به گزارش ایرنا از روابط عمومی شرکت آب منطقهای مازندران، کاهش بارندگیها و کم شدن آورد آب رودخانههای استان طی ماههای اخیر و در ادامه خشکسالیهای متوالی، ذخیره آب در مخزن سدهای مازندران را به کمترین میزان طی ۱۰ سال اخیر رسانده است.
بر اساس دادههای ثبت شده شرکت آبمنطقهای مازندران، تا تاریخ یکم آبان امسال مجموع ذخیره آب پشت سدهای مازندران -به جز سد گلورد که هنوز به طور کامل آبگیری نشد-، در مخزن ۱۰ سد شامل شهید رجایی، البرز، میجران، شیاده، برنجستانک، فریمصحرا، صلاحالدینکلا، سنبلرود، الیمالات و عباسآباد ۹۸.۴ میلیون متر مکعب است که کاهش ۳۵.۲ درصدی این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته را نشان میدهد. مطابق آمارهای موجود، آب ذخیره شده در مخزن این سدها ابتدای آبان ۱۴۰۰ حدود ۱۵۲ میلیون متر مکعب بود.
استمرار روند نزولی ذخایر آبی استان
مدیر بهرهبرداری و نگهداری از تاسیسات آبی و برقآبی شرکت آبمنطقهای مازندران میزان کنونی ذخیره آب در سدهای مازندران پایینترین میزان ثبت شده طی یک دهه اخیر اعلام کرد.
جواد طوسی گفت : طبق دادههای موجود از ذخیره آب سدهای مازندران در ابتدای آبان طی ۱۰ سال اخیر، کمترین میزان ذخیره آب پشت سدهای مازندران مربوط به سال ۱۳۹۷ بود که ۱۲۰.۴ میلیون متر مکعب ثبت شده است. اما امسال در این مقطع زمانی این رقم به ۹۸ میلیون متر مکعب رسیده است.
وی درباره آمار مشابه ثبت شده مربوط به سالهای گذشته اظهار کرد: مجموع ذخیره آب مخزن سدهای مازندران در ابتدای آبان سال ۱۳۹۸ حدود ۲۲۰ میلیون متر مکعب بود که با توجه به شرایط ترسالی در مدت مشابه سال ۱۳۹۹ با حدود پنج درصد افزایش به ۲۲۳ میلیون متر مکعب رسید. اما شرایط بارندگیها و خشکسالی سبب شد که در زمان مشابه پارسال به حدود ۱۵۲ میلیون متر مکعب کاهش یابد و امسال هم شاهد استمرار این روند نزولی هستیم.
مهرِ کمباران
البته کم شدن ذخیره آب پشت سدها در سال جاری صرفا به مازندران محدود نمیشود و در کل کشور قابل مشاهده است. بنا به اظهارات وزیر نیرو، ذخایر آب سدهای کشور کاهش چشمگیری داشته و در حال حاضر فقط ۳۷ درصد حجم مخازن سدها آبگیری شده است.
علیاکبر محرابیان سوم آبان در حاشیه سفرش به خراسان رضوی اعلام کرد که امسال شرایط خشکسالی نمود بیشتری دارد و شاهد پاییزی هستیم که نسبت به سالهای قبل در خشکسالی رکورد زده است. به گفته وزیر نیرو میزان بارندگی در کشور طی مهر امسال نسبت به شرایط نرمال حدود ۸۰ درصد کمتر شد.
افتِ آماری بارندگیهای پاییزی طی نخستین ماه پاییز امسال، در استان پربارشی مانند مازندران نیز به چشم آمد که در آمارهای شرکت آبمنطقهای مازندران نیز ثبت شده است. مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آبمنطقهای مازندران گفت : مهر امسال در مازندران نیز با کاهش چشمگیر بارندگیها مواجه بودیم که طبیعتا در میزان ذخیره آب سدهای استان و آورد رودخانهها تاثیرگذار است.
فرهاد خلردی افزود: طبق آمارهای ثبت شده بارندگیهای سراسر استان، مهر امسال مجموعا ۴۹ میلیمتر بارش در مازندران داشتیم که نسبت به دوره درازمدت کاهش ۳۳ درصدی را نشان میدهد.ک
کاهش آورد رودخانههای مازندران
روند نزولیِ آمارهای آبی مازندران در این مقطع زمانی را در میزان آورد آب رودخانههای مهم استان نیز میتوان جستوجو کرد. بر اساس آمارهای ثبت شده، آبدهی هفت رودخانه مهم مازندران در نیمه نخست سال جاری نسبت به دوره درازمدت ۴۴ درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد کم شد.
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آبمنطقهای مازندران در این باره نیز اظهار کرد : مجموع آورد آب هفت رودخانه چشمهکیله، چالوس، هراز، بابلرود، تالار، تجن و نکارود در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ حدود یک میلیارد و ۲۳ میلیون متر مکعب بود که در نیمه نخست امسال با افتِ ۸ درصدی به ۹۴۱.۴ میلیون متر مکعب رسید.
به گفته وی این رقم برای میانگین درازمدت یک میلیارد و ۶۷۳ میلیون متر مکعب ثبت شده است که نشان میدهد آورد آب در نیمه نخست امسال نسبت به این رقم ۴۴ درصد کاهش داشت.
اهمیت مدیریت مصرف آب
خروجی این آمارهای نزولی مربوط به بارندگی و آورد آب رودخانهها در کنار افزایش میانگین دمای هوا در نهایت وضعیت کنونی میزان ذخیره آب پشت سدها را رقم زده که در استانی مانند مازندران با موقعیت استراتژیک و ویژه کشاورزی، نگرانیهایی را ایجاد میکند.
در حال حاضر ذخیره آب در مخزن سد شهید رجایی ساری به عنوان بزرگترین سد مازندران ۲۵ میلیون متر مکعب است که ۱۸.۵ درصد کل حجم مخزن ۱۶۲.۵ میلیون متر مکعبی این سد است. در مخزن ۱۴۲ میلیون متر مکعبی سد آیتالله صالحی مازندرانی –البرز- نیز در حال حاضر ۶۴ میلیون متر مکعب آب ذخیره شده وجود دارد.
آمارها از سایر منابع آبی استان نیز شرایط مشابهی را نسبت به سال قبل نشان میدهند. علاوه بر کاهش حدود ۵۴ میلیون متر مکعبی ذخیره آب پشت سدهای استان و کم شدن ۸۲ میلیون متر مکعبی آورد رودخانههای مازندران نسبت به مدت مشابه سال قبل، ذخیره آببندانهای استان نیز ۴۶ میلیون متر مکعب کم شده است.
این آمارها کارشناسان، مسوولان و فعالان حوزه کشاورزی را برای تامین آب کشاورزی در سال زراعی پیش رو نگران میکند. در چنین شرایطی برنامهریزی برای مدیریت بهینه مصرف آب و مد نظر داشتن کشت ارقام کمآببر در کشتزارهای مازندران اهمیتی بیشتر از سالهای گذشته پیدا میکند و باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
استان مازندران بر اساس خصوصیات دما ، بارش و توپوگرافی دارای دو نوع آب و هوای معتدل خزری و آب و هوای کوهستانی است. آب و هوای معتدل خزری جلگه های غربی و مرکزی استان تا کوهپایه های شمالی البرز را شامل می شود که در آن به دلیل کمی فاصله کوهستان و دریا رطوبت تجمع یافته و به بارش های قابل ملاحظه و دمای معتدل می انجامد. میانگین بارندگی سالیانه در نوار ساحلی مازندران حدود یکهزار میلی متر است که از غرب به شرق کاهش می یابد.