به گزارش ایرنا کمتر کسی است که نداند خراسان قدیم چه بوده و چه جایگاه و سهمی در فرهنگ غنی ایران زمین داشته است، کیست که نداند وجود مضجع شریف ثامن الحجج حضرت علی بن موسی الرضا (ع) به عنوان عالم آل محمد چه نعمتی برای این سرزمین بوده و چه نقش بی بدیلی در تمدن سازی و بسترسازی فرهنگی – اجتماعی طی ادوار تاریخی داشته است، آنچنان که بسیاری از خلاقیتها و پدیده‌های فرهنگی و هنری این دیار از معماری گرفته تا بسیاری از دیگر هنرها از جمله خط و نقاشی، ریشه در تمدن و فرهنگی دارد که به برکت وجود آن بزرگوار پدید آمده است.
با این حال، برخی از غفلت‌ها و کم‌کاریها باعث ضعف اقتصاد فرهنگ و هنر این سرزمین شده، آنچنان که سالها است گریبان فعالان این عرصه را گرفته و به یک معضل بزرگ برای هنرمندان و فعالان فرهنگی تبدیل شده است تا آنجا که نه تنها دیگر خلاقیت های هنری در سبد صادراتی استان هنرخیزی مانند خراسان رضوی سهم چندانی ندارند، که مشکلات معیشتی نیز روز به روز عرصه را بر هنرمندان سخت تر می کند.
یک پژوهشگر و راهبردشناس (استراتژیست) هنر در گفتگو با خبرنگار ایرنا در تبیین مفهوم فرهنگ و هنر و لزوم تقویت اقتصاد آن اظهار داشت: فرهنگ به معنای آهنگ کمال است و معانی گسترده و بزرگی دارد اما اگر بخواهیم ایران قبل از اسلام و ایران بعد از اسلام را در مباحث فرهنگی مورد بررسی قرار دهیم، شرح عجیبی پیدا می کند و اتفاقات گسترده ای را دربرمی گیرد.
سیدمحمدهادی عرفانیان با طرح این پرسش که "چرا غنی ترین فرهنگ جهان ، فرهنگ ایران است؟" گفت: حدود ۱۲۰۰ سال قبل که امام رضا (ع) به مشهد مشرف شدند، شرف حضورشان باعث گستردگی تفکرات عالی فرهنگی شد، در واقع اشاعه فرهنگ و نقطه گرانیگاه فرهنگ جهان از خراسان قدیم، که تقریبا تمام کشورهای اطراف را دربرمی گیرد و مشهد مقدس شروع می شود، این بستر وسیع در خراسان بزرگ و نگرش و گویشی که ما نسبت به فرهنگ و کسانی که در این مکان زندگی می کنند، داریم، به تنهایی مبین موضوعیت وجود مقدس حضرت رضا(ع) است.
وی بیان کرد: امام هشتم (ع) اشاعه فرهنگ و باب گفتمانی را باز کرده و شکل ساختار دین را با فرهنگی ممزوج می کنند که در کنارش کتابی مانند "شاهنامه" به وجود می آید، آن هم در عصری که فاصله زمانی زیادی با عصر امام رضا (ع) ندارد، در دوره ای که هنوز معصومان به عنوان پیشوا (لیدر) یا افرادی از طرف خود خدا، تبیین دین می کردند، در شاهنامه حکیم توس نیز در وجود برخی شخصیت ها تبلور پیدا می کنند.
این پژوهشگر فرهنگی گفت: متاسفانه ما به درستی فرهنگ ایران زمین را درک نکرده ایم و این موضوع باعث ناپایداری فرهنگی شده است لذا حال که به بحث اقتصاد هنر و هنر می رسیم، آن را ضعیف می بینیم اما اگر بررسی جامعی در این زمینه انجام شود، می بینیم که نوع گویش و نوع کلمات در فرهنگ جامعیت پیدا می کند، در شهری مانند نیشابور گسترش می یابد و بزرگانی مثل عطار و سهروردی در منطقه رشد پیدا می کنند لذا اولین مبحثی که متاسفانه از ذهنیت ما دور شده، این است که ما گرانیگاه و محل اصلی تلاقی فرهنگ در جهان هستیم و خیلی برای ما زیبنده نیست که این گونه با فرهنگ رفتار کنیم.
وی بیان کرد: از خود امام رضا(ع) به عنوان "عالم آل محمد" نام برده می شود و گستره کلام ایشان در این واژه جامعیت پیدا می کند، پس کُنه فرهنگ و اولین چیزی که در آن نفوذ یافته، "علم" است چرا که اگر علم نداشته باشی نمی توانی فرهنگ داشته باشی و تا فرهنگ نداشته باشی نمی توانی علم داشته باشی، لذا یک ارتباط دوسویه بسیار خوب بین علم و فرهنگ وجود دارد.
عرفانیان ادامه داد: شکل های ساختاری که ایرانیان در باب فرهنگ به وجود می آورند، "هنر" نام دارد اما ما چطور وارد جریان بسیار بزرگی به اسم هنر شدیم؟ خود هنر نوعی از گویش فرهنگ است که می تواند جامعیتی در دنیا داشته باشد تا آنجا که بتواند زیباسازی کند، یعنی هنر چون جامه ای است که برای فاخر شدن بر تن فرهنگ قرار می گیرد، اما متاسفانه در دنیایی زندگی می کنیم که هر جایی درآمد زودبازده داشته باشد، مردم بیشتر به سمتش گرایش پیدا می کنند بدون اینکه بدانند مداومت دارد یا ندارد.
ضعف اقتصاد هنر از کجا آغاز شد؟
این پژوهشگر فرهنگی اضافه کرد: وقتی درباره اقتصاد هنر صحبت می کنیم، در واقع می خواهیم رابطه بسیار ارزشمندی را در چند بخش به وجود آوریم، در وهله نخست باید تنویر افکار همه افراد نسبت به فرهنگی که در هنر وجود دارد، شکل گیرد؛ در مرحله دوم می توان با یک تغییر و تحول اقتصادی، صادرات غیرنفتی در بخش هنر داشت.
وی اظهار داشت: وقتی هنر وارد فرهنگ غنی ایرانیان می شود، به زیبایی آن را جامعیت می بخشد، ما نمونه های بسیار زیادی در برخی از اجراهای هنری داریم که هیچ چیزی از آن اثر، تحکیم فرهنگی ندارد مگر خلاقیت هنری؛ اما فرهنگ غنی ایرانی ما که با فرهنگ گذشته و آورده های زمان حضرت رضا (ع) ممزوج شده، ترکیب بسیار زیبایی ایجاد کرده است که وقتی با هنر آمیخته می شود، آن زیبایی را آشکار می سازد.
عرفانیان خاطرنشان کرد: جامعه هنری ایرانیان به عنوان یک ارزش در هر دوره زمانی می توانستند به عنوان سربازان فرهنگی کاربرد داشته باشند، اما آنان را نادیده گرفته ایم و این موضوع به جایی می رسد که حقشان آنقدر پنهان می شود که انگار هیج وقت وجود نداشته اند.
این پژوهشگر نبود یک متولی مشخص برای هنرمندان را یکی از مشکلات اصلی این بخش دانست و گفت: در همین مشهد چندین نهاد از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری، شهرداری و... هر کدام به نوعی متولی بخش هنر شده اند، که این چندپارگی و عدم جامعیت باعث شده تا هنرمندان سرگردان شده و ندانند چه خواسته جامعی دارند و این باعث می شود که هر یک از هنرمندان در بستر فکری خود کاری را انجام داده یا موازی کاری داشته باشند که متاسفانه هم هزینه بر است و هم آنقدر از هم دور می شوند که هیچ وقت با هم به تطابق نمی رسند.
وی افزود: انشعابات هنر بسیار است اما اگر جامعیت و انطابق پیدا کند، به شکل رودخانه ای درمی آید که می توان آن را ذخیره کرد و از این ظرفیت بهره مطلوب گرفت، اما ما نتوانسته ایم هنرمان را ذخیره کنیم و این جامعیت را به هنر بدهیم، هنر شاخه های زیادی دارد اما ما ضعف قالب بندی ها را نسبت به آن تعالی و استطاعت هایی که هنر باید داشته باشد، در طول سالها نشان داده ایم.
دانش بنیان شدن اقتصاد فرهنگ و هنر
دانش بنیان بودن فقط به در اختیار داشتن دانش فنی از صفر تا صد یک محصول با فناوری نو منحصر نمی شود، بلکه یک فرهنگ و مستلزم آن است که علم، دانش و فناوری در کنار دانش بازار قرار بگیرد، یک باغ یا زمین کشاورزی هم می تواند دانش بنیان باشد ولی یک کارخانه تولید محصولات با فناوری روزآمد الزاما دانش بنیان نیست. در واقع یک مجموعه دانش بنیان، دانش و فناوری کافی در اختیار دارد که اگر سلیقه ها و نیازها عوض شد، بتواند متناسب با نیازهای جدید مشتریانش واکنش مناسب داشته و محصول جدیدی منطبق با خواسته های روز مشتریان تولید کند.
ضعف اقتصاد فرهنگ و هنر ما نیز ناشی از ناهمخوانی تولیدات با دانش فنی روز و نیازسنجی است، صنایع خلاق و فرهنگی ما در انطباق با دانش بنیانها می توانند جای خود را در اقتصاد و صادرات غیرنفتی ایران باز کنند تا از این محل، هم معیشت هنرمندان تامین شود و هم فرهنگ و تمدن این سرزمین به نقاط مختلف ارسال و شناسانده شود.
این پژوهشگر فرهنگی گفت: در حوزه دانش بنیان، بسیاری فکر می کنند که تولیدات دانش بنیان فقط اختصاص به کارهای سخت و صنعتی دارد به این معنا که باید یا فنی باشد یا یک محصول صنعتی از آن به دست آید و هیچ گاه گمان نمی کنند که میراث ناملموس یا بخش های فرهنگ و هنر نیز می توانند به شکلی دانش بنیان باشند.
عرفانیان اظهار داشت: اساتید بزرگی در خوشنویسی وجود دارند که نقاشی خط هایی را می سازند یا شکل های مشخصی را در سیاه مشق‌های بسیار زیبا می آفرینند که در دنیا به صورت یک کار تلفیقی گرافیکی دیده می شود، ما هیچ وقت به این فرد نگفته و انگیزه نداده ایم که کارش، شاخص و متفاوت است و علم و دانش در بنیانش وجود دارد.
مدیر روابط عمومی پارک علم و فناوری خراسان گفت: با توجه به نگاه ویژه مدیر این پارک و توجه خاص وی به بحث فرهنگ، درصدد هستیم با ایجاد پردیسی در کنار پردیس های صنایع معدنی، انرژی و صنایع غذایی در مجموعه پارک، به همه هنرمندان این تفکر را القا کنیم که هنر پایه علمی و دانش بنیانی دارد و دلیل اینکه نتوانسته ایم طی سالهای گذشته هنر را به تعالی برسانیم، به چندپارگی متولیان هنر و هنرمندان مربوط می شود.
عرفانیان افزود: اگر نتوانیم به ظرف خاصی درباره هنر برسیم، مطمئن باشید که ضربه بسیار بدتری خواهیم خورد به صورتی که هنرمندان پراکنده شده و ذهنهای مشوش نسبت به ارایه آن فرهنگ در شکل کاسبهای هنری نمود خواهند یافت.
وی خاطرنشان کرد: اگر نگاهی به کارهای هنری بیندازیم، بسیاری از آنها ارزش والایی دارند که بعضا در دنیا بی نظیر هستند و بتوانیم آنها را به عنوان یک دستاورد ارزشی به شمار آوریم، اما چند مشکل وجود دارد، مجموعه بزرگی از هنرمندان ما ممکن است برای تامین مسائل معیشتی به راه های ناخواسته کشیده شوند، دوم اینکه ما هنوز نتوانسته ایم رسوخ فناوری های نوین را در بخش هنر داشته باشیم تا بتوانیم از این ذخیره ارزشمند در افزایش صادرات غیرنفتی بهره بگیریم و هنرمندان بتوانند به یک ثبات مالی برسند و بتوان پایه اشاعه فرهنگ را در قالب صادرات غیرنفتی آثار هنری گسترش داده و به هنر تعالی بخشید.
توسعه صنایع خلاق و فرهنگی در بستر پارک علم و فناوری
دغدغه فرهنگی که همیشه وجود داشته، ارتباط دادن بخشهای فرهنگی با صنایع بوده است، هرچند برای ایجاد ارتباط بین علم با صنعت در دانشگاه ها اقداماتی انجام گرفته اما هنوز آن طور که باید شرکتهای دانش بنیان و صاحبان ایده و صنایع خلاق و فناور نتوانسته اند ارتباط مستمر و قوی با بخش صنعت برقرار کنند و با در نظر گرفتن فرهنگ به معنای عام آن یعنی ارزشها و باورها، شرکتهای دانش بنیان با یک باور محصولی را تولید می کنند که شاید صاحبان صنایع آن باور را نپذیرفته یا در آن جهت حرکت نکرده باشند که این وضعیت از عدم ارتباط با اسناد بالادستی نشات می گیرد.
یک پژوهشگر حوزه حکمرانی صنایع خلاق فرهنگی که گویا قرار است مسوولیت پردیس فرهنگی پارک علم و فناوری خراسان به او سپرده شود، به خبرنگار ایرنا گفت: اصطلاحاتی چون صنایع خلاق، صنایع فرهنگی، فناوریهای نرم، اقتصاد خلاق و ... در اکوسیستم صنایع خلاق و فرهنگی تعریف می شود که هر کدام معنا و مفهوم خاص خود را دارد و در تعریف صنایع خلاق می توان گفت که ریشه آنها در خلاقیت و فناوری و استعدادهای فردی نهفته است بویژه در حوزه خلاقیت که بتوانند با رعایت حق مالکیت معنوی زمینه درآمدزایی و اشتغالزایی را فراهم کنند.
یاسر سیاوشی افزود: از جهتی دیگر ما مفهوم اقتصاد خلاق را داریم و آن زمانی است که افراد تصورات خلاق خود را برای افزایش ارزش یک ایده به کار می گیرند، یعنی ایده محوریت دارد، قاعدتا اقتصاد خلاق در اشتغال و درآمدزایی و... تاثیر زیادی دارد تا جایی که حدود ۵۰ میلیون شغل در دنیا به طور مستقیم از طریق کسب و کارهای خلاق ایجاد شده است که بیش از یک درصد از جمعیت جهان را دربرمی گیرد.
وی گفت: از سوی دیگر بین چهار تا هشت درصد از تولید ناخالص داخلی جهان به این نوع از کسب و کارها اختصاص دارد که به سرعت در حال افزایش است، این اقتصاد خلاق بسیار مهم است که بخش زیادی از آن از حوزه صنایع خلاق خروجی می گیرد.
وی اظهار داشت: مفهوم دیگری با عنوان صنایع فرهنگی نیز داریم که برای اولین بار در جنگ جهانی دوم مطرح شد و برای توصیف صنعت فیلم‌سازی آمریکا در آن زمان مورد بحث قرار گرفت.
این پژوهشگر ادامه داد: صنایع خلاق فرهنگی، ردای فرهنگ به تن کرده و در واقع ترجمه فناورانه از ارزشهای یک شرکت، مجموعه یا حتی کشور هستند و موجب انتقال هویت شده و هویت سازی می کنند، این خیلی مهم است که صنایع خلاق و فرهنگی ترجمه ای فناورانه از ارزشهای آن کشور و مجموعه باشند به این معنا که اگر شما محصولات فرهنگی کشوری مانند ایران را بررسی کنید، قاعدتا باید این نتیجه برسید که چنین فرهنگی یا چنین تفکری یا چنین ارزشهایی در آن جامعه حاکم است.
وی اضافه کرد: معمولا یک ترکیب راهبردی در حوزه صنایع خلاق فرهنگی وجود دارد که در آن چهار عنصر فرهنگ، خلاقیت، فناوری و اقتصاد با هم ترکیب می شوند و یک مفهوم را ایجاد می کنند، از ترکیب اینها با هم مفهوم صنایع خلاق و فرهنگی استنباط می شود.
چه باید کرد؟
این پژوهشگر در خصوص راه حلها برای تبلور صنایع خلاق فرهنگی گفت: "چه باید کردها" مفصل است، مشهد مقدس و خراسان رضوی به صورت خاص و به صورت ویژه کشور ایران بنا به فرمایش رهبری در بیانیه گام دوم، ظرفیتهای زیادی در عرصه نیروی انسانی کارآمد و منابع دارند اما به فرموده ایشان "ما رتبه اول را در عدم استفاده از نیروی انسانی و منابع طبیعی داریم".
سیاوشی افزود: در کنار این ظرفیتهای پنهان، مسائل ژئوپلیتیکی خود مشهد، خراسان رضوی و ایران ارزش افزوده های زیادی برای ما ایجاد می کنند، وجود بارگاه منور رضوی از جمله این ظرفیتها است که تاثیر زیادی در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی و حوزه زیارت دارد، یعنی حوزه گردشگری بسیار می تواند در این اکوسیستم فعال باشد و خدمات و محصولات متنوعی را ارایه دهد که متاسفانه جایش خالی است.
وی اظهار داشت: قاعدتا یکی از مسائلی که خیلی به آن نیاز داریم، گفتمان سازی در خصوص مفهوم صنایع خلاق و فرهنگی است، خیلی ها هنوز از این موضوع آگاه نیستند، بعضا شرکتها و مجموعه های فرهنگی ما که خدماتی را در این بخش ارایه می دهند، هنوز با این مفاهیم آشنا نیستند، یکی از اقدامات ما می تواند آن باشد که این مجموعه ها و افراد را با مفاهیم تخصصی صنایع خلاق و فرهنگی و حمایتهایی که در پارک علم و فناوری از آنها شکل می گیرد، آشنا کنیم و در واقع این زیرساخت و اکوسیستم را در قالب انواع حمایتهای مادی و معنوی توسعه دهیم.
این پژوهشگر فرهنگی گفت: باید به این سمت پیش برویم که در ۱۰ سال آینده مشهد تبدیل به قطب صنایع خلاق و فرهنگی شود و برای رسیدن به این هدف نیاز است برنامه ریزی های متفاوتی داشته باشیم، در هر صورت مشهد در سال ۲۰۱۷ پایگاه فرهنگی جهان اسلام بود و این نشان می دهد که زیرساختها و عوامل متعددی در این شهر وجود دارد، بماند اینکه در استان ما نیز ظرفیتهای فرهنگی و هنری زیادی وجود دارد که می توان از آنها هم به عنوان ظرفیتهای مکمل بهره گرفت.
سیاوشی بیان کرد: گفتمان سازی در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی را باید از مدارس آغاز کرد تا بتوان به سطوح دانشگاهی، علمی و نخبگانی و حتی عموم مردم رسید، مساله دوم تلاش برای ارتقای منزلت و جایگاه شرکتها، موسسات و مجموعه های خلاق و فرهنگی است که هم اکنون یا راکد هستند یا به هر دلیلی انگیزه هایشان از بین رفته است لذا باید رونق گیرند و فعال و پویا شوند.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر مجموعه های ایجاد شده در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی نیاز به توانمندسازی دارند، نیروهای این مجموعه ها باید آموزشهای لازم را فرابگیرند و برای خود چشم انداز تعریف کنند، ما نیز باید حمایتهای ویژه ای از آنها داشته باشیم تا مسیر توانمند شدن را سریعتر طی کنند اما نکته مهم این است که ما در سطح مشهد به صورت خاص نیاز داریم که حکمرانی صنایع خلاق و فرهنگی به صورت برنامه ریزی برای آینده کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت ترسیم شود تا مشهد به جایگاه اصلی و منزلتی که دارد دست یابد و سرآمد مجموعه های صنایع خلاق و فرهنگی کشور و تا حدی جهان اسلام باشد.
این پژوهشگر گفت: یکی از خروجی های همین مدل حکمرانی صنایع خلاق و فرهنگی، ایجاد و طراحی سوغات معنوی و فرهنگی مشهد مقدس است، این سوغات شامل مجموعه ای از محصولات و خدماتی خواهد بود که ما برای زائران و مجاوران از دور یا نزدیک طراحی می کنیم و یکی از مصادیق و نمونه هایی است که در بین هزاران مورد باید مورد توجه قرار گیرد تا پیام انقلاب اسلامی و آنچه به عنوان ارزش برای ما تلقی می شود را به مخاطبان و جهان پیرامونی خود برسانیم.
رویداد "تانا" اولین گام
نخستین رویداد استانی صنایع خلاق و فرهنگی (تانا) به همت پارک علم و فناوری خراسان و با مشارکت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی مهرماه امسال با حضور مسوولان، فعالان فرهنگی و هنرمندان، مدیران صنایع خلاق و هویت‌ساز و حوزه اقتصاد دیجیتال، شرکتهای دانش‌بنیان و فناور در مشهد برگزار شد که نخستین گام برای دانش بنیانی کردن اقتصاد هنر و فرهنگ بود.
رییس پارک علم و فناوری خراسان با اشاره به نامگذاری امسال با عنوان "تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین" گفت: ماموریت این پارک در دوره جدید براساس شبکه مصارف و نیازهای استانی است به این معنا که مبتنی بر تامین نیازهای استان بر روی تولیدات و سرمایه های مادی و معنوی متمرکز می شود، برای بخش فرهنگی نیز پارک خراسان رویداد "تانا" را که مخفف توسعه اکوسیستم نوآوری است، برنامه ریزی کرد تا ارتباط بیشتری بین ذی‌نفعان و فعالان عرصه فرهنگی ایجاد کند.
مسعود میرزایی شهرابی با تاکید بر بومی سازی نوآوریها و خلاقیتها افزود: تا این امر محقق نشود نمی توان به اهداف کلان و چشمگیر مادی و معنوی دست یافت، با توجه به وجود مضجع شریف ثامن الحجج علی بن موسی الرضا (ع) در مشهد و ظرفیت بالایی که در زیارت و صنایع خلاق و فرهنگی وجود دارد، برگزاری پیش‌رویداد تانا در حوزه صنایع خلاق و فرهنگی برنامه ریزی شد، چرا که تانا برای ۴۲ محور تعریف شده که برخی از این محورها مربوط به نفت، اقتصاد دیجیتال، صنایع خلاق، فرهنگ و هنر، فناوری اطلاعات و ارتباطات، صنایع فرهنگی و تربیت اسلامی، زائر و زیارت و سوغات فرهنگی بود و قرار است رویدادی نیز برای هر یک از آنها برگزار شود.
وی بیان کرد: درصدد هستیم سوغات مشهد را از حالت سنتی گذشته درآورده و با برگزاری رویدادهای تانا برای هر یک از محورهای فرهنگی و تربیتی و مطرح کردن شبکه مسائل، نیازهای جامعه را تامین و مشکلات را مرتفع کنیم، در این راستا از بخش خصوصی درخواست داریم تا به صورت همراه و هم‌افزا پارک را تا پایان سال برای رسیدن به اهداف خود در برگزاری رویدادهای تانا یاری کند.
میرزایی اظهار داشت: اگر چه محوریت این رویداد پارک‌های علم و فناوری هستند ولی به گونه ای طرح ریزی شده است که تمام اجزای زیست بوم فناوری و نوآوری استان را به مشارکت فعال می گیرد و یک فرآیند مستمر، دائمی و پیوسته در حوزه حساس سازی، شبکه سازی، توانمندسازی، تحرک و انگیزه بخشی، هم رسانی و پیوند بین نیاز فناورانه (تقاضا) با توانمندی فناوران (عرضه) و پیگیری، تا حصول نتیجه است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز گفت: مشهد با داشتن سالانه ۳۰ میلیون زائر داخلی و خارجی، بزرگترین بازار محصولات فرهنگی کشور را دارد و هر یک از ایده های خلاقانه و فرهنگی که در ذهن صاحبان فرهنگ و هنر و فعالان شرکتهای دانش بنیان و فناور وجود دارد، به واسطه رویداد تانا می تواند به یک محصول تجاری و سوغاتی برای زائر مشهدالرضا تبدیل شود، اگرچه نبات و زعفران از اقلام اصلی سوغات مشهدالرضا است، اما در کنار آن اسباب بازی، لباس و بسیاری از محصولات فرهنگی و هنری نیز می تواند توسط زائر از مشهد به سوغات برده شود.
محمد حسین زاده افزود: شرایط کنونی با ۱۰ سال قبل متفاوت است، شاید در گذشته طرحهای فرهنگی و هنری ایرانی در اقلامی مانند پوشاک یا حتی ادبیات و داستان، فیلم و انیمیشن اندک شمار بود، اما اکنون طرحهای فرهنگی و هنری ایرانی رشد قابل ملاحظه ای در صنایع داشته و در بازارهای مختلف به نمایش درآمده اند، با این حال بازار محصولات فرهنگی رشد کرده اما این رشد نسبت به عقبه مدیریتی ایرانی- اسلامی در کشور، چندان مطلوب نبوده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با بیان اینکه هویت ایرانی – اسلامی می تواند در حوزه های متعدد اقتصادی و تجاری نمود داشته باشد، افزود: صنایع فرهنگی فقط استفاده تجاری ندارد، بلکه می تواند رسانه ای برای هویت و فرهنگ ایرانی – اسلامی باشد، اگر بررسی کوچک میدانی در بازار مشهد داشته باشیم، درمی یابیم که سالانه یک میلیون تابلو مزین به آیات قرآن کریم توسط زائران خریداری می شود، در صورتی که اگر استارتاپ‌ها و صنایع خلاق و فناور وارد این عرصه شوند، بازار این محصولات گسترش بیشتری پیدا خواهد کرد.
حسین زاده اضافه کرد: با وجود حضور سالانه ۲ میلیون زائر خارجی در مشهد، دامنه بازار محصولات فرهنگی و هنری استان می تواند به خارج از این مرزها نیز گسترش یابد، چراکه به اندازه ۱.۵ میلیارد مسلمان در جهان، می تواند ایده و محصول اثرگذار در بازار صنایع فرهنگی و خلاق وجود داشته باشد.
رویداد تانا می تواند نخستین گام یا ارتباط گیری دانش بنیان ها با فعالان عرصه فرهنگ و هنر باشد، یک ارتباط دوسویه که اگر به درستی مدیریت و تقویت شود می تواند تحولی در اقتصاد این بخش به وجود آورد و مشکل چندین ساله فرهنگ و هنر خراسان رضوی را حل کند.