محمدرضا خردمندان یکی از کارگردانهایی است که پس از تجربهاندوزی در ساخت فیلمهای کوتاه به سراغ ساخت فیلم بلند رفته و پس از آن عرصه سریالسازی را هم با سریال پرمخاطب از سرنوشت تجربه کرده است. این کارگردان جوان که ساخت فیلم سینمایی بیست و یک روز بعد را در کارنامه کاری خود دارد، نامش در میان برگزیدههای دورههای نهم و دهم جشنواره ۱۰۰ هم به چشم میخورد.
خردمندان در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، با بیان این که ساخت فیلم کوتاه ۱۰۰ثانیهای فیلمساز را تبدیل به یک آدم ایدهمحور میکند، گفت: به یک شکلی شاید بتوان گفت ساخت فیلم کوتاه از ساختن فیلم بلند هم سختتر است ولی در واقع به شما این را یاد میدهد که برای این که یک فیلم دیده شود، به یک ایده بسیار خوب نیاز دارید.
وی گفت: وقتی فیلم کوتاه میسازی، یاد میگیری که ساختن یک فیلم خوب از یک ایده خوب متولد میشود. به نظر من تاکید فیلمهای ۱۰۰ ثانیهای روی ایدههایشان است. هر چقدر این ایده درخشانتر باشد محصول کار شما درخشانتر میشود و در واقع یک زبان سینمایی است و به شما یک زبان جدید را یاد میدهد که با آن بتوانید خیلی کوتاه و مختصر حرفتان را بزنید.
فیلم کوتاه محک استعداد، خلاقیت و ایجاز است
خردمندان با تشبیه سازنده فیلم ۱۰۰ ثانیه به تک تیرانداز گفت: ساختن فیلم صد ثانیهای مثل کاری است که یک تک تیرانداز انجام میدهد. تک تیرانداز یک گلوله در تفنگش دارد که یا به هدف میخورد یا نمیخورد و باید با تمام دقت و ظرافت کارش را انجام دهد.
کارگردان فیلم سینمایی بیست و یک روز بعد، با بیان این نکته که فیلم کوتاه یک محک استعداد، خلاقیت و ایجاز است، گفت: این سه عنصر پایههای فیلم کوتاه را تشکیل میدهد و شما وقتی میخواهید یک قصهای را در صد ثانیه روایت کنید و آن فیلم تاثیرگذار باشد، باید شامل یک حجم فراوانی از ایدهپردازی، خلاقیت، ایجاز و روایت درست باشد. این برای من خیلی جذاب بود که بتوانم فکرهایی که در سرم بود و ایدههایی که داشتم را از این طریق تبدیل به اثر کنم و به نوعی تواناییهای خودم را در ایجاز و روایت محک بزنم.
وی در ادامه تاثیر ساخت فیلمهای کوتاه در ادامه مسیر فیلمسازیاش را این طور بیان کرد: این تمرین روایت و ایجاز باعث شد که وقتی وارد فیلم سینمایی و ساخت سریال شدم از همه آن عناصر استفاده کردم. در واقع وقتی اولین فیلم بلندم را میساختم، هر سکانس برای من یک فیلم کوتاه بود. یعنی اینطور به آن نگاه میکردم که هر سکانس یک شروعی دارد، یک پایانی و یک بدنهای.
خردمندان اظهار داشت: براساس تمریناتی که داشتم و تجربههایی که در فیلمهای کوتاه و فیلمهای صد ثانیهای به دست آورده بودم با همان شکل (فرم) سعی میکردم یک طراحی موجز برای هر سکانس داشته باشم که سکانسهایم دچار زیادهگویی نشود و این با من ماند و سعی کردم آن را ادامه دهم.
وی با بیان اینکه شیفتگی ساخت فیلم کوتاه صد ثانیهای هنوز برای من وجود دارد، گفت: اگر به من بد نمی گفتند، همین الان عاشقانه دلم میخواست برگردم و فیلم صد ثانیهای بسازم. این قالب به عنوان یک ابزار زبانی به شدت گسترده است و موضوعات ناب هم، این روزها آنقدر زیاد است که دوست دارم فیلم کوتاه بسازم. مثلا همین اتفاقاتی که این روزها در جامعه پیرامون ما رخ میدهد، میتواند دستمایه ساخت فیلم کوتاه صد ثانیهای باشد. از سوی دیگر مسائل در حوزه روابط اجتماعی یکی از بسترهایی است که میتواند خیلی جدی به آن پرداخته شود.
کارگردان مجموعه سه فصلی از سرنوشت تاکید کرد: فیلمساز باید نگاه مستقل، شخصی و دریافت خودش را داشته باشد. احساس میکنم هیچکس با نگاه مستقل مشکلی ندارد. آنچه مهم است این که هنرمندانه و ظریف بتوانیم به مشکلات بپردازیم. اینطور نباشد که به خصوص فیلمسازها دچار خودسانسوری شوند و آنچه که حرف دلشان است را نزنند. آن فیلمسازی که تجربههای اولش را میگذارند، باید خیلی مراقب باشد که تحت تاثیر خودش باشد؛ وقتی میخواهد فیلم بسازد و چیزی که احساس میکند حرف درستی است، همان را بسازد.
فیلم اولیها، جشنواره فیلم ۱۰۰ را جدی بگیرند
خردمندان افزود: به علاقهمندان فیلمسازی توصیه می کنم که حضور در جشنواره فیلم ۱۰۰ را بسیار جدی بگیرند و برای آن برنامهریزی کنند. در حال حاضر، برخلاف گذشته، ساخت فیلم کوتاه بسیار هزینهبر شده و ساختن یک فیلم صد ثانیهای هزینه بسیار پایینتری نسبت به یک فیلم کوتاه دارد.
وی تاکید کرد: به کسانی که میخواهند تجربههای اول فیلمسازیشان را پشت سر بگذرانند، توصیه میکنم که حتما هدفگذاری و برنامهریزی کنند. برای اینکه فیلمی در این جشنواره داشته باشند و مطمئن باشند که تمام فیلمهای خوبی که در سالهای گذشته در جشنواره فیلم ۱۰۰ برگزیده شدند، به شدت در فضای مجازی هم مخاطب پیدا کردند و در انواع و اقسام رسانههایی که وجود داشته، دیده شدند و کارگردانهای اینها توانستند تهیهکننده پیدا کنند و کارشان را برای ساخت فیلم بلند پیش ببرند. توصیه میکنم حتما این جشنواره را جدی بگیرند و از الان برای آن برنامهریزی کنند و سراغ ایدههای ناب بروند برای اینکه بتوانند یک فیلم موفق در این جشنواره داشته باشند.