به گزارش خبرنگار ایرنا، سمنان که دارالمرحمه معروف است با مساحت نزدیک به ۹۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع یکی از پهناورترین استان‌های کشور ایران است که با پنج و ۹ دهم درصد مساحت کل کشور، از این نظر هفتمین استان ایران محسوب می‌شود.
این خطه از جانب شمال به استان‌های خراسان شمالی، گلستان و مازندران، از جنوب به استان‌های خراسان جنوبی و اصفهان، از شرق به استان خراسان رضوی و از غرب به استان‌های تهران و قم محدود است؛ بر این پایه و به دلیل موقعیت جغرافیایی همجواری با پایتخت و هفت استان مهم کشور، این استان از اهمیت زیادی برخوردار است.
بر پایه آخرین گزارش‌ها، ۱۷ درصد سهم اشتغال استان سمنان مربوط به بخش کشاورزی است و بخش صنعت و معدن ٣٧ درصد از اشتغال استان و ۲۲ درصد از تولید ناخالص این استان را به خود اختصاص داده است؛ بقیه سهم اشتغال این استان در بخش خدمات است.
از جمله نیازهای استان سمنان به عنوان قطب صنعتی و معدنی و گلوگاه اقتصادی شرق کشور برای تداوم فعالیت و حفظ اشتغال، تامین منابع آبی است و ضرورت دارد رفع چالش کم‌آبی در استان مورد توجه در بحث کلان قرار گیرد.
بر پایه آمار، میانگین اشتغالزایی دربخش صنعت کشور به ازای هریک لیتر مصرف آب ایجاد ۵۲ شغل است، اما در استان سمنان میانگین اشتغالزایی به ازای یک لیتر مصرف آب ۸۴ شغل است و همین آمار گویای نهایت صرفی‌جویی و مدیریت مصرف و نیاز مبرم به تامین آب در استان در بخش صنعت است.
با توجه به اهمیت بخش صنعت و معدن، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان سمنان در گفت و گو تفضیلی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) صحبت‌هایش را اینطور آغاز کرد که فردی رسانه‌ای است، اما رسانه‌ای عمل نکرده تا کارها بدون حاشیه پیش رود و تلاش کرده در حد توان مدیری پاسخگو باشد.
ایرنا: استان سمنان را از لحاظ ظرفیت معدنی و صنعتی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تشنه‌دل: مزیت نسبی استان سمنان کششاورزی نیست، بلکه معادن به دلیل طبیعت خدادادی و صنعت به دلیل همجواری با پایتخت (تهران) و هفت استان دیگر (خراسان رضوی، اصفهان، قم، مازندران، گلستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی) مزیت استان است. گردشگری شاید تنها ۱۰ درصد محل درآمد برای استان سمنان باشد و عمده بخش درآمدزای استان بخش صنعت و معدن است.
ایرنا: سهم صنعت استان سمنان در تحقق رشد اقتصادی ۸.۶ درصدی چقدر است؟
تشنه‌دل: بخش صنعت سهم ۱۲.۵ درصدی در تحقق ۸.۶ درصدی اقتصاد دارد و باید به همین مقدار نیز مورد توجه قرار بگیرد اما اکنون حق صنعت و معدن به خوبی ادا نشده است. از جمله فرصت‌های سرمایه‌گذاری در استان مربوط به بخش معدن و صنعت است و به گفته کارشناسان، این استان دارای رتبه نخست از نظر تولید گچ، نمک، سلستین و زئولیت، رتبه دوم تولید سولفات سدیم و رتبه سوم تولید زغال سنگ و کرومیت در کشور است.
بر پایه گزارش‌ها، در استان سمنان ۴۲ نوع ماده معدنی شناخته شده و بیش از ۶۲۶ معدن وجود دارد و سالانه افزون بر ۲۲ میلیون تن مواد معدنی استخراج می‌شود که ذخیره قطعی معادن این استان حدود ۶۰۰ میلیون تن و ذخیره احتمالی آنها حدود یک میلیارد تن است، البته بر اساس شواهد زمین‌شناسی پیش‌بینی می‌شود ذخیره معدنی این استان بیش از ۲.۵ میلیارد تن باشد، این میزان ذخیره چشمگیر و در کشور کم نظیر و قابلیت سرمایه‌گذاری به وسیله بخش خصوصی دارد و از جمله مزیت های ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در سمنان است.
استان سمنان به دلیل موقعیت جغرافیایی گلوگاه اتصال استان‌های شمالی به استان‌های جنوبی کشور است و به عبارتی می‌تواند به عنوان حلقه اتصال دریای شمال به مناطق مرکزی و جنوبی نقش آفرین باشد و همین موقعیت جغرافیایی ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در استان سمنان را توجیه می‌کند.
موقعیت جغرافیایی استان سمنان موهبت خداوندی است که با بهره‌گیری بیش از پیش از این ظرفیت راهبردی می‌توان منویات رهبر معظم انقلاب مبنی بر رونق تولید را در استان سمنان به معنای واقعی معنا کرد.
یکی از مواردی که موجب افزایش هزینه تولید در بخش سرمایه‌گذاری می‌شود هزینه جابه‌جایی مواد اولیه و محصولات است و با زیرساخت‌هایی که در استان سمنان فراهم است بدون شک هزینه تولید به صورت چشمگیر کاهش می‌یابد.
تولیدکننده در استان سمنان می‌تواند محصولات خود را با طی مسیر در حدود ۲۲۰ کیلومتر به پایتخت کشور، ۵۸۶ کلیومتر به اصفهان، ۲۸۲ کیلومتر به قم، ۳۳۸ کیلومتر به گلستان، ۲۰۰ کیلومتر به مازندران و ۶۷۴ کیلومتر به خراسان رضوی برساند و با این میزان مسافت کوتاه در زمان و هزینه ها صرفه‌جویی می‌شود.
استان سمنان با برخورداری از۲ هزار و ۱۶ کیلومتر راه در حوزه اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان، برخورداری از ۲ فرودگاه در شهرستان‌های سمنان و شاهرود و برخورداری از ایستگاه راه‌آهن فعال که روزانه بیش از۲۰ قطار باری از خطوط ریلی استان عبور می کند، ظرفیتی است که با تلاش مسوولان برای رونق تولید ایجاد شده است و نیازمند نگاه تیزبین سرمایه‌گذاران است.
بیشتر بخوانید:
جدول مندلیف ایران را خام نفروشیم
ایرنا: سد راه توسعه صنعت و معدن در استان سمنان چیست؟
تشنه‌دل: کمبود آب در استان سد راه توسعه و نقش‌آفرینی صنعت و معدن این خطه در تحقق رشد اقتصادی ۸.۶ درصدی است و انتظار است رفع مشکل کم‌آبی در استان سمنان با اهتمام ویژه دنبال شود. نگاه راهبردی به توسعه وجود ندارد و فقدان این رویکرد مانع تصمیم اساسی است و باید ببینیم اعتقادی به توسعه داریم یا خیر. اگر توزان بین بخشی مورد توجه نباشد نمی‌توان به توسعه رسید.
ایرنا: اکنون سهم صنایع استان سمنان از تخصیص آب چقدر است؟
تشنه‌دل: میانگین سهم آب صنعت در کشور بین پنج تا ۶ درصد و در سمنان کمتر از سه درصد است.
ایرنا: وضعیت استان سمنان در زمینه فرآوری مواد معدنی چگونه است؟
تشنه‌دل: خام فروشی به این معنا است که ماده معدنی استخراج شده از معادن به همان شکل بفروشیم، تبدیل مواد معدنی به کنستانتره یا شمس و سپس اقدام به فروش نوعی فرآوری محسوب می‌شود. عمده معادن استان سمنان در زمینه نمک و گچ است که پس از فراوری و صادر می‌شود.
پلی‌متال‌ها یا مواد معدنی فلزی مانند معادن مس و آهن دارای ارزش افزوده است و استان سمنان به سمت معدنی مسی پیش می‌رود، مطالعات گسترده و عمیقی در حوزه معادن فلزی شکل نگرفته معادن کوچک مقیاس میزان ذخایر است و با وجود زیرساخت برق و آب نیاز ارزش افزوده نیاز به اب دارد.
اکنون کلوخه مس خیلی کم صادر می‌شود و می‌توان درباره سرعت خام فروشی پلی متال در استان سمنان گفت در گذشته ۲ واحد فراوری مس در استان سمنان بود و اکنون طی سه سال هشت واحد فعال است که کنسانتره، شمش و یا کاتد مس تولید می‌کند. پلی متال بیشتر در شرق استان سمنان در شهرستان‌های دامغان و شاهرود وجود دارد.
ایرنا: صنعت و معدن استان سمنان برای شکوفایی چه نیازهایی دارد؟
تشنه‌دل: بخش صنعت و معدن استان سمنان برای شکوفایی در کنار توجه به تامین آب، نیاز به سرمایه‌گذاری دارد و باید منابع مالی و جذب سرمایه‌گذار فعال باشد و در این بین اداره‌کل اقتصاد و دارایی با برگزاری همایش‌های سرمایه‌گذاری در جذب سرمایه‌گذار نقشی موثر دارد.
توسعه نیاز به بهره‌وری دارد و نوسازی و بروزرسانی فناوری صنایع و توجه بیش از پیش به دانش‌بنیان کردن تولید از دیگر لازمه‌های توسعه صنایع و معادن است، برای مثال ۱۰ هزار تن استخراج از معادن به دلیل ماشین‌آلات مستهلک نصف می‌شود. نوسازی ماشین‌آلات معادن در دستور کار است و اکنون سقف حمایت از معادن ارتقا یافته است.
بیشتر بخوانید:
منطقه ویژه اقتصادی سمنان، فرش قرمزی برای جذب سرمایه‌گذاران
ایرنا: استان سمنان چه تعداد واحد صنعتی دارد؟
تشنه‌دل: نزدیک به یک‌هزار و ۹۰۰ واحد صنعتی شامل بزرگ، متوسط و کوچک در استان سمنان فعال است.
ایرنا: چند درصد واحدهای صنعتی استان سمنان جزو بنگاه‌های اقتصادی بزرگ است؟
تشنه‌دل: فقط ۲۰ درصد صنایع استان سمنان متوسط به بالا هستند که اشتغال برای بالای ۱۰۰ نفر ایجاد کرده‌اند.
ایرنا: آیا سهم صنایع بزرگ در صنعت استان سمنان قابل قبول است؟
تشنه‌دل: خیر سهم واحدهای صنعتی بزرگ در صنایع استان سمنان کم است و البته سمنان جزو معدود استان‌هایی است که صنایع بزرگ وابسته به دولت در آن بسیار اندک فعال است و فقط سیمان شاهرود و شرکت معدنی نمک املاح در گرمسار در استان سمنان دولتی است.
ایرنا: استان سمنان چه تعداد واحد معدنی فعال دارد؟
تشنه‌دل: ۶۶۰ پروانه بهره‌برداری معدن در استان سمنان صادر شده است که اکنون ۲ سوم این معادن فعال است.
ایرنا: علت رکود برخی واحدهای معدنی چیست؟
تشنه‌دل: رکود در صنعت ساختمان‌سازی موجب شده برخی معادن مرتبط با تولید مصالح ساختمانی مانند شن و ماسه و سنگ اهک دچار رکود شود و البته اجرای طرح نهضت ملی مسکن موجب در فعالسازی دوباره معادن موثر واقع شد.
ایرنا: عایدی بخش اقتصاد از محل تسهیلات سفر رییس جمهور چه میزان است؟
تشنه‌دل: ۱۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات اقتصادی از محل سفر آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی رییس جمهور به استان سمنان در نظر گرفته شد که از این میزان ۶.۵ میلیارد تومان به بخش صنعت و معدن اختصاص یاقت و اکنون ۴۰۰ میلیارد تومان وام پرداخت شده و جذب باقیمانده اعتبارات در دست پیگیری است.
ایرنا: عامل مانع در جذب تسهیلات مصوبه سفر رییس جمهور چیست؟
تشنه‌دل: بخشی عظیمی از وام‌ها برای بخش صنعت و معدن مربوط به سرمایه ثابت است و سرمایه ثایت مربوط به طرح‌های توسعه‌ای می‌شود و فعال اقتصادی باید در گام نخست طرح ارایه دهد و سپس بانک‌ها طرح را مورد بررسی قرار دهند و این روند زمان‌بر است.
ایرنا: آیا بانک‌ها در پرداخت تسهیلات پای کار هستند؟
تشنه‌دل: بین منابع و مصارف بانک‌ها توازن نیست و بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات منابع خاص ندارند و پیشنهاد می‌شود با همراهی استاندار تامین منابع مالی برای بانک‌ها برای حمایت از بخش صنعت و معدن استان سمنان از طریق رایزنی با بانک مرکزی پیگیری شود. بانک مرکزی باید همراهی کند.بانک مرکزی متقاعد کنیم همراهی کند.
ایرنا: آیا راهکار انتقال حساب بانکی واحدهای تولیدی استان سمنان به داخل استان به منظور تقویت نقدینگی بانک‌های استان پیگیری می‌شود؟
تشنه‌دل: نمی‌توان واحدهای تولید را مجبور به انتقال حساب‌های بانکی خود به داخل استان کرد، اما تشویق بنگاه اقتصادی و اولویت‌گذاری در ارایه تسهیلات و اولویت‌بندی در پرداخت تسهیلات از جمله راهکارهایی است که برای ترغیت واحدهای تولیدی به منظور انتقال حساب بانکی خود به داخل استان در نظر گرفته شده است، اما برای اینکه بنگاه‌های اقتصادی تشویق به سپرده‌گذاری در استان شوند کاری زمان‌بر است و هم‌اکنون باید بانک مرکزی را متقاعد کنیم تا سقف منابع مالی بانک‌ها در استان سمنان را افزایش دهد.
ایرنا: آماری از شمار واحدهای صنعتی استان سمنان که حساب بانکی در داخل استان دارند در اختیار دارید؟
تشنه‌دل: آمار دقیقی در اختیار صنعت، معدن و تجارت نیست، اما تعداد این واحدها در استان سمنان زیاد نیست.
ایرنا: جایگاه استان سمنان در جذب تسهیلات رونق تولید چگونه است؟
تشنه‌دل: استان سمنان هشت دهم درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد، اما نیمه دوم سال گذشته استان سمنان در پرداخت تسهیلات رونق تولید رتبه نخست و ۶ ماه ابتدای امسال رتبه دوم کشور را از آن خود کرده است و بر پایه آمارها، ۲۰ درصد اعتبارات تسهیلات رونق تولید کشور به وسیله استان سمنان پرداخت شد.
ایرنا: برنامه تشویقی برای توجه به مسوولیت اجتماعی در بین واحدهای تولید دارید؟
تشنه‌دل: اولویت در تخصیص تسهیلات برای تشویق واحدهای معدنی و صنعتی در توجه به مسوولیت اجتماعی خود در بخش‌های مختلف مانند حامی تیم‌های ورزشی شدن و توجه به توانمندسازی روستاییان مجاور معادن، در دستور کار است.
ایرنا: وزیر صنعت، معدن و تجارت چگونه عمل کرده است؟
تشنه‌دل: به عنوان فردی که ۳۰ سال در زمینه سیاستگذاری و توسعه بخش صنعت و معدن سابقه کار دارم و منصوب فاطمی امین نیستم، معتقدم اقدام‌های خوب و بی‌نظیری در دوره این وزیر کاربلد آیت‌الله رئیسی در حال رخ دادن است. سامانه‌ای شدن امور و راه‌اندازی سامانه انجام کارها در بستر دولت الکترونیک و شیشه‌ای شده تمام امور در بخش معدن از جمله اقدام‌های ارزشمند فاطمی امین است و یکی از بزرگترین مزایده‌های معادن نیز طی ۲ ماه آینده با مزایده گذاشتن ۵۰۰ معدن برگزار می‌شود که وجود این تعداد معدن در فهرست مزایده چشمگیر است.
ایرنا: آیا سمنان شهر گرانی از لحاظ قیمت میوه است؟
تشنه‌دل: میانگین نرخ تورم استان سمنان نسبت به کشور پایین‌تر است، اما میانگین کشوری قیمت میوه در شهرهایی مانند تهران، قزوین، گیلان قیمت میوه پایین‌تر است و در مجموع قیمت میوه در استان سمنان نامتعارف است و باید کمیته عارضه‌یابی میادین میوه و تره‌بار برای رفع مشکل ایجاد شود.
ایرنا: گرانی میوه در استان سمنان از کجا آب می‌خورد؟
تشنه‌دل: نظارت بر بازار میوه و تره‌بار و کالای اساسی بر پایه آخرین تصمیم‌ها بر عهده سازمان جهاد کشاورزی است، اما به عنوان یک کارشناس اقتصادی که پیش از این وظیفه نظارت نیز بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت بوده باید بگویم تعارض منافع در حوزه میوه و تره‌بار عامل گرانی میوه است و باید کارگروه تنظیم بازار در کنار جریمه، اصلاح ساختار در زمینه‌های مختلف مورد توجه قرار دهد.
ایرنا: آیا سمنان در اجرای هدفمندی یارانه‌ها با چالش مواجه شد؟
تشنه‌دل: استان سمنان با تمرکز بر تامین کالای اساسی و مبارزه با کالای قاچاق در اجرای هدفمندی یارانه‌ها با هماهنگی و مدیریت مسوولان و درایت استاندار سمنان کمترین چالش مواجه شد.
برآیند گفت و گوی تفصیلی خبرنگار ایرنا با مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان سمنان نشان می‌دهد که استان سمنان به عنوان گلوگاه اقتصادی شرق کشور به منظور نقش‌آفرینی در عرصه تولید و اقتصاد با ۱۰۰درصد ظرفیت دارای نیازمندی‌هایی از جمله تسهیلات برای نوسازی ماشین‌آلات فرسوده، رفع بحران کم‌آبی و تقویت زیرساخت‌ها است که انتظار می‌رود رفع این مشکلات بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
قطب صنعتی شرق کشور برای ارتقای تولید چه نیازهایی دارد؟