به گزارش ایرنا، بهره‌مندی از انرژی خورشیدی جهت تولید برق در سال‌های اخیر پیشرفت قابل توجهی در کشور داشته اما متاسفانه جای خالی این فرصت در خانه بسیاری از شهروندان دیده می‌شود.
خانه‌هایی که بویژه در مناطق گرمسیری با نصب سامانه‌های خورشیدی می‌توان ضمن بهره‌مندی از این انرژی رایگان با اتصال آن به شبکه نسبت به فروش برق طبق تعرفه‌های سازمان ساتبا، درآمد بدست آورد.
انرژی که با توجه به مشکلات کنونی و سختی تامین آن در کشور، می‌تواند نقش مهمی در پایداری شبکه برق داشته باشد.
استان سیستان و بلوچستان با موقعیت خاص خود در جنوب شرق کشور یکی از ظرفیت‌های ویژه استفاده از انرژی پاک بویژه انرژی خورشیدی است، گنجینه‌ای تمام عیار که در صورت توجه، باعث رونق منطقه و کشور خواهد شد.
تابش همیشگی خورشید، بادهای ۱۲۰ روزه، انرژی موج و همجواری با کشوهای افغانستان و پاکستان تنها بخشی از ظرفیت‌های مهم شمال تا جنوب این سرزمین است.
سیستان و بلوچستان با موقعیت خاص در جنوب شرقی کشورمان نیز از جهت انرژی‌های خورشیدی شرایط رو به بهبودی در ایران دارد به گونه‌ای که بیش‌از ۲۰ هزار هکتار از اراضی این استان به منظور ایجاد نیروگاه‌های بادی و خورشیدی اختصاص یافته است اما در این بین سهم سقف‌های خانههای مردمان این استان از داشتن پنل‌های خورشیدی خالی است در حالیکه می‌توان هر خانه را به یک نیروگاه خورشیدی کوچک تبدیل کرد، در این صورت اقتصاد این شهر و مردم آن متحول خواهد شد و از اتفاقات نابهنگام اقتصادی ضربه نخواهد خورد، شاید این امر به مرور زمان بتواند شرایط زندگی حاشیه نشینان این استان را بهبود بخشد.
همانگونه که رئیس جمهور در آیین بهره‌برداری از طرح‌های وزارت نیرو بر لزوم استفاده از انرژی‌های خورشیدی تاکید کرد و گفت که باید با توسعه تکنولوژی در این زمینه هر کسی بتواند با تبدیل کردن پشت بام خانه خود به یک نیروگاه خورشیدی برق مورد نیاز خود را تامین کند و مازاد آن را به دولت بفروشد، مردم سیستان و بلوچستان نیز از این فرصت استفاده کرده و با بهره گیری مناسب از انرژی خورشیدی به اقتصاد خانواده و کشور کمک کنند.
تحقق وعده امید در سرزمین اسطورها
شهریورماه سال گذشته بود که ریس جمهور با سفر به سیستان و بلوچستان ضمن بازدید از مناطق مختلف این استان در دومین روز از سفر خود وارد منطقه سیستان شد.
آیت الله رئیسی در بدو ورد به یکی از روستاهای مرزی و محروم شهرستان هیرمند به نام "ملا علی" سفر کرد و در دیداری صمیمی ضمن گفت‌وگو با اهالی این منطقه، نسبت به ارائه برنامه‌ای ویژه جهت بهره‌مندی هر چه بیشتر مردم از ظرفیت‌های این منطقه تاکید کرد.
یکی از موضوعات مهم رییس جمهوری در جمع مردم روستای محروم "ملا علی" استفاده از ظرفیت انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر به منظور درآمدزایی و ماندگاری روستاییان در نقطه صفر مرزی به عنوان مرزبانان حقیقی ایران اسلامی بود.
آیت الله رییسی همچنین گفت: مهمترین برنامه ما در دولت سیزدهم ایجاد روستاها به یک کارگاه تولیدی است تا جوانان روستا برای امرار معاش خود و خانواده خود مجبور به مهاجرت به حاشیه شهرها نشود.
وی همچنین گفت: اقتصاد روستا به عنوان یک کارخانه تولیدی باید فعال شود و کار این کارخانه نباید به هیچ عنوان کند شود و این مساله در دستور کار دولت مردمی قرار دارد.
مردم سیستان که امرار معاش آنان تنها از طریق کشاورزی، دامداری و دامپروری بود با خشکسالی‌های ۲۰ ساله و عدم آورد رودخانه هیرمند در تامین معاش خودشان دچار مشکل شدند به طوریکه برخی از ساکنان مناطق روستایی سیستان به مهاجرت روی آوردند که این روند با حضور رییس جمهور در روستای ملا علی و تاکید بر استفاده از ظرفیت‌های خدادادی این منظقه از جمله بهره گیری از انرژی های تجدید پذیر دستور راه‌اندازی پنل‌های خورشیدی برای ایجاد درآمد و ماندگاری روستاییان این منطقه متوقف شد.
حال پس از گذشت یک سال تمام اهالی این روستا با احداث پنل های خورشیدی بر بام های منازل خود علاوه بر تامین انرژی برق مورد نیاز خودشان از درآمد پایداری نیز بهره‌مند شدند.و دیگر خبری از مهاجرت از این روستا نیست بلکه مهاجرت معکوس نیز در حال شکل گیری است.
بهره مندی ۱۰۰ خانوار روستای ملا علی از انرژی خورشیدی
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) سیستان و بلوچستان با بیان اینکه یکی از اقدامات مهم این سازمان ایجاد اشتغال برای مددجویان مناطق محروم و روستایی استان است، گفت: یکی از ظرفیت‌های مهم مناطق روستایی، استفاده از انرژی پاک به عنوان یک کارگاه تولیدی و درآمدزا است.
مهدی عبادی با بیان اینکه بیش از پنج هزار پنل خورشیدی ویژه مددجویان سیستان و بلوچستان تا پایان سالجاری در سطح این استان نصب و راه‌اندازی خواهد شد، گفت: در مرحله اول این اقدام، کار نصب ۱۰۰ دستگاه پنل خورشیدی جهت بهره‌برداری خانوارهای روستایی ملاعلی، گمشاد و میرشکار منطقه سیستان پس از سفر رییس جمهور و تاکید ایشان بر درآمدزایی پایدار در مناطق روستایی انجام شد.
وی بیان کرد: انجام این طرح در روستای ملاعلی ضمن ایجاد امید و انگیزه در بین اهالی روستا، باعث مهاجرت معکوس سه خانوار شد.
مدیرکل کمیته امداد امام خمینی(ره) سیستان وبلوچستان با بیان اینکه احداث هر دستگاه پنل خورشیدی پنج کیلوواتی حدود ۱۱۰ میلیون تومان هزینه دارد، تصریح کرد: مددجویان با بهره‌مندی از ۸۵ میلیون تومان وام قرض الحسنه و ۲۵ میلیون تومان وام بلاعوض می‌توانند نسبت به احداث این دستگاه ها اقدام کنند.
وی اظهارداشت: افراد متقاضی می‌توانند با مراجعه به مراکز کمیته امداد منطقه محل سکونت خود نسبت به شرایط برخورداری از این ظرفیت مطلع شوند.
درآمد ۲۸ میلیون ریالی یک خانوار از پنل‌های خورشیدی
دبیرکارگروه انرژی‌های تجدیدپذیر شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان گفت: میانگین درآمد خانوارهای روستاهای ملاعلی، گمشاد و میرشکار طی سه دوره تولید، حدود ۲۵ تا ۲۸ میلیون ریال بوده است.
حسین براتی با بیان اینکه دوره سوم پرداخت صورتحساب مشترکان این تعداد روستا در حال انجام است، تصریح کرد: بیشترین میزان اعتبار در نظر گرفته شده برای مشترکان این منطقه بیش از سه میلیون تومان است.
وی با بیان اینکه یکی از مزایای استفاده از پنل‌های خورشیدی اعمال ضریب درآمدی است، افزود: بر این اساس، یکی از مشترکان زاهدانی که سال ۹۵ نسبت به احداث پنل خورشیدی پنج کیلوواتی اقدام کرده با میزان تولیدی برابر با منطقه ملاعلی از درآمد ۸۰ میلیون ریالی بهره‌مند شده است.
دبیرکارگروه انرژی‌های تجدیدپذیر شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات ویژه در این بخش، گفت و گو جهت تغییر محاسبه هزینه هر کیلووات تولید انرژی از یک‌هزار و ۴۶۵ تومان به ۲ هزار و ۲۰۰ تومان ویژه بخش حمایتی است.
یکی از فعالان این عرصه که سال‌ها در کار طراحی و اجرای سامانه‌های خورشیدی فعالیت دارد، گفت: استفاده از انرژی‌های خورشیدی در خانه‌ها ایده بسیار خوبی است که هر خانواده با بکارگیری آن علاوه بر بهره‌مند شدن از مزایای بی شمار انرژی خورشیدی، درآمد ماهیانه نیز بدست خواهد آورد.
علی مرادی با تاکید بر فرهنگ سازی در این حوزه اظهارداشت: هر چند مردم از طریق رسانه کم و بیش با این انرژی‌ها آشنا هستند اما اطلاعات کافی برای سرمایه‌گذاری در این زمینه را ندارد.
این فعال عرصه اجرای سامانه های خورشیدی تصریح کرد: برای گسترده شدن انرژی‌های خورشیدی نیازمند حمایت‌های دولتی هستیم در صورتی که دولت به متقاضیان وام با بهره کم دهد راحتر می‌توانند از این انرژی‌های خورشیدی استفاده کنند و به جای سرمایه گذاری برای ساخت یک طبقه دیگر بر روی سقف خانه خود از انرژی خورشیدی استفاده کنند و همان درآمد را به دست می‌آورند.
سیستان و بلوچستان سرشاز از انرژی‌های تجدید پذیر
عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان گفت: حجم عظیمی از انرژی های تجدید پذیر در شمال و جنوب این استان نهفته است که به طور مثال انرژی تابشی خورشید و انرژی باد در دسترس ترین و سهل الوصول ترین منابع تجدید پذیر در منطقه سیستان است.
دکتر فرهاد شهرکی اظهارداشت: در سیستان مناطق گسترده‌ایی وجود دارد که از نظر نصب توربین‌های بادی در جهان بی‌نظیر و یا کم نظیر است در صورتی که در حال حاضر برای مردم منطقه به دلیل عدم مدیریت شرایط و استفاده از علم روز، باد به نغمت تبدیل شده است.
وی افزود: قطعا با برنامه ریزی دقیق و مناسب علمی می توان از این نعمت لایزال الهی حداکثر استفاده را برد و بر بسیاری از کمبودها و مشکلات طبیعی و غیر طبیعی موجود در استان با کمک آن فائق آمد.
عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان تصریح کرد: همچنین با توجه به مرز گسترده‌ای که این منطقه با کشور افغانستان دارد و نیاز جدی افغانستان به منابع انرژی، با تولید برق حاصله و صادرات آن از این مزارع بادی می‌توان موجب رونق اشتغال و کارآفرینی در منطقه سیستان شد.
وی گفت: البته انرژی خورشیدی در منطقه بلوچستان و وجود مرز طولانی با کشور پاکستان نیز همین شرایط را برای جنوب استان ایجاد کرده است.
سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون دلاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر
به گفته معاون وزیر نیرو و رییس سازمان ساتبا کشور؛ میزان سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر خورشیدی و بادی در سیستان و بلوچستان ۲۵۰ میلیون دلار است.
محمود کمانی با بیان اینکه برنامه وزارت نیرو در دولت سیزدهم، تامین چهار هزار مگاوات انرژی از طریق نیروگاه‌های تجدیدپذیر است افزود: سهم سیستان و بلوچستان از این میزان تولید ۳۲۵ مگاوات است که با فاصله زیاد، رتبه دوم در کشور را دارد.
وی با بیان اینکه سیستان و بلوچستان دارای ظرفیت بی‌نظیر در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر است، اظهارداشت: این استان تاکنون از نظر میزان تخصیص نیروگاه خورشیدی بیشترین سهم کشور را به خود اختصاص داده است.
فعالیت ۲۱۲ واحد انرژی تجدید پذیر در سیستان و بلوچستان
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان گفت: ۲۱۲ واحد انرژی تجدید پذیر خورشیدی و بادی با میزان تولید برق یک‌هزار و ۱۹۸ کیلووات، در حوزه توزیع نیروی برق این استان فعال است.
خلیل عوض زاده اظهارداشت: تعداد نیروگاه‌های خورشیدی با قدرت پنج کیلووات این استان ۲۰۴ واحد، تعداد نیروگاه‌های خورشیدی با قدرت ۲۰ کیلووات سه واحد، تعداد نیروگاه های خورشیدی با قدرت ۵۰ کیلووات ۲ واحد، تعداد نیروگاه‌های خورشیدی با قدرت سه کیلووات یک واحد و تعداد نیروگاه بادی این استان با قدرت انرژی پنج کیلووات یک واحد است.
وی به احداث نیروگاه‌های خورشیدی در دست اقدام اشاره کرد و افزود: با مشارکت وزارت نیرو، کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی، جهاد سازندگی و معاونت توسعه روستایی ریاست جمهوری کار احداث ۱۰ هزار سامانه خورشیدی، در این استان در حال برنامه ریزی و انجام است.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان بیان کرد: توسعه انرژی‌های تجدید پذیر امروز یکی از ضروری ترین نیازهای کشور است که در دولت سیزدهم به عنوان یکی از برنامه‌های محوری افزایش ظرفیت تولید برق کشور مورد تاکید است.
درآمد ۷۰ میلیون تومانی شهروند زاهدانی از پنل خورشیدی
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان گفت: یک شهروند زاهدانی، با استفاده از تولید انرژی برق از طریق پنل خورشیدی توانسته حدود ۷۰ میلیون تومان درآمد، طی یک دوره ۲ ماه داشته باشد.
وی اظهارداشت: مالک یک واحد صنعتی زاهدان با استفاده از ظرفیت انشعابات منصوبه واحد خود توانسته از ۲ دستگاه نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۵۰ کیلوواتی استفاده کند.
عوض زاده ادامه داد: یکی دیگر از واحدهای تولیدی برق زاهدان واحدی مسکونی است که با نصب سه دستگاه نیروگاه خورشیدی سه تا پنج کیلوواتی در سال ۹۵، طی دوره قرائت اخیر، از درآمد حدود ۲۱ میلیون تومانی بهره‌مند شده است.
وی با بیان اینکه یکی از مزایای سرمایه گذاری در بخش پنل های خورشیدی، اعمال ضریب افزایشی خرید محصول تولیدی است، گفت: با توجه به زمان نصب پنل‌های خورشیدی، ضریب افزایشی خرید محصول تولیدی اعمال می‌شود به گونه‌ای که فردی با میزان تولید انرژی برابر در سال ۹۵ از هزینه حدود سه برابری به نسبت فردی که سالجاری اقدام به نصب پنل کرده برخوردار است.
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان و بلوچستان با بیان اینکه سرمایه گذاری در حوزه انرژی‌های خورشیدی محدود به ظرفیت انشعاب تا سقف ۲۰۰ کیلووات در حوزه این شرکت است، افزود: سرمایه گذاری در حوزه انرژی خورشیدی خارج از محدوده ظرفیت انشعاب از طریق سازمان ساتبا انجام می‌شود.
وی تصریح کرد: سرمایه گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از فرصت‌های مناسب در سیستان و بلوچستان است که علاقه مندان می‌توانند ضمن مطالعه بخش انرژی های تجدید پذیر مندرج در سایت شرکت توزیع نیروی برق استان سیستان و بلوچستان با شماره ۳۱۱۳۷۲۱۱ دفتر انرژی های تجدید پذیر این شرکت جهت دریافت راهنمایی های لازم تماس برقرار کنند.
کلام آخر
توجه به بهره‌مندی از ظرفیت‌های تجدیدپذیر بیش از پیش مورد توجه دولت سیزدهم و وزارت نیرو قرار گرفته به گونه‌ای که ۱۱۰ هزار واحد نیروگاهی خورشیدی تا پایان سالجاری در کشور احداث خواهد شد که سهم سیستان و بلوچستان از این میزان ۱۰ هزار واحد است.
در مجموع آن چیزی که واضح است این است که استان سیستان و بلوچستان به هیچ عنوان از لحاظ منابع دارای محرومیت نیست بلکه محرومیت اصلی این استان در زمینه مدیریت است که قطعا با برنامه ریزی دقیق و اصولی و همچنین استفاده از ظرفیت نخبگان و جوانان استان می‌تواند پیشرفت چشمگیری داشته باشد.
دولت سیزدهم نگاه ویژه‌ای به استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر بویژه انرژی خورشیدی دارد و اعطای تسهیلات ویژه به بخش‌های حمایتی و در مناطق کم تر برخوردارنشان از این نگاه ویژه دارد. موضوعی که غیر از مسائل درآمدی و اقتصادی مزایای فراوان زیست محیطی دارد.
سیستان و بلوچستان ظرفیت بی نظیر در این بخش دارد و باید به درستی شعار هر خانه یک پنل خورشیدی را در این منطقه پیاده کرد و از مزایای اجرای آن بهره مند شد.