به گزارش خبرنگار ایرنا، جهاد تبیین ماموریتی است که بارها در بیانات رهبر معظم انقلاب مورد تأکید و اشاره قرار گرفته است و ایشان ابعاد مختلف آن را توصیف کرده‌اند. معظم له از جهاد تبیین به عنوان یک فریضه یاد کردند و فرمودند که هر کس که می تواند در این ارتباط باید اقدام کند. خطابی عمومی که همه افراد جامعه در جنگ رسانه‌ای دشمن علیه حقایق انقلاب اسلامی مردم ایران، مخاطب آن هستند و میتوانند ایفای نقش کنند.
رهبر انقلاب اسلامی در آستانه ۱۳ آبان روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در دیدار پرشور صدها تن از دانش آموزان نیز با اشاره به انبوه محتواهای دروغ، تهمت و سخنان انحرافی که برای ذهن فعال جوانان تهیه می شود، گفتند: تأکید مکرر و چندین باره بر جهاد تبیین به همین علت است و قبل از اینکه دشمن محتوای دروغ و انحرافی تولید کند باید محتواهای حقیقی و صحیح در داخل تولید شود.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به مسوولان رسانه‌ها و امور ارتباطات افزودند که در زمینه تولید محتوا و جهاد تبیین و برنامه‌ریزی برای آن احساس مسوولیت کنید و درک کنید که چرا دشمن بر روی برخی کلمات و اسامی حساس است و جلوی آنها را می‌گیرد.
در این وادی نقش خبرنگاران به عنوان پرچم‌داران اطلاع‌رسانی برای بیان دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی بسیار برجسته‌تر است و به باور کارشناسان بیان حقایق ، تقویت مفاهیم و معارف انقلاب اسلامی و پیشگیری از تحریف و دریافت نادرست باید در اولویت کاری اصحاب رسانه در پیشبرد این فریضه باشد.
از سوی دیگر کارشناسان معتقدند انقلاب اسلامی هم نتیجه تبیین گسترده و عمیق بود که در جامعه شکل گرفت. حضرت امام خمینی (ره) حقایق کشور و اسلام را تبیین کرد و واقعیاتی را که در رژیم پهلوی اتفاق می‌افتاد و آنها مخفی می‌کردند، مورد روشنگری قرار داد؛ بنابراین، تبیین مبنای تفکر انقلاب اسلامی و امتداد آن است یعنی اگر بخواهیم جامعه در مسیر پیشرفت و تعالی حرکت کند، این حرکت بدون حضور مردم ممکن نیست.
همچنین رهبر معظم انقلاب بر روی مفاهیمی مانند تحول، کار فرهنگی و گفتمان‌سازی، نقد منصفانه و مطالبه‌گری تاکید دارند و اگر تبیین را در کنار این مفاهیم قرار دهیم، مشخص می‌شود که معنای عمیق آن چیست. در این صورت، تبیین مقدمه‌ای خواهد بود برای اصلاح، تحول و مطالبه درست.
مازندران از نظر کمی در حوزه رسانه ظرفیت های خوبی دارد. در این استان بیش از یکصد روزنامه ، هفته نامه و مجله دارای مجوز فعالیت می کند ،علاوه بر این پا به پای این رسانه های مکتوب ، نمایندگی خبرگزاری های ملی نیز در عرصه اطلاع رسانی فعال هستند.
در کنار این حجم از حضور و فعالیت رسانه های مکتوب و خبرگزاری ها ، رسانه های مجازی نیز دوشادوش دیگر رسانه ها در عرصه اطلاع رسانی و تزریق اطلاعات و اخبار به جامعه فعالیت دارند که بازخورد این حجم حضور رسانه ها را می توان در آمار پرشمار خبرنگاران شاهد بود به طوری که بنا به اعلام کارشناسان و مسوولان حوزه رسانه در حال حاضر بیش از ۸۰۰ خبرنگار در این استان وجود دارد.
اما ارتقای کمی بدون لحاظ کردن کیفیت نمی تواند جوابگوی پیگیری امور مهم از جمله جهاد تبیین باشد و به نوعی در مواقع ضروری نمی توان چشمداشتی به ظرفیت کمی رسانه ها و خبرنگاران استان داشت.
میزگرد خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) استان مازندران با هدف تشریح جهاد تبیین و چگونگی تحقق این جهاد از سوی رسانه ها برگزار شد و چند نفر از کارشناسان حوزه رسانه مسائلی را که می تواند در این مسیر تاثیر بگذارد برشمردند. آنان بر لزوم ورود جدی خبرنگاران و اصحاب رسانه به جهاد تبیین برای روشنگری جامعه تاکید کردند.
عبدالمهدی حق شناس رئیس سازمان بسیج رسانه ای مازندران، علیرضا نوری کجوری سرپرست خبرگزاری مهر در مازندران، مهرانگیز عباسی سرپرست خبرگزاری فارس در مازندران، حسین زحمتکش مدیر روابط عمومی بسیج رسانه مازندران و مدیر مجموعه رسانه ای حساب روز، اصغر سیفی سرپرست خبرگزاری تسنیم در مازندران و سجاد خسروانیان رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی مازندران از کارشناسان و مسوولان حوزه رسانه هستند که در این میزگرد تخصصی حضور یافتند و مسایلی که رسانه های مازندران برای محقق کردن جهاد تبین با آن مواجه هستند را تشریح و تببین کردند.
ارزیابی نقش و کارکرد رسانه های مازندران در جهاد تبیین
سرپرست خبرگزاری مهر در مازندران گفت: موضوع جهاد تبیین بارها از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح شده و ایشان در یکسال اخیر به صورت ویژه تر آن را مطرح کردند.
علیرضا نوری کجوری با تاکید بر اینکه موضوع ملی برای اجرا در استان ها باید بومی سازی شود، افزود: جهاد تببین به عنوان یکی از این موضوع های ملی برای اجرایی شدن در مازندران می بایست در راستای توسعه استان و شناسایی چالش های پیش روی آن باشد.
وی ادامه داد: رسانه به عنوان رکن توسعه و دموکراسی در جامعه قلمداد می شود و مازندران با داشتن ۸۰۰ فعال رسانه ای و بیش از یکصد روزانه و هفته نامه دارای مجوز، ظرفیت های خوبی در این زمینه دارد اما به اندازه افزایش کمی این مجموعه ها به نظر می رسد از نظر کیفی ارتقا لازم را ندارد.
این فعال رسانه ای مازندران با برشمردن چالش های موجود در حوزه رسانه استان گفت: نبود انسجام و مدیریت ،اصلی ترین و مهم‌ترین چالش در این عرصه است که رسانه های مازندران در زمان های خاص همچون بحران ها با این چالش مواجه می شوند.
وی تاکید کرد : برای رسیدن به انسجام و وحدت رویه لازم رسانه های مازندران به تشکلی با مدیریت و رهبری واحد نیاز دارند که البته در انتخاب این تشکل و مدیریت واحد می بایست از نگاه و گرایش حزبی و سیاسی اجتناب کرد تا تمامی رسانه های فعال را در کنار هم داشته باشیم و در رویدادهای حساس به صورت تشکلی و جبهه ای وارد عمل شویم.
به گفته نوری کجوری بررسی و ارزیابی اخبار یکسال اخیر رسانه های مازندران نشان می دهد که فریضه جهاد تببین تنها به تعریف و تمجید از مدیران و نهادها خلاصه شده است که این رویه ای که رسانه ها در پیش گرفته اند نشان می دهد که آنها خود به نوعی برداشت وارونه از این موضوع دارند.
وی تاکید کرد: جهاد تببین به معنای تعریف و تمجید از عملکرد مدیران و ندیدن ضعف های کاری آنها نیست و باید این موضوع به درستی برای فعالان رسانه تشریح تا این موضوع بدرستی اجرا شود.
سرپرست خبرگزاری مهر در مازندران از رسانه به عنوان ابزار مهم و تاثیرگذار درجهاد تبیین نام برد و گفت: به طور مثال در آشوب های اخیر در صورت همراهی و همکاری مناسب منابع اطلاعاتی و اعتماد به رسانه های کشور می شد مطالب واقعی را به موقع انتشار داد اما اتفاق نیفتادن این حالت باعث شد تا وضعیت پیش آمده مورد بهره برداری رسانه های معاند علیه نظام قرار بگیرد.
وی توضیح داد: در اغتشاشات اخیر به دلیل عدم هماهنگی های لازم و مشخص نبودن منبع خبری عملا رسانه های مازندران ساعت ها برای دریافت خبر از منبع آن با مشکل مواجه بودند وضعیتی که می توان آن را به مثابه گرفتن ابزار کار از رسانه ها توصیف کرد.
به گفته نوری کجوری همانطور که در مواقع وقوع بحران هایی همچون سیل و زلزله، مدیریت بحران به عنوان مسوول پاسخگو برای رسانه ها تعریف شده است در حوزه مسائل امنیتی نیز تعیین چنین مسوول پاسخگو ضرورت دارد تا به سرعت و بادقت مطالب از طریق رسانه های قابل اعتماد کشور برای جامعه اطلاع رسانی شود و بدین نحو راه تزریق اخبار نادرست رسانه های معاند به جامعه نیز بسته می شود.
سرپرست خبرگزاری مهر در مازندران با تاکید بر اینکه رسانه ها تریبون نظام هستند، افزود: با وجود تعدد رسانه ها در مازندران که بنا به آمارهای فرهنگ و ارشاد سالانه اعتبار قابل توجهی به آنها داده می شود چرا در بحبوحه حوادث اخیر این رسانه ها قلم فرسایی نکردند و حالت سکوت قرار گرفتند.
وی ادامه داد : اکنون فرصت آن است که در این برهه زمانی جهاد تببین رسانه های مختلف استان مازندران را ارزیابی کنیم که آنها در بیان و روایت درست حوادث چگونه عمل کرده اند.
نوری کجوری تشکیل اتاق فکر و جبهه مشترک رسانه ای را به عنوان اولین راهکار برای جهاد تبیین برشمرد و گفت: مجموعه ای که بدون نگاه حزبی و جناحی در این زمینه فعالیت و کار کند تا رسانه ها بتوانند به درستی نقش خود را ایفا کنند.
باورپذیری مطالب رسانه های مازندران لنگ عدم دسترسی به منابع خبری دسته اول
سرپرست خبرگزاری فارس در مازندران بر نقش و تاثیرگذاری هم گرایی رسانه ای در زمان بروز اتفاقات بویژه اتفاقات مهم در استان تاکید کرد و گفت : با توجه به درآمدزایی پایین و وضعیت اقتصادی نامطلوب رسانه های استان، مدیران رسانه ها قادر به جذب و نگهداری نیروهای خبر به صورت ثابت و پرداخت حقوق نیستند و این موضوع باعث شده تا کار حرفه ای خبرنگاری رنگ ببازد و تحت الشعاع این مسائل قرار بگیرد .
مهرانگیز عباسی افزود : این وضعیت باعث شده افراد که هیجان خبرنگاری و کار خبر دارند بدون هیچ آموزشی به سرعت وارد این حرفه شده و مشغول فعالیت می شوند در حالی که مطمنا این موضوعات باعث می شود مسائل ملی همچون جهاد تببین تحت الشعاع قرار بگیرد .
وی ادامه داد : حتی ضعف آموزشی افرادی که به عنوان خبرنگار در مازندران فعالیت می کند باعث شده تا گاها ناآگاهانه مسائل خلاف مصلحت نظام را در فضای مجازی قلم بزنند در حالیکه خبرنگاران توسط افراد جامعه به عنوان نیروهای راهبر شناخته می شوند این نوع قلم فرسایی غیرکارشناسی آسیب های جدی می تواند وارد کند .
سرپرست خبرگزاری فارس در مازندران افزود: فعالیت پرشمار رسانه های مجازی و به نوعی تاکید بر آنلاین بودن انتشار اخبار باعث شده تا خبرنگاران کمتر به سمت کارهای مکتوب و گزارش نویسی گرایش داشته باشند و به نوعی استان از خبرنگاران حرفه ای و تحلیل گر برای موضوعات تهی می شود.
وی سرعت در دستیابی به منابع خبری به همراه دقت در انتشار آن را به عنوان اصلی ترین فاکتور فعالیت حرفه ای رسانه ها برشمرد و گفت : اما می بینیم و همواره این موضوع را لمس می کنیم که در زمان های بحرانی و اتفاقاتی نظیر اغتشاشات اخیر رسانه ها در اولویت دسترسی به اخبار به لحظه قرار ندارند و تبعات این مساله را بزرگ نمایی و وارونه جلوه دادن مسائل از سوی رسانه های بیگانه شاهد هستیم.
عباسی توضیح داد : هر وقت رسانه های داخلی از سوی منابع خبری به عقب رانده و حاشیه گذاشته شوند رسانه های بیگانه بیکار ننشته و با تحلیل های غیرواقعی فکر و ذهن جامعه را به سمت و سویی که می خواهند ،می کشانند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه رسانه های مازندران درزمان وقوع حوادث به ویژه حوادث امنیتی دسترسی های لازم به منابع خبری ندارند دیگر روایت اول نیستند و باورپذیری مطالب از سوی جامعه نیز متزلزل می شود.
سرپرست خبرگزاری فارس در مازندران با تاکید بر اینکه باید انتشار و انعکاس اخبار و رویدادهای خوب را افزایش دهیم، گفت: در این میان باید به سمت افرادی که تریبون ندارند ،برویم.
وی عنوان کرد : برای انتشار اخبار بد نیز باید ساز وکار داشته باشیم که در چارچوب همان سازو کار اخبار انتشار یابد.
لزوم اجرای برنامه های آموزشی جهادتبیین در مدارس مازندران
مدیر روابط عمومی بسیج رسانه مازندران و مدیر مجموعه رسانه ای حساب روز گفت : در اغتشاشات اخیر فتنه گران به دنبال زیر سوال بردن مقبولیت نظام بودند و برای دستیابی به این هدف خود با در اختیار گرفتن رسانه های معاند دست به اقدامات فراگیری زدند که بعضا رسانه های کشور نیز از آن عقب ماندند.
حسین زحمتکش افزود : برای این منظور دست به لشکرکشی خیابانی زدند تا بدینگونه بخش بیشتری از افراد جامعه را درگیر و وارد این مسائل حاشیه ای کنند.
وی ادامه داد : عدم آگاهی جوانان و نوجوانان نسبت به مسائل جامعه باعث شد تا آنها تحت شرایطی قرار بگیرند که براساس احساس و هیجان به سمت این مسائل بروند.
این فعال رسانه ای مازندران با اشاره به اینکه این نسل امروزی تشنه دریافت اطلاعات هستند، گفت : آنها برای کسب به این اطلاعات دست به هر اقدامی می زنند تا از هر منبع قابل دسترس تر اخبار را دریافت کنند و دراین مسیر عدم توجه و دقت به این مساله باعث انحراف آنها شد.
وی با تاکید بر نقش آموزش و پرورش برای تعلیم و تربیت نسل آینده کشور اضافه کرد : آموزش صرف باعث شده تا در بخش تربیتی و پرورشی ضعف هایی داشته باشیم و از این ناحیه دچار آسیب هستیم.
زحمتکش تاکید کرد : در برهه زمانی که اهمیت آگاهی دادن به خوبی مشخص شده است می بایست زمینه و بستر برای روشنگری آحاد جامعه را فراهم کنیم تا راه درست و روشن برای آنها مشخص شود.
مدیر روابط عمومی بسیج رسانه مازندران گفت : برای این منظور باید دوره های آموزش تبیین گری در مدارس برگزار شود که با این کار آگاهی نسل آینده را افزایش بدهیم تا از این پس شاهد حضور آنها کف خیابان ها در قالب اغتشاشگر نباشیم.
وی با اشاره به ضرورت برخورداری مدیران از سواد رسانه ای، افزود : دوره های آموزشی سواد رسانه ای مدیران مازندران به صورت پایلوت برای مدیران قائمشهر برگزار می شود تا علاوه بر شناخت رسانه ها و ظرفیت آنها در خصوص چگونگی تعامل با اصحاب رسانه بویژه در زمان بحران ها آموزش های لازم به آنها ارائه خواهد شد.
عقب‌ماندگی در روایتگری اول موجب سوءاستفاده رسانه‌های بیگانه
سرپرست خبرگزاری تسنیم در مازندران گفت : رهبر معظم انقلاب با آشنایی کاملی که در حوزه رسانه و خبر دارند همواره موضوع روایتگری را مطرح کردند و مورد تاکیدات ایشان بوده است.
اصغر سیفی افزود : در مسائل روز جامعه همچون اغتشاشات اخیر روایتگر اول نبودن باعث سوءاستفاده بیگانگان در عرصه اطلاع رسانی شد که باید این موضوع اصلاح شود.در حوادث اخیر رسانه های بیگانه از این فضا استفاده کرده و موضوع را آنطور که خود می خواستند هدایت کردند.
سرپرست خبرگزاری تسنیم در مازندران گفت : حتی در بیان مسائل از زبان مسوولان هم تاخیر صورت گرفت که این بخش هم فرصتی برای رسانه های بیگانه ایجاد کرد تا بهره برداری های خود را بکنند.
سیفی با تاکید بر تاثیر نخستین خبر، ادامه داد : تاثیری که اخبار دست اول بر روی اذهان و افکار مردم می گذارد مهم و ویژه است. وقتی با این گستردگی فضای مجازی و اخبار آن در اختیار مردم قرار دادیم این موضوع در زمان های خاص از جمله همین بحران ها تاثیر خود را خواهد گذاشت.
سرپرست خبرگزاری تسنیم در مازندران بازنگری در دسترس بودن فضای مجازی و لزوم آموزش به افراد را خواستار شد.
لزوم روایتگری اول رویدادها توسط رسانه ها
رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی استان مازندران با بیان اینکه رسانه‌ها در خط مقدم جهاد تببین قرار دارند، گفت: رسانه‌ها به مردم نمی‌گویند که چه کارهایی انجام دهید بلکه به آنها می‌گویند به چه چیزی فکر کنید ،لذا اگر رسانه‌ها به رسالت واقعی خود به درستی عمل کنند، می توانند اقناع لازم را در بیان دستاوردهای نظام و مطالباتی که مطرح می شود ،داشته باشند.
سجاد خسروانیان با اشاره به نقش رسانه‌ها در شکل دهی افکار عمومی در استان مازندران افزود: رسانه ها برای این منظور باید نقش هماهنگ کنندگی خود را به خوبی ایفا کنند تا بتوانند نقش موثری در روشنگری و هدایتگری جامعه داشته باشند.
وی تقویت جایگاه رسانه در حوزه جهاد تبیین را مدیون کنشگری فعالان این حوزه دانست و بیان کرد: در شرایط کنونی با جنگ ترکیبی دشمنان مواجه هستیم که حد و مرزی برای این جنگ پیش‌بینی نشده و دورترین نقاط کشور را دربر می گیرد و در این شرایط باید رسانه‌های داخلی روایتگر اول در انعکاس رویدادها باشند.
رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی استان مازندران گفت: هرکجا رسانه های داخلی، روایتگر اول در بیان رویدادها بودند، مانع سوءاستفاده دشمنان شدند لذا باید نقش رسانه ها در روایتگری نخست تقویت شود.
خسروانیان افزود: رسانه های استان برای ایفای نقش موثر در حوزه جهاد تبیین، با مسایل و مشکلاتی از جمله نبود نیروی حرفه ای، نبود اعتبارات و چالش جذابیت مواجهند که باید در این حوزه اقدامات جدی از سوی دستگاه های متولی دنبال شود.
وی ادامه داد: برگزاری نشست های هم افزایی مدیران رسانه های استان این بستر را فراهم می کند تا راهبردهایی را برای رفع چالش ها دنبال کنند و برخی چالش ها به مرور حذف شود.
رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی استان مازندران همچنین با تاکید بر ضرورت ساماندهی خبرنگاران توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: باید با شناسایی رسانه ها و خبرنگاران واقعی و کارآمد، حمایت های لازم از آنان صورت پذیرید و با ارایه آموزش های تخصصی، به رسانه ها کمک کرد به فعالیت های حرفه ای و تولید محتوای کیفی بپردازند.
خسروانیان با انتقاد از برخی مدیران دستگاه های اجرایی که به اشتباه تصور می کنند جهاد تبیین تعریف و تمجید از عملکرد آنان است، افزود: جهاد تبیین به معنای تعریف و تمجید عملکرد مسوولان نیست و رسانه ها باید ضمن بیان دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی در بخش های مختلف، مطالبه گری و نقد منصفانه را به عنوان بخشی از ماموریت جهاد تبیین دنبال کنند.
وی در ادامه به نقش رسانه ها در زمان بحران اشاره کرد و یادآور شد: بهترین ابزار مدیریت بحران، رسانه ها هستند و اگر مدیران درک درستی از کارکرد رسانه ها داشته باشند در زمان بحران می توانند به کمک آن ها، ضمن مدیریت بحران، آرامش را در جامعه حاکم کنند.
عضو شورای اطلاع رسانی استان مازندران همچنین بر لزوم ارایه آموزش های سواد رسانه ای به مدیران دستگاه های اجرایی استان و مردم تاکید کرد و گفت: در این زمینه شورای اطلاع رسانی استان مصوباتی داشته است که امیدواریم اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به زودی مسیر اجرایی شدن آن را دنبال کند.
تشکیل قرارگاه رسانه در مازندران
رئیس بسیج رسانه مازندران با اشاره به اینکه همه ساله مقام معظم رهبری موضوعی را به عنوان شعار سال انتخاب می فرمایند، گفت :رسانه ها به عنوان مجموعه هایی که در خط اول جهاد تبیین قرار دارند و باید در این زمینه کار کنند.
عبدالمهدی حق شناس افزود: اگر در بیان مطالب و انتشار اخبار بدون تحلیل شخصی موضوع را واقعی و درست بیان کنند موفق خواهیم بود و در آنصورت است که رسانه های معاند نمی توانند با اخبار دورغ فکر و ذهن مردم را به سمتی که خودشان می خواهند بکشانند.
وی ادامه داد : دسترسی عموم به فضای مجازی بدون اینکه افراد آگاهی لازم درباره سواد رسانه ای داشته باشند باعث شده تا رسانه های بیگانه در اهداف خود که همان سوق دادن مردم به سمت اخبار موردنظرشان است ،موفق باشند.
رئیس بسیج رسانه مازندران گفت : متاسفانه پایین بودن سواد رسانه ای تنها مختص به مردم نیست و مسوولان و مدیران نیز از این نوع سواد بی بهره هستند و باید آموزش آن را مورد نظر قرار دهیم.
وی افزود : اولین تببین می بایست از خود رسانه ها آغاز شود و در جلسه با مدیران رسانه ها آنها را در این خصوص آگاهی لازم را بدهیم و مطلع شوند.
حق شناس ادامه داد : این افراد باید توجیه شوند که چگونه سواد رسانه ای را تبیین و اجرا کنند که برای این منظور باید ارتقای این سواد برای خبرنگاران را فراهم کنیم.
وی افزود : همچنین همراه با برقراری آموزش های لازم و تزریق سواد رسانه ای در این قشر با تشکیل قرارگاه رسانه ای به این عرصه کمک کنیم تا زمان وقوع بحران های امنیتی اخبار و مطالب بلحظه و سریع در اختیار تمامی رسانه ها قرار بگیرد.
رئیس بسیج رسانه مازندران ادامه داد : با تشکیل این قرارگاه علاوه بر تسهیل فرایند دریافت خبر برای اصحاب رسانه زمینه دسترسی به اخبار صحیح و درست را برای آنها فراهم می شود.