رسول شاهسونی دوشنبه در گفت‌وگو با ایرنا در پاسخ به پرسشی درباره کاربردی نشدن برخی پژوهش‌ها در کشور افزود: برای کاربردی کردن پژوهش‌ها رویه‌های اشتباهی وجود دارد که باعث می‌شود سمت و سوی پژوهش‌ها در چرخه و مسیر کاربردی و عملیاتی شدن به نتیجه مطلوب نرسد.
این مخترع جوان ادامه داد: بسیاری از اساتید دانشگاه‌ها در حال حاضر هزینه لازم جهت انجام پژوهش‌های کاربردی و عملی در اختیار ندارند، یا به دلیل قوانین امتیازدهی و ارائه مقالات بیشتر به سمت پژوهش های تئوری محور می‌روند؛ هرچند نمی‌توان این موضوع را نیز نادیده گرفت که لازمه حرکت در بسیاری از رشته‌ها، مطالعات تئوری محور بر پایه مقالات است.
شاهسونی اضافه کرد: باید در نظر داشت که صرف انتشار پایان نامه و مقالات به معنای این نیست که همه این پژوهش‌ها کاربردی و خوب هستند.
وی با اعتقاد به اینکه مسیر ساده تولید مقاله برای ارتقا اساتید یکی از مهمترین مشکلات در حوزه پژوهش محسوب می‌شود، گفت: شیوه‌نامه امتیازدهی برای ارتقا اساتید از طریق تعداد مقالات ارائه شده و برخورداری از انتشارات نیز باعث شده اساتید برای ارتقا سطح خود به تولید مقاله بیش از کاربردی کردن آن اهمیت بدهند. در حقیقت انتشار مقالات به عنوان سریع‌ترین و کم هزینه‌ترین راه جهت ارتقا سطح اساتید به شمار می‌رود.
تبدیل صرف دانشگاه به ماشین چاپ و انتشار مقاله، اشتباه است
شاهسونی عنوان کرد: از سال های گذشته این مورد را بارها در جلسات به اساتید محترم و مسئولان گوشزد کرده ام که گویا داشتن مقالات و جمع آوری امتیاز گاها بر تخصص، تجربه و توان علمی برخی اساتید سایه افکنده است و دانشگاه‌ها به ماشین چاپ و انتشار تبدیل شده‌اند که این نوع تفکر اشتباه نیز باید اصلاح شود.
وی با اعتقاد به اینکه تمرکز دانشگاه‌ها و اساتید باید از نگاه کمی به سوی کیفی‌سازی و تعریف پژوهش‌ها با نگاه به ایده‌های کاربردی باشد، گفت: البته ما مخالف انتشار مقالات نیستیم، بلکه طبیعی است که هر محققی نتایج تحقیقات علمی و پژوهشی خود را جهت پیشرفت علم و دسترسی پژوهشگران منتشر کند اما این کار نباید باعث افت پژوهش‌ها از نظر کیفی شود.
وی بیان داشت: مشکل دیگر این است که اساتید هزینه‌های پژوهشی و گرنت بالایی ندارند و نمی‌توانند هزینه تحقیقات را متحمل شوند؛ معمولا در کشورهای پیشرفته این هزینه ها از سوی صنعت و در راستای تحقیقات پژوهشی تامین می شود.
چرخه معیوب اصلاح شود
شاهسونی اضافه کرد: برخی صنایع در کشور، برخلاف صنایع در کشورهای پیشرفته اهمیتی برای این موضوع قائل نمی شوند. لذا ارتباط درستی بین صنعت و دانشگاه برقرار نشده است و شاید بهتر بگویم ارتباط بین دانشگاه و صنعت بیشتر یک تئوری است و گاها احساس کرده‌ام نوع ارتباط صنعت و دانشگاه از طرف مسئولان هم درست درک نشده است.
این مخترع ادامه داد: تا زمانی که این پروسه‌های ارتباطی و تامین هزینه پژوهشی بین دانشگاه و صنعت به درستی شکل نگیرد و صنعت انگیزه ای برای همکاری و قرارداد پژوهشی با دانشگاه نداشته باشد، اساتید چگونه می‌توانند با صنعت ارتباط برقرار کنند.
وی افزود: لذا این عدم همفکری و همکاری و نبود برنامه‌ریزی مسئولان باعث شده است تا گاها در رشته‌های فنی و مهندسی پژوهش‌ها بدون در نظر داشتن نیازهای به روز و حتی نیاز صنعتی در بازار شکل گیرد و طبیعی است که در این چرخه معیوب، نتایج چنین پروژه هایی جهت عملیاتی شدن به راحتی امکان پذیر نخواهد بود.
شاهسونی اظهار داشت: این چرخه باید اصلاح شود، در واقع پروژه‌ها بایستی در ارتباط تنگاتنگ دانشگاه و صنعت و حمایت مالی و پژوهشی از سوی صنعت تعریف شوند.
این دانشجوی دکتری ادامه داد: پژوهش‌ها و حتی پایان‌نامه‌هایی که نتایج آن قابلیت ورود به صنعت و کاربردی شدن را دارد نیز باید مورد توجه ویژه قرار بگیرند و فرصت ورود این پژوهش‌ها به صنعت نباید به راحتی از دست برود.
وی اضافه کرد: وزارت علوم و دیگر متولیان این امر باید بودجه های قابل توجهی را برای استارتاپ‌های دانشجویی و فارغ‌التحصیلان در نظر بگیرند و از آنها حمایت کنند تا بتوانند نتایج کاربردی تحقیقات خود را تجاری‌سازی کنند.به عنوان مثال حقوق یک سال دانشجویان و هزینه اولیه تجاری‌سازی محصول آنها به نحوی تامین شود تا این مسیر برای ورود حداکثری آنها باز شود.
شاهسونی یادآور شد: در این مسیر ضروری است که بنیاد ملی نخبگان به عنوان متولی نخبگان و وزارت صمت و وزارت کار در جهت کارآفرینی تیم‌هایی از متخصصان جهت مشاوره و راهنمایی برای ورود محصولات به بازار و صنعت در کنار این دانشجویان قرار دهد.
به گفته وی پروسه پژوهش،تولید محصول صنعتی و نهایتا مسیر تجاری‌سازی اگر با داشتن علم کافی و استفاده از تجربه کشورهای پیشرفته به درستی تعریف شود، می‌تواند زمینه‌سار توسعه کشور باشد.
افتخارآفرینی نخبه ایرانی
این نخبه ایرانی که اخیرا برنده جایزه DAAD prize ۲۰۲۲ "هانس ویلهلم-هلگا شوسلر و دااد" سال ۲۰۲۲ در آلمان شده است، درخصوص این موفقیت و عوامل مؤثر در این موفقیت نیز گفت: این جایزه اینترنشنال سالانه به یک محقق و دانشجو که تحصیلات خود را در آلمان انجام می‌دهد داده می‌شود. هیئت داوران این جایزه بین المللی را در بالاترین سطح به فردی اعطا می‌کنند که دستاوردهای چشمگیر و ویژه در حوزه علمی، پژوهشی افتخارات دانشگاهی و همچنین تلاش های بین فرهنگی-اجتماعی داشته باشد.
وی ادامه داد: انتخاب برنده جایزه هر سال به این صورت است که کاندیدهایی که ظرفیت مورد نظر را دارند از سوی اساتید و دانشکده ها شناسایی و معرفی می‌شوند و نهایتا کمیته و هیئت داوران نامزد نهایی را انتخاب می‌کنند و در مراسم رسمی جایزه به او اهدا می‌شود.
شاهسونی اضافه کرد: جایزه "هانس ویلهلم و هلگا شوسلر و دااد" امسال به دلیل دستاوردهای علمی و پژوهشی، اختراعات و ابتکارات نوآورانه و افتخارات دانشگاهی در کشور آلمان و توسط پروفسور دکتر یواخیم هورنگر، رئیس دانشگاه فردریش الکساندر ارلانگن-نورنبرگ آلمان به بنده اعطا شده است.
وی بیان داشت: من در طول دوران تحصیل و فعالیت های علمی، پژوهشی و صنعتی به دلیل دستاوردهای چشمگیر توانستم بورسیه‌های مختلفی دریافت کنم؛ یکی از این بورسیه‌های علمی از طرف مؤسسه مبادلات آکادمیک آلمان (دااد) (DAAD) به من اعطا شده تا مرحله نهایی پایان نامه دکترای خود را در زمینه رباتیک و سیستم مکاترونیک به پایان برسانم.
این پژوهشگر یادآور شد: یکی دیگر از این بورسیه‌ها توسط موسسه (DAAD) و انجمن توسعه علم ژاپن (JSPS) بود که این کمک هزینه تحصیلی و تحقیقاتی، من را در انجام دوره فلوشیپ دکتری در زمینه رباتیک و هوش مصنوعی در دانشگاه توهوکو در آزمایشگاه بینایی کامپیوتر و دانشگاه توکیو در مرکز رباتیک و مهندسی حمایت کرده است و من دوره فلوشیپ دکتری خود را در کشور ژاپن به پایان رسانده‌ام.
در اندیشه ساخت وسیله‌ای برای همکاری انسان و ربات
شاهسونی افزود: من فعالیت‌هایم را در زمینه رباتیک، مکاترونیک و فناوری‌های پیشرفته دنبال می‌کنم و در حال کار و تحقیقات در زمینه فناوری‌های پیشرفته و موضوع "گیرنده رباتیک جهانی برای همکاری انسان و ربات" هستم.
وی به برخی از دستاوردهای برجسته علمی‌اش در دوره دکتری اشاره کرد و گفت: ۲ اختراع که قبلا به اداره ثبت اختراع آلمان ارسال شده از مهمترین دستاوردهای علمی من در دوران دکتری به شمار می‌رود. اختراعات جدیدم در زمینه فناوری رباتیک نیز با نام‌های "گیرنده‌های قابل توسعه و گسترش جهانی" و "سیستم‌های توسعه‌پذیر چندگانه" است.
این مخترع توضیح داد: این گیرنده‌ها و سیستم‌های جدید رباتیکی سهم قابل‌توجهی در علم رباتیک و مکاترونیک ایفا می کنند و ربات ها را قادر می سازد تا اشیاء حساس و متفاوت را به طور کارآمد در محیط‌های مختلف صنعتی بردارند.
شاهسونی گفت: نتایج این تحقیقات علمی و اختراعات، می‌تواند تاثیر زیادی در توسعه صنعت رباتیک داشته باشد و افزون بر ثبت این اختراعات، نتایج دستاوردهای علمی‌ام نیز در کنفرانس ها و ژورنال های معتبر منتشر شده است.
عضو هیئت مدیره باشگاه نوآوری و فناوری یونسکو اظهار کرد: من به عنوان داور مقالات و عضو کمیته فنی در کنفرانس‌های بین المللی مختلف از جمله "کنفرانس بین المللی کنترل، مکاترونیک و اتوماسیون IEEE" همچنین "کنفرانس بین المللی مهندسی مکانیک و ساخت و تولید هوشمند" هم فعالیت می‌کنم و به عنوان داور در مجلات معتبر جهانی از جمله IEEE Robotics and Automation Letters (IEEE RA-L) مشارکت و همکاری دارم.