به گزارش ایرنا، تامین مواد غذایی مورد نیاز جامعه یکی از مهمترین اهداف اقتصاد کشاورزی به شمار می رود که لازمه این مهم افزایش عملکرد در واحد سطح با بهره‌مندی از شیوه‌های نوین در تولید محصولات کشاورزی است در این بین اجرای پروژه‌های آب و خاک هم چون ایجاد شبکه‌های فرعی آبیاری در پایاب سدهای ساخته شده در راستای تامین منابع آبی در بخش کشاورزی جزو موارد ضروری محسوب می شود.
شبکه های آبیاری و زهکشی به منظور استفاده بهینه از منابع آب تخصیص یافته به کشاورزان ایجاد می شود و در این شبکه ها از روش‌های نوین آبیاری تحت فشار که راندمان آبیاری را ارتقا می دهد استفاده می شود.
میانگین بارندگی سالانه در کردستان ۴۳۸ میلی متر (براساس آمار مربوط به سال ۱۴۰۰) است این استان سرشاخه حوضه های آبریز مهمی هم چون آبریز سفیدرود، سیمینه رود و سیروان است و علاوه براین رودخانه های متعدد و عمده‌ای در این منطقه جریان دارد.
به منظور بهره‌مندی از این منابع آبی تاکنون ۱۸ سد در کردستان ساخته شده که از این تعداد مدیریت ۱۲ سد در اختیار استان و بهره‌برداری مابقی سدها در اختیار استان‌های همجوار از جمله آذربایجان‌غربی و کرمانشاه قرار دارد.
سدهای گاوشان و زیویه در شهرستان کامیاران واقع شده و پروژه‌های شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد گاوشان و سد زیویه به اجرا درآمده است ولی هنوز هم به طور کامل به اتمام نرسیدند.
در راستای اجرای پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد گاوشان قرار بود سه هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی دیم کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان کامیاران شامل آهنگران، بلان، سرچم، توبره ریز، گنبد سفلی و علیا، الک، ورمهنگ، هیات آباد و حومه شهر کامیاران از آب این سد بهره‌مند شود.
در حال حاضر این پروژه در ۲ هزار و ۴۳۰ هکتار به اجرا درآمده به عبارتی ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و برای اجرای این پروژه تاکنون یک هزار و ۳۴۵ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده و ۷۰۶ میلیارد ریال مطالبات پیمانکار این پروژه است.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان و رییس سازمان جهاد کشاورزی استان عصر روز سه شنبه به همراه جمع دیگری از مدیران استان برای بازدید از چند پروژه بخش کشاورزی به شهرستان کامیاران سفر کردند. نخستین پروژه ای که مورد بازدید این مسوولان قرار گرفت پروژه شبکه آبیاری پایاب سد گاوشان بود.
ایجاد بیش از یک هزار و ۷۰۰ فرصت شغلی با اجرای پروژه پایاب سد گاوشان
رییس سازمان جهاد کشاورزی کردستان در این بازدید با اشاره به اینکه گشایش کامل پروژه شبکه فرعی آبیاری و زهکشی پایاب سد گاوشان منجر به ایجاد یک هزار و ۷۵۰ فرصت شغلی خواهد شد، اظهار داشت: اجرای این طرح باعث افزایش راندمان آبیاری و به تبع آن مصرف بهینه آب و افزایش تولید در استان می‌شود.
پیمان اسکندری با اشاره به اینکه این پروژه هم اکنون ۹۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: هدف از اجرای این طرح تبدیل اراضی دیم به آبی با روش آبیاری بارانی است.
وی با بیان اینکه پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار واحد پایاب سد گاوشان به طول ۲۷ کیلومتر از سد گاوشان آبگیری می شود، ادامه داد: شرایط اقلیمی پیش آمده در بارش‌ها باعث تغییر بارندگی‌ها در سراسر جهان شده و ما باید در مدیریت و بهینه‌سازی مصرف آب تلاش کنیم.
یکی دیگر از پروژه‌هایی که مورد بازدید قرار گرفت پروژه شبکه فرعی آبیاری تحت فشار پایاب سد زیویه شهرستان کامیاران بود که مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کردستان در رابطه با این پروژه اظهار داشت: این پروژه با آبگیری از سد زیویه در ۲ فاز عمرانی از محل اعتبارات طرح جامع شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی غرب و شمال غرب کشور در حال اجرا است.
فیروز احمدی با اشاره به اینکه مساحت اراضی بهره‌مند از این پروژه یک هزار و ۱۰۴ هکتار است، افزود: اعتبار این پروژه بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال است که با اتمام آن برای ۸۶۵ نفر به طور مستقیم و غیر مستقیم شغل ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه روستاهای بهره‌مند از این پروژه شامل بزوش، گازرخانی، تیلکو، کاشتر و زیویه است، گفت: این پروژه به اتمام رسیده فقط بخشی از مطالبات پیمانکار و تکمیل کارگاه آن باقی مانده که هنوز میزان اعتبار مورد نیاز برای این اقدامات برآورد نشده است.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی کردستان به پروژه تامین آب و توسعه باغات روستای دهکانان اشاره کرد و اظهار داشت: ایستگاه انتقال آب به منظور تبدیل ۶۰۰ هکتار از اراضی دیم روستاهای دهکانان و تفین شهرستان سروآباد و نیز بخشی از اراضی پالنگان شهرستان کامیاران به باغات مثمرو مکانیزه در نظر گرفته شده است.
احمدی با اشاره به اینکه این پروژه شامل ۲ ایستگاه اصلی و میان راهی و به ظرفیت پمپاژ ۴۵۰ لیتر بر ثانیه است، افزود: برای اجرای این پروژه ۳۷۳ میلیارد و ۷۶۷ میلیون ریال اعتبار هزینه شده که برای پرداخت مطالبات پیمانکار و تکمیل پروژه به ۹۰ میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز است.
به گفته جمعی از اهالی روستاهای محدوده سدهای زیویه و گاوشان که در بازدید مسوولان حضور داشتند بسیاری از اهالی این روستاها قبل از اجرای پروژه‌های شبکه های آبیاری برای کسب درآمد در سایر استان ها کارگری می کردند ولی اکنون با آبی شدن اراضی کشاورزی و افزایش عملکرد محصولاتشان از سایر استان ها نیرو جذب می کنند.
رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کردستان هم در این بازدید بعد از اینکه در جریان بخشی از مطالبات باقی مانده پیمانکاران پروژه های کشاورزی قرار گرفت بیان کرد: بعد از بررسی های لازم برای میزان اختصاص اعتبار به این پروژه ها تصمیمم می گیریم.
یک میلیون و ۲۱۷ هزار و ۳۸ هکتار از مساحت کردستان به اراضی کشاورزی اختصاص دارد که این میزان حدود پنج درصد اراضی کشاورزی کشور را تشکیل داده است؛ ۹۶ درصد سطح اراضی کشاورزی استان هم به کشت سالانه محصولات زراعی و سطح آیش (بدون کشت) و چهار درصد به عبارتی ۵۲ هزار و ۶۷۰ هکتار آن هم به اراضی باغی اختصاص پیدا کرده است.
بر اساس آخرین گزارش عملکرد سالانه تولید محصولات زراعی و باغی استان که مربوط به سال ۱۴۰۰ است در ۷۹۱ هزار و ۹۷۰ هکتار زیر کشت؛ یک میلیون و ۷۵۴ هزار تن محصول تولید شده و میزان برداشت محصولات باغی هم ۴۴۳ هزار تن بوده است.
از ۷۹۱ هزار و ۹۷۰ هکتار اراضی زیر کشت محصولات زراعی استان ۸۷ درصد دیم و فقط ۱۳ درصد آن آبی است سالانه هم حدود ۲۱۱ هزار و ۲۶۸ هکتار از اراضی دیم به ویژه در شرق، شمال شرق و شمال استان به طور آیش در تناوب زراعی قرار می‌گیرد.
۷۹ درصد از سطح زیرکشت محصولات زراعی استان سالانه به غلات، ۱۳ درصد حبوبات، پنج درصد به علوفه و سه درصد دیگر به سایر محصولات زراعی اختصاص پیدا می کند.