از طریق شهرداریهای تابعه در دست انجام است که در صورت فراهم شدن بسترهای لازم راه اندازی می شود.
سیدجعفر احمدی گفت: فعالیت در زمینه مشاغل خانگی در قالب تعاونی، اثربخشی اقدامات فعالان را افزایش می دهد و اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی از متقاضیان این بخش حمایت می کند.
ایجاد زنجیره های تولید لازمه رونق مشاغل خانگی
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد نیز در گفتگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اهمیت فعالیت فعالان مشاغل خانگی در بخشهای مختلف در قالب زنجیره های تولید گفت: این افراد باید به جای اینکه یک و یا ۲ نفره در زمینه تولید محصولات مختلف فعالیت داشته باشند در قالب زنجیره تولید در بخش های مرتبط یک تولید در کنار یکدیگر قرار گرفته و مکمل هم باشند و این مساله موجب پایداری بیشتر اشتغالزایی در این بخش می شود.
هادی ایزدی گفت: توجه خاص به بازاریابی و استفاده از توان افراد بازاریاب و فروش محصولات از طریق اینترنت و یا بازاریابی اینترنتی و فروش کالاها متناسب با نیاز بازار مصرف، در این زمینه ضروری است.
حمایت از مشاغل خانگی رویکرد مهم دولت سیزدهم
توجه به مشاغل خانگی به عنوان یکی از قابلیت های حوزه اشتغال و کارآفرینی و روان سازی پرداخت تسهیلات در این بخش به متقاضیان از جمله رویکردهای مهم دولت سیزدهم قرار دارد.
رییس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی گناباد در این زمینه گفت: صدور مجوز مشاغل خانگی که در دولت قبل سه ماه زمان می برد، هم اکنون به صورت روزانه صادر می شود.
احمدی اظهار داشت: تا قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم تنها سه میلیارد و ۷۸۰ میلیون ریال تسهیلات به بخش مشاغل خانگی گناباد اختصاص یافته بود در حالی که از ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم تاکنون در مجموع ۶۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال تسهیلات به این بخش تخصیص یافته که پنج میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال آن مربوطه به ۶ ماهه نخست امسال است.
وی اظهار داشت: در حوزه مشاغل خانگی امسال ۸۴ مجوز در بخشهای میراث فرهنگی، جهاد کشاوری و صنعت، معدن و تجارت شهرستان گناباد صادر شده است و ۱۱ طرح با مجموع تسهیلات ۸۶ میلیارد ریال به بانکهای عامل معرفی شده است.
وی خاطرنشان کرد: از مجموع ۴۵۱ میلیارد و ۳۰ میلیون ریال تسهیلات اشتغالزایی که در بخشهای مختلف از ابتدای امسال تاکنون در این شهرستان پرداخت شده است ۲۳۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون ریال در قالب تبصره ۱۶ ویژه نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد امام خمینی (ره) و بهزیستی، پنج میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال در بخش مشاغل خانگی و ۲۱۱ میلیارد و ۸۳۰ میلیون ریال در بخش تبصره ۱۸ پرداخت شده است.
مرکز شهرستان گناباد در ۲۸۷ کیلومتری جنوب مشهد واقع است.