به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه سای‌تِک‌دِیلی (SciTechDaily)، محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس یک حسگر پیل سوختی ساختند که می‌تواند وجود تی‌اچ‌سی (THC، تتراهیدروکانابینول مادهٔ محرک عصبی اصلی موجود در شاه‌دانه) را با اکسیدکردن آن برای تولید جریان الکتریکی تشخیص دهد.
یک شیمیدان از دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس و همکارانش یک گام به ساخت یک دستگاه دستی نزدیک‌تر شده‌اند که می‌تواند تی‌اچ‌سی را در نفس افرادی که ماری‌جوانا مصرف کرده اند، تشخیص دهد. این دستگاه به دستگاه دم‌سنج (دستگاهی که پلیس با آن میزان الکل خون رانندگان را اندازه می‌گیرد) شباهت دارد.
نیل گَرگ (Neil Garg) پروفسور شیمی آلی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس و محققان شرکت نوپای الکترا تِکت (ElectraTect)، روشی را توصیف می‌کنند که با استفاده از آن تی‌اچ‌سی واردشده در یک محلول در دستگاه آزمایشگاهی آنها اکسید می‌شود و یک جریان الکتریکی تولید می‌کند. قدرت این جریان نشان می‌دهد چه میزان ترکیب روانگردان وجود دارد.
مصرف ماری‌جوانا در بسیاری از ایالت‌های آمریکا از جمله کالیفرنیا قانونی یا از آن جرم‌زدایی شده است. به گفته محققان در دسترس‌بودن دستگاهی شبیه به دم‌سنج ممکن است به ایمن‌تر کردن جاده‌ها کمک کند. مصرف ماری‌جوانا با افزایش چشمگیر خطر تصادف مرتبط است و اثبات شده است که برخی از مهارت‌های رانندگی را مختل می‌کند.
این دستگاه چگونه کار می‌کند؟
گَرگ و ایوان درزی از محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس در سال ۲۰۲۰ دریافتند که حذف یک مولکول هیدروژن از مولکول بزرگ تر تی‌اچ‌سی این امکان را فراهم می‌کند که رنگ آن به صورت واضحی تغییر کند. این فرآیند که اکسایش (اکسیداسیون) نامیده می‌شود، شبیه به فرآیندی است که در دم‌سنج‌ها استفاده می‌شود و اتانول با از دست‌دادن هیدروژن به یک ترکیب شیمیایی آلی تبدیل می‌شود. این اکسایش منجر به ایجاد جریان الکتریکی در بیشتر دم‌سنج‌های مدرن می‌شود که نشان‌دهنده وجود و غلظت اتانول در تنفس است.
از سال ۲۰۲۰، محققان مشغول کار بر روی فناوری اکسایش و در انتظار ثبت اختراع خود برای طراحی دم‌سنجی هستند که تی‌اچ‌سی را در نفس تجزیه‌وتحلیل می‌کند. الکتراتکت به طور انحصاری مجوز حق ثبت اختراع را از دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس دریافت کرده است.
معمولاً از آزمایش ادرار یا خون برای تشخیص وجود تی‌اچ‌سی استفاده می‌شود. انجام چنین آزمایش‌هایی در کنار جاده دشوار است، ضمن اینکه این ترکیب می‌تواند هفته‌ها پس از مصرف ماری‌جوانا بدون هیچ‌گونه اثرات شناختی در بدن باقی بماند. این آزمایش‌ها همیشه برای شناسایی رانندگانی که ماری‌جوانا مصرف کرده‌اند مفید نیستند. این ابهام ممکن است منجر به جریمه نقدی، حبس یا از دست‌دادن شغل شود، حتی اگر فردی در هنگام آزمایش نشئه نباشد.
کاربرد این ابزار در کجا است؟
به گفته محققان چنین مسایلی نشان‌دهنده نیاز به فناوری‌های پزشکی قانونی نوآورانه است که استفاده از آنها تشخیص مصرف ماری‌جوانا را آسان‌تر و دقیق‌تر می‌کند. تجاری‌سازی دم‌سنجی که مصرف ماری‌جوانا را براساس فناوری این محققان تشخیص دهد، چند سال طول می کشد اما درزی و گرگ تأکید کردند که تنها کاربرد چنین ابزاری در جاده‌ها نیست؛ بلکه می‌توان از آن در همه مکان‌هایی که آزمایش ماری‌جوانا ضروری است از آن استفاده کرد مثلاً در محل‌هایی که کارکنان با ماشین‌آلات کار می‌کنند یا حتی در خانه قبل از اینکه افراد پشت فرمان بنشینند.