مسأله بیماری در بستر تاریخ همواره یکی از دغدغههای انسان خردمند بوده است و متناسب با نظام فکری هر دورهای از تاریخ، انواع بیماریها شناسایی و راهکارهای پیشگیری و درمانی آنها ارائه شده است. شناسایی برخی بیماریها، ازجمله آنفلوانزا به دوره جدید برمیگردد، از واژهی آنفلوآنزا برای نخستین بار در عصر قاجار استفاده شد در تاریخ پزشکی ایران اوایل دوره قاجار از آنفلوانزا با عنوان «بیماری همهگیر» یاد شده است.
آنفلوانزا به زبان فرانسوی و یا گریپ، بیماری واگیرداری است که توسط نوعی ویروس آرانای یا بیماری تی ایجاد میشود، این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی میشود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بیحالی شدید نمایان میشود. سه نوع از ویروس آنفلوانزا به نامهای آ (A)، ب (B)، ث (C) وجود دارد.
در حالت معمولی دوره این بیماری ۳ تا ۴ روز است، این بیماری یک عفونت تنفسی کوتاهمدت ولی تا اندازهای شدید را در همه افراد، به ویژه افراد بزرگسال ایجاد میکند و در افراد سالمند و کودکان و افراد دارای بیماری زمینه قلبی،تنفسی، تهدیدکننده است و اگر کنترل نشود و تحت نظر گرفته نشود، ممکن است منجر به مرگ شود.
با آمدن فصل پاییز انتظار میرود بیماریهای واگیردار تنفسی مثل آنفلوآنزا بروز بیشتری داشته باشند، افراد در هر سنی میتوانند به آنفلوآنزا مبتلا شوند اما افراد زیر پنج سال، بالای ۶۵ سال، زنان باردار و افردی که بیماری زمینهای مثل آسم، دیابت و بیماریهای قلبی داشته، پرخطر محسوب میشوند.
قابلیت سرایت بیماری آنفلوآنزا به ویژه در محیط های بسته و پرجمعیت بالا بوده و حتی می تواند اپیدمی ایجاد کند. مهمترین راه سرایت این بیماری، انتشار ترشحات ریز تنفسی از طریق هوا بوده که با سرفه، عطسه و حتی صحبت کردن پراکنده می شوند، بنابراین برای پیشگیری باید نکات بهداشتی را رعایت کرد.
هنگام سرفه و عطسه باید دهان و بینی را با دستمال پوشانده و از دست دادن و روبوسی خودداری کنیم؛ همچنین دست ها را مکرر شست و شو داده و از ماسک استفاده کنیم و مهمتر اینکه اگر علایم مشکوکی مثل تب و سرفه بروز کرد به نزدیکترین واحد بهداشتی و درمانی مراجعه کنیم.
بیماری آنفلوآنزا معمولا از پاییز تا اوایل بهار مشاهده میشود که همراه با عطسه، سرفه، احساس خستگی است و شدت این بیماری در میان افراد مختلف متفاوت است، اما به دلیل پاندمی کووید-۱۹ باید در این ماهها بیشتر مراقب خود بود.
شیوع آنفولانزا در استان مرکزی
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: در حال حاضر شیوع ویروس آنفلوآنزا در استان مرکزی به خصوص بین کودکان روند افزایشی دارد و میزان ورودی به بیمارستانها و مراکز درمانی رو به افزایش است، اما تاکنون مورد فوتی ناشی از این بیماری در استان گزارش نشده است.
دکتر «علیرضا امانی» افزود: تلفیق آنفلوانزا با کرونا اقدامات درمانی را سخت کرده و خانواده ها نیز به محض کوچکترین علایم سرماخوردگی از پزشک معالج درخواست آنتی بیوتیک می کنند که نیاز نیست و عوارض مصرف آن برای سلامت خطرناک است.
وی اظهار داشت: اکنون میزان سرم و داروهای آنتی بیوتیک در استان مناسب است و لازم است پزشکان از تجویز غیرضروری و مردم از مصرف خودسرانه آنتی بیوتیکها خودداری کنند.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: پیشبینیهای لازم برای تامین سرم و انواع دارو در استان مرکزی از ماه گذشته اندیشیده شد و مشکلی در این خصوص وجود ندارد.
دکتر امانی افزود: ممکن است در اواسط آبان ماه شیوع سرماخوردگی فصلی در استان وارد اوج شود که باید اقدامات لازم از جمله پیشگیری و رعایت دستورالعمل های بهداشتی مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه توزیع دارو خارج از سیستم ممنوع است، اظهار داشت: انبار احتکار ۲ هزار سرم در استان شناسایی شده و برخورد با متخلفان در دستور کار قضایی قرار گرفته است.
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: هشت درصد سهمیه دارویی استان مرکزی متعلق به شهرستانهای ساوه و خمین است که دانشگاههای علوم پزشکی این شهرستانها باید نسبت به جذب سهمیه خود اقدام کنند.
تامین واکسن آنفلوانزا در استان مرکزی
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: واکسن آنفولانزا در داروخانههای استان مرکزی توزیع شده و مردم میتوانند برای تهیه آن به داروخانههای سطح استان مراجعه کنند.
دکتر «عباس علیمرادیان» افزود: قیمت آزاد هر واحد واکسن آنفلوانزا ۲ تا پنج میلیون ریال تعیین شده و مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلف و گرانفروشی با سامانه تلفنی ۱۹۰ تماس بگیرند.
وی اظهار داشت: افرادی که در معرض خطر هستند شامل بیماران قلبی، تنفسی، دیابتی در اولویت تزریق قرار دارند و باید از شهریور تا اواسط آبان ماه نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: بهترین راهکار مقابله با سرماخوردگی فصلی، رعایت پروتکل های بهداشتی است.
دکتر علیمرادیان افزود: سهمیه دارویی استان مرکزی از یک و پنج دهم درصد به یک و هفت دهم درصد افزایش یافته و سهمیه بیماران مبتلا به سرطان در بخش شیمی درمانی از سهمیه سایر بیماران، بیشتر افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: اکنون انواع سرمها شامل قندی، نمکی و شستشو در سطح کشور با کمبود مواجه است که تدابیر لازم مانند افزایش تولید و واردات در دستور کار قرار گرفته است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: کاهش تولید، کاهش واردات و افزایش مصرف از جمله دلایلی است که موجب شده این اقلام در کشور و در نتیجه در سطح استان مرکزی با کمبود مواجه شود.
دکتر علیمرادیان افزود: با اقدامات و پیگیریهای صورت گرفته به زودی کمبود در تهیه سرم در استان برطرف خواهد شد.
توزیع چهار هزار و ۱۹۰ واحد واکسن آنفلوانزا در استان مرکزی
معاون فنی مرکز بهداشت علوم پزشکی اراک نیز گفت: چهار هزار و ۱۹۰ واحد واکسن آنفلوانزا در استان مرکزی توزیع شده و با اولویت در اختیار زنان باردار، بیماران با ضعف سیستم و جانبازان شیمیایی قرار گرفته است.
دکتر «عباس اسماعیلی» افزود: با توجه به بازگشایی مدارس پیش بینی شده بود، امسال شدت بیماری افزایش خواهد یافت بنابراین میزان توزیع واکسن آنفلوانزا در استان نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: از ۲۰ تا ۲۷ مهرماه از ۲۲۰ نمونه گرفته شده از بیماران، ۷۸ مورد آنفلوانزای خفیف در استان شناسایی شد و از ۱۵ بیمار بستری شده در بخش مراقبتهای ویژه مراکز درمانی،پنج مورد آن مربوط به بیماری آنفلوانزا بوده است.
ویزیت یکهزار و ۷۰۰ بیمار مبتلا به آنفلوآنزا در ۱۲ ساعت
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی نیز گفت: یک هزار و ۷۰۰ بیمار مبتلا به آنفلوآنزا از ساعت ۱۲ تا ۲۴ روز جمعه ۲۹ مهرماه در بیمارستان امیرکبیر اراک ویزیت شدند.
دکتر «رضا شجاعی» افزود: سهمیه واکسن آنفلوانزای استان مرکزی به زودی وارد میشود اما به دلیل قیمت بالای آن استقبال عمومی برای تزریق کم است و فقط کادر درمان در خطر، ملزم به تزریق آن هستند.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان مرکزی گفت: در صورتی که تزریق واکسن آنفلوانزا رایگان باشد مردم استقبال خوبی از آن خواهند کرد.
افزایش ۲۰ درصدی آنفلوآنزای فصلی در استان مرکزی
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: آنفلوآنزای فصلی در استان مرکزی با سرد شدن هوا و کاهش رعایت دستورالعملهای بهداشتی ۲۰ درصد افزایش یافته است.
دکتر «علی علیمحمدی» افزود: در یک ماه اخیر میزان مراجعات به مراکز درمانی استان مرکزی به علت ابتلا به آنفلوآنزای فصلی در بین گروه سنی کودکان و نوجوانان افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: افراد مبتلا به این ویروس دارای علایمی مانند آبریزش بینی، تب، سرفه و به صورت ضعیف مشکلات گوارشی هستند که به مدت ۲ تا پنج روز این علایم با بیمار هست و بعد از این مدت علایم در بیمار فروکش میکند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اراک گفت: اکنون که مدارس فعالیت حضوری دارند، دانش آموزان با رعایت پروتکلهای بهداشتی از جمله استفاده از ماسک، مصرف مواد غذایی مناسب و لباس گرم از ابتلا به بیماری جلوگیری کنند.
دکتر علیمحمدی در ادامه درباره وضعیت کرونا در استان مرکزی افزود: بستری بیماران کرونایی در استان ۲۵ درصد کاهش یافته، مرگ و میر صفر شده و ابتلای جدید، به میزان چشمگیری کم شده است.
وی اظهار داشت: رعایت دستورالعملهای بهداشتی کرونا در استان به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است که لازم است مردم همچنان با سرد شدن هوا و نیز حضور در مکانهای سربسته استفاده از ماسک را جدی بگیرند.
۱۶ واحد بیمارستانی استان مرکزی با مدیریت دولتی، سه بیمارستان با راهبری حوزه مدیریت درمان تامین اجتماعی و سه بیمارستان خصوصی در اراک و ساوه ارایه خدمت دارند.
۶۹۸ پزشک عمومی، ۴۸۵ پزشک متخصص و فوق تخصص و یک هزار و ۷۲۶ کارشناس رشتههای مختلف پیراپزشکی و مامایی در استان مرکزی فعالیت میکنند.
۱۸۰ داروخانه در استان مرکزی فعالیت دارند که از این تعداد ۱۴۰ داروخانه در بخش دولتی و بقیه در بخش خصوصی هستند.